САМАЕ ВАЖНАЕ

Лябедзька: «Гэта ня выбары, а спэцапэрацыя ўтрыманьня Лукашэнкам улады»

Анатоль Лябедзька пракамэнтаваў навіну аб прызначэньні выбараў прэзыдэнта Беларусі на 26 студзеня 2025 году.

«Непазьбежны прэзыдэнт». Фільм Віталя Цыганкова паводле праекту «Сьведкі Лукашэнкі»

Восем артыкулаў. Беларуса, якога перасьледуюць на радзіме, выклікалі ў польскую пракуратуру

Дзьмітрыя Плескачова выклікаюць у польскую пракуратуру. Паводле атрыманых ім дакумэнтаў, гэта зьвязана з заведзенай у Беларусі крымінальнай справай. Беларус сьцьвярджае, што яна стала вынікам палітычнага перасьледу.

«Да Калесьнікавай падсаджваюць псыхічна хворую». Дасьледчыкі сабралі зьвесткі пра парадкі ў жаночай калёніі № 4

Міжнародны камітэт па расьсьледаваньні катаваньняў у Беларусі падрыхтаваў справаздачу «Катаваньні і жорсткае абыходжаньне ў гомельскай жаночай калёніі № 4».

Беларусі пакуль яшчэ далёка да эўрапейскага выбару. Рыгор Астапеня пра ўрокі малдоўскага рэфэрэндуму

Якія высновы варта зрабіць з вынікаў малдоўскага рэфэрэндуму аб эўраінтэграцыі? Ці зьменіцца палітыка Захаду адносна Малдовы? Наколькі моцныя праэўрапейскія настроі ў Беларусі? Чым яны абумоўленыя? Ці могуць яны ўзмацніцца ў выпадку кардынальных палітычных зьменаў у краіне?

Чым Лукашэнку вабіць BRICS

BRICS — гэта нефармальнае аб’яданьне, клюб, пляцоўка для штогадовых сустрэч лідэраў краін-удзельніц, падчас якіх звычайна прымаюцца дэклярацыі агульнага зьместу.

«ПіК Свабоды». Халезін пра прэм’еру ў ЗША і непублічныя перамовы: «Лукашэнка захавае жыцьцё, калі зробіць пэўныя крокі»

З сузаснавальнікам Беларускага свабоданага тэатру Мікалаем Халезіным гаворым пра амэрыканскую прэм’еру спэктакля пра алімпійку Кацярыну Сныціну, а таксама пра тое, што можа стаяць за візытам у Беларусь прадстаўніка Дзярждэпартамэнту ЗША і заявамі Лукашэнкі пра «перамовы з прадстаўнікамі Захаду».

Чаму перамога прыхільнікаў Эўразьвязу ў Малдове ня надта пераканаўчая? Тлумачэньне малдоўскага аналітыка Батнару

Малдоўскі журналіст і палітычны аглядальнік Васіле Батнару аналізуе нечаканыя вынікі рэфэрэндуму і выбараў у Малдове, расказвае, як працуе машына подкупу выбарнікаў, і ацэньвае пэрспэктывы апазыцыйнага кандыдата.

«Хвароба ад стрэсу». Як мэдыкі зь Любліна, Лёндана, Амстэрдама дапамагаюць беларусцы Дашы

20-гадовай беларусцы Дашы, якая хварэе на цяжкую форму лімфомы, днямі зрабілі складаную тэрапію. Ейнай маці Кацярыне, якая адна гадуе яшчэ траіх дзяцей, патрэбна дапамога на лячэньне і аднаўленьне дачкі.

Якія пэрпэктывы эўрапейскай інтэграцыі Малдовы пасьля рэфэрэндуму, якія завяршыўся з малой перавагай. Аналіз Свабоды

Перамога зь невялікім адрывам на рэфэрэндуме ў Малдове — гэта не зусім той вынік, на які разьлічвала прэзыдэнтка Мая Санду.

