Былая палітзьняволеная, журналістка і праваабаронца Ларыса Шчыракова ў размове з Свабодай згадвае найбольш трагічныя моманты трохгадовага зьняволеньня, а таксама тое, што ёй дапамагло выжыць і захаваць сябе за кратамі.
Пасьля пратэстаў 2020 году ўлады распарадзіліся правесьці «поўны аналіз» школьных падручнікаў, і ў праграме для 10–11 клясаў з’явіўся новы курс — «Гісторыя Беларусі ў кантэксьце сусьветнай гісторыі».
Тэндэнцыя росту адмоўнага сальда вонкавага гандлю хутчэй за ўсё працягнецца, але гэта не павінна выклікаць абвальнага падзеньня курсу рубля, калі ўлады не адмовяцца ад рынкавага фармаваньня абменнага курсу — лічыць доктар эканамічных навук, акадэмічны дырэктар дасьледчага цэнтру Beroc Леў Львоўскі.
Тры гады таму ўкраінскае войска вызваліла з-пад расейскай акупацыі абласны цэнтар Херсон на поўдні Ўкраіны.
Больш за 1100 літоўскіх фураў захрасьлі ў Беларусі пасьля закрыцьця мяжы: беларускі бок дазваляе выяжджаць за мяжу самім кіроўцам, але ня фурам. Прадстаўнікі галіны грузавых перавозак з Беларусі і Літвы расказалі, як сытуацыя адбіваецца на беларускіх перавозьніках і кампаніях.
Зьмешваньне функцый, стварэньне паралельных інстытуцый, надзяленьне дзяржаўных органаў і высокіх чыноўнікаў паўнамоцтвамі за межамі іх статутных абавязкаў — новая зьява дзяржаўнага кіраваньня апошняга часу.
Беларусь ніколі не была калёніяй Расеі, і цывілізацыя заўсёды ішла якраз празь Беларусь на ўсход. Беларусь была акупаваная Расеяй 200 гадоў таму, што несла да нас войны, заняпад і барбарскія парадкі.
Былая палітзьняволеная, журналістка і праваабаронца Ларыса Шчыракова ў размове са Свабодай зьвяртаецца да спэцыяльнага пасланьніка ЗША ў справах Беларусі Джона Коўла, згадвае найбольш трагічныя моманты трохгадовага зьняволеньня, калі сына забіралі ў прытулак, і калі не змагла разьвітацца з маці.
Штогадовая справаздача Эўрапейскай камісіі аб пашырэньні ЭЗ паказвае, што яго выканаўчы орган сур’ёзна настроены прыняць новых сяброў да заканчэньня свайго пяцігадовага мандату ў канцы 2029 году.
Беларусы адзначаюць высокія цэны на каву. Цэны вырасьлі ўва ўсім сьвеце праз кепскі ўраджай. Мы паглядзелі, колькі цяпер каштуе кава ў Беларусі і як беларусы выходзяць з сытуацыі.
Амэрыканская адміністрацыя выкарыстоўвае перамовы з Лукашэнкам як дадатковы канал сувязі з Крамлём. Вашынгтон таксама разглядае Лукашэнку як адмыслоўца, экспэрта па Пуціну. А вызваленьне беларускіх палітвязьняў дадае прэстыжу адміністрацыі ЗША.
Прэзыдэнт ЗША Дональд Трамп паведаміў пра прызначэньне Джона Коўла спэцыяльным пасланьнікам ЗША ў справах Беларусі і анансаваў вызваленьне яшчэ 50 палітвязьняў. Ці схлусіў Лукашэнка, гаворачы, што адправіў амэрыканцаў на тры літары?
Раней беларускія кантрабандныя цыгарэты траплялі ў Літву схаванымі ў іншых грузах, іх хавалі ў жвір, у драўніну. Цяпер жа 80% кантрабандных цыгарэт зь Беларусі ў Літву адпраўляюць паветраным шляхам, а таксама плытамі па вадзе.
