Гісторыя

Ужо сёньня: сусьветны дзень уцекачоў

Падзеі 20 чэрвеня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Што вы ведаеце пра Васіля Быкава? ТЭСТ

11 пытаньняў пра творцу, які пісаў пра вайну і маральны выбар чалавека. Праверце свае веды.

Ужо сёньня: 100 гадоў ад нараджэньня Васіля Быкава, гадавіна першага мітынгу ў Курапатах

Падзеі 19 чэрвеня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Чацьвёрка па Законе Божым, па астатніх прадметах тройкі. Як вучыўся Фэлікс Дзяржынскі, чыё імя далі Ліцэю БДУ

Ужо сёньня: Дзень памяці Аркадя Смоліча, аднаго з «айцоў БНР»

Падзеі 18 чэрвеня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Ужо сёньня: Bloomsday і іншыя памятныя даты

Падзеі 16 чэрвеня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Ужо сёньня: 75 год таму пачаўся суд над Саюзам змаганьня за незалежнасьць Беларусі

Падзеі 15 чэрвеня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Ужо сёньня: 105 гадоў таму пачалося Браслаўска-Дзісенскае паўстаньне супраць бальшавіцкіх уладаў

Падзеі 14 чэрвеня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

«„Смачны“ кавалак у цэнтры, могуць і разбурыць». Што будзе з будынкамі былой «Валадаркі»

Зьявілася інфармацыя, што на месцы знакамітага СІЗА № 1 на вуліцы Валадарскага разьмесьціцца Нацыянальны гістарычны музэй. Вядомы дасьледчык дасавецкага Менску таксама прапануе зрабіць там музэй, але іншы.

Ужо сёньня: нарадзіўся Канстанцін Вераніцын, аўтар паэмы «Тарас на Парнасе»

Падзеі 13 чэрвеня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

«Гісторыя на Свабодзе». За што ў войску міжваеннай Польшчы камандзіры хвалілі беларусаў — прафэсар Юры Грыбоўскі

Як жаўнеры-беларусы здабывалі незалежнасьць Польшчы ў 1919–1920 гадах? Колькі іх служыла ў польскім войску да Другой сусьветнай вайны і падчас яе? Ці паддаваліся яны палянізацыі і ці быў сярод іх нацыянальны рух?

Ужо сёньня: Сусьветны дзень барацьбы зь дзіцячай працай

Падзеі 12 чэрвеня ў Беларусі, сьвеце, гісторыі.

Ужо сёньня: гадавіна заснаваньня Полацкай езуіцкай акадэміі

Падзеі 10 чэрвеня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Ці добра вы ведаеце гісторыю цэнзуры ў Беларусі? ТЭСТ

У нашы дні ў Рэспубліцы Беларусь, як і ў савецкія часы, існуе жорсткая ідэалягічная цэнзура. Кнігі беларускіх аўтараў абвяшчаюцца судамі «экстрэмісцкімі» і забіраюцца зь бібліятэк. Праверце, ці добра вы ведаеце гісторыю цэнзуры ў Беларусі, адказаўшы на пытаньні тэсту.

У Нямеччыне судзяць 95-гадовую жанчыну, якая адмаўляе Галакост

95-гадовая немка Урзуля Гафэрбэк настойвае, што Аўшвіц быў «працоўным лягерам», а ня лягерам для масавага зьнішчэньня людзей. Яна адмаўляе факт масавага забойства нацыянал-сацыялістамі габрэяў у Эўропе падчас Другой сусьветнай вайны.

Ужо сёньня: у гэты дзень выйшаў раман Джорджа Оруэла «1984»

Падзеі 8 чэрвеня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Ужо сёньня: 160 гадоў таму нарадзіўся Іван Здановіч, лекар, дабрачынец, заснавальнік вучылішча для сьляпых у Менску

Падзеі 7 чэрвеня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Ужо сёньня: дзень народзінаў Элізы Ажэшкі

Падзеі 6 чэрвеня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

«Гісторыя на Свабодзе». Як лячыліся продкі беларусаў у XVI–XVII стагодзьдзях

Як лячыліся продкі беларусаў і чаму некаторыя важныя для гісторыі мэдыцыны падзеі адбыліся ў Беларусі значна раней, чым у некаторых краінах Цэнтральнай і нават Заходняй Эўропы. Пра гэта і пра іншае мы гаворым з аўтаркай больш 150-ці навуковых прац, кандыдатам гістарычных навук Натальляй Сьліж.

