Варта

Як перажыць за тыдзень 100 гадоў не-самоты ў заходнебалканскай кнізе

Наста Грышчук: «Для мяне „Белая муха“ важыць больш, чым „Час сэканд-хэнд“»

Сёньня ў нас гутарка з Настай Грышчук, якая акрэсьлівае свой цяперашні род заняткаў як «крытык на фрылансе». Пра беларускія інтэлектуальныя кнігі і інтэлектуалаў.

Софі Оксанэн: «Мы змагаліся за сваё права пісаць нашу гісторыю»

Наступнае эсэ − першая публікацыя найбуйнейшай сучаснай фінскай пісьменьніцы Софі Оксанэн па-беларуску. Яно было агучанае 5 красавіка 2019 г. у Менску на другім фэстывалі «Прадмова», які наведала аўтарка.

Выдавец і перакладчыца са швэдзкай: «Дзяцей нельга змусіць чытаць тое, што ім не падабаецца»

Перакладчыца са швэдзкай мовы і выдавец дзіцячых кніжак па-беларуску Надзея Кандрусевіч-Шыдлоўская — несумненна належыць да катэгорыі беларусаў, якія лічаць, што ў іх атрымаецца зусім ня горай, а можа і лепей, чым у іншых.

За што Дар’і Трайдэн далі прэмію «Дэбют»?

26 сакавіка ўручылі літаратурныя прэміі «Дэбют» за 2019 год. За прозу прыз атрымала Дар’я Трайдэн з кнігай «Крыштальная ноч».

Ціхан Чарнякевіч: «Куды ні прыйду, усюды ўсплываюць Бахарэвіч, Марціновіч, Горват»

Ціхан Чарнякевіч — адзін з самых актыўных і цікавых беларускіх крытыкаў маладога пакаленьня. Як звычайна, поўная «Гутарка зь Янам» — у падкасьце. А ніжэй — толькі некаторыя кветачкі...

«Можаш рабіць са мной усё, што захочаш». Эротыка ў беларускай літаратуры. 18+

Прыводзім дзевяць фрагмэнтаў зь беларускай літаратуры, у якіх аўтары пастараліся абазначыць сваё бачаньне эратычнай тэмы.

Уладзімер Арлоў: «Мне цікава адчуваць, як мае словы робяцца яваю»

Ян Максімюк гутарыць Уладзімерам Арловым, чаму ён не напісаў доўгага раману і што ён думае пра абарону беларускіх межаў. А таксама пра тое, як яго перакладалі расейцы, якія думалі, што беларуская мова – амаль руская.

Я проста зьдзекуюся з паперы, альбо Каменныя прыступкі беларускага антыраману

Віктар Жыбуль пра кнігу «Калі прыгледзецца — Марс сіні» Зьмітра Вішнёва.

«Чаму памяць мая маўчала ўсе гэтыя дзесяцігодзьдзі». Цытаты зь няскончанай кнігі Васіля Сёмухі

Ян Максімюк распавядае пра інтэрвію з Васілём Сёмухам, якое ён запісваў у 2012 годзе для плянаванай, але нязьдзейсьненай кнігі.

Вальжына Морт: «Я цяпер пішу на дзьвюх мовах адразу»

Ян Максімюк гутарыць зь дзьвюхмоўнай паэткай Вальжынай Морт пра тое, як пішуцца вершы па-беларуску і па-ангельску, і чаму яны ня пішуцца па-расейску.

Андрэй Янушкевіч: «Кніжны рынак у Беларусі існуе, хоць і кволы»

Сёньня я прапаную вам размову з чалавекам, які глядзіць на кнігавыданьне ў Беларусі як на бізнэс, які корміць яго і ягоную сям’ю.

Беларускую вэрсію «Вайны і (рускага) міру» напіша кампутар

Ёсьць аптымістычныя зьвесткі для ўсіх заклапочаных у Беларусі тым, што няма айчыннага адпаведніка эпапэі «Вайна і мір» Льва Талстога, апублікаванай 150 гадоў таму.

