Пра зьмененую цытату ў прамове Сьвятланы Ціханоўскай і пра паралелі паміж паўстаньнем 1863 і пратэстамі 2020 году разважае Сяргей Абламейка, журналіст Свабоды, гісторык, аўтар шэрагу кніг, у тым ліку «Каліноўскі і палітычнае нараджэньне Беларусі».
Кіраўнік праекту «Беларускі Гаюн» Антон Матолька на канале Свабода Premium расказвае, што робяць расейскія войскі ў Беларусі і наколькі вялікая небясьпека, што Расея зноў пачне ўварваньне зь беларускай тэрыторыі ва Ўкраіну.
Ці можа ўдарыць па пэнсіях беларусаў плянаванае аб'яднаньне падатковых сыстэмаў Беларусі і Расеі? Наколькі нармальная сытуацыя, калі дзяржава бярэ новыя крэдыты на выплаты па ранейшых пазыках?
Мовазнаўца Вінцук Вячорка на канале Свабода Premium выказаўся пра зьмены ў абавязковых моўных экзамэнах, пра напад чыноўнікаў на беларускую лацінку, а таксама пра ўплывы «русского мира» на моўную палітыку ў сучаснай Беларусі.
Гісторык зь Нямеччыны Аляксандар Фрыдман канстатуе, што Захад не зьбіраецца весьці перамовы з Лукашэнкам наконт палітзьняволеных, аналізуе стаўленьне Нямеччыны да паставак зброі Ўкраіне і лічыць, што магчымае ўступленьне Беларусі ў вайну — галоўнае на сёньня пытаньне.
Люк Кофі, дасьледчык Гудзонскага інстытуту (Hudson Institute) у ЗША, адказаў на пытаньні Свабоды пра ролю Беларусі ў расейскай вайне супраць Украіны і пра магчымыя далейшыя сцэнары гэтай вайны.
Юры Панчанка, рэдактар украінскага выданьня «Європейська правда», нагадвае, што некаторыя ўкраінцы ў 2020-м лічылі, што Лукашэнка будзе лепшым за апазыцыю і адказвае на пытаньне, у чым прэтэнзіі ўкраінскіх палітыкаў да Ціханоўскай.
Януш Бугайскі, старшы дасьледчык амэрыканскага аналітычнага цэнтру Jamestown Foundation, расказаў пра магчымы распад Расеі і пра тое, як памяняўся ягоны погляд на Лукашэнку ад часу сустрэчы зь ім у 2013 годзе.
Юлія Мядзьвецкая расказала Радыё Свабода, чаму Эўразьвязу варта праводзіць мяжу, з аднаго боку, паміж Расейскай Фэдэрацыяй і Беларусьсю, а з другога боку — паміж беларускімі ўладамі і беларускім грамадзтвам.
Літва абмежавала расейскі транзыт у Калінінградзкую вобласьць. Расея пагражае жорсткім адказам. Ці падтрымліваюць іншыя краіны ЭЗ Вільню ў яе рашэньні наконт транзыту? Як Паўночнаатлянтычны альянс будзе абараняць Літву ў выпадку вайны?
Палітоляг, кіраўнік Цэнтру палітычнага аналізу і прагнозу Павал Вусаў адказвае на пытаньне, у якім кірунку эвалюцыянуе менскі рэжым; аналізуе, чаму больш немагчымая «лібэралізацыя», і тлумачыць, навошта Лукашэнка палохае беларусаў вайной.
Гісторык Цімафей Акудовіч адказвае на пытаньне, якую ідэалёгію прапаноўвае цяперашні рэжым, разважае, ці можна назваць яе фашызмам, і тлумачыць, чаму не ўдалося зрабіць прыгожую ідэю зь беларуска-савецкай спадчыны.
Намесьнік дырэктара Цэнтру стратэгічных і замежнапалітычных дасьледаваньняў Юры Царык тлумачыць, чаму прысьпеў час для Менску асудзіць агрэсію Расеі.
Пісьменьніца Сьвятлана Курс (Ева Вежнавец), пераможца літаратурнай прэміі Гедройця, лічыць, што калі Бог пашле Расеі анёла, яна вылепіць зь яго Пуціна; сьцьвярджае, што нянавісьць і агрэсія патрэбныя для выжываньня, і разбурае міт пра асаблівую расейскую духоўнасьць.
