У эфіры Свабода Premium з блогерам, вэтэранам батальёну «Айдар», навукоўцам Яўгенам Дзікім абмяркоўваем рэакцыю ва Ўкраіне на напад на расейскі самалёт далёкай выведкі А-50 на вайсковым аэрадроме Мачулішчы пад Менскам.
Палітоляг, дасьледніца ва Ўнівэрсытэце Юстуса Лібіха ў нямецкім Гісэне, а раней выкладчыца факультэту міжнародных дачыненьняў БДУ Роза Турарбекава аналізуе вайсковы кантэкст візыту Аляксандра Лукашэнкі ў Кітай.
У чаканьні вясны нагадаем характэрныя беларускія зімовыя словы.
Instagram пачынаўся як сетка для абмену фотавыявамі, але сёньня ён для многіх і важная крыніца ведаў. У тым ліку ў беларускай мове.
Пра гадавіну вайны Расеі супраць Украіны, віну і адказнасьць расейцаў, галасаваньне ў ААН супраць вываду войскаў і шанцы Беларусі на вызваленьне пасьля перамогі Ўкраіны гаворым з украінскім і расейскім журналістам, тэлевядоўцам, былым кіраўніком НТВ Яўгеніем Кісялёвым, які жыве ва Ўкраіне.
Два гады таму, 7 і 8 студзеня 2021 году, у рэанімацыі Віцебскага шпіталя хуткай дапамогі тройчы на працяглы час спынялася падача кіслароду. Усе пацыенты хірургічнага корпусу, залежныя ад кіслароду, памерлі за некалькі дзён. Чаму гэта адбылося і ці можна было перадухіліць катастрофу?
Ці можна ў Беларусі прыцягнуць да адказнасьці ўсіх, каго палічаць датычным да «экстрэмісцкай дзейнасьці», як заявіў генпракурор Андрэй Швед? Якія захады дзеля бясьпекі варта зрабіць людзям у Беларусі? Ці рэальна гэта — вылічыць і пакараць кожнага?
З палітолягам, кандыдаткай гістарычных навук, дасьледчыцай ва Ўнівэрсытэце Юстуса Лібіха ў нямецкім Гісэне Розай Турарбекавай абмяркоўваем зьяўленьне дакумэнту пад назвай «Стратэгічныя мэты Расейскай Фэдэрацыі ў Беларусі», згодна зь якім Расея зьбіраецца да 2030 году акупаваць Беларусь.
На канале Свабода Premium разам з старшым дарадцам Сьвятланы Ціханоўскай Франкам Вячоркам падсумоўваем вынікі сустрэчаў Ціханоўскай і яе каманды падчас Мюнхэнскай канфэрэнцыі, абмяркоўваем беларускі кантэкст неабвешчанага візыту прэзыдэнта ЗША ў Кіеў.
Драматург, рэжысэр, грамадзкі дзеяч і сябра Каардынацыйнай рады Андрэй Курэйчык расказвае ў эфіры Свабоды Premium пра тое, як стаў выкладчыкам Ейльскага ўнівэрсытэту ЗША і як перайшоў з расейскай мовы на беларускую.
Яна вымушаная карыстацца адсмоктвальнікам малака проста ў камэры, дзе знаходзяцца іншыя вязьні, у тым ліку палітычныя.
У кожнай мове колеры апісваюцца па-рознаму. Ці ведаем сьвет колераў па-беларуску? Моўны тэст.
Прадстаўнік «Рабочага руху» Юры Рававы камэнтуе жорсткія прысуды, вынесеныя фігурантам справы «Рабочага руху» Гомельскім абласным судом 17 лютага, у дэталях расказвае пра кожнага асуджанага, а таксама пра тое, якім чым спэцслужбы змаглі арыштаваць актывістаў.
Якія высновы можна зрабіць з прэсавай канфэрэнцыі Лукашэнкі? Ці пашлюць беларусаў ваяваць? Што азначаюць яго словы пра магчымасьць міру, заключанага з удзелам украінскіх вайскоўцаў? Навошта ён запрасіў у Менск Джо Байдэна?
Украінскі палітоляг, дырэктар Інстытуту сусьветнай палітыкі Яўген Магда камэнтуе апошнія выказваньні Лукашэнкі, тлумачыць, як цяпер ва Ўкраіне ставяцца да нелегітымнага кіраўніка Беларусі, і прапануе беларусам менш рэагаваць на заявы розных дарадцаў.
У Гомельскім абласным судзе з 9 лістапада разглядаюць справу «Рабочага руху». Сярод фігурантаў — былы юрысконсульт заводу «Палімір» ААТ «Нафтан» Аляксандар Капшуль. Паразмаўлялі зь яго былым калегам.
Штучны інтэлект ChatGPT двойчы пераходзіў на расейскую, прыдумляў новыя словы ў беларускай, але не пазьбягаў адказаў.
