САМАЕ ВАЖНАЕ

Перадвыбарчыя трывогі Лукашэнкі: ці ўсё пад кантролем?

5 лістапада Аляксандар Лукашэнка правёў нараду на тэму выбарчай кампаніі. З заяваў, якія прагучалі на нарадзе, стала зразумела, што сумневу ў зыходзе выбараў Лукашэнка ня мае, аднак прадбачыць наперадзе неназваныя пагрозы і небясьпекі.

Пяцёра плюс Канапацкая. Ці здольныя ўлады на тонкую перадвыбарчую гульню

Можна меркаваць, што дакладнага жорсткага пляну выбарчай кампаніі ва ўладаў няма: адміністрацыя Лукашэнкі будзе рэагаваць на сытуацыю і на хаду рабіць карэктывы. А рэгістрацыя ініцыятыўнай групы Канапацкай дае магчымасьць правесьці пэўны экспэрымэнт.

Былыя палітвязьні, актывісты, сваякі ўцекачоў. Да каго прыходзяць з арыштамі сілавікі перад выбарамі

З 31 лістапада беларускія праваабаронцы фіксуюць масавыя затрыманьні па ўсёй краіне, колькасьць арыштаваных ужо можа перавышаць сотні людзей. Пагаварылі са сьведкамі маштабнай апэрацыі сілавікоў.

Былая прэс-сакратарка МУС, прадзяржаўны камуніст і Канапацкая. Каму, апроч Лукашэнкі, дазволілі зьбіраць подпісы для ўдзелу ў выбарах

4 лістапада Цэнтральная выбарчая камісія зарэгістравала апошнія ініцыятыўныя групы для збору подпісаў у падтрымку кандыдатаў у прэзыдэнты. Расказваем, хто гэтыя людзі.

«ПіК Свабоды».«У Беларусі выбары — як у „ДНР“ і „ЛНР“», — Саша Філіпенка пра выбары ў ЗША, кампанію ў Беларусі і падставы для аптымізму

Што адбываецца, калі заключаеш угоду з рэжымам і вяртаесься на радзіму. Пра актуальнае гучаньне рамана Сашы Філіпенкі для беларусаў пагаворым з самім пісьменьнікам. Спэктакль паводле «Крэмулятара» неўзабаве пакажуць у Празе.

«Ваенная таямніца». Як і чаму ў Беларусі ліквідуюць прыватныя моўныя школы

У Беларусі закрылася адна з найбуйнейшых моўных школ Streamline. Але гэта не адзіны выпадак. На пачатку году стала вядома пра больш за 10 закрытых устаноў, дзе вучылі польскай мове. Свабода пагаварыла з дырэктарам адной з закрытых школ, а таксама былой выкладчыцай

Інкамунікада — «бяз права перапіскі». Як Лукашэнка вярнуў у турмы для палітычных сталінскія парадкі

Новае слова ў праваабаронцаў, інкамунікада (поўная ізаляцыя ад вонкавага сьвету), насамрэч ня мае дачыненьня да нейкіх навацыяў у турэмнай сыстэме.

30 гадоў абяцаньняў. Пра што Лукашэнка пісаў у сваіх перадвыбарчых праграмах і што з гэтага выканаў

Амаль у кожнай сваёй перадвыбарчай праграме кандыдат у прэзыдэнты Аляксандар Лукашэнка гаварыў пра карупцыю, нараджальнасьць, рост заробкаў, разьвіцьцё прадпрымальніцтва і адраджэньне вёскі. Пачыталі іх усе і паглядзелі, што ўдалося выканаць.

Чаму сядзеньне цэлы дзень можа скараціць жыцьцё

Падчас усеагульнага распаўсюджваньня тэлевізараў і кампутараў, час, праведзены намі седзячы перад гаджэтамі, можа сур’ёзна ўплываць на здароўе. The New York Times расказвае, якія рызыкі для здароўя нясе доўгае сядзеньне.

Запытайся ў Дубаўца. Пра адмену Гэлаўіну, прысуды за «экстрэмізм» і добрае ў кожным чалавеку

25 гадоў на Радыё Свабода Сяргей Дубавец знаходзіць сэнсы беларускага жыцьця і адказвае на вашы пытаньні.