Сяргей Грабскі, вайсковы экспэрт, палкоўнік запасу, былы супрацоўнік Міністэрства абароны Ўкраіны, удзельнік міратворчых апэрацый у Косаве і Іраку, заяўляе, што расейская інтэрвэнцыя ад пачатку выглядала як палітычная апэрацыя, якая ня мела нічога агульнага з законамі вядзеньня вайны.
Беларускі філёзаф Павал Баркоўскі разважае пра цяперашні стан беларусаў («мы як у 1939 годзе напалову немцы, напалову габрэі»), аналізуе, адкуль бяруцца і куды падзенуцца сьвядомыя і ідэйныя прыхільнікі вайны, і лічыць, што нельга запускаць сьпіраль зла і палітыку нянавісьці.
Дырэктар дасьледчых праграмаў Усходняга суседзтва і Расеі ў Фінскім інстытуце міжнародных дачыненьняў Аркадзь Мошэс апісвае тры сцэнары разьвіцьця падзеяў у расейска-ўкраінскім канфлікце і заяўляе, што для Масквы ўжо ня мае значэньня, чаго хоча Лукашэнка.
Галоўны рэдактар выданьня «Трыбуна» Алег Гаруновіч прызнае, што Алімпіяда ўжо не выклікае ранейшых эмоцыяў, разважае пра сувязь паміж спортам і палітыкай і дае прагноз наконт выступу беларускай зборнай на Алімпіядзе ў Пэкіне.
Беларускі вайсковы экспэрт Ягор Лебядок апісвае, як канфрантацыя на шматлікіх узроўнях зацягвае Беларусь і рэгіён у вайну, тлумачыць вайсковыя і палітычныя задачы беларуска-расейскіх манэўраў і заяўляе, што для Лукашэнкі прысутнасьць расейскіх войскаў у Беларусі ўжо ня страшная.
Дырэктар дасьледчых праграмаў Усходняга суседзтва і Расеі ў Фінскім інстытуце міжнародных дачыненьняў Аркадзь Мошэс тлумачыць, чаму ў Маскве думаюць, што Захад будзе і далей адступаць; аналізуе апошнія падзеі ў Казахстане і заўважае сыгналы для Расеі ў праекце новай беларускай Канстытуцыі.
Кіраўнік праекту Belarus security blog Андрэй Паротнікаў разважае, навошта Лукашэнка заявіў, што падзеі ў Казахстане — гэта атака на Расею, якая зьяўляецца цэнтрам праваслаўя, а таксама сьцьвярджае, што хвост круціць сабакам (Лукашэнка Пуціным), а Крэмль трапіў у казахстанскую пастку
Прадстаўнік Святланы Ціханоўскай у справах парлямэнцкай супрацы і канстытуцыйнай рэформы Анатоль Лябедзька ацэньвае апублікаваны праект новай Канстытуцыі.
Дырэктар дасьледчых праграмаў Усходняга суседзтва і Расеі ў Фінскім інстытуце міжнародных дачыненьняў Аркадзь Мошэс тлумачыць, чаму цяпер да санкцыяў супраць Менску на Захадзе будуць ставіцца максымальна сур’ёзна.
Былы супрацоўнік Адміністрацыі прэзыдэнта Беларусі Анатоль Котаў расказвае, як паводзілі сябе чыноўнікі ў жніўні 2020 году, заяўляе, што Лукашэнка задавальняў Захад, які бачыў у новых кандыдатах «руку Крамля», і тлумачыць, чаму Лукашэнка заўсёды возьме расейскі мільярд замест заходніх трох.
Акадэмічны дырэктар Цэнтру эканамічных дасьледаваньняў BEROC Кацярына Барнукова разважае, хто найбольш пацярпіць ад харчовых контрасанкцыяў, уведзеных афіцыйным Менскам, прагназуе, ці скончацца пастаўкі ў Расею «беларускіх крэвэтак», і прадказвае рост карупцыі вакол барацьбы за імпартныя схемы.
Намесьнік рэдактара сайта Carnegie.ru Максім Самарукаў разважае, якая стратэгічная мэта Расеі ў эскаляцыі напружанасьці вакол Украіны, аналізуе стаўленьне Крамля да «транзыту ўлады» ў Беларусі і заяўляе, што чым горшыя адносіны Расеі з Захадам, тым лепш для Лукашэнкі.
