У сэрыі «Бібліятэка Свабоды» выйшла кніга Алены Струвэ «Турма, мужчына і жанчына. Як сядзяць у сучаснай Беларусі». Публікуем фрагмэнты гэтай кнігі. Сёньня працяг разьдзелу «Зона гісторыі»: Турэмныя байкі. Ад зэкаў беларускіх і савецкіх вязьніц.
Помнік архітэктуры і музэй турмы. «Думаю, „Валадарку“ аддадуць пад бізнэс-праект». «Сьцены псуюцца ня надпісамі, а больш праз волкасьць». «Бабруйская турма захавалася знутры ў някепскім стане». Калі турэмны мур у цэнтры гораду. «Замест аднаго лядовага палаца магла б атрымацца адна сучасная турма».
У сэрыі «Бібліятэка Свабоды» выйшла кніга Алены Струвэ «Турма, мужчына і жанчына. Як сядзяць у сучаснай Беларусі». Публікуем фрагмэнты гэтай кнігі. Сёньня працяг разьдзелу «Зона волі»: Ад чаго залежыць сацыяльная адаптацыя. Эміграцыя як шанец пачаць новае жыцьцё. Заходні досьвед.
У сэрыі «Бібліятэка Свабоды» выйшла кніга Алены Струвэ «Турма, мужчына і жанчына. Як сядзяць у сучаснай Беларусі». Публікуем фрагмэнты гэтай кнігі. Сёньня разьдзел «Зона волі»: З турмы на волю: у чым, як і куды. Каб ня стаць бамжом. «Міліцыі прасьцей ізноў пасадзіць».
Пісьменьнік-афэрыст Генадзь Паркін. «Я і наш абраны — мы нечым падобныя». Аўтабіяграфічная авантурная аповесьць «Куля з Ваганькава». Фальшываманэтчыкі. Уладзіслаў Ліпскі
Карыстальнікі і перакладчыкі. Рэцыдывіст: «Турэмную лексыку ведае ўсё грамадзтва». Лінгвіст Сяргей Ямшчыкоў: «Я мушу перакласьці ўсё». Лінгвіст Валеры Шчукін: «Шукаў дапамогі сярод братвы».
У сэрыі «Бібліятэка Свабоды» выйшла кніга Алены Струвэ «Турма, мужчына і жанчына. Як сядзяць у сучаснай Беларусі». Публікуем фрагмэнты гэтай кнігі. Сёньня разьдзел «Моўная зона».
Аднаполае каханьне. Пра гэта. У мужчынскай турме. Паслугі прастытутак. Хлопчыкі па выкліку. Пра гэта і ня толькі. У жаночай зоне. «Палавінкі», прыватны досьвед. Адкуль бяруцца дзеці? «Мамкі».
Турэмныя раманы. Турэмныя спатканьні. Гісторыі з турэмных гатэляў. На спатканьне ў жаночую калёнію. Спатканьне пад наглядам. «Гэта як сэкс на людзях». Нетактыльная эротыка. Паштовыя флірты.
У сэрыі «Бібліятэка Свабоды» выйшла кніга Алены Струвэ «Турма, мужчына і жанчына. Як сядзяць у сучаснай Беларусі». Публікуем фрагмэнты гэтай кнігі. Сёньня разьдзел «Агентурная зона»: Каго і як схіляюць «стукаць» МУС ды КДБ? «Стукацтва» як норма турэмнага супольніцтва. Жанчыны-«наседкі».
Пажыцьцёвае як альтэрнатыва расстрэлу. Гісторыя нерэабілітаванага Аляксандра Буд-Гусаіма. Суд за пяць гадзінаў. Справы нібы пад капірку. Апошняе інтэрвію перад сьмерцю. Неправасудныя выракі і прэзыдэнцкая ласка. Гісторыя асуджанага на 24 гады Раміза Мамедава. Як суд адмовіў прэзыдэнцкай адміністрацыі. Як памілавалі пухавіцкіх забойцаў.
47 расстрэлаў у год. Гісторыя расстралянага Ўладзіслава Кавалёва. Гісторыя нерасстралянага Вікенція Мінгіновіча. Гісторыя нерасстралянага Сяргея Праціраева. Гісторыя нерасстралянага Дзьмітрыя Хархаля.
