Назва літоўскай вёскі Пірчупяй шырока вядомая ў сьвеце праз сымбалічны мартыралёг паселішчаў, што былі зьнішчаныя немцамі ў часе Другой сусьветнай вайны, побач зь беларускай Хатыньню, чэскімі Лідзіцамі, францускім Арадурам...
25 гадоў на Радыё Свабода Сяргей Дубавец знаходзіць сэнсы беларускага жыцьця і адказвае на вашы пытаньні.
Якіх патэнцыйных небясьпек найбольш асьцерагаюцца два дыктатары на трэцім годзе вайны, калі патрыятычны мілітарысцкі чад спакваля зьнік, а грамадзтва ўсё больш апаноўвае стомленасьць, глухое раздражненьне і страх перад няпэўнай будучыняй?
Гэтыя выбары сталі ці ня першымі пасьля 1990 году, якія больш-менш адпавядалі міжнародным стандартам і, што самае істотнае, адбыліся. У тэхнічным пляне карэктна і з рэальным вынікам.
Пра выбар мовы — беларуская ці расейская — цяпер не спрачаюцца так, як раней.
Сёлета адзначаюцца 80-я ўгодкі бітвы за Монтэ-Касіна — адной з найбольш вядомых баталіяў Другой сусьветнай вайны. Асаблівае значэньне гэтая падзея мае для польскага народу. Разам з тым нельга забываць, што яна не чужая і беларусам, якія таксама маюць да яе непасрэднае дачыненьне.
Здараецца, што ўцякаюць ня толькі ад дыктатарскіх рэжымаў у пошуках свабоды, але і ў адваротным кірунку.
Старшы навуковы супрацоўнік дасьледчага цэнтру BEROC, эканаміст Зьміцер Крук аналізуе апошнія нечаканыя паказчыкі росту ВУП Беларусі, называе галоўныя пагрозы для беларускай эканомікі і прагназуе далейшае абясцэньваньне беларускага рубля.
Выбары ў Каардынацыйную раду крытыкуюць з усіх бакоў, але, калі б я быў грамадзянінам Беларусі і пры гэтым не зьбіраўся ў агляднай будучыні наведваць тэрыторыю Беларусі, я б, хутчэй за ўсё, галасаваў (а можа, і балятаваўся б) на гэтых выбарах. Чаму?
Савецкага і расейскага актора Алега Янкоўскага памятаюць усе. Але ня кожны ведае, што «той самы Мюнхгаўзэн» многімі ніткамі зьвязаны з нашай краінай.
Ня толькі арыштаваць палітычных апанэнтаў ці выціснуць за мяжу, але і адабраць маёмасьць, пазбавіць жытла на радзіме — такую форму помсты і застрашваньня былых і патэнцыйных пратэстоўцаў улада ўжо даўно не хавае.
Нарэшце стала вядома, як тэхнічна будуць адбывацца выбары ў Каардынацыйную раду – прагаласаваць змогуць толькі тыя, у каго на руках ёсьць беларускі пашпарт.
Раман Альгерда Бахарэвіча «Капітан Лятучая Рыба», які гэтымі днямі прэзэнтуюць у розных гарадах блізкага замежжа, наводзіць на думкі пра адметнасьці сучаснага кніжнага рынку і канчатковае разьвітаньне з савецкімі літаратурнымі стэрэатыпамі.
За гэтай справай — безь перабольшваньня — сачылі мільёны людзей. Салтанат Нукенава стала, мабыць, самай вядомай казашкай у сьвеце. На жаль, пасьмяротна.
У любой вайне непазьбежна надыходзіць момант, калі ворагам даводзіцца сесьці за стол перамоваў. Выглядае на тое, што такі момант набліжаецца і ў расейска-ўкраінскім канфлікце.
Вялікую Перамогу над фашызмам у Вялікай Айчыннай Пуцін прыстасоўвае на патрэбы вайны ўва Ўкраіне. У «несьмяротных палках» зьяўляюцца партрэты расейцаў, якія загінулі ў Бахмуце і Аўдзееўцы. Лукашэнка яшчэ выступае на падтанцоўках. Але пры чым тут Беларусь?
Фэнамэнальная зьява апошніх гадоў — тры найлепшыя літоўскія раманы (са ста найлепшых) выйшлі з друку па-беларуску.
