Культура

Памёр пісьменьнік Віктар Карамазаў

Вядомы беларускі пісьменьнік «філялягічнага пакаленьня» памёр у 89 гадоў.

Паэтка Сабіна Брыло: «Я не прызнаю за рускай мовай віны і не прызначаю ёй пакараньня»

Паэтка Сабіна Брыло, якая два гады таму вымушаная была зьехаць зь Беларусі, у інтэрвію Свабодзе расказвае, чаму занялася праваабарончай дзейнасьцю, чаму не тлумачыць замежнікам эмігранцкія праблемы і чаму ня мае ў сваім лексыконе панятку «мова агрэсара».

13 сусьветных дзеячоў культуры, у тым ліку Салман Рушдзі, запатрабавалі ад Лукашэнкі праясьніць лёс палітвязьняў

«Мы глядзім на Беларусь і не перастанем пытацца: дзе знаходзяцца гэтыя людзі?»

Пачаўся прыём заявак на прэмію Гедройця

Беларускі ПЭН і Міжнародны саюз беларускіх пісьменьнікаў абвясьцілі прыём заявак на ўдзел у XII сэзоне літаратурнай прэміі імя Ежы Гедройця.

Беларускія літары і гукі. ТЭСТ

Навык чытаньня — гэта ж і ўменьне пачуць за літарамі гукі, а за гукамі ўбачыць літары. Каб ён у вас зусім не дэградаваў цягам лета, прапануем ТЭСТ, зусім просты (хоць часам ён і нагадвае кантрольную).

У Варшаве праходзіць Тыдзень беларускага тэатру. Што і дзе паглядзець

«Для польскага тэатру вельмі важна, што культура становіцца рознакаляровай». У Варшаве праходзіць Тыдзень беларускага тэатру.

«Купалаўцы» падрыхтавалі спэктакль паводле рамана Бахарэвіча «Плошча Перамогі». Прэм’ера пройдзе ў Варшаве

12 жніўня на сцэне TR Warszawa ў межах фэстывалю INEX FEST і Тыдня беларускага тэатру ў Варшаве адбудзецца прэм’ера спэктакля «Плошча Перамогі» незалежнай тэатральнай групы «Купалаўцы».

«Гісторыя на Свабодзе». Беларускай нацыі няма, ёсьць нацыянальны рух — Павел Церашковіч

Ці існуе беларуская нацыя? Адназначны, на першы погляд, адказ можа быць у некаторых выпадках зусім неадназначным. І што адбылося зь беларусамі ў 2020 годзе? Гэта быў сацыяльны ці нацыянальны пратэст? Пра гэта мы гаворым з гісторыкам Паўлам Церашковічам.

«Цяжка жывецца без сваіх». Гутарка зь беларусамі пра повязі з радзімай за мяжой

Свабода пагаварыла з таксістам, IT-спэцыялістам і стваральніцай «Беларускага хабу», якія зьехалі зь Беларусі пасьля гістарычных пратэстаў 2020 году. Што іх зьвязвае зь Беларусьсю, што яны робяць для беларусаў за мяжой і калі вернуцца — у нашай публікацыі.

Вёску хіліць да Расеі. Як адрозьніваюцца грамадзкія настроі беларускіх гараджанаў і вяскоўцаў

Як адрозьніваюцца грамадзкія настроі гараджанаў і вяскоўцаў Беларусі?

Майстар-клясы, стэндап, знаёмства з ініцыятывамі. У міжнародны дзень моладзі 12 жніўня ў Вільні пройдзе RADA Market

RADA Market — кірмаш беларускіх арганізацыяў і ініцыятываў, а таксама рамесьнікаў і рамесьніц. Даведаліся падрабязнасьці імпрэзы ў мэнэджаркі «Рады» Кацярыны Бунінай.

Аліна Коўшык: Сяргей Бульба адмовіўся абмяркоўваць сытуацыю вакол «Беларускага моладзевага хабу»

У адказ на прапанову аб мэдыяцыі прадстаўніца Аб’яднанага пераходнага кабінэту ў пытаньнях нацыянальнага адраджэньня Беларусі атрымала згоду Аляксандра Лапко і адмову Сяргея Бульбы.

Скандалы, крымінальныя справы, палітрукі. Што было на «Беларусьфільме» раней і чаго чакаць пры новым дырэктару

Аляксандар Лукашэнка днямі прызначыў новага дырэктара кінастудыі. Гэта ідэоляг з Горадні Юры Аляксей.

Пачаўся прыём заявак на прэмію за найлепшую дэбютную кнігу па-беларуску. Хто можа падавацца на конкурс

Заяўкі на літаратурную прэмію «Дэбют» імя Багдановіча за 2021-2022 год прымаюцца да 16 жніўня.

