Гісторыя

Ужо сёньня: Усясьветны дзень супраць фашызму і антысэмітызму

Падзеі 9 лістапада ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

«Гісторыя на Свабодзе». Беларусь Беларусьсю назвалі беларусы, і назва ня мае альтэрнатывы — Андрэй Катлярчук

Якія рэгіёны існавалі ў Вялікім Княстве Літоўскім у XVII стагодзьдзі? Як і калі назва «Беларусь» напоўнілася палітычным сэнсам? Дзе праходзілі межы Беларусі ў ХІХ стагодзьдзі? І якія ў ХХ стагодзьдзі прапаноўваліся варыянты назвы для радзімым беларусаў?

Ужо сёньня: 140 гадоў з дня нараджэньня Вацлава Ластоўскага

Падзеі 8 лістапада ў беларускай і сусьветнай гісторыі

Кнігу пра пінскія балоты намінавалі на прэмію гістарычнай кнігі году ў Польшчы

Гістарычную прэмію імя Казімежа Мачарскага штогод уручае горад Варшава. Дзесяць галоўных канкурэнтаў журы сёлета выбрала са 104 кніг, дасланых на конкурс.

Ужо сёньня: гадавіна Кастрычніцкага перавароту ў Расеі, 100 гадоў з дня народзінаў паэта Аляксандра Дракахруста

Падзеі 7 лістапада ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Хто насамрэч расстрэльваў беларусаў у Курапатах: тлумачым на прыкладах. ВІДЭА

«У Курапатах расстрэльвалі не НКВДэшнікі, а немцы». Гэтая вядомая з часоў раньнелукашэнкаўскага пэрыяду фраза, якая адмаўляе даўно даказаныя камуністычныя злачынствы ў БССР, усё часьцей гучыць з вуснаў прапаганды.

Ужо сёньня: дзень памяці паўстанца Якуба Ясінскага

Падзеі 4 лістапада ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Ужо сёньня: Дзень нараджэньня Якуба Коласа

Падзеі 3 лістапада ў Беларусі, сьвеце і гісторыі.

Рушнікі з кватэры Захаркі і гісторыя беларуса, забітага на загад расейскага «белага» генэрала. У Празе прайшоў сымпозіюм, прысьвечаны БНР

У памяшканьні Славянскай бібліятэкі ў Празе 2 лістапада прайшоў міжнародны сымпозіюм, прысьвечаны 100-годзьдзю пераезду Рады БНР у сталіцу Чэхаславаччыны.

Ужо сёньня: у Беларусі адзначаюць Дзяды

Падзеі 2 лістапада ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Беларусы на Дзяды наведалі Альшанскія могілкі ў Празе і ўсклалі кветкі на магілы заснавальнікаў БНР. Фота

Штогод на Дзяды праскія беларусы наведваюць Альшанскія могілкі, дзе пахаваныя старшыні Рады БНР Пётра Крачэўскі і Васіль Захарка, дзеячы беларускай дыяспары ў Чэхіі.

«Гісторыя на Свабодзе». Беларусы маюць права на спадчыну Вялікага Княства Літоўскага і Вільні — Альфрэдас Бумблаўскас

Ці ідэнтычная старая Літва Літве сёньняшняй? Ці бачаць у Літве розьніцу паміж тэрмінамі «літвін» і «літовец»? Як Полацак далучыўся да гэтай дзяржавы — мірна ці быў заваяваны? І ці магчыма наогул паразумецца літоўскім і беларускім гісторыкам?

Ужо сёньня: дзень народзінаў Яўгеніі Пфляўмбаўм

Падзеі 1 лістапада ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Ужо сёньня: Дзень нараджэньня Яўгена Куліка, аднаго з аўтараў эталёну дзяржаўнага герба «Пагоня»

Падзеі 31 кастрычніка ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Ці добра вы ведаеце ролю Дзядоў у беларускай гісторыі і культуры? ТЭСТ

Абрад памінаньня продкаў Дзяды — адзін з самых старых і вядомых беларускіх народных звычаяў. Дзяды пакінулі значнае месца ў культуры і гісторыі Беларусі ХІХ і ХХ стагодзьдзяў. Ці добра вы ведаеце сам звычай і традыцыі яго адзначэньня ў прыватнай і грамадзкай прасторы? Праверце сябе.

«Ноч паэтаў». Як расстралялі дзеячоў беларускай культуры, кім яны былі і як іх ушаноўваюць

У канцы кастрычніка, на гадавіну савецкіх расстрэлаў нацыянальнай інтэлігенцыі і напярэдадні дня Дзядоў, беларусы ўспамінаюць творцаў, забітых камуністычнай уладай.