Сядзім разам. Малітвы маці могуць дастаць з дна марскога. Спадзяваньні на самапомач. Дапамог сайт «Я з табой». Дапамога палітыкаў. Маўчаць ці крычаць?
Наркотыкі за кратамі. Як гэта пачыналася. Асуджаныя па 328-ым. Сяргей. Саша і Яўген. «Маладыя» і «старыя». Алекс, які вярнуўся ў нармальнае жыцьцё. Былая асуджаная Аня. «Былых не бывае».
Крымінальнікі пра палітычных. «Не катаваньні, а зьдзек». Каго лічыць палітычнымі. Палітзьняволеныя СССР і сучасныя палітвязьні.
Судова-псыхіятрычная экспэртыза. «Дысацыятыўнае расстройства асобы». Адэкватныя «чыкацілы». «Рэкамэндаваны расстрэл». Неадэкватныя. Суіцыды за кратамі. «Замах на жыцьцё — справа звыклая». Форма барацьбы. Перамовы з галадоўнікамі.
Жаночыя хваробы. Жаночая «мастырка». Радзільня. Гінэкалёгія. Нежыцьцё. Інвалідныя атрады. Сьмяротнасьць. Без абсьледаваньня і без пратэзаў. Актыраваньне.
«Турма, мужчына і жанчына. Як сядзяць у сучаснай Беларусі» — так называецца новая кніга бібліятэчнай сэрыі Радыё Свабода. Яе склалі выбраныя перадачы праграмы «Свабода ў турмах», якую цягам 2011–2017 гадоў вяла на РС журналістка Алена Струвэ. «Турма мае пачатак, але ня мае канца — ня ў простым сэнсе рэцыдываў, а таму, што яна — частка грамадзтва, і яе ўплыў не канчаецца за калючым дротам», — піша ў прадмове да кнігі Аляксандар Лукашук.
Мэдычная дапамога. Хуткая мэдычная дапамога. З гісторыі «бальнічкі» на Кальварыйскай. Тэрапія. Хірургія: гемарой, пэрытаніт, ампутацыі ды «мастырка». Турэмная стаматалёгія. «Хірургі». Па той бок ад ДВП.
У сэрыі «Бібліятэка Свабоды» выходзіць кніга Алены Струвэ «Турма, мужчына і жанчына. Як сядзяць у сучаснай Беларусі». Публікуем фрагмэнты гэтай кнігі. Сёньня разьдзел «Штрафная зона»: Каго саджаюць у ШЫЗА. Разнарадка на штрафнікоў. Ізалятары ў замежжы.
Турэмны бізнэс. ДВП як буйны працадаўца. Аплата ў турэмнай валюце. «Працаваць мяне так і не прымусілі». Аб умовах і нормах. Жаночая праца. Праца на дзяцей. Бізнэс зэкаў. Заробкі зьняволеных у іншых краінах.
У сэрыі «Бібліятэка Свабоды» выходзіць кніга Алены Струвэ «Турма, мужчына і жанчына. Як сядзяць у сучаснай Беларусі». Публікуем фрагмэнты гэтай кнігі. Сёньня разьдзел «Жылая зона»: Турэмныя пахі. «Тупое заканадаўства». Жаночае. 10 гігіенічных пракладак і 25 мэтраў паперы. Калі няма «грэву». Турэмны дрэс-код. Галоўная праблема — абутак. Кліфт ад турэмных куцюр’е.
У сэрыі «Бібліятэка Свабоды» выходзіць кніга Алены Струвэ «Турма, мужчына і жанчына. Як сядзяць у сучаснай Беларусі». Публікуем фрагмэнты гэтай кнігі. Сёньня разьдзел «Дзіцячая зона»: Выхаванкі. Валянтэрская дапамога. Рэжымная тэрыторыя. Сындром пакінутага. Выхаванцы. Справа Даната. Пастаянная занятасьць. Альтэрнатыва. Спэцвучэльні.
У сэрыі «Бібліятэка Свабоды» выходзіць кніга Алены Струвэ «Турма, мужчына і жанчына. Як сядзяць у сучаснай Беларусі». Публікуем фрагмэнты гэтай кнігі. Сёньня разьдзел «Жаночая зона»: Усе жаночыя зоны — «чырвоныя». Жаночае суіснаваньне. Жаночая сям’я: не пра «гэта». Лягерныя сяброўкі.