«Дарагі аксэсуар і гістарычны сымбаль» — слуцкія паясы ў варшаўскім Нацыянальным музэі. ФОТА

Слуцкіх паясоў у Беларусі засталіся адзінкі. А ў польскай калекцыі іх некалькі сотняў. Свабода наведала Нацыяльнальны музэй у Варшаве і паразмаўляла зь яго супрацоўніцамі пра выстаўленыя там слуцкія паясы, пра іх каштоўнасьць і трансфармацыі цягам часу.

«Пры ўсёй маёй сымпатыі да беларускага народу ў фільме няма добрых беларусаў». Агнешка Голянд зьняла кіно пра сытуацыю на мяжы

«Зялёная мяжа» — такую назву мае стужка польскай рэжысэркі Агнешкі Голянд. У фокусе ўвагі — крызісная сытуацыя зь мігрантамі на беларуска-польскай мяжы. Поўнамэтражную ігравую карціну чэска-польска-бэльгійскай вытворчасьці адабралі ў асноўны конкурс Вэнэцыянскага кінафэстывалю.

14 краін, чатыры выдавецтвы, зь Беларусьсю складана. Расказваем пра новую інтэрнэт-кнігарню «Кнігаўка» (+ сьпіс іншых крамаў)

Беларускае выдавецтва «Янушкевіч» запусьціла сайт Knihauka, дзе можна купіць беларускія кнігі з дастаўкай у 14 краінаў сьвету. Даведаліся ад старальнікаў, ці ёсьць пэрспэктывы дастаўляць беларускія кнігі ў Беларусь.

Як Барбі ўплывае на ўспрыняцьце цела дзяўчатамі і жанчынамі — тлумачыць псыхоляг

Фільм «Барбі» зрабіўся адным з самых папулярных у сьвеце сёлета. Рэжысэрка Грэта Гервіг назвала свой фільм «відавочна фэмінісцкім». Але сам вобраз Барбі шмат гадоў абвінавачваюць у навязваньні нездаровай хударлявасьці як ідэалу жаночай прыгажосьці.

У Бібліятэцы Кангрэсу ЗША пераглядаюць беларускую частку клясыфікацыі, патрэбныя спэцыялісты 

Раней кнігі Ўкраіны і Беларусі канцэнтраваліся ў аддзеле «Расея/СССР».

«Гісторыя на Свабодзе». Пілсудзкі браў удзел у напісаньні беларускіх буквароў, а ў БНР не было шанцаў — Алег Латышонак

Мы працягваем размову з гісторыкам, які блізкі да стварэньня альтэрнатыўнай гісторыі Беларусі. Яго нечаканыя і парадаксальныя трактоўкі вядомых падзеяў і фактаў нярэдка выклікаюць спрэчкі і пярэчаньні.

Выдавецтва «Янушкевіч» запусьціла новую онлайн-кнігарню з дастаўкай у 14 краінаў Эўропы

Беларускае выдавецтва «Янушкевіч» запусьціла сайт Knihauka, на якім можна набыць беларускія кнігі з дастаўкай у розныя краіны сьвету.

Гурт Irdorath апублікаваў першае відэа пасьля вызваленьня

21 красавіка ўдзельнікі музычнага фэнтэзі-фольк-гурту Irdorath Уладзімер і Надзея Калачы выйшлі на волю з калёній, цалкам адбыўшы свае тэрміны. Яны знаходзіліся за кратамі 1 год, 8 месяцаў і 19 дзён.

Музыкам TOR BAND пагражае да 12 гадоў. Сяброўка ўдзельнікаў гурту ўпершыню расказвае пра іхную справу

У кастрычніку 2022 году ў Рагачове затрымалі ўдзельнікаў папулярнага гурту TOR BAND. Многія песьні музыкаў былі гітамі пратэстаў 2020 году, сабралі мільёны праглядаў і праслухоўваньняў на розных плятформах. Цяпер музыкі за кратамі, а гурт прызнаны «экстрэмісцкім фармаваньнем».

У Кіргізстане звольняць службоўцаў, якія не гавораць па-кіргіску: «Было досыць часу вывучыць»

Урад Кіргізстану аб’явіў, што дзяржаўныя службоўцы, якія не размаўляюць на дзяржаўнай мове — кіргіскай — будуць звольненыя з працы. Папярэджаньне прагучала празь некалькі дзён пасьля таго, як прэзыдэнт Садыр Джапараў падпісаў закон, які абавязвае службоўцаў валодаць кіргіскай мовай.