Інтэрвію Свабоды з Андрэем Паротнікавым, кіраўніком аналітычнага праекту Belarus security blog.
Украінскі палітоляг Яўген Магда, дырэктар Інстытуту сусьветнай палітыкі, адказвае на пытаньне, ці гатовае ўкраінскае войска і грамадзтва да вайны з Расеяй, тлумачыць, чаго дабіваецца Крэмль, і расказвае, ці чакаюць у Кіеве нападу з боку Беларусі.
Палітоляг Андрэй Елісееў, дырэктар аналітычнага цэнтру EAST і экспэрт міжнароднай ініцыятывы iSANS, адказвае на пытаньне, ці спыніць Лукашэнка міграцыйную гульню пасьля размовы з Мэркель, разважае пра ролю Крамля і вызначае, якая галоўная мэта афіцыйнага Менску ў мігранцкім крызісе.
Беларускі эканаміст Леў Львоўскі, старшы навуковы супрацоўнік BEROC, адказвае на пытаньне, чаму падае заробак, тлумачыць, чаму ўлады зараз ня могуць апускаць курс беларускага рубля, і выкладае цэлую стратэгічную праграму рэфармаваньня беларускіх прадпрыемстваў.
Кіраўнік праекту Belarus security blog Андрэй Паротнікаў разважае аб прызначэньнях сілавікоў ва ўсіх сфэрах, адказвае на пытаньне, чаму нават несучасныя расейскія вайсковыя аб’екты ў Беларусі патрэбныя Маскве, і зьвяртае ўвагу на згортваньне палітычных кантактаў Менска і Пэкіна.
Уладзімер Астапенка, былы амбасадар Беларусі ў Аргентыне, прадстаўнік Народнага антыкрызіснага кіраўніцтва, расказвае пра галоўныя вынікі нядаўняй беларускай канфэрэнцыі ў Нюрнбэргу і адказвае на пытаньне, ці могуць заходнія палітыкі прызнаць Лукашэнку тэрарыстам.
Палітычны аглядальнік Аляксандар Класкоўскі адказвае на пытаньне, чаму ўладны праект новай Канстытуцыі зноў «недапрацаваны», тлумачыць, чаго баіцца Лукашэнка, і заяўляе, што той хоча даседзець у сваім крэсьле як мінімум да 2025 году.
Нямецкі гісторык Аляксандар Фрыдман прагназуе магчымыя вынікі нямецкіх выбараў, аналізуе «прарасейскую» пазыцыю Бэрліна ў беларускім і ўкраінскім пытаньнях і тлумачыць, чаму яна можна істотна зьмяніцца пасьля выбраньня новага ўраду.
Былы дыплямат Павал Сьлюнькін узгадвае ўзьнёслую атмасфэру ў жніўні 2020 году ў Міністэрстве замежных спраў, адказвае на пытаньні пра каштоўнасьці Ўладзімера Макея і расказвае, як разам з калегамі па беларускай амбасадзе ў Літве арганізоўваў перапахаваньне парэшткаў Кастуся Каліноўскага.
Адказны за пытаньні юстыцыі ў Народным антыкрызісным кіраўніцтве юрыст Міхаіл Кірылюк расказвае пра мэту і задачы Нюрнбэрскай канфэрэнцыі, аналізуе пэрспэктывы міжнароднага трыбуналу ў справах Беларусі і параўноўвае санкцыі зь пеняй, якую не адменіш, пакуль ня спыніш парушаць закон.
Прафэсар Уладзімер Дунаеў, сябра грамадзкага Балёнскага камітэту, аналізуе апошнія вынікі паступленьня ў беларускія ВНУ і адзначае, што колькасьць беларускіх студэнтаў, якія едуць вучыцца ў Расею — скарачаецца, а тых, хто едзе вучыцца на Захад — павялічваецца.
Экспэрт у энэргетычнай галіне Тацяна Манёнак аналізуе, ці страціць Беларусь грошы за транзыт расейскага газу, і адказвае на пытаньне, ці сапраўды расейскія нафтавыя кампаніі спыняць пастаўкі на “Нафтан” праз пагрозы санкцыяў.