Паколькі Расея імкліва прасоўваецца да ўкраінскага горада Краматорск, украінскія ўлады былі вымушаныя прыпыніць чыгуначныя перавозкі да яго. Украінская служба Радыё Свабода ўзгадвае, якія выглядаў знакаміты чыгуначны вакзал гораду падчас расейскага ўварваньня.
Прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заклікае ўзмацніць ціск Захаду на Крэмль, бо колькасьць ахвяраў апошніх расейскіх нападаў расьце, а ўлады з цяжкасьцю аднаўляюць дастаўку электраэнэргіі пасьля апошніх удараў па энэргетычнай інфраструктуры Ўкраіны.
На плошчы Кудзіркі ў цэнтры Вільні беларускія грамадзкія дзеячы зладзілі пікет памяці менчука Рамана Бандарэнкі, які амаль 5 гадоў таму загінуў у Менску.
«Паколькі я таксама лічу сябе крутым рэвалюцыянэрам, і прылічваю сябе да такіх людзей. І для мяне падпісаць прашэньне аб памілаваньні — гэта нешта подлае», — распавядае ў вялікім інтэрвію Свабодзе грамадзкі актывіст і былы палітвязень Павал Вінаградаў.
«Сухоты я падхапіў у турме. Не ведаю дакладна, дзе, але думаю, што гэта было Баранавіцкае ШЫЗА, стары корпус. Хто быў там, той ведае, што ў так званых „канюшнях“ людзей трымаць нельга.
Як Віталь Вольскі арыштоўваў людзей і прыходзіў зь ператрусам да Якуба Коласа, а Кандрат Крапіва і Пятро Глебка даносілі на калегаў. Апублікаваныя дзьве часткі канспэкту ўспамінаў Рыгора Бярозкіна, аднаго з найлепшых крытыкаў і літаратуразнаўцаў Беларусі.
Аляксандр Лукашэнка «уручную» вучыць чыноўнікаў, як будаваць масты і араць палі — і нават прапускае свой любімы чэмпіянат па колцы дроў.
Дэфіцыт у замежным гандлі таварамі павялічыўся ў Беларусі да 4,5 мільярда даляраў. За месяц адмоўнае гандлёвае сальда вырасла на 700 мільёнаў даляраў. Горшымі сталі вынікі працы ў апрацоўчай прамысловасьці. Нарастаюць таксама запасы на складах. Расьце колькасьць стратных прадпрыемстваў.
Міжнароднае прызнаньне Каардынацыйнай рады, крызіс з выхадам чальцоў зь яе складу, абвінавачаньні ў ў аўтарытарызьме прадстаўнікоў каманды Паўла Латушкі — тэмы гутаркі Юрыя Дракахруста з старшынём арганізацыі Арцёмам Бруханом.
Вялікае інтэрвію з Паўлам Вінаградавым — грамадзкім актывістам і былым палітвязьнем, які атрымаў пяць гадоў зьняволеньня за допіс у Facebook з крытыкай Аляксандра Лукашэнкі, Франака Вячоркі, Паўла Латушкі і Дзяніса Дудзінскага.
Тым часам, паводле апошніх перапісаў насельніцтва, амаль усе мовы народаў Расеі страчваюць масу носьбітаў, нават калі адпаведныя этнічныя групы колькасна растуць.
Украінскі экспэрт Ігар Семівалос, дырэктар Цэнтру блізкаўсходніх дасьледаваньняў, аналізуе матывы шматлікіх беларуска-іранскіх афіцыйных сустрэчаў і прагназуе рэакцыю Кіева, калі вырабленыя ў Беларусі «шахеды» паляцяць у бок Украіны.
