Шмат краін у сьвеце ня могуць пахваліцца тысячагадовымі гарадамі, а Беларусь — можа. Традыцыі гарадзкой культуры ў Беларусі — эўрапейскія, даўнія і трывалыя. Праверце сябе, ці добра вы ведаеце гісторыю гарадоў.
Абнаўляеце гардэроб? А ці маеце беларускі слоўны запас для крамы і майстэрні?
Нашаму чалавеку, які трапляе ў англасаксонскія краіны, спачатку нязручныя тамтэйшыя фунты, ярды й Фарэнгайты, хіба што пінты не ствараюць праблемаў. Але ёсьць і беларуская традыцыя лічэньня, мераньня й наразаньня порцыяў. Ці ведаем?
Звычайна веданьня беларускай мовы бывае цалкам дастаткова, каб разумець і па-ўкраінску. Аднак нават сярод самых часта ўжываных словаў ёсьць такія, пра сэнс якіх беларусу здагадацца будзе ня так лёгка. Праверце свае моўныя інстынкты: што, па-вашаму, значаць гэтыя словы?
Усе асноўныя зоркі, сузор’і, плянэты маюць беларускія імёны. Ці не заблукаем у беларускім небе?
Зь беларускімі жывёламі варта размаўляць! У іх багаты лексыкон — нехта кажа „і-га-га“, нехта — „кох“, а нехта нават кулдыячыць. І зьвяртацца да іх трэба ўмець: каму сказаць „тпрусь-тпрусь“, а каму “пыль-пыль“. Практычны ТЭСТ
Ня ўсе суседзі завуць Беларусь Беларусьсю, у некаторых яна Fehéroroszország. І беларусы называюць гарады ў суседніх дзяржавах па-свойму. Ці ведаем, ці пазнаем? Няпросты ТЭСТ.
Кажуць, мова імкнецца да эканоміі, бо чалавек істота лянівая. Але ёсьць розныя скароты — і натуральныя для беларускае мовы, і штучныя, чужыя. Ці лёгка іх расшыфроўваем? Нескладаны ТЭСТ
Міжнароднае сьвята кнігі UNESCO дзе-нідзе стала народным. У Каталёніі дзень сьвятога Жордзі (Юр’я) ператварыўся ў дзень Кнігі і Ружы — сёньня там дораць і тыя, і другія (кнігі, натуральна, на роднай мове). У Беларусі пакуль такой завядзёнкі няма, таму хаця б пройдзем ТЭСТ.
У гэтых беларускіх словах і формах часта памыляюцца, бо блытае расейская мова. Праверым сябе: ці паддаемся чужамоўнаму ціску? І заадно падвучымся.
Добраму (беларускаму!) дэтэктыву беларуская мова дапаможа ў працы: ён з аднаго слова можа вызначыць, адкуль чалавек, з дакладнасьцю да вёскі ці гарадзкога раёну. А мы з вамі?
З нагоды Дня Волі Свабода вырашыла праверыць сваіх чытачоў і слухачоў на веданьня гісторыі Беларускай Народнай Рэспублікі.
У розных краінах існуюць як нацыянальныя лёзунгі, напісаныя на дзяржаўных сымбалях, так і неафіцыйныя дэвізы, якія сталі настолькі папулярнымі, што іх пазнаюць ва ўсім сьвеце. Праверце сябе: наколькі вам знаёмыя слоганы розных дзяржаваў?
Гаворым па-беларуску — з прыемнасьцю, упэўнена. Ня боймася памыліцца: практыка навучыць. Але пэўныя стандартныя памылкі лепш не рабіць ад пачатку.
У чаканьні вясны нагадаем характэрныя беларускія зімовыя словы.
У кожнай мове колеры апісваюцца па-рознаму. Ці ведаем сьвет колераў па-беларуску? Моўны тэст.
Беларускія словы і выразы пра каханьне ня проста прыгожыя, а жыцьцёва неабходныя — дзеля шчасьця. Да Дня сьвятога Валянціна — наш моўны тэст.
Усе прафэсіі варта паважаць — і „масавыя“, і супэрсучасныя, і тыя, што сёньня лічацца рэдкімі і нават экзатычнымі. Майстру будзе прыемна, калі мы правільна назавем яго занятак па-беларуску. То праверым сябе!