«Наш асноўны чытач і слухач застаецца ў Беларусі». Размова з кіраўніком бібліятэкі «Камунікат»

Міністэрства інфармацыі заблякавала доступ да найбуйнейшай онлайн-бібліятэкі беларускай літаратуры. Пагаварылі з заснавальнікам сайту kamunikat.org Яраславам Іванюком, ці можна штосьці забараніць пры сучасных тэхналёгіях.

Зьявіўся сайт зь вялікай калекцыяй фільмаў на беларускай мове

Праект «Кінакіпа» абзавёўся ўласным сайтам kinakipa. site, на якім выкладзеныя фільмы і сэрыялы па-беларуску. Раней праект прысутнічаў толькі ў сацыяльных сетках і карыстаўся вялікай папулярнасьцю сярод беларусаў, піша «Наша Ніва».

Зьявіўся новы беларускі літаратурны партал bellit.info

Рэсурс, які паўстаў з ініцыятывы Міжнароднага саюзу беларускіх пісьменьнікаў, будзе зьмяшчаць актуальную інфармацыю пра падзеі ў літаратурным сьвеце, фармаваць віртуальную энцыкляпэдыю беларускай літаратуры.

Памерла вядомая ірляндзкая сьпявачка Шынэйд О’Конар

Ва ўзросьце 56 гадоў памерла вядомая ірляндзкая сьпявачка Шынэйд О’Конар. Пра гэта паведаміла выданьне паведамляе Irish Times.

«Гісторыя на Свабодзе». Алег Латышонак пра паўстаньне 1863–1864 гадоў: «Гэта катастрофа»

Мы працягваем размову з гісторыкам, які блізкі да стварэньня альтэрнатыўнай гісторыі Беларусі. Яго нечаканыя і парадаксальныя трактоўкі вядомых падзеяў і фактаў гісторыі выклікаюць шмат спрэчак і пярэчаньняў. Наш сёньняшні суразмоўца — беларускі гісторык у Польшчы, прафэсар Алег Латышонак.

Беларуская рада культуры падвяла вынікі збору сродкаў на дзейнасьць выдавецтва Янушкевіча ў Польшчы

На сабраныя сродкі выдалі 13 кніг, наладзілі рэгулярнае прадстаўніцтва беларускай кнігі на польскіх кніжных кірмашах, стварылі сайт, які хутка будзе запушчаны, распрацоўваюцца некалькі важных кніжных сэрый.

У асноўным конкурсе Вэнэцыянскага кінафэстывалю — фільм пра міграцыйны крызіс на беларуска-польскай мяжы

«Зялёная мяжа» — такую назву мае стужка польскай рэжысэркі Агнешкі Голянд, у фокусе ўвагі якой — крызісная сытуацыя зь мігрантамі на беларуска-польскай мяжы.

Жыхары Горадні папрасілі ўлады патлумачыць, куды падзеўся помнік паўстанцам 1863 году

У пэтыцыі да Горадзенскага гарвыканкаму жыхары просяць назваць прычыну, па якой дэмантавалі памятны знак, і паведаміць, дзе ён цяпер.

«Свабодны тэатар» правёў рэпэтыцыі «Дзікага паляваньня Караля Стаха» на галоўнай опэрнай сцэне Польшчы

Гэта самы маштабны праект у гісторыі Belarus Free Theatre, адзначыў яго арт-дырэктар Мікалай Халезін.

Літаратар і выдавец Зьміцер Вішнёў: «Нетутэйшыя — гэта гісторыя «пра ліхія 90-я ў мастацтве»

У Швайцарыі стартавала новая выдавецкая ініцыятыва «33 кнігі для іншай Беларусі». Пра першую яе кнігу «Нетутэйшыя. Reversion» Свабода пагаварыла з суаўтарам выданьня Зьмітром Вішнёвым.

У Адэсе ад ракетнага ўдару пацярпелі будынкі, якія ўваходзяць у ахоўную зону аб’екту сусьветнай спадчыны UNESCO

Падчас ракетнага ўдару па Адэсе ў ноч на 20 ліпеня, у выніку якога пацярпелі чатыры чалавекі, былі таксама пашкоджаныя або разбураны будынкі, якія ўваходзяць у ахоўную зону аб’екта сусьветнай спадчыны UNESCO «Гістарычны цэнтар Адэсы».

Міністэрства спорту вызначыла патрабаваньні да экскурсаводаў, сярод іх «павага да дзяржаўных сымбаляў»

Міністэрства спорту і турызму вызначыла патрабаваньні да экскурсаводаў і гідаў-перакладчыкаў, сярод якіх — «павага да дзяржаўных сымбаляў», «недапушчэньне некарэктных ацэнак і выказваньняў пра Беларусь» і іншыя.