Нечакана для многіх Лукашэнка пачаў хваліцца ўласнымі посьпехамі і дасягненьнямі і падсумоўваць зробленае за тры дзесяцігодзьдзі пры ўладзе. Раней гэта не было яму ўласьціва. Што адбываецца?
Фарс працягваецца — так званая грамадзкая назіральная камісія не знайшла парушэньняў у жаночай калёніі ў Зарэччы, якая вядомая жорсткімі ўмовамі і дзе ўтрымліваюцца жанчыны, якіх асудзілі паўторна.
Сэнсацыйная заява «Кібэрпартызанаў» пра тое, што яны выявілі і выклалі ў сеціва 40 тысяч даносаў, якія грамадзяне адправілі ў КГБ, ужо пры вывучэньні «базы» аказалася яўным перабольшаньнем. Няма ў Беларусі столькі стукачоў. Прынамсі, іх наўрад ці больш, чым у іншых краінах.
Палітвязьняў у Беларусі магло быць не паўтары тысячы, а дзясяткі і нават сотні тысяч чалавек — калі б рэжым наважыўся перакрыць выезд за мяжу і спыніць уцёкі ўсіх палітычна нядобранадзейных. Аднак быў выбраны іншы сцэнар палітычных рэпрэсій. Чаму?
У сучаснай Беларусі няма другога такога палітыка, як Зянон Пазьняк, які ачольваў Беларускі Народны Фронт і незалежніцкі рух у лёсавызначальны час канца 1980-х і пачатку 1990-х гадоў. Сёньня ён адзначае сваё 80-годзьдзе.
Спроба апраўдаць аўтарытарны лад і незьмяняльнасьць асабістай улады з дапамогай маштабных зьездаў ці сходаў паслухмяных бязмоўных падначаленых — адзін з атрыбутаў дыктатур мінулага стагодзьдзя.
У Магілёве супрацоўніка дзіцячага садку абвінавачваюць у тым, што ён учыняў распусныя дзеяньні на працягу паўгода. Пацярпелі 13 дзяцей ва ўзросьце ад двух да трох гадоў. Чаму сэксуальная адукацыя дала б болей шанцаў спыніць злачынцу хутчэй
Суіснаваньне розных карцін сьвету — закон прыроды, дзе могуць мірна ўжывацца змагары і ябацькі, беларускамоўныя і расейскамоўныя, прыхільнікі цьвёрдай рукі і лібэральныя дэмакраты.
Чым часьцей і катэгарычней Пуцін і Лукашэнка паўтараюць, што не зьбіраюцца нападаць на краіны NATO, тым меней даверу гэтым запэўніваньням.
Тэракты здараюцца ў розных краінах — і ў дэмакратыях, і ў дыктатурах. Але ёсьць прынцыповае адрозьненьне ў тым, як да тэрактаў ставіцца ўлада, а таксама ў тым, у якім выглядзе тэракты застаюцца ў гісторыі.
Новапрызначаны дырэктар Нацыянальнае бібліятэкі рэжымны прапагандыст Гігін вырашае, як беларусам ставіцца да Кастуся Каліноўскага, Ларысы Геніюш і Васіля Быкава.
Спачатку — узброены захоп і анэксія, потым — татальная русыфікацыя ўсіх сфэраў жыцьця, зьнішчэньне ўсіх нацыянальных адметнасьцяў. Тое, што адбываецца на Данбасе і на іншых акупаваных тэрыторыях Украіны, магло і можа адбыцца і ў Беларусі.
Ідэалягічнай апрацоўкі ў школах Беларусі будзе яшчэ больш — у пачатковых клясах уводзяць факультатыў «Азбука маральнасьці». І ня варта спадзявацца, нібыта гэта нейкая нэўтральная падзея, бо ў рэальнасьці гэта яшчэ адзін спосаб падвысіць ідэалягічны ціск на дзяцей і іх бацькоў.
Ужо другі раз за кароткі час Аляксандр Лукашэнка наведвае заходнюю мяжу і выступае з ваяўнічымі заявамі. Такімі крокамі ён палохае грамадзтва і стварае вобраз, які атаясамліваецца з вайной.