Лідэрка дэмакратычных сілаў Беларусі Сьвятлана Ціханоўская — пра новы суд над яе мужам палітвязьнем Сяргеем Ціханоўскім, ужо асуджаным на 18 гадоў зьняволеньня. Ціханоўская расказала, які яны адзначалі Дзень сьвятога Валянціна, ці прызнаваўся Ціханоўскі ў каханьні, у каго зь іх большая харызма.
Дзіцячая доктарка, 39-гадовая Мая Церакулава страціла працу праз тое, што ў 2020 годзе ўступіла ў незалежны прафсаюз мэдыкаў «Панацэя». Праз знаходжаньне ў «сьпісах мэдыкаў, якія не даспадобы», яе не ўзялі на працу ў ніводнай мэдычнай установе Магілёва, Бабруйску і Асіповічаў.
Дар’я Жук — кінарэжысэрка, прадусарка, сцэнарыстка, ляўрэатка шматлікіх кінэматаграфічных прэмій і сузаснавальніца Беларускай незалежнай кінаакадэміі, адказала на пытаньні Радыё Свабода.
Разам з заснавальнікам кампаніі ByHelp і сузаснавальнікам ініцыятывы BySol Аляксеем Лявончыкам абмяркоўваем, на каго разьлічаная ініцыятыва ўладаў стварыць камісію для працы зь беларусамі, якія хочуць вярнуцца на радзіму.
Чаму зьявіўся зварот лідэркі дэмакратычных сілаў Сьвятланы Ціханоўскай да беларусаў, у якім яна заклікае быць падрыхтаванымі да «надзвычайнага здарэньня»? Як да найгоршага разьвіцьця падзей рыхтуюцца дэмакратычныя сілы Беларусі? Расказвае старшы дарадца Ціханоўскай Франак Вячорка
Зь вялікай трупы Купалаўскага тэатру ў Польшчу пераехала паўтара тузіна чалавек, якія аб’ядналіся ў акторскую групу «Купалаўцы». Яны дагэтуль ня маюць сталай сцэнічнай пляцоўкі, але зрабілі ўжо нямала тэатральных праектаў.
Легіён «Свабода Расеі» — падразьдзяленьне ў шэрагах Узброеных сіл Украіны, якое складаецца з расейскіх добраахвотнікаў.
Усе прафэсіі варта паважаць — і „масавыя“, і супэрсучасныя, і тыя, што сёньня лічацца рэдкімі і нават экзатычнымі. Майстру будзе прыемна, калі мы правільна назавем яго занятак па-беларуску. То праверым сябе!
Шматгадовы дырэктар Беларускай службы Радыё Свабода Аляксандар Лукашук завяршае працу ў кампаніі і прапануе вашай ўвазе фрагмэнты будучай кнігі пра Свабоду.
4 лютага адзначаюць Сусьветны дзень барацьбы з ракам. Анколяг, кандыдатка мэдычных навук Надзея Пятроўская —пра пазытыўныя тэндэнцыі і зьмены ў лячэньні анкалягічных хваробаў у сьвеце і ў Беларусі, а таксама пра сытуацыю ў анкалягічнай галіне Беларусі на фоне рэпрэсій, санкцый і ад’езду мэдыкаў.
Кандыдат у прэзыдэнты на выбарах 2010 году, колішні палітвязень, лідэр кампаніі «Эўрапейская Беларусь» Андрэй Саньнікаў расказаў, чаму трэба ўзмацняць санкцыі супраць рэжыму Лукашэнкі і чаму не спрацуе плян Рады Эўропы ў падтрымку грамадзянскай супольнасьці Беларусі.
Бізнэсовец, грамадзкі дзеяч, блогер Аляксандар Кныровіч расказаў у эфіры Свабоды Premium пра тое, чаму вырашыў увайсьці ў склад рэфармаванай Каардынацыйнай Рады. Кныровіч расказвае, чаму і як перайшоў з расейскай мовы на беларускую і як зьмяніла ягоную карціну сьвету вайна Расеі супраць Украіны.
Ва ўладаў няма ніякага наратыву будучыні. Ад слова «зусім». Таму даводзіцца зьвяртацца да гісторыі.
Расказваем, як праўладныя блогеры правакуюць беларусаў на рэзкія выказваньні ў інтэрнэце.
Дэпутат Вярхоўнай Рады, кіраўнік дэпутацкага аб‘яднаньня «За дэмакратычную Беларусь» Аляксей Ганчарэнка камэнтуе рашэньне уладаў Беларусі аб прызнаньні яго сацсетак у Беларусі «экстрэмісцкімі матэрыяламі».
Украінскі палітоляг беларускага паходжаньня, экспэрт Украінскага інстытуту будучыні Ігар Тышкевіч у эфіры Свабоды Premium кажа, што цяпер ніхто ня мае легітымнасьці выступаць ад імя беларукага народу, разважае пра палітычныя амбіцыі аб’яднаньняў беларускіх добраахвотнікаў ва Ўкраіне.