Літаратура скончыцца ў наступным годзе

Мы ўжо чыталі раманы, напісаныя машынамі — проста пра гэта яшчэ ня ведаем.

Валянцін Акудовіч: «Беларусы ня будуць ваяваць за незалежнасьць»

Гутарка з Валянцінам Акудовічам пра беларускую тоеснасьць, нацыянальную ідэю, нацыю і мову, ну і, як жа іначай, пра ролю Аляксандра Лукашэнкі ў беларускім наканаваньні.

Кнігі пра авантурнікаў, забойцаў і курдупляў, або Васіль Сёмуха і за што мы яго любім

Ян Максімюк пра «перакладчыцкі канон» Васіля Сёмухі, зь якім варта пазнаёміцца аматарам літаратуры.

Макс Шчур: «Давайце зробім літаратурныя Оскары ў Беларусі»

Чаму Беларусі патрэбная асобная прэмія за электронную і онлайн-літаратуру? Тлумачыць Макс Шчур, сузаснавальнік прэміі «Празрысты Эол».

Ігар Бабкоў: «Беларусь увайшла ў эпоху коміксу»

Гутарка зь Ігарам Бабковым пра некаторыя ідэі і мэтафары зь ягонай кнігі «Каралеўства Беларусь. Вытлумачэньне ру(і)наў», якая напрыканцы 2018 году выйшла ў вугорскім перакладзе.

Пра малочніка і сабаку-кнігалюба. Вартыя ўвагі кнігі 2018 году з замежжа

Паколькі ў Беларусі прэміі за мінулагоднія літаратурныя зьдзяйсьненьні яшчэ толькі зьбіраюцца прысуджаць, дык сёньня я напішу пра некаторыя замежныя выданьні 2018 году, якія ўжо летась пасьпелі атрымаць свае прэміі.

Кульбак, «У-вэй» і сюіта Эдварда Грыга

Выданьне рамана «Панядзелак» у перакладзе Сяргея Шупы (Прага, выдавецтва «Вясна»), па сутнасьці, адкрывае для беларусаў новы тон літаратуры 1920-х, абсалютна ўнікальны голас і адмысловую мэтоду пісьма, у якой сплецена столькі ўсяго, што не адразу й разблытаеш гэты вузел.

Зіма зацягнулася, або Непадцэнзурны фільм пра дажываньне ў Беларусі

Фільм «Перазімаваць» Эвы-Кацярыны Махавай абарочваецца прытчай аб старасьці, адзіноце і жыцьці, у прыватнасьці, жыцьці ў Беларусі.

У Францыі ўпершыню выдалі раман, перакладзены зь беларускай мовы

Мы пагаварылі з заснавальніцай выдавецтва Le Ver à soie Віржыні Шыманец пра ўспрыманьне Беларусі ў Францыі, пра выдавецкую сытуацыю ў краіне, пра пераклады зь «неістотных» моваў.

Ілюзія памяці. Фізык разважае, што такое час і ці час наагул існуе

Ян Максімюк піша пра кніжку вядомага фізыка-тэарэтыка, у якой аўтар сьцьвярджае, што час існуе толькі як ілюзія ў галаве чалавека, а ўвесь астатні сьвет абыходзіцца безь яго.

Драма з сабачкам: чаму неўзьлюбілі «Ноч» Марціновіча?

Спачатку павіншую аматараў белліту: у нас ёсьць свая Джоан Роўлінг... Піша Наста Грышчук пра «Ноч» Віктара Марціновіча.

«Я не чакала такой папулярнасьці». Размова з стваральніцай дыялектнай аўдыёмапы Беларусі

Зь берасьцейскай журналісткай Інай Хоміч размаўляем пра яе мапу «Дыялекты» і пра тое, навошта ёй яна патрэбная і што пра яе кажуць людзі.

Сшыткі свабоды зэка Бяляцкага

Новая кніга Алеся Бяляцкага «Турэмныя сшыткі» (Менск, 2018, «Вясна») нагадвае трыптых «Страшны суд» Ераніма Босха — толькі выкананы мазаікай, і аўтар там не судзьдзя.