«Я ўвогуле ня ўцягнуты ў гэты канфлікт». Навошта Лукашэнка імкнецца дыстанцыявацца ад пуцінскай вайны

Магчыма, самае красамоўнае выказваньне Лукашэнкі апошняга часу пра сваю датычнасьць да расейскай агрэсіі супраць Украіны: «Гэта я яшчэ па мінімуму ўцягнуты ў гэты канфлікт. А можна сказаць, увогуле ня ўцягнуты».

«Асартымэнт нібыта ёсьць, але бярэш усяго пакрышку». Якіх тавараў не хапае беларусам пасьля ўвядзеньня санкцый

Беларусы расказалі Свабодзе, чаго ім не хапае з тавараў пасьля ўвядзеньня санкцый. Заходнія тавары яшчэ можна набыць, але яны сталі даражэйшыя, а выбар меншы. Скараціўся рынак заходніх аўтамабіляў, падаражэлі пампэрсы, кава, шакаляд.

«Перавяла 120 рублёў на зьнічы і кветкі». Беларускія палітуцекачы расказваюць, як сёлета адзначаць Дзяды

Сотні тысяч беларусаў раскідана па сьвеце пасьля 2020 году. Празь небясьпеку перасьледу яны ня могуць наведаць магілы продкаў на Дзяды.

Геастратэг і лідэр «глябальнай большасьці». Перадвыбарчыя гульні Лукашэнкі

У Менску праходзіць другая міжнародная канфэрэнцыя ў пытаньнях эўразійскай бясьпекі. Яе правядзеньне, выступ на ёй Аляксандра Лукашэнкі — пазыцыянаваньне Беларусі як аднаго з цэнтраў «антызаходняй большасьці» плянэты. Гэты вобраз, апроч іншага, яшчэ і частка выбарчай кампаніі Лукашэнкі.

«Ідэальна пасуе пад маю ідэю». Навошта ўлады польскай вёскі бясплатна аддалі беларусам старую школу

Ініцыятарка праекту «Старая школа» Аксана Гатальская расказала Свабодзе, як яны з паплечнікамі ствараюць творчую рэзыдэнцыю ў старой драўлянай школе, якую ім бясплатна аддалі польскія ўлады.

«Абяцаю, што ня буду захопліваць уладу неканстытуцыйным шляхам». Пра што асуджаных за «палітыку» беларусаў папярэджваюць перад выбарамі

Прэзыдэнцкія выбары ў Беларусі прызначылі на 26 студзеня 2025 году. Ужо ў кастрычніку міліцыя пачала «прафіляктычную працу» з тымі беларусамі, хто раней з палітычных прычынаў трапіў у поле зроку сілавікоў.

Тлумачым з Гурневічам. Як Расея ўмешваецца ў выбары ў Беларусі і рэгіёне

Зараз сэзон выбараў у краінах Усходняй Эўропы. Для Крамля, які трэці год буксуе ва Ўкраіне і адчайна мае патрэбу ў саюзьніках, стаўкі высокія як ніколі. Стратэгія ў Масквы нязьменная — умешваньне ў выбары.

«Гісторыя на Свабодзе». ДНК паказвае, што беларусы бліжэйшыя да палякаў, украінцаў і нават расейцаў, чым да літоўцаў, — Алег Латышонак

Хто такія беларусы паводле генэтычных дасьледаваньняў? Ці маюць яны балцкі субстрат? Адкуль і калі славяне прыйшлі ў Беларусь? І ці прыходзілі аднекуль наогул? Пра гэта і пра іншае мы гаворым з габілітаваным доктарам гісторыі, прафэсарам Беластоцкага ўнівэрсытэту ў Польшчы Алегам Латышонкам.

Штучна напампоўваць заробкі пад выбары няма ні магчымасьці, ні патрэбы, — эканаміст Крук

Старшы навуковы супрацоўнік дасьледчага цэнтру BEROC, эканаміст Зьміцер Крук канстатуе, што эканамічны рост адбываецца насуперак доўгатэрміновай эканамічнай лёгіцы, і заяўляе, што эканамічныя матывы — адзін з тых чыньнікаў, якія паўплывалі на дату прызначэньня выбараў.