У сэрыі «Бібліятэка Свабоды» выходзіць кніга Алены Струвэ «Турма, мужчына і жанчына. Як сядзяць у сучаснай Беларусі». Мы публікуем фрагмэнты гэтай кнігі. Сёньня ўступны разьдзел «Турмы і зоны»: Тэрыторыя ЗК. Зэкі і зэчкі. Злачынствы і пакараньні. Правілы Мандэлы.
Афіцыйнай мовай беларускай турмы лічыцца расейская. Наколькі часта гучыць за кратамі першая дзяржаўная мова краіны — беларуская? Ці бясьпечна ў няволі размаўляць па-беларуску і якія шанцы авалодаць матчынай мовай у турэмнай установе?
Прэзыдэнцкі дэкрэт «Аб неадкладных мерах па супрацьдзеяньні незаконнаму абароту наркотыкаў» дзейнічае ад студзеня 2015 году. У адпаведнасьці зь ім у месцах пазбаўленьня волі для асуджаных паводле арт. 328 створаныя адмысловыя атрады і нават асобныя спэцыялізаваныя калёніі. Cёньня ў такіх атрадах і калёніях агулам утрымліваецца каля шасьці тысяч чалавек, або 1/6 ад усіх зьняволеных.
Жыцьцё наркамана параўноўваюць зь бегам над прорвай. На кожным кроку можна сарвацца — або ў турму, або ў сьмерць. Ці палохае такая пэрспэктыва саміх наркаманаў? Наколькі стрымлівае іх антынаркатычны дэкрэт? Сваімі думкамі дзеляцца маці падсьледнага ды асуджаны паводле артыкула 328.
Парадкі ў беларускіх вязьніцах за апошні час сталі больш строгімі. Большасьць турмаў цяпер «чырвоныя», кантралююцца адміністрацыямі. Але каставы падзел, вядомы з савецкіх часоў, застаўся нязьменным.
Ад «звычайнага» жорсткага крыміналу злачынствы кшталту таго, што ўчыніў «хлопец з бэнзапілой», адрозьніваюцца матывамі ды мэтамі. Іх выканаўцы не імкнуцца да нейкай выгады. Яны, як кажуць псыхолягі, апантаныя жаданьнем выратавацца ад невыноснай вонкавай рэальнасьці праз адчуваньне сваёй улады на іншымі.
На мінулым тыдні пахавалі былога вязьня-пажыцьцёвіка Аляксандра Буд-Гусаіма з Салігорску. Яму ішоў 59-ы год. Два месяцы таму ён даў Свабодзе сваё апошняе інтэрвію.
На мінулым тыдні пахавалі былога вязьня-пажыцьцёвіка Аляксандра Буд-Гусаіма з Салігорску. Яму ішоў 59-ы год. На ўсёй поставецкай прасторы ён быў на волі адзіным сьведкам таго, што ўяўляе сабой такая выключная мера крымінальнага пакараньня, як пажыцьцёвае зьняволеньне (ПЗ).
«Цяжкія падлеткі ва ўсім сьвеце вельмі псыхалягічна падобныя паміж сабой. Усе яны нібыта апынуліся ў „кайданах“ сындрому пакінутага чалавека, жывуць у стане трывогі, паступова становяцца замкнёнымі, падазронымі. Перажываньні адбіваюцца на твары: найчасьцей у іх вельмі сумныя вочы».
Забітых 30 красавіка ва ўласным доме, што ў адным зь невялікіх слонімскіх завулкаў, вядомага скульптара Леаніда Богдана і ягоную жонку Тамару пахавалі сёньня на гарадзкіх могілках. Перад гэтым адпелі ў Сьвятатроіцкім саборы — як нявінна забітых. У забойстве падазраецца іх 16-гадовы ўнук Аляксандар, які цяпер пад вартай.
Былы кіраўнік стледчага ізалятара нумар 1 горада Менска Алег Алкаеў заклікае ня маючы доказаў, публічна не называць нікога агентам, бо гэта толькі на руку спэцслужбам. А колішні палітвязень, сябра анархісцкага руху Ігар Аліневіч раіць рабіць высновы перш за ўсё для сябе.