Амэрыканцы працягваюць сваю палітыку пакрокавых узаемных саступак з рэжымам Лукашэнкі і на гэта не ўплываюць ані шатдаўн у ЗША, ані канфлікт паміж Літвой і Беларусьсю, мяркуе амэрыканіст, дарадца Агенцтва эўраатлянтычнага супрацоўніцтва Антон Пянькоўскі.
Усе краіны, што маюць ядзерную зброю, хочуць быць упэўненымі ў ейнай эфэктыўнасьці. Таму выпрабаваньні працягваюцца, але цяпер іх праводзяць ня так, каб у неба ўздымаліся ядзерныя «грыбы».
Беларусь — адзіная краіна ў сьвеце, дзе на дзяржаўным узроўні дагэтуль адзначаюць Дзень бальшавіцкага перавароту.
Балёны з кантрабандай зь Беларусі масава прылятаюць у Літву з пачатку 2024 году, колькасьць прылётаў у кастрычніку не была рэкорднай сёлета. Чаму Вільня вырашыла адказаць на гэты выклік менавіта цяпер?
Былую палітзьняволеную Натальлю Падлеўскую, якая жыла ў Польшчы, польскія ўлады перадалі ў Літву, бо яна ўяжджала ў Эўразьвяз зь літоўскай візай. Праз шэраг адміністрацыйных памылак яе ледзь не дэпартавалі ў Беларусь.
На мінулым тыдні амэрыканскія суды прынялі рашэньне адмовіць у дэпартацыі ў Беларусь і даць палітычны прытулак двум беларускім актывістам. Іх абвінавачвалі ў незаконным знаходжаньні ў ЗША, хоць абодва ўжо даўно падалі дакумэнты на палітчыны прытулак.
Інфармацыя пра арышты, затрыманьні ў Беларусі даўно ператварылася ў руціну, паўсядзённасьць, нейкі звыклы фон. На падставе таго, за кім цяпер прыйшлі, можна разважаць пра трэнды грамадзка-палітычнага жыцьця. Паводле такіх законаў і правілаў функцыянуе паліцэйскі рэжым.
Беларусь забараніла ўяжджаць на сваю тэрыторыю грузавікам, зарэгістраваным у Літве і Польшчы, з 4 лістапада. Якую шкоду гэта прынясе краінам Эўразьвязу, пракамэнтаваў Свабодзе эканамічны аглядальнік Андрэй Махоўскі.
Турыстаў менш у 23 разы, большасьць зь іх — жыхары Расеі. Зьнікла беларуская лацінка. Няма арыентацыі на польскасьць. Паболела экскурсаводаў. Яны зарабляюць «касьмічныя» грошы. Расказваем, што стала зь бязьвізам у Горадні за дзевяць гадоў,.
Прэзыдэнт Азэрбайджану Ільхам Аліеў у траўні 2025 году перарэзаў зялёную стужку падчас адкрыцьця Лачынскага міжнароднага аэрапорту. Гэта трэцяе лётнішча, адкрытае з 2021 году ў Нагорным Карабаху, адваяваным у этнічных армянаў.
Што думаюць, чым пераймаюцца і на што спадзяюцца беларусы ў вымушанай эміграцыі. Пра гэта ў новым лісьце да свайго менскага сябра піша Сяргей Дубавец.
Што будзе зь перамоўным працэсам Беларусі й ЗША, незразумела. Амэрыканцы сутыкнуліся зь беларускай рэальнасьцю. І яна ім не спадабалася. А гісторыя з балёнамі на літоўскай мяжы паказвае, што тактыка «мір церазь сілу» — прывілея вялікіх дзяржаваў. Спроба лукашэнкаўскага рэжыму ўжыць яе дала збой.
Тысячы беларусаў раскіданыя па сьвеце пасьля падзеяў 2020 году. Празь небясьпеку перасьледу яны ня могуць на Дзяды наведаць магілы продкаў. Свабода паслухала некалькі гісторыяў, а таксама парады сьвятара — як ушанаваць памяць памерлых.