«Я ўсё ж такі беларус». Гісторыі прынцыпова расейскамоўных людзей, якія перайшлі на беларускую

Чаму беларусы, якія ўсё сьвядомае жыцьцё карысталіся выключна расейскай мовай, апынуўшыся ў эміграцыі, цалкам перайшлі на беларускую? Даведаліся пра некалькі такіх гісторый.

Вугорская фортка ў глухой сьцяне паміж Беларусьсю і Эўразьвязам. Аналітык Алена Кудзько пра адносіны паміж Менскам і Будапэштам

31 кастрычніка — 1 лістапада ў Менску мае адбыцца другая міжнародная канфэрэнцыя ў эўразійскай бясьпецы. Паведамляецца, што ў яе працы возьме ўдзел міністар замежных справаў Вугоршчыны Пэтэр Сіярта. На такім жа ўзроўні будуць удзельнічаць кіраўнікі МЗС Расеі і Сырыі.

Шанцы на тое, што Лукашэнка і Захад змогуць дамовіцца пасьля выбараў 2025 году, узрастаюць. Чаму?

Прэзыдэнцкія выбары ў Беларусі ў 2025 годзе, нягледзячы на тое, што яны ня будуць свабодным волевыяўленьнем беларускага народу, — зручны час для заключэньня пагадненьня паміж рэжымам Лукашэнкі і Захадам.

Думкі пра пераезд. Як беларусы Грузіі ўспрынялі перамогу «Грузінскай мары» на выбарах

Беларусы, якія жывуць у Грузіі, расказалі Свабодзе, як успрынялі вынікі выбараў у парлямэнт і як гэта паўплывае на іхнае далейшае жыцьцё.

«Міграцыйная палітыка стане больш жорсткай». Экспэрт пра перамогу сацыял-дэмакратаў на выбарах у Літве

27 кастрычніка прайшоў другі тур выбараў у Сейм Літвы, якім завяршылася выбарчая кампанія. Вынікі парлямэнцкіх выбараў на просьбу Свабоды пракамэнтаваў Вітаўтас Брувярыс, галоўны рэдактар літоўскага агенцтва навінаў ELTA.

«Паказвае абсурд, які адбываецца зь Беларусьсю». Кніга пра дыскрымінацыю беларускай мовы выйшла па-ангельску

Кніга пра дыскрымінацыю беларускай мовы ў Беларусі выйшла па-ангельску. Аўтарка Аліна Нагорная расказала Свабодзе, для каго гэты пераклад, як чытаўся папярэдні расейскамоўны і навошта перакладаць кнігу на мову суседзяў.

У сьвеце жывёлаў, падобных да людзей. Каму замінаюць квадробэры

Зьяўленьне новага руху квадробэраў (падлеткаў у масках, якія імітуюць рухі жывёлаў) выклікала процілеглую рэакцыю ў Беларусі і Расеі, што сьведчыць пра істотнае адрозьненьне грамадзкай атмасфэры ў дзьвюх краінах «саюзнай дзяржавы».

«Жанчыны з падвышаным пачуцьцём справядлівасьці». Расказваем пра юрыдычную ініцыятыву Partyzanka

Сузаснавальніца Partyzankі Ганна Маціеўская расказала Свабодзе, як паўстала гэтая жаночая ініцыятыва, каму яна дапамагае і ці ўсім бясплатна, а таксама — як беларусы масава сталі выяжджаць зь Літвы ў іншыя краіны.

Ці наблізілася Грузія ў выніку выбараў да Беларусі і Расеі? Меркаваньне грузінскага журналіста Мчэдлішвілі

Ці адбываюцца ў Грузіі пасьлявыбарчыя пратэсты? На чым грунтуюцца заявы пра тое, што выбары ў краіне былі «скрадзеныя»? Ад чаго залежыць далейшае разьвіцьцё падзеяў? Што чакае ў Грузіі палітычных эмігрантаў зь Беларусі і Расеі?