У нашым уяўленьні зь дзяцінства жывуць пэрсанажы і беларускіх народных, і аўтарскіх казак. Калі не пашчасьціла калісьці самім чытаць іншаземныя казкі ў беларускіх перакладах, то чытайма іх дзецям, унукам, балазе тэксты даступныя. Ці арыентуемся ў сьвеце казачных герояў?
Вольга Кавалькова расказала, чым будзе займацца абноўленая Каардынацыйная рада, і крытычна выказалася наконт магчымых новых санкцый Эўразьвязу.
Пра зьмененую цытату ў прамове Сьвятланы Ціханоўскай і пра паралелі паміж паўстаньнем 1863 і пратэстамі 2020 году разважае Сяргей Абламейка, журналіст Свабоды, гісторык, аўтар шэрагу кніг, у тым ліку «Каліноўскі і палітычнае нараджэньне Беларусі».
У беларускай літаратуры і гісторыі — мноства псэўданімаў. Іх бралі ня толькі дзеля кансьпірацыі (у Беларусі гэта рэгулярна бывае патрэбна), але і каб лепш запаміналі, і каб само імя гаварыла за аўтара. Пра псэўданімы, мянушкі і нават прыдомкі (а гэта яшчэ што такое? ;-)) — ТЭСТ.
Працягваем агляд рэсурсаў сеціва, карысных для вывучэньня і практычнага ўжываньня беларускае мовы. Гэты кароткі сьпіс — для тых, хто выхоўвае дзяцей па-беларуску. Натуральна, рэсурсаў значна больш, але важна пачаць.
Пра эфэктыўнасьць санкцыяў, пра наступствы ўступленьня Беларусі ў вайну і пра меру адказнасьці Лукашэнкі Радыё Свабода пагаварыла з кіраўніком офісу каардынацыі санкцыяў Дзяржаўнага дэпартамэнту ЗША Джэймсам О’Браенам.
Лукашэнку самы час азірацца па баках і пралічваць варыянты на выпадак паразы Расеі.
Нобэлеўская ляўрэатка Сьвятлана Алексіевіч камэнтуе «завочныя» і іншыя судовыя працэсы ў Беларусі, нязломнасьць палітвязьняў, вайну і спосабы супрацьстаяньня і змаганьня са злом.
Ужо паўтара года як пачалася гуманітарная катастрофа на межах Беларусі і краін ЭЗ. Катастрофу распачаў Лукашэнка, які скарыстаўся кепскім становішчам людзей з Сырыі, Афганістану, Іраку і іншых краін. Яна дагэтуль ня спыненая ні ягоным рэжымам, ні дэмакратычнымі Латвіяй, Літвой і Польшчай.
Максім Пакроўскі, лідэр расейскага гурту «Ногу свело», ад пачатку вайны ва Ўкраіне асудзіў расейскую агрэсію. Адзін за адным ён выпускаў кліпы ў падтрымку Ўкраіны і супраць вайны.
Свабодзе з дапамогай спадарожнікавага сэрвісу Planet Labs удалося атрымаць якасны здымак таго, што адбываецца на вайсковым палігоне «Лепельскі» ў Віцебскай вобласьці. З пачатку вайсковай агрэсіі Расеі супраць Украіны гэта першы здымак такой якасьці, што мы атрымалі.
16 студзеня Сьледчы камітэт паведаміў, што палітзьняволенага Сяргея Ціханоўскага зноў будуць судзіць. Гэтым разам яго абвінавацілі ў «злачынстве супраць правасудзьдзя». Па заканадаўстве гэта «злоснае непадпарадкаваньне патрабаваньням адміністрацыі» (частка 2 артыкула 411 Крымінальнага кодэксу).
Ці можа ўдарыць па пэнсіях беларусаў плянаванае аб'яднаньне падатковых сыстэмаў Беларусі і Расеі? Наколькі нармальная сытуацыя, калі дзяржава бярэ новыя крэдыты на выплаты па ранейшых пазыках?
Старшыня Народнага антыкрызіснага кіраўніцтва Павал Латушка камэнтуе «завочны суд» над фігурантамі «справы Каардынацыйнай рады» 17 студзеня ў Менску.
Мовазнаўца Вінцук Вячорка на канале Свабода Premium выказаўся пра зьмены ў абавязковых моўных экзамэнах, пра напад чыноўнікаў на беларускую лацінку, а таксама пра ўплывы «русского мира» на моўную палітыку ў сучаснай Беларусі.
Запас словаў у беларускай мове багаты, дастатковы, каб апісаць усё на сьвеце — і прадметы, і зьявы, і пачуцьці. Але нямала беларускіх словаў незаслужана прызабытыя. Вось што значыць „намíтусь“? Адказ даведаецца той, хто пройдзе тэст!
Загрузіць яшчэ
