Якія падзеі 2024 году можна назваць самымі важнымі для Беларусі? Якія прагнозы спраўдзіліся, якія — не? Чаго чакаць ад наступнага году?
Успамінаем тых, хто ў 2024 годзе адышоў у вечнасьць і пакінуў па сабе памяць у беларускай гісторыі і ў нашых сэрцах.
Сотні тысяч беларусаў сьвяткуюць Каляды і Новы год у вымушанай эміграцыі. Распыталі іх, як за гэты час зьмяніліся сьвяточныя сямейныя кулінарныя традыцыі, ці лёгка гатаваць традыцыйныя беларускія стравы далёка ад радзімы і ці хутка пераймаюцца звычкі новых краін.
Траім дзецям сабралі грошы на самыя дарагія ў сьвеце лекі. Беларуска выйграла маратон у ЗША. У Горадзенскай вобласьці знайшлі чырвонакніжную кветку, якую лічылі зьніклай. Свабода ўспомніла добрыя навіны 2024 году.
Тацяна Нядбай — старшыня Беларускага ПЭНу, праваабаронца, мэнэджарка культурніцкіх праектаў, літаратарка.
Карбалевіч падсумоўвае вынікі і дае прагнозы.
Як можа зьмяніцца палітыка Захаду пасьля выбараў 2025 году? Якія існуюць шанцы на новую палітычную адлігу? Якіх зьменаў можна чакаць у асяродзьдзі дэмакратычных сілаў?
Авіяэкспэрт патлумачыў Свабодзе, як можна пераблытаць дрон і пасажырскі самалёт, ці варта закрываць аэрапорт у Гомлі і ці бясьпечна самалётам Belavia цяпер лятаць у Расею.
Пра тое, што новага і цікавага сёлета зьявілася ў беларускай музыцы, Свабодзе расказаў зацяты музычны аматар Вячаслаў Радзівонаў, які паўтара дзясятка гадоў складае сьпісы найлепшых, на яго думку, беларускіх альбомаў.
Палітоляг і гісторык Аляксандар Фрыдман тлумачыць, чаму адбыўся абмен рэзкімі рэплікамі паміж Лукашэнкам і Пашыньянам, і зьвяртае ўвагу на тое, як беларускі кіраўнік імкнецца спадабацца Пуціну і расейскім журналістам.
2024 год стаў багатым на падзеі ў сфэры беларускай гістарычнай навукі і адукацыі. У Эўрапейскім гуманітарным унівэрсытэце была заснаваная праграма «Гісторыя», выйшлі дзясяткі гістарычных кніг ня толькі ў Беларусі і эўрапейскіх краінах, але і за акіянам, у Злучаных Штатах Амэрыкі.
Арлета Бойкэ пра «чай з малінавым варэньнем» і прапаганду Лукашэнкі і Пуціна.
Падсудныя ня ведаюць сутнасьці абвінавачаньняў. Прызначаныя адвакаты баяцца кантактаваць са сваімі падабароннымі. Юрысты патлумачылі Свабодзе, што ня так з завочнымі судамі.
Якія зьмены палітыкі Лукашэнкі адносна вайны адбыліся ў 2024 годзе? Як хада вайны і роля ў ёй Беларусі адбіліся на палітыцы беларускіх дэмакратычных сілаў? Навошта Беларусь дамагаецца ўдзелу ў гіпатэтычных мірных перамовах па Ўкраіне?
25 сьнежня каталіцкія, грэка-каталіцкія, пратэстанцкія, а таксама значная частка праваслаўных вернікаў сьвяткуюць Божае Нараджэньне.
Беларус Георгі Шылін 9 гадоў жыве ў Чэхіі. Ён актыўна займаецца беларускімі справамі, зьбірае калекцыю карцін мастакоў на выгнаньні.