У мэтах вядзеньня апэратыўнага вышуку спэцслужбы або вэрбуюць сваіх агентаў у самых розных арганізацыях ды ўстановах, або ўкараняюць іх туды. Месцы адбыцьця пакараньня не зьяўляюцца выключэньнем. Як адбываецца вэрбаваньне за кратамі? Чаму зьняволеныя пагаджаюцца быць інфарматарамі?
Так у народзе называюць мікраскапічны кавалак гаспадарчага мыла, які разам зь невялікім скруткам туалетнай паперы выдаюць у якасьці санітарна-гігіенічных сродкаў насельнікам менскага Цэнтру ізаляцыі правапарушальнікаў.
Гісторыя Дзьмітрыя Хархаля — колішняга «сьмяротніка», якому, паводле неафіцыйных зьвестак, дараваў жыцьцё Аляксандар Лукашэнка.
Сяргей Праціраеў, як кажуць, змагаўся супраць свайго сьмяротнага прысуду да канца. Сваёй віны не прызнаваў. Паўтараў, што ўсе доказы сфабрыкаваныя сьледзтвам. Пісаў куды толькі мог. Зрэшты, так робяць ці ня ўсе «сьмяротнікі».
Свабодзе ўдалося пагутарыць зь людзьмі, якім паводле розных абставінаў давялося кантактаваць з Ігарам Беленькім, які «сядзеў пад вышкай яшчэ малалеткам», аднак яму дараваў жыцьцё ажно сам кіраўнік дзяржавы.
«Нарказалежнасьць маюць многія з тых, хто сядзеў», — перакананы былы беларускі вязень Алекс, які даў інтэрвію Свабодзе. Ён сам пазбавіўся ад наркатычнай залежнасьці і дапамагае зрабіць гэта іншым.
Былы злодзей, які спыніў злачынную карʼеру і стаў кансультантам у справах бясьпекі, распавёў Свабодзе, ці лёгка «завязаць» з крымінальным мінулым і як трэба засьцерагацца ад крадзяжоў ды рабаваньняў.
Ці можа крымінальнік-рэцыдывіст аднойчы, пасьля сваіх шматлікіх працяглых адседак, стаць «нармальным грамадзянінам»?
У рэабілітацыйным Цэнтры здаровай моладзі для нарка- і алькалягічных залежных (ЦЗМ), што ў Аксакаўшчыне пад Менскам, рыхтуюцца сустрэць Новы год.
Некалькі гадоў таму ў Беларусі пачалі дзейнічаць хрысьціянскія (праваслаўныя ды пратэстанцкія) рэабілітацыйныя цэнтры для наркаманаў і алькаголікаў. Большую частку пацыентаў у іх складаюць людзі з крымінальным мінулым...
У сусьветнай практыцы апошніх дзесяцігодзьдзяў поруч з традыцыйнымі мэханізмамі кантролю (судовым, парлямэнцкім ды грамадзкім) за дзейнасьцю дзяржаўнай адміністрацыі атрымаў значнае распаўсюджваньне інстытут амбудсмэна, або ўпаўнаважанага ў пытаньнях правоў чалавека.
Паводле Фуко, растаптаная аднойчы чалавечая годнасьць, а самае галоўнае — унутраная згода чалавека з тым, што гэтую годнасьць нехта можа растаптаць назаўжды, выбівае яго з катэгорыі істотаў, якія могуць называцца чалавекам.
Ці можна чакаць сапраўднай кваліфікаванай абароны ў беларускім судзе? Ці можа разьлічваць на яе так званы маленькі чалавек, у якога няма ані гучнага імя, ані вялікіх грошай, ані важных сувязяў? Хто такія «кішэнныя» адвакаты? Які адвакат патрэбны сёньня і ці патрэбны ўвогуле?
Праз два тыдні ў краіне адбудуцца парлямэнцкія выбары. Паводле беларускага заканадаўства шлях у парлямэнт ды мясцовыя органы ўлады не закрыты і для былых асуджаных з пагашанай судзімасьцю. Людзі з былой судзімасьцю — гэта плюс ці мінус для парлямэнту?
У чарговай перадачы «Свабода ў турмах» колішнія беларускія насельнікі эўрапейскіх лягераў для ўцекачоў ды арыштанты тамтэйшых турмаў раскажуць пра тых, хто просіць палітычнага прытулку у краінах ЭЗ.
Загрузіць яшчэ