Калі клясыкаў запісваюць у «экстрэмісты». Як Маскве прадаюць беларускую гісторыю

На паседжаньні Рэспубліканскай рады ў гістарычнай палітыцы (на чале з кіраўніком адміністрацыі Лукашэнкі Дзьмітрыем Крутым) паставілі задачу ўзмацніць кантроль за гістарычнымі кнігамі, каб выключыць з ужытку «экстрэмісцкую» літаратуру.

«Камуніст — забойца!». Як жыхары Слуцку празь недавер да ўладаў спалілі будынак суду разам з судзьдзёй

У 1967 годзе ў Слуцку адбыўся бунт супраць савецкай улады, у выніку якога загінулі судзьдзя і міліцыянт. Сярод яго ўдзельнікаў былі дзеці, а таксама члены КПСС. Публікуем малавядомыя фота тых часоў, дакумэнты, а таксама ўспаміны ўнучкі чалавека, якога случане патрабавалі выдаць ім для самасуду.

Чаму трэба есьці брокалі і як яе гатаваць

Шмат хто з нас чуў ці чытаў рэкамэндацыі экспэртаў аб тым, што капуста брокалі вельмі карысная. Лічыцца, што брокалі падтрымлівае здароўе сэрца і касьцей, а таксама зьніжае рызыку раку. Але ня ўсім падабаецца яе смак.

Альгерд Бахарэвіч: «Калі Беларусь раптам яшчэ раз атрымае літаратурнага Нобэля, гэта зноў будзе расейскамоўны пісьменьнік»

20 кастрычніка ў Бэрліне — першая прэзэнтацыя новай кнігі Альгерда Бахарэвіча «Папяровы голем», якая выйшла з друку ў выдавецтве «Янушкевіч».

«Мы нікога з краіны не выганялі, не выціскалі». Ці зацікаўлены Лукашэнка ў вяртаньні палітэмігрантаў?

Лукашэнку турбуюць маштабы ўцёкаў насельніцтва з краіны. Але ў тых умовах, калі трон аднаасобнай улады хістаецца, небясьпека для ўстойлівасьці ўласнага рэжыму яго непакоіць значна больш, чым зьніжэньне колькасьці падаткаплатнікаў.

«У мяне гарэла і балела ўсё цела адначасова». Мэдыкі кажуць пра рэзкі рост захворваньняў на адзёр у Беларусі

У Беларусі зафіксавалі рэзкі рост выпадкаў адру і сьмерцяў ад мэнінгіту. Некалькі маці расказалі Свабодзе, чаму робяць або ня робяць дзецям прышчэпкі. Дарослая беларуска падзялілася, як перанесла краснуху ў 37 гадоў.

Лукашэнка не давярае Маскве. І імкнецца атрымаць крэсла за сталом будучых мірных перамоваў

Лукашэнка імкнецца вярнуць суб’ектнасьць і легітымнасьць праз геапалітыку. Паводле яго, безь Беларусі стварыць стабільную сыстэму рэгіянальнай бясьпекі немагчыма. Удзел у перамовах па Ўкраіне ён хоча ператварыць у інструмэнт прызнаньня сябе прэзыдэнтам, мэханізм вяртаньня суб’ектнасьці Беларусі.

Як Украіна спрабуе справіцца зь недахопам жывой сілы на фронце і расколам у грамадзтве

Украінскія рэкрутэры, змагаючыся за павелічэньне колькасьці жывой сілы на фронце па меры прасоўваньня расейскіх войскаў і ўзмацненьня заклапочанасьці адносна будучай падтрымкі Захаду, праводзяць рэйды па канцэртах, клюбах і кавярнях у пошуках людзей, якія, магчыма, ухіляюцца ад вайсковай службы.

«Польская праўда». Чым займаецца былы польскі судзьдзя Томаш Шмыт, які ўцёк у Беларусь

На мінулым тыдні ўлады Польшчы анулявалі дзеяньне польскага пашпарта Шмыта. На радзіме супраць яго завялі крымінальную справу.