Ужо сёньня: дзень памяці Язэпа Варонкі і Юрася Бушлякова

Падзеі 4 чэрвеня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Ужо сёньня: 1937 — загад Галоўліту БССР сканфіскаваць і спаліць кнігі 421 беларускага аўтара; 1988 — першая публікацыя пра Курапаты

Падзеі 3 чэрвеня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Ужо сёньня: 105 гадоў таму ў Варшаве ініцыявалі стварэньне Польска-Беларускага таварыства

Падзеі 31 траўня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

«Гісторыя на Свабодзе». Натальля Сьліж пра шлюб, мараль і сэкс у Вялікім Княстве Літоўскім: «Уся гісторыя робіцца ў ложку»

Няўжо праўда ў Вільні ў XVI стагодзьдзі існаваў звычай, паводле якога мужчыны пускалі сваіх сяброў і гасьцей у спальню да жонкі? Ці ўсё мы ведаем пра норавы і мараль жыхароў Вялікага Княства Літоўскага?

Ужо сёньня: 100 гадоў з дня нараджэньня Леаніда Побаля, 37 гадоў таму Матыяс Руст пасадзіў самалёт каля Крамля

Падзеі 28 траўня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Ужо сёньня: Нарадзіліся паэт Уладзімер Жылка, заснавальнік ЭГУ Анатоль Міхайлаў і гісторык Алег Латышонак

Падзеі 27 траўня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Ужо сёньня: 29 гадоў таму зьнялі мяжу паміж Беларусьсю і Расеяй

Падзеі 26 траўня ў Беларусі, сьвеце, гісторыі

Ужо сёньня: 32 гады беларускаму рублю, 75 гадоў назад нарадзіўся Леанід Барткевіч

Падзеі 25 траўня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Ужо сёньня: тры гады таму ўлады прымусова пасадзілі самалёт Ryanair, каб затрымаць Пратасевіча

Падзеі 23 траўня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

«Гісторыя на Свабодзе». Як эліта ВКЛ карысталася астралёгіяй у інтарэсах кіраваньня дзяржавай

Адкуль у Вялікае Княства Літоўскае прыйшла астралёгія і якую ролю адыграла ў навуковым і грамадзкім жыцьці гэтай дзяржавы? Як астралёгіяй карысталіся Францішак Скарына, Апанас Філіповіч і Сімяон Полацкі?

Аляксандар Лукашук: Радыё Свабода — там, дзе няма цемнаты

70 год таму ў Мюнхэне пачала вяшчаньне беларуская сэкцыя Радыё Вызваленьне (цяпер беларуская служба Радыё Свабода). На пытаньні пра мінулае і будучыню Радыё адказвае Аляксандар Лукашук, былы дырэктар Беларускай службы Радыё Свабода (1998–2023).

Ці шмат вы ведаеце пра Радыё Свабода? Тэст

20 траўня 1954 году — дзень, калі беларуская служба Радыё Свабода пачала сваю працу. Гэты тэст прысьвечаны гісторыі і сучаснасьці Свабоды.

Ужо сёньня: 70-я ўгодкі беларускай службы Радыё Свабода

Падзеі 20 траўня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Ці добра вы ведаеце гісторыю былой сталіцы ВКЛ Вільні ў ХІХ стагодзьдзі? ТЭСТ

Вільня была сталіцай Вялікага Княства Літоўскага на працягу амаль пяці стагодзьдзяў – з 1323-га да 1795 году. Паспрабуйце праверыць сябе і адказаць на некалькі пытаньняў нашага трэцяга тэсту пра Вільню.

80 гадоў таму адбылася бітва пад Монтэ-Касіна, у якой загінулі 264 жаўнеры-беларусы

Бітву пад Монтэ-Касіна называюць самай крывавай сярод бітваў заходніх хаўрусьнікаў зь нямецкім вэрмахтам. Монтэ-Касіна — гэта мястэчка паміж Рымам і Нэапалем, за 120 км ад італьянскай сталіцы, побач зь якім на скалістай гары знаходзіцца адзін з найстарэйшых у Эўропе кляштараў.