«Вы яшчэ ўбачыце, хто такі Пуцін». Як выжыць па суседзтве з агрэсіўнай імпэрыяй

Маючы ў суседзях моцную агрэсіўную імпэрыю, маленькія краіны часам апынаюцца перад незайздросным выбарам паміж кепскім і вельмі кепскім варыянтамі ўласнай будучыні.

Ажыўляюць толькі фэйкі. Як пачынаецца выбарчая кампанія

Выбарчая кампанія ў Беларусі пачалася паводле загадзя вызначанага ўладай сцэнару. Усё робіцца дзеля таго, каб ніякія выпадковыя кандыдаты не зьявіліся нават на далёкіх подступах.

Фокусы з часам. Як у Беларусі некалькі разоў пачыналі і кідалі пераводзіць гадзіньнікі і навошта гэта рабілася

27 кастрычніка ў краінах Эўразьвязу перавядуць гадзіньнікі на гадзіну назад і пяройдуць такім чынам на зімовы час. У Беларусі цяпер гадзіньнікаў не пераводзяць, але так было не заўжды. Расказваем, чаму ў шэрагу краін пераводзяць стрэлкі і як гэта было ў Беларусі.

Нямецкі аўтар зьняў фільм пра беларускую ідэнтычнасьць, яе сымптомы і мары беларусаў. Інтэрвію і фота з прэм’еры

«Сем сымптомаў беларускасьці» — так назваў свой фільм Якаб Вёленштайн, кіраўнік беларускага офісу фонду Конрада Адэнаўэра, які месьціцца ў Вільні.

Мінабароны прыпыніла будоўлю вайсковай часткі на мяжы з Украінай? Яе першыя аб’екты павінны былі здаць у сакавіку. ФОТА

У студзені 2024 году Свабода паведамляла, што пад Гомлем будуецца новы вайсковы гарадок. Як стала нам вядома, будоўля прыпыненая.

«Кепская вада, не стае лекараў». На што скардзяцца жыхары спадарожнікаў Менску, якія зноў узяўся разьвіваць Лукашэнка

Лукашэнка прапанаваў правесьці хуткасныя чыгуначныя лініі ў гарады – спадарожнікі Менску. Глядзім, што цяпер зь імі адбываецца і чаго бракуе іх жыхарам.

Нязломнасьць Калесьнікавай стала для Лукашэнкі псыхалягічнай праблемай, — палітоляг Рудкоўскі

Навошта Лукашэнку спатрэбілася выказацца цяпер у інтэрвію ВВС? Чаму ён так доўга не пацьвярджаў, што пойдзе на выбары 2025 году? Якіх зьменаў у беларускай палітыцы можна чакаць пасьля 26 студзеня 2025 году?

«Юрыстка пастараецца гэта абскардзіць». Беларуса, які прасіў прытулку ў Славаччыне, адправілі ў закрыты лягер

18 кастрычніка беларуса Дзьмітрыя Лукомскага, які знаходзіўся ў лягеры для ўцекачоў у Славаччыне, затрымала паліцыя. Расказваем, што адбылося.

«Лукашэнка сьпяшаецца: яму важна пасьпець за ўласным здароўем», — палітоляг Котаў пра тое, якой будзе прэзыдэнцкая кампанія

Палітоляг Анатоль Котаў, былы супрацоўнік адміністрацыі прэзыдэнта Беларусі, адказвае на пытаньне, куды і чаму сьпяшаецца Лукашэнка, ацэньвае ролю Расеі ў прызначаных на 26 студзеня прэзыдэнцкіх выбарах, а таксама разважае пра стратэгію дэмакратычных сілаў у гэтай кампаніі.

«Самы дарагі твор каштаваў 4200 эўра». Як беларуска езьдзіць па сьвеце і стварае «паветраную» кераміку

Беларуска Ганна Мядзьведзева атрымала прыз на трыенале керамікі і шкла ў Даніі. Яна назірае за прыродай, каб ствараць абстрактныя керамічныя работы. Найдаражэйшы ейны твор купілі за 4200 эўра.