Зяленскі не ўключыў Беларусь у «вось зла», — украінскі экспэрт Тышкевіч

Якія шанцы на рэалізацыю «пляну перамогі», агучанага прэзыдэнтам Украіны Ўладзімірам Зяленскім у выступе ў Вярхоўнай Радзе? Што можна лічыць перамогай для Ўкраіны? Хто ў Кіеве ўключае Беларусь у «вось зла»? Ці разглядаюць украінскія палітыкі і аналітыкі Лукашэнку толькі як марыянэтку Крамля?

Стартуе прыём твораў на прэмію турэмнай літаратуры імя Францішка Аляхновіча

Беларускі ПЭН і Радыё Свабода абвяшчаюць прыём заявак на прэмію імя Францішка Аляхновіча за найлепшы твор, напісаны ў зьняволеньні або на тэму зьняволеньня. 

Пажыцьцёвае прэзыдэнцтва. 20 гадоў таму ўлада ў Беларусі стала незьмяняльнай

Можа, толькі цяпер да большасьці грамадзтва прыйшло ўсьведамленьне, што той рэфэрэндум 2004 году заклаў міну пад будучыню і завёў краіну ў тупік.

Тлумачым з Гурневічам. Чаму атачэньне Лукашэнкі сумуе па Вільні і Беластоку

«Вільня — наша», а «Беласток — беларускі горад». Гэтыя выразы апошнія некалькі год усё часьцей гучаць ад атачэньня Лукашэнкі. Ня верыце? Дзьмітры Гурневіч тлумачыць.

«Гісторыя на Свабодзе». Палесьсе — беларускае, украінскае ці палескае?

Ці ўсе жыхары Беларусі былі літвінамі? Наколькі старая і наколькі моцная беларуская самасьвядомасьць у розных рэгіёнах Беларусі? Адкуль яна ўзялася на Палесьсі і Падляшшы? Палесьсе — беларускае, украінскае ці палескае?

Больш, чым проста выбары. Ці варта асьцерагацца вяртаньня Трампа

Выбары прэзыдэнта ЗША, да якіх засталося ўсяго тры тыдні, гэта больш, чым проста выбары. Празь месяц сьвет стане прыкметна іншым, чым цяпер. Гэта датычыць і нашага рэгіёну Ўсходняй Эўропы.

«Наколькі цяжка ў яе сытуацыі рабіць такія крокі». Адкрылася выстава мастачкі Ніны Маргаевай, якая змагаецца зь цяжкай хваробай. ФОТА

У Музэі Вольнай Беларусі ў Варшаве адкрылася пэрсанальная выстава «Крок насустрач» мастачкі Ніны Маргаевай, якая трапіла ў бяду — у яе дыягнаставалі цяжкую хваробу. Ініцыявалі выставу Беларуская рада культуры, а таксама сябры і калегі Ніны.

Беларуская Жанна д’Арк. Хто такая Паліна Шарэнда-Панасюк, якую за кратамі судзілі ўжо тройчы

«Беларуская Жанна д’Арк» Паліна Шарэнда-Панасюк, якая на першым паседжаньні ў сваёй справе назвала суд «сталінскай тройкай» і адмовілася перад ім уставаць, за кратамі ўжо амаль чатыры гады.

Рытуал паводле савецкага ўзору. Якія выбары ўлада рыхтуе беларускаму грамадзтву

На працягу мінулых трох дзесяцігодзьдзяў прэзыдэнцкія выбары ў Беларусі заставаліся адзінай падзеяй, якая па-сапраўднаму палітызавала грамадзтва.

«Пік Свабоды». Дзеля чаго Пратасевіч даў інтэрвію Сабчак

Дзеля чаго рабілася інтэрвію Ксеніі Сабчак з Раманам Пратасевічам і ці дасягнутая пастаўленая мэта? Як расейская прапаганда канкуруе зь беларускай і як гэта зьвязана з выбарчай кампаніяй у Беларусі ў 2025 годзе?

