Гамбурскі рахунак Бахарэвіча

Апошняе вымярэньне

Кожны раз, калі чытаеш Быкава, зьяўляецца адчуваньне, што недзе паблізу тахкае гадзіньнікавая бомба. Як у кіно. Яго героям заўжды катастрафічна не стае часу — таго самага, які лечыць, які дае перадышку і дазваляе адкласьці ўсё на заўтра. Адлік ідзе зь першых хвілін, да сьвітаньня можна і не дажыць.

Яго крыжовы паход

Адамовіч — чалавек мёртвай эпохі, сышоў разам зь ёй і сёньня не запатрабаваны. І гэта таксама — голас з таго гораду, гораду забыцьця, які мы тут усё спрабуем пачуць.

Так казаў Н-д

Народ у Брыля гаворыць басам. Вось і «Байдуны» размаўляюць так, як, відаць, размаўлялі і іхныя далёкія продкі, між сабой вольна, з чужымі неахвотна, ня надта пераймаючыся ступеняй абсцэннасьці некаторых словаў.

Ключ ад краіны

Караткевічу сваю Беларусь зь яе гісторыяй і яе мітам трэба было стварыць. Вычытаць між чужых радкоў. Убачыць там, дзе замест гісторыі, здавалася, было закатанае ў бэтон нічыйнае поле. Уявіць. Напісаць. Прыдумаць.

Шарай гадзінай на жоўтым пяску

Слоўнік маўчаньня

“Слоўнік беларускага маўчаньня” ўжо даўно складаецца; завершаны ён ніколі ня будзе, бо сапраўдныя слоўнікі ня маюць канца. “Памаўчы са мной па-беларуску” – напісала ў самым вядомым сваім вершы адна з аўтарак гэтага лексыкону паэтка Яўгенія Янішчыц.

Коні сытыя, ваўкі цэлыя

Не на той вуліцы

Наіўны Калінка не падазрае, што ў яго перасяліўся дух Тарасюка, што цяпер ён сам жыве ў той змрочнай кватэры каля ГУМу, а ўсё астатняе — ілюзіі няўдачніка і капуста з сасіскамі, якую ён так любіць.

Свая вайна

Чорны плашч перапёлкі

Сны Адама

Як і ў вершах, у прозе Юхнаўца няма падказак, тут не перакідваецца ні найменшага мастка, няма наўпроставых доказаў таму, што аўтар хацеў сказаць менавіта гэта, а ня тое, ці, можа, проста вырашыў падурыць чытачу галаву (што таксама ня грэх). Такая непразрыстасьць спрыяе чытацкай рэфлексіі.

Знакі і сымбалі

Вырванае з рэбраў

Ларыса Геніюш той аўтар, на якім трымаюцца сапраўдная беларуская ідэалёгія і сапраўдны беларускі патас (мусяць жа быць у нас свае ідэалёгія і патас — яны пакуль сваю ролю не адыгралі і яшчэ паслужаць, бо ёсьць каму). На творах Ларысы Геніюш утрымаўся і трымаецца дагэтуль беларускі фанатызм, які ўратаваў нас ад зьнішчэньня.

Слупы — і часам кактусы

Цяжка сказаць, ці жыве Пімен Панчанка дагэтуль у нашых сэрцах — пра гэта лепш спытацца ў літаратурных кардыёлягаў і іншых сярдзітых сарданапалаў, аматараў раздавіць прылюдна на траіх пляшачку непэнтэса.

Канец сэрыялу

Як сапраўдны атлянт, Іван Шамякін трымаў на сваіх плячах барвовае бервяно партыйнай улады, саюз пісьменьнікаў і заадно беларускую савецкую прозу.

Пахвала зайздрасьці

Востраў доктара М.

​​У навуцы «балотнымі людзьмі» прынята называць добра захаваныя муміі нашых продкаў, старажытных насельнікаў кантынэнту.

Таемны сшытак

Як забойцу цягне на месца злачынства, так і мяне апошнім часам мімаволі цягне зазірнуць у маё савецкае дзяцінства...

Куды б ні занёс нас вецер

Калі я пачынаў вучыцца ў менскім пэдунівэрсытэце, Натальлю Арсеньневу ўслаўлялі як незаслужана выкрэсьленага з нацыянальнай літаратуры і наноў адкрытага на радзіме паэтычнага генія — а калі мой дыплём быў ужо на адлегласьці выцягнутай рукі, яе зноў згадвалі неахвотна і з падазрэньнем.

Права на арытмію

Танк — цэлая чарада нетыповасьцяў. Пры ўсёй ягонай беларускасьці, уросласьці ў гэтую зямлю, сыстэма распазнаваньня «свой-чужы» для Танка не будавалася выключна на нацыянальным. Вершы сьведчаць, што Танк увесь сьвет лічыў сваім, набыткаў ягоных не цураўся.

Сьпірахеты шчасьця

Кніга Аляхновіча «У кіпцюрох ГПУ», перакладзеная на некалькі моваў, — нешта сярэдняе паміж мэмуарамі і раманам, тое, што прынята называць мастацкім дакумэнтам.

Абутыя на папялішчы

Янка Купала

Заўтра нас апраўдаюць

Сваім раманам Мрый дэсакралізаваў і дэканструяваў галоўныя бальшавіцкія міты ўжо празь дзесяць гадоў пасьля іхнай афіцыйнай кананізацыі.

Дзе канчаецца прорва

​​Чорны набыў гэтую важную здольнасьць, безь якой мастацтва раману немагчымае — бачыць вялікае ў малым, у найдрабнейшым — у воку птушкі, у дзічцы, у гузіку, у парушынцы.

Зямля ў ілюмінатары

Пакуль ня скончыцца паліва

Уяві, што ты на Яве

Чысты, як шклянка

На вайну ня толькі гоняць, туды ня толькі забіраюць – часам туды яшчэ і ўцякаюць: ад шэрасьці дзён, ад перанаселенасьці асабістай прасторы, ад тэрору, ад цэнзуры, ад безнадзейнасьці, ад духоўнай задухі.

Вы шуміце, шуміце

Квадратны рай

Як і кожны колішні вучань царкоўнапрыходзкай школы, Пятрусь Броўка на ўсё жыцьцё захаваў рэлігійнае ўспрыманьне сьвету.

Сто пудоў адзіноты

Лініі разрэзу

Не чапай маіх кругоў

Ацалелы ў пакоі сьмеху

Крыжыкі-ножыкі

Нехта трэці

Ампутацыя немагчымая

Зацемкі падчас зацьменьня

Тым, хто шукае Туле

... што-што, а недаяданьне героям «Новай Зямлі» не пагражала, што б там ні крычалі калегі Коласа пра голад і нэндзу...

Крыўда, праўда і брыда

Свой дакастрычніцкі – то бок самы плённы, цікавы і трагічна абарваны на паўслове – пэрыяд бывае ва ўсяго, ня толькі ў беларускіх пісьменьнікаў.

Цёмнае мінулае Каяна Лупакі

Невыносная зычнасьць шыпячых

Інтымны дзёньнік Макса Б.

Нашы душы з дынаміту

Карыда па-беларуску

Курсіў чарнакніжніка

Усё цьвітуць і цьвітуць тыя макі…

Белагаловая без галавы

У чаканьні войта