Ці ўплывае Прэмія Гедройця на ўспрыманьне беларускай літаратуры?

Свабода назьбірала даволі аб’ёмістую інфармацыю, на падставе якой можна зрабіць пэўныя высновы пра тое, ці і як уплывае Прэмія Гедройця на ўспрыманьне беларускай літаратуры у грамадзтве.

Што было знойдзена ў перакладзе?

Швэдзкі беларус Дзьмітры П. сустракае свайго знаёмага чэскага швэда Пэтэра Л., і той расказвае яму, што ў ягонай праскай фірме працавала адна дзяўчына, якая была замужам за нейкім беларускім пісьменьнікам...

Чытачка Данільчык: Раніцай чытаць няма калі, а вечарам няма сіл, але ўсё роўна чытаю

У рубрыцы «Варта» на выходных мы публікуем адказы на анкету пра чытацкія звычкі беларусаў. 20 пытаньняў пра тое, як файна чытаць файную літаратуру. Сёньня на нашу чытацкую апытанку адказвае паэтка і перакладчыца Аксана Данільчык.

Чытачка Роўда: Беларускія аўтары пішуць самі для сябе і для вытанчаных аматараў літаратуры

У рубрыцы «Варта» на выходных мы публікуем адказы на анкету пра чытацкія звычкі беларусаў. 20 пытаньняў пра тое, як файна чытаць файную літаратуру. Сёньня на нашу чытацкую апытанку адказвае пісьменьніца і перакладчыца Марыя Роўда.

Чытачка Мартысевіч: Я расплакалася, калі ў Горвата ў «Прудку» загінуў ягоны кот Ромка

У рубрыцы «Варта» на выходных мы публікуем адказы на анкету пра чытацкія звычкі беларусаў. 20 пытаньняў пра тое, як файна чытаць файную літаратуру. Сёньня на апытанку адказвае пісьменьніца і перакладчыца Марыя Мартысевіч.

Чытач Сіўко: Перавагу аддаю аўтарам і сюжэтам уцямным

У рубрыцы «Варта» на выходных мы публікуем адказы на анкету пра чытацкія звычкі беларусаў. 20 пытаньняў пра тое, як файна чытаць файную літаратуру. Сёньня на нашу чытацкую апытанку адказвае пісьменьнік Франц Сіўко.

Адам Глобус, тайны будыст, маньяк, анарха-вівісэктар

Ігар Бабкоў пра пісьменьніка, мастака і выдаўца Адама Глобуса.

«Каб ня сьпёрлі». Ціхан Чарнякевіч пра новую кнігу Бартосіка

Гэта збор некалькіх дзясяткаў, скажам так, радыёп’есаў, любоўна інструмэнтаваных, дзе няма тугі, а ёсьць удзячнасьць.

Мастак, які «адвучвае ад мастацтва». І мае сусьветную славу

Як малы зь беластоцкай вёскі, які выразаў з кары аленяў і мядзьведзяў, стаў сусьветна прызнаным мастаком, сьвядомым беларусам, акадэмічным прафэсарам у Варшаве, інтэлектуальнай зоркай беларускай Польшчы.

Як сусьветна вядомы мастак з Польшчы Лёнік Тарасэвіч прыйшоў да беларушчыны

Як малы зь беластоцкай вёскі, які выразаў з кары аленяў і мядзьведзяў, стаў сусьветна прызнаным мастаком, сьвядомым беларусам, акадэмічным прафэсарам у Варшаве, інтэлектуальнай зоркай беларускай Польшчы.

Чытачка Янкута: Фэмінісцкая оптыка пазбаўляе чытаньне клясыкі ранейшай прыемнасьці

У рубрыцы «Варта» на выходных мы публікуем адказы на анкету пра чытацкія звычкі беларусаў. 20 пытаньняў пра тое, як файна чытаць файную літаратуру. Сёньня на нашу чытацкую апытанку адказвае перакладчыца Ганна Янкута.