Зачышчаць будуць усіх, каму не дазволена выказвацца, — экспэрт Паўлючэнка

Фёдар Паўлючэнка, галоўны рэдактар Reform.news, аналізуе сутычкі паміж рознымі плынямі праўладных прапагандыстаў, прагназуе вялікую зачыстку і вызначае асноўны лёзунг будучай выбарчай кампаніі.

«Гісторыя — гэта кайф». Размова з аўтарам кнігі пра Беларусь 1991–2005 гадоў

Выданьне #IMBY пра найноўшую гісторыю Беларусі апублікаваў Павал Валатовіч. Non-fiction пісьменьнік, які родам зь Менску, але апошнія 23 гады жыве ў Нью-Ёрку.

Ужо сёньня: Дзень памяці Тадэвуша Касьцюшкі і Міхала Клеафаса Агінскага

Падзеі 15 кастрычніка ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

«ПіК Свабоды». Чаму не вызваляюць палітвязьняў, якіх змусілі зьняцца ў прапагандысцкіх фільмах?

У Дзень маці судзяць маці дваіх дзяцей Паліну Шарэнду-Панасюк. Палітзьняволенай пагражае яшчэ 1 год няволі ў дадатак да тых амаль ужо чатырох гадоў, якія яна адбыла. Ад каго залежыць вызваленьне Паліны? Чаму для ўладаў важны ейны кейс і чаму яе не вызваляюць і падаўжаюць ёй тэрміны?

Санкцыі перагледзець, амбасадараў вярнуць? Што стаіць за «маніфэстам» Андрэя Дзьмітрыева

Экс-кандыдат у прэзыдэнты Андрэй Дзьмітрыеў у праграмным артыкуле ў выданьні Фонду Эбэрта заклікаў да вяртаньня заходніх амбасадараў у Менск і перагляду палітыкі санкцыяў.

«Разгойдваньне сытуацыі ў Літве яўна ў інтарэсах Расеі», — экспэрт пра вынікі выбараў у Сейм Літвы

Верагоднасьць зьмены правячай кааліцыі і шанцы партый апынуцца ва ўрадзе Свабодзе ацаніў Вітаўтас Брувярыс, галоўны рэдактар літоўскага агенцтва навінаў ELTA.

Эміграцыя як наканаваньне. Пра што можна даведацца зь першай энцыкляпэдыі беларускіх помнікаў на Захадзе

«Кожны раз чалавецтва бліжэй да шчасьця на вышыню нашых магіл». Калісьці Ўладзімер Караткевіч у п’есе «Кастусь Каліноўскі» ўклаў гэтыя афарыстычныя словы ў вусны галоўнага героя.

«Пасьля 60-га кілямэтра кожны крок — боль». Як беларус прабег больш за 100 кілямэтраў па Падляшшы

Беларус Аляксей Каляда расказаў, як адолеў свой першы забег даўжынёй звыш 100 кілямэтраў, страціў 7200 калёрыяў, але ўклаўся ў 14 гадзін. А праз два дні зноў выйшаў на прабежку.

Што лепш — есьці да трэніроўкі ці пасьля яе

Шмат хто з тых, хто вядзе актыўны лад жыцьця і наведвае спартовыя залі, ня рэдка мае праблемы з плянаваньнем прыёмаў ежы. Экспэрты кажуць, што час прыёму ежы можа паўплываць як на прадукцыйнасьць арганізму, так і на яго аднаўленьне.

Чаму становіцца папулярным выдаваць паэзію на некалькіх мовах? Вольга Гапеева расказала пра свой новы зборнік

Новая кніга паэткі Вольгі Гапеевай выйшла на трох мовах. Такое ў сучаснай беларускай літаратуры здараецца рэдка. «Мяне цешыць мажлівасьць непасрэдна ўбачыць рэакцыю публікі на свае вершы, калі іх чытаюць у перакладзе», — кажа паэтка.