У нашым уяўленьні зь дзяцінства жывуць пэрсанажы і беларускіх народных, і аўтарскіх казак. Калі не пашчасьціла калісьці самім чытаць іншаземныя казкі ў беларускіх перакладах, то чытайма іх дзецям, унукам, балазе тэксты даступныя. Ці арыентуемся ў сьвеце казачных герояў?
У беларускай літаратуры і гісторыі — мноства псэўданімаў. Іх бралі ня толькі дзеля кансьпірацыі (у Беларусі гэта рэгулярна бывае патрэбна), але і каб лепш запаміналі, і каб само імя гаварыла за аўтара. Пра псэўданімы, мянушкі і нават прыдомкі (а гэта яшчэ што такое? ;-)) — ТЭСТ.
Запас словаў у беларускай мове багаты, дастатковы, каб апісаць усё на сьвеце — і прадметы, і зьявы, і пачуцьці. Але нямала беларускіх словаў незаслужана прызабытыя. Вось што значыць „намíтусь“? Адказ даведаецца той, хто пройдзе тэст!
Цяперашнія абвінавачаньні беларусам і сьведчаньні зьняволеных часам можна зблытаць з цытатамі пра рэпрэсіі сталінскага часу. Паспрабуйце адказаць, што ў якім годзе апублікавана.
Часам падобныя словы ў розных мовах азначаюць зусім рознае. Вы ж, пэўна, ведаеце, што беларускія конікі ўначы сьпяваюць, а трусікі грызуць моркву? Гэты моўны тэст нескладаны, ён можа быць пасткаю хіба для пачаткоўцаў, але будзьце пільныя!
Пачнем Новы год з клопату пра здароўе і ўласны арганізм — па-беларуску.
2022 стаўся годам вайны і першай Нобэлеўскай прэміі міру для беларуса. Спраўдзіце, наколькі добра вы памятаеце сёлетнія падзеі.
Калядная парá — час таямнічых і вясёлых зімовых сьвятаў. Ці ўмеем расказаць пра іх па-беларуску?
Беларускамоўныя футбольныя рэпартажы зноў сталі рэдкімі. Але калі прафэсіяналы, фанаты і проста аматары гавораць пра футбол па-беларуску — ён у нашай краіне мае будучыню. Першыя футбольныя тэрміны былі па-ангельску, таму яны ёсьць і ў тэсьце. Гучыць стартавы сьвісток — наперад!
Ад ляноты чакай бядоты! Таму не адкладайма ў доўгі мех, а бярэмася за тэст на веданьне беларускіх прыказак і фразэмаў. Калі ў вас мазгі густыя, то ўсё адгадаеце з аднаго ківá!
Каляндарныя словы патрэбныя штодня. Беручыся за іншую мову, кожны стараецца запомніць іх аднымі зь першых. А ці дасканала мы ведаем, што ў беларускім календары пішацца сёньня і пісалася даўней?
Калі машыніст цеплавоза — жанчына, як яе назваць? Пра так званыя фэмінітывы — жаночыя назвы прафэсіяў і заняткаў — ідуць спрэчкі. Але ў беларускай мове з такімі словамі куды менш праблемаў, чым у расейскай. Згодныя? Выпрабуйце сябе!
І Беларусь, і яе гарады маюць годную гісторыю. Але з назваў вуліц гэтага не відаць: паўтара стагодзьдзя іх перапісвалі чужыя ўлады. Якія таямніцы хаваюцца пад афіцыйнай шыльдай „вуліца Леніна“, якая ёсьць амаль у кожным горадзе краіны? Пазнавальны ТЭСТ
15 лістапада 2022 году насельніцтва Зямлі павінна было дасягнуць 8 мільярдаў, паводле ацэнак ААН. Праверце, наколькі добра вы ведаеце, як мянялася насельніцтва Беларусі і сьвету.
Народная беларуская мова — скарбніца вобразных і сакавітых словаў. Нарэшце прыйшоў час авалодаць імі для ІТ-спэцыялістаў (і аматараў таксама). Запускаем рэжым тэставаньня!
У 105-ю гадавіну бальшавіцкага перавароту паспрабуйце ўгадаць, каму з бальшавікоў, якія жылі і дзейнічалі ў Беларусі, належаць цытаты пра каханьне, барацьбу і сьмерць.