Ужо сёньня: гадавіна «Чорнай ночы»

Падзеі 29 кастрычніка ў Беларусі, сьвеце, гісторыі

Забытыя ахвяры. Што здараецца, калі тэрор становіцца часткай дзяржаўнай ідэалёгіі

У ноч з 29 на 30 кастрычніка 1937 году былі расстраляныя сама меней 132 дзеячы беларускай інтэлігенцыі. Гэта афіцыйныя дадзеныя, у рэальнасьці ахвяраў магло быць больш.

Ужо сёньня: 61 год таму скончыўся Карыбскі крызіс, дзень пакараньня сьмерцю Расьціслава Лапіцкага

Падзеі 28 кастрычніка ў Беларусі, сьвеце, гісторыі.

«З намі ваююць, бо мы — беларусы». Хадановіч пра расстраляных паэтаў і рэпрэсіі супраць культуры

«Мы павінны разумець небясьпеку калянізацыі, каб нас больш ніколі не падманвалі славянафільскай рыторыкай пра „братэрства“, за якой стаіць цынічная імпэрская стратэгія».

Ужо сёньня: Дзень памяці Вітаўта Вялікага

Падзеі 27 кастрычніка ў Беларусі, сьвеце, гісторыі.

«Гісторыя на Свабодзе». Вялікае Княства Літоўскае было імпэрыяй, дзе ўжо ў XVI стагодзьдзі існавала літоўская нацыя, — Альфрэдас Бумблаўскас

Што ў Літве думаюць пра шматэтнічны і шматканфэсійны характар Вялікага Княства Літоўскага? Якія этнасы былі тытульнымі народамі Княства? Як Полацак далучыўся да гэтай дзяржавы — мірна ці быў заваяваны? І ці магчыма наогул паразумецца літоўскім і беларускім гісторыкам?

Ужо сёньня: Дзень нараджэньня Анатоля Сыса

Падзеі 26 кастрычніка ў беларускай і сусьветнай гісторыі

Ужо сёньня: дзень народзінаў Карласа Шэрмана

Падзеі 25 кастрычніка ў Беларусі, сьвеце і гісторыі

Ужо сёньня: Гадавіна набыцьця моцы Статутам ААН

Падзеі 24 кастрычніка ў Беларусі, сьвеце і гісторыі

Ужо сёньня: 130 гадоў таму Карскі абараніў першую ў гісторыі дысэртацыю па беларускім мовазнаўстве

Падзеі 23 кастрычніка ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Ужо сёньня: Дзень нараджэньня Ўладзімера Пічэты, Казімера Свёнтка і Альфрэда Нобэля

Ужо сёньня: дзень памяці Веранікі Чаркасавай

Падзеі 20 кастрычніка ў беларускай і сусьветнай гісторыі

Ужо сёньня: 35-я гадавіна ўтварэньня БНФ

Падзеі 19 кастрычніка ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

«Літвінства» нельга забараніць, аб’ектыўна яно процістаіць «рускаму сьвету» — гісторык Аляксандар Пашкевіч

Наколькі сур’ёзна стаіць праблема «літвінства»? Ці сапраўды пад тэорыямі літвінаў няма гістарычных падстаў? І як праблема «літвінства» можа быць вырашаная ў будучай вольнай Беларусі? Пра гэта разважае намесьнік рэдактара часопісу «Наша гісторыя», кандыдат гістарычных навук Аляксандар Пашкевіч.

Ужо сёньня: Дзень народзінаў беларускага кінарэжысэра Юрыя Хашчавацкага

Падзеі 18 кастрычніка ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Ужо сёньня: пачаў дзейнічаць Трэці Статут ВКЛ

Падзеі 17 кастрычніка ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Ці добра вы ведаеце эпоху і творчасьць Міколы Гусоўскага, аўтара «Песьні пра зубра», 500-годзьдзе выданьня якой адзначаецца сёлета? ТЭСТ

У кастрычніку 1523 году ў Кракаве на лацінскай мове выйшла паэма «Песьня пра зубра», якую напісаў заснавальнік рэнэсанснай лацінамоўнай паэзіі Беларусі Мікола Гусоўскі. Гэты твор стаў першай адрасаванай эўрапейскаму чытачу ліра-эпічнай паэмай пра жыцьцё і дзейнасьць продкаў беларусаў.

