Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Ужо сёньня: дзень памяці Аляксандра Ўласава


Падзеі 11 сакавіка ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Дата дня

11 сакавіка 1941 году ў зьняволеньні памёр Аляксандар Уласаў, рэдактар і выдавец першай беларускай газэты «Наша Ніва». У 1918 годзе ўвайшоў у склад Рады Беларускай Народнай Рэспублікі. У кастрычніку 1939 году Ўласаў быў арыштаваны НКВД і перавезены ў Менск. У лістападзе 1940 году асуджаны на 5 гадоў канцлягераў за «шпіёнска-правакатарскую дзейнасьць».

Аляксандар Уласаў зь сям'ёй у Мігаўцы
Аляксандар Уласаў зь сям'ёй у Мігаўцы

Таксама ў гэты дзень

1401 — Радамска-віленская вунія ўзмацніла літоўска-польскія дачыненьні. ВКЛ засталося самастойнай дзяржавай на чале зь Вітаўтам, а Польшча — на чале зь Ягайлам.

1566 — зацьверджаны другі Статут Вялікага Княства Літоўскага — звод законаў фэадальнага права, помнік беларускага пісьменства і юрыдычнай думкі.

Статут Вялікага Княства Літоўскага
Статут Вялікага Княства Літоўскага

1609 — пачалася вайна ВКЛ з Масковіяй (1609-1618), у часе якой войска ВКЛ на два гады захапіла Маскву.

1985Міхаіл Гарбачоў пасьля сьмерці Канстанціна Чарненкі быў прызначаны генэральным сакратаром ЦК КПСС.

Міхаіл Гарбачоў, 1985
Міхаіл Гарбачоў, 1985

1990 — Вярхоўны Савет Літоўскай ССР прыняў акт, якім заявіў аб выхадзе рэспублікі са складу Савецкага Саюзу.

2011 — у выніку моцнага цунамі адбылася аварыя на японскай АЭС «Фукусіма».

АЭС «Фукусіма», Японія, сакавік 2011
АЭС «Фукусіма», Японія, сакавік 2011

У гэты дзень нарадзіліся

1827 Каятан Крашэўскі, пісьменьнік і драматург, аўтар гістарычных і мэмуарных твораў.

1887 Алесь Гарун, беларускі паэт і дзеяч беларускага Адраджэньня пачатку XX стагодзьдзя.

Алесь Гарун
Алесь Гарун

1911Леў Гарошка, беларускі рэлігійны дзеяч і навуковец, галоўны рэдактар часопіса «Божым шляхам», архімандрыт грэка-каталіцкай царквы.

Барыс Кіт і айцец Леў Гарошка. Парыж, 1958
Барыс Кіт і айцец Леў Гарошка. Парыж, 1958

1903Тодар Кляшторны, беларускі паэт. У 1937 годзе Кляшторны быў асуджаны НКВД як «член антысавецкай арганізацыі», яму прысудзілі найвышэйшую меру пакараньня з канфіскацыяй маёмасьці.

1966Зьміцер Яцкевіч, гісторык.

У памяці

1831 Восіп Казлоўскі, кампазытар і арганіст.

1839Сымон Канарскі, дзеяч вызвольнага руху 1830-х, удзельнік паўстаньня 1831 году, расстраляны расейскімі ўладамі.

1872 Плацыд Янкоўскі, уніяцкі, пасьля праваслаўны сьвятар, празаік і паэт, магістар тэалёгіі.

1906 Іван Пуліхаў, эсэр, павешаны. У студзені 1905 году Пуліхаў зрабіў замах на жыцьцё менскага губэрнатара Паўла Курлова, але бомба ня выбухнула.

Іван Пуліхаў
Іван Пуліхаў

1926Станіслаў Нарбут, вучоны-мэдык, лекар. Абараніў доктарскую дысэртацыю пра каўтун — хваробу беднякоў.

1938 Эрвін Краінскі-Савіцкі, супрацоўнік газэты «Красноармейская звезда» зь Менску. Арыштаваны 20 траўня 1937 году. Асуджаны як сябра контрарэвалюцыйнай шпіёнскай арганізацыі. Расстраляны.

1955 Аляксандар Флемінг, брытанскі біёляг і фармаколяг, вынаходнік пэніцыліну, ляўрэат Нобэлеўскай прэміі па фізіялёгіі і мэдыцыне.

1996 Леанід Марчанка, мастак.

2006 Слабадан Мілошавіч. прэзыдэнт Сэрбіі (1989-1997), прэзыдэнт Югаславіі (1997-2000). У сувязі з ваеннымі канфліктамі на Балканах Мілошавіч быў абвінавачаны судом больш як па 60 пунктах, сярод іншага ў генацыдзе і злачынствах супраць чалавецтва. Памёр у турме Гааскага трыбуналу.

2019 Андрэй Засьпіцкі, скульптар.

2022 Аляксей Пяткевіч, літаратуразнаўца і краязнаўца, прафэсар.

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава
XS
SM
MD
LG