Гутарку або ліст пачынаем зваротам да суразмоўцы, адрасата. Беларуская мова мае свой непаўторны набор гэтых важных словаў этыкету. Ці ведаем іх, ці правільна ўжываем? Выпрабуйце сябе — і сьмела пачынайце любую размову!
3 лістапада спаўняецца 140 гадоў ад нараджэньня народнага паэта Беларусі Якуба Коласа. Праверце, ці шмат вы ведаеце пра асобу клясыка.
Старадаўні беларускі звычай ушанаваньня продкаў адраджаецца. Ці ведаем, што казаць, як што называць на Дзяды? Невялікі, але важны ТЭСТ.
Вы, пэўна, ведаеце, што беларуская мова традыцыйна мае дзьве графічныя сыстэмы, дзьве азбукі — кірыліцу і лацінку. Ці добра валодаеце лацінкай? Praviercie siabie!
Надышла сапраўдная восень, пара надзяваць цяплейшае. Восеньскае адзеньне, абутак, наагул рыштунак — што як называецца па-беларуску? Нескладаны цёплы ТЭСТ
Многія беларусы раней часта езьдзілі ва Ўкраіну, а цяпер штораз больш глядзяць і слухаюць украінскія крыніцы інфармацыі. Нашыя мовы вельмі блізкія, хіба ня так? Праверым сябе, а заадно даведаемся нешта новае і пра беларускую мову. Нескладаны ТЭСТ
29 верасьня 1529 году быў прыняты Першы Статут Вялікага Княства Літоўскага. Па якіх законах жылі продкі беларусаў? Праверце свае веды.
У кожнага народу набор імёнаў непаўторны. Сваіх пазнаюць па імёнах і на чужыне. На жаль, нямала забыта: і бо навязвалі чужое, і бо самі выракаліся. Кароткі і пазнавальны ТЭСТ на веданьне беларускага іменаслову.
21 верасьня ў Армэніі адзначаецца галоўнае дзяржаўнае сьвята — Дзень незалежнасьці. Паспрабуйце адказаць на пытаньні, каб даведацца, ці шмат вы ведаеце пра гэтую краіну.
Маеце сваю гаспадарку ці лецішча? Значыць, цяпер задаволена пазіраеце на свой сад, на грады і палеткі, якія адплацілі за нялёгкую працу добрым ураджаем. Плён беларускае зямлі называйма па-беларуску — і ня толькі буракі з цыбуляй! Нескладаны ТЭСТ
На гэтым тыдні выйшла апошняя частка нашага сэрыялу «Красаўцы. Вайна з народам у жніўні 2020-га». У шасьці частках падкасту мы разглядалі падзеі пасьля выбараў з пэрспэктывы сілавікоў. Ці цяпер вы разумееце лепш іх лёгіку і псыхалёгію? Праверым?
Верасень. Ізноў школа: для каго ўспамін, а для каго і штодзённае жыцьцё. Ці ўсё ў школьным жыцьці мае беларускія назвы? Ці ёсьць беларускі вучнёўскі жаргон? Праходзім тэст, адзнака ў журнал!
Два гады таму беларускі народ выйшаў бараніць сваё права на свабоду. Сілы цемры не спыняліся ні перад чым, каб здушыць гэты парыў. Эпахальная падзея паўплывала і на беларускую мову. Успомнім знакавыя словы гэтых месяцаў і гадоў — і пра добрае, і пра злое, прайшоўшы ТЭСТ.
Беларуская мова багатая. Маем пад дзясятак сынонімаў, якія адпавядаюць расейскаму слову „открыть“, і кожны пасуе да сваёй сытуацыі. Тэст дапаможа іх успомніць, а хто ня ведаў — вывучыць. І надалей не забываць!
Эмоцыі перапаўняюць людзей ува ўсе часы, асабліва ў паваротныя. А жывая беларуская мова дастаткова багатая, каб для самых адчайных эмоцыяў знайсьці сакавітыя словы, якія не парушаюць межаў прыстойнасьці. (Адна з прычынаў, каб перайсьці на беларускую.)
Гэты тэст — пра беларускую мову вакол нас. Ці выжыве яна ў складаным сучасным сьвеце? Тэст дапаможа вам больш даведацца, задумацца пра моўную сытуацыю ў Беларусі, пазбыцца пэўных стэрэатыпаў і нават зьняць моўныя комплексы (калі яны раптам ёсьць).
Загрузіць яшчэ