Вялікая студзеньская імітацыя. Навошта Лукашэнку датэрміновыя выбары

Насуперак многім меркаваньням, беларускія ўлады разглядаюць гэту кампанію як палітычную падзею, прычым галоўную ў пяцігадовым палітычным календары.

Мірная рэвалюцыя 1989-га ў Вугоршчыне. Як гэта было

Архіўныя фатаздымкі ілюструюць амаль кожны гістарычны момант, калі Вугоршчына 35 гадоў таму скінула зь сябе савецкія кайданы.

Лябедзька: «Гэта ня выбары, а спэцапэрацыя ўтрыманьня Лукашэнкам улады»

Анатоль Лябедзька пракамэнтаваў навіну аб прызначэньні выбараў прэзыдэнта Беларусі на 26 студзеня 2025 году.

«Непазьбежны прэзыдэнт». Фільм Віталя Цыганкова паводле праекту «Сьведкі Лукашэнкі»

Восем артыкулаў. Беларуса, якога перасьледуюць на радзіме, выклікалі ў польскую пракуратуру

Дзьмітрыя Плескачова выклікаюць у польскую пракуратуру. Паводле атрыманых ім дакумэнтаў, гэта зьвязана з заведзенай у Беларусі крымінальнай справай. Беларус сьцьвярджае, што яна стала вынікам палітычнага перасьледу.

«Да Калесьнікавай падсаджваюць псыхічна хворую». Дасьледчыкі сабралі зьвесткі пра парадкі ў жаночай калёніі № 4

Міжнародны камітэт па расьсьледаваньні катаваньняў у Беларусі падрыхтаваў справаздачу «Катаваньні і жорсткае абыходжаньне ў гомельскай жаночай калёніі № 4».

Беларусі пакуль яшчэ далёка да эўрапейскага выбару. Рыгор Астапеня пра ўрокі малдоўскага рэфэрэндуму

Якія высновы варта зрабіць з вынікаў малдоўскага рэфэрэндуму аб эўраінтэграцыі? Ці зьменіцца палітыка Захаду адносна Малдовы? Наколькі моцныя праэўрапейскія настроі ў Беларусі? Чым яны абумоўленыя? Ці могуць яны ўзмацніцца ў выпадку кардынальных палітычных зьменаў у краіне?

Чым Лукашэнку вабіць BRICS

BRICS — гэта нефармальнае аб’яданьне, клюб, пляцоўка для штогадовых сустрэч лідэраў краін-удзельніц, падчас якіх звычайна прымаюцца дэклярацыі агульнага зьместу.

«ПіК Свабоды». Халезін пра прэм’еру ў ЗША і непублічныя перамовы: «Лукашэнка захавае жыцьцё, калі зробіць пэўныя крокі»

З сузаснавальнікам Беларускага свабоданага тэатру Мікалаем Халезіным гаворым пра амэрыканскую прэм’еру спэктакля пра алімпійку Кацярыну Сныціну, а таксама пра тое, што можа стаяць за візытам у Беларусь прадстаўніка Дзярждэпартамэнту ЗША і заявамі Лукашэнкі пра «перамовы з прадстаўнікамі Захаду».

Чаму перамога прыхільнікаў Эўразьвязу ў Малдове ня надта пераканаўчая? Тлумачэньне малдоўскага аналітыка Батнару

Малдоўскі журналіст і палітычны аглядальнік Васіле Батнару аналізуе нечаканыя вынікі рэфэрэндуму і выбараў у Малдове, расказвае, як працуе машына подкупу выбарнікаў, і ацэньвае пэрспэктывы апазыцыйнага кандыдата.

«Хвароба ад стрэсу». Як мэдыкі зь Любліна, Лёндана, Амстэрдама дапамагаюць беларусцы Дашы

20-гадовай беларусцы Дашы, якая хварэе на цяжкую форму лімфомы, днямі зрабілі складаную тэрапію. Ейнай маці Кацярыне, якая адна гадуе яшчэ траіх дзяцей, патрэбна дапамога на лячэньне і аднаўленьне дачкі.