У Менску выступіў расейскі гісторык, які «разьвянчаў міт» пра Аршанскую бітву. Але ёсьць нюанс

Дырэктар Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі Вадзім Гігін пахваліўся ў сваім тэлеграм-канале сустрэчай з расейскім гісторыкам Аляксеем Лобіным. Ён выступаў у Менску на фэстывалі «Лічбавая гісторыя».

Ужо сёньня: 100-годзьдзе заходнебеларускай газэты «Сын беларуса», дзень нараджэньня папы Яна Паўла II

Падзеі 18 траўня ў Беларусі, сьвеце, гісторыі

Праграма выкладаньня гісторыі ў Беларусі падганяецца пад расейскую афіцыйную трактоўку — iSANS

15–17 мая ў Менску праходзіць экспэртна-кансультацыйная беларуска-расейская рада, дзе абмяркоўваецца «максымальная збалянсаванасьць» выкладаньня гісторыі ў школах, прафтэхустановах і ВНУ РФ і Беларусі.

Радыё Свабода — 70. «Беларуская служба нарадзілася з намаганьняў беларусаў у Амэрыцы», — Багдан Андрусышын

Як Беларуская служба Радыё Свабода скарысталася «вакном магчымасьцяў» на мяжы 80–90-х гадоў ХХ стагодзьдзя? Якімі бачыла беларуская эміграцыя на працягу савецкіх дзесяцігодзьдзяў шляхі пераменаў у Беларусі? Навошта ЗША Радыё Свабода?

«Гісторыя на Свабодзе». Ці было б Літве і Беларусі лепш, калі б шляхта цудоўным чынам зьнікла ў XVII стагодзьдзі?

Што пагубіла беларускае мяшчанства і беларускія гарады? Ці было б народу і краіне лепш, калі б шляхта цудоўным чынам зьнікла ў якім-небудзь XVII стагодзьдзі? Пра гэта і пра іншае мы гаворым з аўтаркай больш 150-ці навуковых прац, кандыдатам гістарычных навук Натальляй Сьліж.

Ужо сёньня: 85 год таму памёр Павал Жаўрыд, адзін з кіраўнікоў Слуцкага паўстаньня

Падзеі 11 траўня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.​

Навошта Лукашэнку польскі судзьдзя. Вынікі тыдня ад Карбалевіча

Лукашэнка едзе на парад 9 траўня ў Маскву да Пуціна. Беларусь і Расея разам праводзяць трэніроўкі па задзейнічаньні ядзернай зброі.

Ужо сёньня: Дзень народзінаў Янкі Маўра

Падзеі 10 траўня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Ужо сёньня: у Беларусі адзначаюць Дзень Перамогі, 70 гадоў часопісу «Маладосць»

Падзеі 9 траўня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

«Гісторыя на Свабодзе». Натальля Сьліж пра мяшчан і найвялікшую загадку Горадні XVI стагодзьдзя

Як жылося мяшчанам у беларускіх гарадах XVI–XVIІ стагодзьдзяў? Як сябе паводзіў магістрат? Ці была ў тыя часы карупцыя? І якія злачынствы былі распаўсюджаныя сярод месьцічаў? Пра гэта і пра іншае мы гаворым з аўтаркай больш як 150 навуковых прац, кандыдатам гістарычных навук Натальляй Сьліж.

Ужо сёньня: гадавіна завяршэньня Другой сусьветнай вайны ў Эўропе

Падзеі 8 траўня ў беларускай і ўсясьветнай гісторыі.

Беларускія гісторыкі за мяжой стварылі «Інстытут публічнай гісторыі» і запусьцілі свой тэлеграм-канал

Беларускія гісторыкі, якія апынуліся ў эміграцыі, вырашылі пачаць навукова-асьветніцкую дзейнасьць і заснавалі ў Польшчы грамадзкую арганізацыю «Беларускі інстытут публічнай гісторыі».

Ужо сёньня: дзень народзінаў Паўлюка Труса і Віталя Тараса

Падзеі 6 траўня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Ці добра вы ведаеце гісторыю сталіцы ВКЛ Вільні Новага часу? ТЭСТ

Гісторыя Вільні такая складаная і багатая, што можна зрабіць не адзін і ня два тэсты і ўсё роўна не ахапіць яе ўсю. Тым ня менш паспрабуйце праверыць сябе і адказаць на некалькі пытаньняў нашага другога тэсту пра Вільню.

Ужо сёньня: Дзень памяці паэта Анатоля Сыса

Падзеі 4 траўня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.