Не аднаму пакаленьню беларусаў было звыкла і зручна думаць, што насельніцтва Беларусі складае 10 мільёнаў чалавек.
Тое, што падчас вайны часам агучваюцца апакаліптычныя сцэнары і алярмісцкія прагнозы, найчасьцей мае на мэце запалохаць праціўніка, зрабіць яго больш згаворлівым, схіліць да саступак.
З падзеяў 2020 году ўлады зрабілі выснову: каб яны не паўтарыліся, патрэбная перабудова, таталітарная трансфармацыя ўсёй сыстэмы, беларускай сацыяльнай мадэлі, зьмена прыроды палітычнага рэжыму. Бо ранейшыя мэханізмы і мэтады не забясьпечваюць утрыманьня ўлады. Да чаго гэтыя зьмены могуць прывесьці?
Саудаўская Арабія — ня першая краіна, што выкручвае сыстэму сабе на карысьць і нібы насьмяхаецца са сьвету. Лукашэнкаўская палата прадстаўнікоў дадае краіне некалькі балаў у рэйтынгах, бо на траціну складаецца з жанчын, а рэальны ўплыў гэтых жанчын не ацэньваецца.
Сутнасна сёньняшнія рэпрэсіі ад сталінскіх не адрозьніваюцца нічым. Тыя самыя «чорныя вораны», ператрусы-пагромы ў кватэрах, арышты, тыя самыя турмы і прысуды на гады, вырваныя з жыцьця ні ў чым не вінаватых людзей.
25 Сакавіка — бясспрэчнае галоўнае нацыянальнае сьвята Беларусі. У пэўным сэнсе важнейшае за 27 ліпеня (афіцыйны Дзень незалежнасьці ў 1991–1995) і за 25 жніўня (дзень фактычнага выхаду з СССР у 1991 годзе, які ніколі шырока не сьвяткаваўся).
Рэжым Пуціна пасьля «ашаламляльных» вынікаў выбараў выглядае як ніколі трывалым і ўстойлівым. І на гэтым тле пагрозы для беларускай незалежнасьці, пра якія было столькі размоў на працягу апошніх гадоў, нібыта блякнуць, успрымаюцца перабольшанымі. Ці так гэта ў сапраўднасьці?
Зьявіліся кадры зь «фільму» прапагандыстаў з Палінай Шарэндай-Панасюк у жаночай калёніі. Паліна жывая, самастойна ходзіць, размаўляе і арыентуецца ў прасторы. І гэта вельмі добрая навіна.
У «год якасьці» рэжым Лукашэнкі замахнуўся на адну з галоўных чалавечых якасьцяў — чалавечнасьць.
Для Ўладзіміра Пуціна і Аляксандра Лукашэнкі прэзыдэнцкія выбары даўно перасталі быць электаральнай працэдурай, а прэзыдэнцкія тэрміны сталі проста адрэзкамі вымярэньня каляндарнага часу, як дзень, год ці дзесяцігодзьдзе.
Дзеля чаго Пуцін яшчэ да вайны прымусіў Лукашэнку пачаць дрэйф у бок таталітарызму і чаму перамены ў Беларусі і Расеі непазьбежныя.
Юная мянчанка пайшла ў суд і пазбавіла свайго бацьку бацькоўскіх правоў. Аказваецца, так таксама можна.
Польскі цэнтар вывучэньня грамадзкай думкі апублікаваў вынікі апытаньня на тэму «Якія нацыі палякі любяць найбольш, а якія найменш?» Выявілася, беларусаў ня любяць 43% палякаў, абыякавыя 21%, ставяцца з сымпатыяй 24%.
Чым можа быць заклапочаны дыктатар на схіле веку, пасьля 30 гадоў аднаасобнай улады, усьведамляючы, што адведзены яму гісторыяй час няўмольна скарачаецца і набліжаецца да фіналу?
Ня ведаю ніводнай краіны, дзе дзяўчат і жанчын не даводзілася б «вучыць, як пазьбегнуць згвалтаваньня». І ніводнай краіны, дзе гэтаму б масава «вучылі» хлопцаў.
Менск мяняе свой вонкавы выгляд, зьнікаюць вядомыя кожнаму зь дзяцінства вулічныя шыльды і «візытоўкі».
Загрузіць яшчэ