Ужо сёньня: Дзень памяці Касьцюшкі і Агінскага

Падзеі 15 кастрычніка ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Ужо сёньня: Дзень народзінаў Адама Бабарэкі і Валянціна Стэфановіча

Падзеі 14 кастрычніка ў беларускай і сусьветнай гісторыі

Хто з ураджэнцаў Беларусі ствараў Ізраіль. Іх больш, чым вы думалі

У стварэньні Дзяржавы Ізраіль удзельнічала багата выхадцаў зь беларускіх земляў. Найбольш падпісантаў Дэклярацыі незалежнасьці Ізраілю — ажно 10 — паходзяць менавіта зь Беларусі. Расказваем пра іх і пра іншых прыкметных стваральнікаў Ізраілю зь Беларусі.

Ужо сёньня: дзень народзінаў Язэпа Драздовіча, Веры Церлюкевіч і Вітольда Ашурка

Падзеі 13 кастрычніка ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

«Напісаная лацінай паэма Мікалая Гусоўскага — пра нас». 500 гадоў таму пабачыла сьвет «Песьня пра зубра»

Доктар філялягічных навук, прафэсар унівэрсытэту імя Адама Міцкевіча ў Познані, дасьледчыца старажытнай літаратуры, перакладчыца літаратурных твораў з лацінскай, польскай, царкоўнаславянскай і старабеларускай моваў Жанна Некрашэвіч-Кароткая разважае пра «Песьню пра зубра».

Ужо сёньня: Дзень адкрыцьця Амэрыкі

Падзеі 12 кастрычніка ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

«Гісторыя на Свабодзе». За «залаты век» у ХХ стагодзьдзі беларусы заплацілі сваёй ідэнтычнасьцю і мовай — Павел Церашковіч

Што не дазволіла беларусам стварыць сваю паўнавартасную дзяржаву ўжо ў пачатку ХХ стагодзьдзя? Што замінала і што дапамагала беларусам на шляху іх нацыянальнага высьпяваньня?

Ужо сёньня: 105 гадоў таму Рада БНР зацьвердзіла часовую Канстытуцыю Беларусі

Падзеі 11 кастрычніка ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Ужо сёньня: Вільню і частку Віленскай вобласьці БССР перадалі Літве

Падзеі 10 кастрычніка ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Гісторыя палестынска-ізральскага канфлікту. Тлумачым у 10 пунктах

Гісторыя палестынска-ізральскага канфлікту налічвае больш за 100 гадоў. Свабода сабрала асноўныя факты, якія тлумачаць прычыны і абставіны супрацьстаяньня палестынцаў і габрэяў, якое пачалося пасьля І сусьветнай вайны.

Натальля Гардзіенка: «Тое, што сёньня адбываецца ў Беларусі і ў архівах, і ў гістарычнай навуцы, выглядае сапраўднай катастрофай»

У Беларусі працягваецца перасьлед гісторыкаў, для многіх зь якіх улада ўвяла фактычную забарону на прафэсію. Пра гэта і ня толькі Свабода пагаварыла з гісторыкам, кандыдатам навук, галоўнай рэдактаркай альманаху «Запісы Беларускага Інстытуту Навукі і Мастацтва» Натальляй Гардзіенкай.

Ужо сёньня: дзень народзінаў Івана Пташнікава

Падзеі 7 кастрычніка ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

«Імем беларускага народу...» Адкрылася выстава, прысьвечаная 100-годзьдзю пераезду Рады БНР у Прагу. ФОТА

У Славянскай бібліятэцы ў Празе распачалася выстава «Імем беларускага народу...», прысьвечаная 100-годзьдзю пераезду з Коўна ў Прагу Рады Беларускай Народнай Рэспублікі.

Ужо сёньня: дзень народзінаў Яна Булгака

Падзеі 6 кастрычніка ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Ужо сёньня: Дзень нараджэньня Вацлава Гавэла

Падзеі 5 кастрычніка ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

«Гісторыя на Свабодзе». Расея не навязала беларусам назву, яе выбраў нацыянальны рух ХІХ стагодзьдзя, — Павел Церашковіч

Адкуль ўзялася Беларусь? Ці сапраўды гэта плён расейскай палітыкі і прапаганды, як сьцьвярджаюць некаторыя прыхільнікі «літвінства»? Мы працягваем размову з гісторыкам, аўтарам кнігі «Этнічная гісторыя Беларусі ХІХ — пачатку ХХ стагодзьдзяў» Паўлам Церашковічам.