«Ня мы да іх прыйшлі». Як украінскія танкісты ваююць на Пакроўскім напрамку. Фотарэпартаж

На Пакроўскім напрамку танкісты 25-й Січаслаўскай брыгады працуюць і ўдзень, і ўначы, часта — без абеду і сну. Іх задача — спыняць пастаянныя «мясныя штурмы» пяхоты расейскай арміі.

Экспэрт патлумачыў, як можа зьмяніцца палітыка Літвы адносна Беларусі, калі на выбарах перамогуць левыя ці радыкалы

Літва падышла да парлямэнцкіх выбараў 13 кастрычніка ў сытуацыі эканамічнага росту, зьніжэньня інфляцыі і росту даходаў насельніцтва. Але пры добрых эканамічных паказьніках сацыёлягі адзначаюць рост левых і нават радыкальных настрояў.

«Калі палякі паспрабуюць адцяць захад Украіны і Беларусі...». Што стаіць за «польскімі» страхамі Лукашэнкі

Што замоўчвае Лукашэнка, калі раз за разам агучвае свае страхі пра пагрозу, якая нібыта ідзе з-за Бугу. І пры якіх абставінах такая пагроза можа стаць рэальнай — але не для беларускай дзяржавы, а для ягонага асабістага рэжыму.

Даляр пабіў гадавы максымум і цяпер каштуе 3,3 рубля. З чым гэта зьвязана і што будзе далей

Усе іншыя валюты патаньнелі адносна беларускага рубля. Пра што гэта сьведчыць і ці варта бегчы ў абменьнік, адказвае эканаміст.

«Васьміног», «Кніжны воз», «Раю». Топ-5 беларускіх адукацыйных праектаў для дзяцей

Свабода сабрала топ-5 беларускамоўных праектаў для дзяцей — забаўляльных і адукацыйных.

Да ваеннай паразы Расеі пакуль вельмі далёка, — ізраільскі аналітык Гендэльман

Ізраільскі вайсковы аналітык Давід Гендэльман аналізуе разьвіцьцё падзеяў на расейска-ўкраінскай вайне, разважае, якім можа быць адказ Ізраіля Ірану і заяўляе, што ўвядзеньне войскаў у Беларусь зусім не патрэбна Ўкраіне.

34 мільярды рублёў. Як павялічваецца падатковая нагрузка на беларусаў

У наступным годзе дзяржава заплянавала на 17% больш падатковых даходаў у бюджэт. Расказваем, якія падаткі хочуць павялічыць і навошта.

Літаратурны Нобэль-2024: чаканьні й расчараваньні

Нобэлеўскім ляўрэатам у галіне літаратуры ў 2024 годзе стала пісьменьніца з Паўдёвай Карэі Хан Ган — «за напружаную паэтычную прозу, якая супрацьстаіць гістарычным траўмам і выяўляе кволасьць чалавечага жыцьця».

«Вельмі хочацца ўцячы ад рэальнасьці». Чаму падлеткі становяцца квадробэрамі, камэнтар псыхоляга

Псыхоляг пракамэнтавала Свабодзе, адкуль бяруцца квадробэры, што ня так з рэакцыяй людзей на іх і як варта сябе паводзіць бацькам падлеткаў-квадробэраў.

Колькасьць крымінальных справаў за «экстрэмісцкія злачынствы» — 19 тысяч, — праваабаронца Сапелка

Юрыст праваабарончага цэнтру «Вясна» Павал Сапелка аналізуе маштаб і тэндэнцыі рэпрэсіяў апошніх месяцаў, адказвае на пытаньне, ці варта кантактаваць зь Юрыем Васкрасенскім, і тлумачыць, якія канкрэтна крокі беларускага рэжыму могуць прывесьці яго ў Гаагу.

400 прысудаў за 30 гадоў, памілаваных адзінкі. Што варта ведаць пра сьмяротнае пакараньне ў Беларусі