Палітоляг Пётар Рудкоўскі, акадэмічны дырэктар Беларускага інстытуту стратэгічных дасьледаваньняў (BISS), ацэньвае «контрасанкцыі» афіцыйнага Менску, аналізуе, ці напалохае Эўразьвяз шантаж мігрантамі, і заяўляе, што ў адносінах Менску і Брусэлю пры гэтай уладзе разварот да нармалізацыі немагчымы.
Палітоляг Аркадзь Мошэс, дырэктар дасьледчых праграмаў Усходняга суседзтва Эўразьвязу і Расеі ў Фінскім інстытуце міжнародных дачыненьняў, прагназуе, як можа разьвівацца процістаяньне Менску і Брусэлю.
Беларускі вайсковы экспэрт Ягор Лебядок аналізуе, што адбываецца з тэрытарыяльнай абаронай, адказвае на пытаньне, каму Лукашэнка гатовы даць зброю, і тлумачыць, чаму сілавікі прапанавалі заводзіць крымінальныя справы на прызыўнікоў, якія зьехалі за мяжу.
Расейскі палітоляг Аляксандар Баўнаў, галоўны рэдактар Carnegie.ru, кажа, што не чакае радыкальных рашэньняў ад сустрэчы Пуціна і Байдэна, ацэньвае пэрспэктывы саюзу Расеі і Кітаю і тлумачыць, чаму Лукашэнка цалкам прымальны для Крамля
Праваабаронца і былы палітзьняволены Алесь Бяляцкі разважае на тэму, ці варта палітычным вязьням падпісваць просьбу аб памілаваньні; заяўляе, што пагроза санкцыяў эфэктыўна працуе, і разважае, якім павінен быць адказ Захаду на магчымае вызваленьне палітвязьняў.
Гісторык Аляксандар Пашкевіч адказвае на пытаньне, навошта афіцыйнаму Менску спатрэбілася прызначаць «народнае адзінства» на 17 верасьня, расказвае, чаму гэтая дата вельмі неадназначная для беларусаў, і чарговы раз зьвяртае ўвагу на савецкі сьветапогляд Аляксандра Лукашэнкі.
Галоўны рэдактар выданьня «Трыбуна» Алег Гаруновіч камэнтуе чарговы правал беларускай хакейнай зборнай, тлумачыць, чаму менавіта хакеісты аказаліся самымі праўладнымі, і расказвае, як павінны скласьціся адносіны дзяржавы да спорту ў новай Беларусі.
Расейскі публіцыст Леанід Радзіхоўскі мяркуе, што любы канфлікт з Эўропай для Лукашэнкі — толькі прыемнасьць, лічыць, што эўрапейскія палітыкі на рэальныя эканамічныя санкцыі ня пойдуць, і заяўляе, што калі б не было маскоўскага «даху», то Лукашэнка пасьля жніўня не пратрымаўся б і месяца
Аналітык Вадзім Мажэйка заяўляе, што нападам на Тut.by улада паказвае, што яе зараз турбуе толькі кароткачасовы эфэкт, а не стратэгічнае мысьленьне, прагназуе міжнародную рэакцыю і аналізуе, якія новыя крыніцы інфармацыі могуць абраць чытачы Тut.by.
Эканаміст Яраслаў Раманчук тлумачыць апошнія аптымістычныя дадзеныя пра рост беларускага экспарту, ацэньвае «эфэктыўнасьць» санкцыяў і заяўляе, што калі не адбудзецца перамогі сілаў, якія выступаюць за дэмакратыю, вольны рынак, — Беларусь атрымае малдавізацыю
Арсень Сівіцкі дае сваю вэрсію, чаму Лукашэнка прыняў дэкрэт на выпадак сваёй гвалтоўнай сьмерці, заяўляе, што праект стварэньня канфэдэратыўнай дзяржавы ўжо не разглядаецца Крамлём, і тлумачыць, як Масква будзе выкарыстоўваць заходнія санкцыі.
Вайсковы экспэрт Ягор Лебядок аналізуе, які ўплыў на настроі сілавікоў можа мець рашэньне Лукашэнкі пазбавіць вайсковых званьняў каля 80 асобаў, і разважае на тэму, ці здольныя сілавікі адчуць сваю асаблівую палітычную ролю.
Загрузіць яшчэ