Палітоляг Пётра Рудкоўскі адказвае на пытаньне, навошта ўладзе ажно 5 кандыдатаў у гэтай выбарчай кампаніі, разважае пра ролю Ганны Канапацкай і прагназуе, якія зьмены ў Беларусі адбудуцца пасьля 26 студзеня.
Ад ледзяных украінскіх акопаў да рынкаў Цэнтральнай Азіі — фатографы Радыё Свабода расказваюць, як ім удалося захаваць гісторыю 2024 году ў фатаздымках.
Усясьветныя бэстсэлеры, беларуская клясыка, фотаальбом з экспэдыцыі 1928 году, слоўнікі, кулінарная кніга, кранальныя вершы, новы літаратурна-мастацкі альманах — у беларускіх выдавецтвах сёлета выйшла каля сотні новых кніг. Расказваем пра некаторыя зь іх.
Вонкава выбары зь пяцьцю кандыдатамі выглядаюць для далёкага ад палітыкі абывацеля звыкла: нібыта ўсё як і ў ранейшыя гады. На гэта і разьлік. У рэальнасьці памянялася многае.
Чытачы Свабоды скардзяцца на рассылку ад ініцыятывы «Честные люди». Што адказвае кіраўніцтва кампаніі.
Перад Новым годам беларусы скардзяцца на падаражэньне прадуктаў. Паглядзелі, як важныя для сьвяточнага стала пакупкі зьмяніліся ў цане з пачатку году.
Калега Андрэй Мальгін піша пра «русский мир» як місію разбурэньня цывілізацыі. Захапіўшы чужую тэрыторыю і чужыя дамы, многія расейскія акупанты чамусьці лічаць патрэбным пакінуць пасьля сябе ганебныя сьляды ў выглядзе загаджанага жытла.
Доктар палітычных навук, дырэктар інстытуту «Палітычная сфэра» Андрэй Казакевіч ня бачыць падставаў для перагляду палітыкі адносна Беларусі з боку заходніх краінаў і разважае пра тое, на якім узроўні знаходзіцца беларускае пытаньне ў Вашынгтоне.
Мэта новага факультатыву, прыдаманага ўладамі — «фармаваньне ў навучэнцаў грамадзянскасьці і патрыятызму». Разьбіраемся, навошта гэта вучням і чым яны сапраўды цікавяцца ў інтэрнэце.
Дырэктар дасьледчых праграмаў Усходняга суседзтва і Расеі ў Фінскім інстытуце міжнародных дачыненьняў Аркадзь Мошэс заяўляе, што прыкметнай тэндэнцыяй году стала страта Лукашэнкам «цэнтральнага статусу» саюзьніка РФ, і адказвае на «вечнае» пытаньне, ці задавальняе Лукашэнка Маскву.
З куратаркай сэрыі Натальляй Гардзіенкай пагаварылі пра асобу Янкі Запрудніка, яго грамадзкі, навуковы й творчы чын, лёс спадчыны, а таксама пра пераемнікаў ідэі беларушчыны ў асяродках новых эмігрантаў у ЗША.
Завяршаецца 2024 год. Беларусь сёлета не жыла спортам нават у час летніх Алімпійскіх гульняў, што прайшлі ў Парыжы. Аднак за гэтыя 12 месяцаў усё адно адбылося нямала адметных падзей, якія сталі гістарычнымі. Свабода ўзялася пералічыць іх.
На працягу некалькіх мінулых тыдняў уражаны сьвет са зьдзіўленьнем назіраў за тым, як Сырыя імкліва перастае быць сфэрай улыву Масквы — бяз колькі-небудзь прыкметнага супраціву з боку апошняй.
Аляксандар Лукашэнка другі раз за 30 год свайго прэзыдэнцтва выправіўся ў Султанат Аман. Што азначае гэты візыт — тлумачыць палітычны аглядальнік Свабоды Валер Карбалевіч.
Новым рэктарам Эўрапейскага гуманітарнага ўнівэрсытэту ў Вільні, дзе 80% студэнтаў — зь Беларусі, стаў 33-гадовы Вілюс Шадаўскас.