Літва закрыла мяжу з Беларусьсю на месяц — у адказ на паветраныя балёны з цыгарэтамі й іншымі кантрабанднымі таварамі, якія залятаюць з тэрыторыі Беларусі.
Горадзенскі абласны суд 31 кастрычніка асудзіў палітвязьня Сяргея Чабоцьку за «стварэньне экстрэмісцкага фармаваньня». Рэдактару прызначылі тры гады і шэсьць месяцаў пазбаўленьня волі ў калёніі ва ўмовах узмоцненага рэжыму і штраф 1000 базавых велічыняў, паведамляе праваабарончы цэнтар «Вясна».
Якой палітычнай дзейнасьцю будуць займацца прадстаўнікі палку Каліноўскага і што цяпер адбываецца з самым палком і ягонымі жаўнерамі? Пра гэта Свабода паразмаўляла з палітычным прадстаўніком палку Паўлам «Дзядзькам» Шурмеем.
Больш за 700 тысяч праглядаў у TikTok польскага выданьня onet набрала відэа, дзе два беларусы адказваюць на пытаньне, ці гатовыя яны ваяваць за Польшчу. Адзін зь іх адказвае станоўча і тлумачыць гэта тым, што ўжо страціў адну радзіму — Беларусь — і ня хоча траціць другую.
Мэр Львова Андрэй Садавы адказаў на пытаньні Радыё Свабода аб тым, як зьмянілася стаўленьне яго да беларусаў за тры з паловай гады вайны, аб падтрымцы беларускай дыяспары ў Львове і ўшанаваньні памяці беларусаў, якія загінулі за Ўкраіну.
Беларускія прадстаўнікі 28–30 кастрычніка прынялі ўдзел у Кангрэсе мясцовых і рэгіянальных уладаў Рады Эўропы ў Страсбургу, хоць афіцыйна Беларусь не ўваходзіць у гэтую арганізацыю і не падпісвала Эўрапейскую хартыю мясцовага самакіраваньня, ухваленую 40 гадоў таму.
Лукашэнка зноў раскрытыкаваў школьнае харчаваньне. Свабода паглядзела, чым харчуюцца беларускія школьнікі і ці падабаецца ім гэтая ежа.
Ці гаворачы пра «вялікую ўгоду» з Захадам, Лукашэнка гатовы на сыстэмныя саступкі? Што стаіць за намерам Польшчы аднавіць працу закрытых раней памежных пераходаў зь Беларусьсю? І на чым грунтуецца рашэньне Літвы зрабіць адваротны крок?
Чаму Польшча вырашыла адкрыць памежныя зь Беларусьсю пераходы, у той час як літоўскі ўрад вырашыў сваю мяжу зь Беларусьсю закрыць на месяц? Ці чакаць бліжэйшым часам вызваленьня Пачобута і іншых палітвязьняў?
У ноч з 29 на 30 кастрычніка 1937 году ў Менску былі расстраляныя больш за 110 прадстаўнікаў творчай і навуковай інтэлігенцыі, супрацоўнікаў наркаматаў, партыйных работнікаў. Добра вядомыя імёны 22-х расстраляных літаратараў. А хто астатнія 90?
У Беларусі выйшаў новы падручнік гісторыі для школьнікаў: «Гісторыя Беларусі ў кантэксьце ўсясьветнай гісторыі», другая частка. Ён прысьвечаны савецкай эпосе і сучаснасьці. Свабода пагартала новы падручнік разам з гісторыкам Паўлам Церашковічам.
Заява прэм’ера Польшчы Туска аб адкрыцьці памежных зь Беларусьсю пераходаў была б палітычна немагчымай, калі б паток нелегальнай міграцыі рос. Але ён у параўнаньні зь верасьнем зьнізіўся, і вельмі імаверна, што гэта было вынікам дзеяньняў уладаў Беларусі.
Загрузіць яшчэ