Чытач Ляхновіч: Паэзію чытаю мала — яна для ўзбуджэньня пачуцьцяў, якіх у мяне і так даволі

У рубрыцы «Варта» на выходных мы публікуем адказы на анкету пра чытацкія звычкі беларусаў. 20 пытаньняў пра тое, як файна чытаць файную літаратуру. Сёньня на нашу чытацкую апытанку адказвае пісьменьнік Павал Ляхновіч.

Чытачка Масла: Пасьля «лёгкага чытва» апаноўвае спусташэньне

У рубрыцы «Варта» на выходных мы публікуем адказы на анкету пра чытацкія звычкі беларусаў. 20 пытаньняў пра тое, як файна чытаць файную літаратуру. Сёньня на нашу чытацкую апытанку адказвае пісьменьніца Алена Масла.

Чытач Скурко: У літаратуры люблю сюрпрызы

У рубрыцы «Варта» на выходных мы публікуем адказы на анкету пра чытацкія звычкі беларусаў. 20 пытаньняў пра тое, як файна чытаць файную літаратуру. Сёньня на нашу чытацкую апытанку адказвае журналіст і музыка Андрэй Скурко.

Скандальная «Салямэя» і сквапны Штраўс

Сёньня я хачу напісаць некалькі абзацаў пра опэру «Салямэя» і яе аўтара Рыхарда Штраўса. Зьвесткі, якія ніжэй выкладу, неабавязкова ўсе знойдзеце ў «электронных энцыкляпэдыях» — частку зь іх я пачарпнуў зь «іншых крыніц».

Чытачка Бічэль: Не чытаю д’ябальскай літаратуры

У рубрыцы «Варта» на выходных мы публікуем адказы на анкету пра чытацкія звычкі беларусаў. 20 пытаньняў пра тое, як файна чытаць файную літаратуру. Сёньня на нашу чытацкую апытанку адказвае паэтка Данута Бічэль.

Чытач Сьцебурака: У Беларусі хваліць сваё і сябе — распаўсюджаная зьява

У рубрыцы «Варта» на выходных мы публікуем адказы на анкету пра чытацкія звычкі беларусаў. 20 пытаньняў пра тое, як файна чытаць файную літаратуру. Сёньня на нашу чытацкую апытанку адказвае пісьменьнік Усевалад Сьцебурака.

Беларусы разважалі ў сынагозе пра распад Расеі. 5 высноваў зь сёлетняга «Трыялёгу ў Крынках»

31 жніўня і 1 верасьня ў польскіх Крынках прайшла сустрэча беларусаў Рэспублікі Беларусь, Падляшша і Заходняй Эўропы пад назвай «ХІХ Трыялёг у Крынках. Belarusian Outside».

«Крышталь»: кіно пра 90-я, а быццам бы і пра наш час

Усё зьмяшалася ў гэтым фільме: блакітнае і чырвонае, правінцыя і горад, Беларусь і Амэрыка, «Песьняры» і Marshall Jefferson, негламурная рэальнасьць і крыштальныя мары.

Чытачка Шода: Кожны год я мару пра лета з кніжкамі — на арэлях або ў фатэлі на бальконе

У рубрыцы «Варта» на выходных мы публікуем адказы на анкету пра чытацкія звычкі беларусаў. 20 пытаньняў пра тое, як файна чытаць файную літаратуру. Сёньня на нашу чытацкую апытанку адказвае перакладчыца Марына Шода.

Чытач Кулікоў: Аддаю перавагу вялікім творам

У рубрыцы «Варта» на выходных мы публікуем адказы на анкету пра чытацкія звычкі беларусаў. 20 пытаньняў пра тое, як файна чытаць файную літаратуру. Сёньня на нашу чытацкую апытанку адказвае паэт і перакладчык Ігар Кулікоў.

Мойшэ Кульбак. Панядзелак (фрагмэнт)

Урывак з раману, які яшчэ ня выйшаў па-беларуску.

Алесь Ліпай. Вершы як уцёкі ад гвалту навінаў

Трымаю ў руках апошнюю кнігу Алеся Ліпая. «Абдымкі». Цьвёрдая вокладка. Малюнак: бусел пакідае гняздо. Любоўна падрыхтаваны тамок.