Расказваем пра кніжнага богера Макара Валынкіна, які займаецца папулярызацыяй сучаснай беларускай літаратуры і вось-вось выдасьць сваю першую кнігу «Апошняе пакаленьне».
Падман. Вызваленьне. Арышт. Творчасьць. Спатканьне. Свабода паглядзела, што прынёс 2024 год палітзьняволеным Паліне Шарэндзе-Панасюк, Рыгору Кастусёву, Ігару Ільяшу, Уладзімеру Гундару, Марыі Калесьнікавай.
За тыдзень у Беларусі затрымалі траіх блогераў, якія выклалі ў TikTok жартаўлівыя ролікі, дзе розным чынам згадвалася беларуская міліцыя. Спыталіся ў былога міліцыянта і псыхоляга пра тое, чаму сілавікі так нэрвова рэагуюць на гумар.
Ці зьменшыцца пасьля выбараў 2025 году інтэнсіўнасьць рэпрэсіяў? Якія шанцы на новую адлігу? Наколькі імаверна, што пасьля выбараў Беларусь будзе далучаная да Расеі?
Упершыню выбарчая кампанія праходзіць без удзелу палітычных апанэнтаў Аляксандра Лукашэнкі.
Пра што сьведчыць зьмяншэньне колькасьці палітвязьняў, зафіксаванае праваабарончай супольнасьцю? Якія новыя формы рэпрэсіяў сталі больш распаўсюджанымі ў 2024 годзе? Ці зьменшыцца рэпрэсіўны ціск у 2025 годзе, пасьля прэзыдэнцкіх выбараў?
Колькасьць падпісчыкаў у праўладных каналах TikTok не перавышае некалькі соцень тысяч, аднак яна імкліва расьце, а відэа набіраюць мільённыя прагляды. Свабода прааналізавала сотні праўладных каналаў у TikTok і паглядзела, што яны паказваюць перад выбарамі.
Wargaming, Belka Games, Playtika — больш за дзесяць кампаній — вытворцаў гульняў пакінулі Беларусь пасьля 2020 году. Як гэта адбілася на эканоміцы, сфэры распрацоўкі гульняў і людзях. Пагаварылі з ІТ-мэнэджарам, які больш за 20 гадоў працуе ў гэтай галіне.
Генэральны дырэктар Нацыянальнага музэю Султанату Аман шэйх Джамаль аль Мусаві мае беларускія карані. Яго маці Галіна родам з Рэчыцы.
Расьсьледаваньне Радыё Свабода паказала, што адзін з самых уплывовых акаўнтаў у сацыяльнай сетцы X, які распаўсюджвае дэзынфармацыю пра імігрантаў у Эўропе, выдумаў фальшывыя асобы і кампаніі, каб замаскаваць сваю дзейнасьць, якая прынамсі часткова абумоўленая фінансавай выгадай.
Аляксандар Лукашэнка другі раз за 30 год свайго прэзыдэнцтва выправіўся ў Султанат Аман. Гэты візыт — яскравая ілюстрацыя таго, што такое сёньняшняя замежная палітыка Беларусі.
Першапачаткова міграцыйныя ўлады Баўгарыі палічылі, што просьбіту абароны нічога не пагражае ў Беларусі, якую ён пакінуў «бесьперашкодна і легальна».
Большасьць злачынстваў, пералічаных у «Інфармацыйнай запісцы», якой BelPol падзяліўся са Свабодай, не трапляла ў дзяржаўныя СМІ, пра іх ня згадвалася на сайтах судоў. Аднак адразу некалькі згаданых у дакумэнце чыноўнікаў і дырэктараў прадпрыемстваў пакінулі свае пасады неўзабаве пасьля дакладу.
«За беларускае жыцьцё...» — так называецца новая кніга пра Алеся Бяляцкага — праваабаронцу, палітвязьня, ляўрэата Нобэлеўскай прэміі міру.
Загрузіць яшчэ