«Гісторыя на Свабодзе». Права ўкраінцаў на спадчыну ВКЛ не параўнальнае з правам беларусаў, — Алег Латышонак

Мы працягваем размову з гісторыкам, які блізкі да стварэньня альтэрнатыўнай гісторыі Беларусі. Яго нечаканыя і парадаксальныя трактоўкі вядомых падзеяў і фактаў нярэдка выклікаюць спрэчкі і пярэчаньні. Наш сёньняшні суразмоўца — беларускі гісторык у Польшчы, прафэсар Алег Латышонак.

«Час для радасьці прыйдзе». Вялікая размова з мастачкай Нікай Сандрас

Ніка расказала пра спробу выехаць зь Беларусі перад арыштам мужа, дабрачынную працу ў польскім госьпісе, псыхалягічныя траўмы беларускіх дзяцей-эмігрантаў і патлумачыла, чаму яна захоўвае аптымізм, нягледзячы на мноства праблем.

Ці магчыма разьвіваць беларускую культуру за мяжой? Адказваюць удзельнікі фэстывалю «Тутака»

Свабода запыталася ва ўдзельнікаў фэстывалю сучаснай беларускай культуры «Тутака», наколькі можна ствараць і разьвіваць беларускую культуру за мяжой, а таксама — наколькі этычна ладзіць вялікі фэстываль празь некалькі дзён пасьля сьмерці палітзьняволенага мастака Алеся Пушкіна.

У Беластоку ствараюць Цэнтар беларускай культуры, які будуць фінансаваць з польскага бюджэту

Цэнтар беларускай культуры, які плянуецца найбліжэйшым часам адкрыць у Беластоку, будзе існаваць за кошт мясцовага бюджэту, паведамляе прэс-служба Аб'яднанага пераходнага кабінэту (АПК) з спасылкай на маршалка Падляскага ваяводзтва Польшчы Артура Касіцкага.

«Ёсьць 4 варыянты: змагацца, уцякаць, маўчаць, служыць рэжыму». Бахарэвіч тлумачыць, чаму не наважыўся б пісаць пра сьмерць палітвязьняў

Гаворым зь пісьменьнікам Альгердам Бахарэвічам пра ягоную новую кнігу «Ператрус у музэі», у якой ён паспрабаваў зьмясьціць падзеі апошніх гадоў у Беларусі ў міталягічнае вымярэньне, упісаўшы гэта ў эўрапейскі мастацкі наратыў.

У веку 76 гадоў памерла знакамітая сьпявачка і акторка Джэйн Біркін

Нядаўна яна адмяніла свае канцэрты праз стан здароўя.

Літрэцэнзэнтка Вера Бейка: «Ухваліць тое, што суб’ектыўна падабаецца, зганіць тое, што не даспадобы, — гэта спадчына савецкай крытыкі»

На літаратурным партале taubinpoetry.com зьявілася новае імя — Вера Бейка. Яна піша рэцэнзіі на кнігі сучасных аўтараў. Пагаварылі зь ёй пра тое, чым прываблівае яе амплюа рэцэнзэнткі, пра выбар твораў для разгляду, вымерлы цэх беларускіх літаратурных крытыкаў і жыцьцё за Вялікай кітайскай сьцяной.

Ціханоўская на Падляшшы ўшанавала памяць паўстанцаў Каліноўскага і забітых праваслаўных беларусаў

«Гісторыя на Свабодзе». Продкі літоўцаў мелі вайсковую і тэхнічную перавагу, таму захапілі Русь — Алег Латышонак

Наш сёньняшні суразмоўца блізкі да стварэньня альтэрнатыўнай гісторыі Беларусі. Ён лічыць, што старажытны Наваградак зарабіў свае грошы на гандлі рабамі, а Заходняя Русь не аб’ядноўвалася зь Літвой мірна, але была ёю захопленая.

Праўнучка Рыхарда Вагнэра абурная выкарыстаньнем ПВК Прыгожына імені яе прадзеда

Катарына Вагнэр — праўнучка знакамітага нямецкага кампазытара Рыхарда Вагнэра і кіраўніца музычнага фэстывалю ў Байройце.

Сяброўка маладосьці Алеся Пушкіна: «Яшчэ не арыентуючыся ва ўсіх тонкасьцях палітыкі, ён з усёй шчырасьцю й любасьцю аддаўся Беларусі»

Валянціна Якімовіч, сяброўка маладосьці Алеся Пушкіна, успамінае ў інтэрвію Свабодзе пра першыя грамадзкія акцыі і часы сталеньня будучага выдатнага мастака і нацыянальнага дзеяча, які 11 ліпеня загінуў у зьняволеньні.

Улады Кіева забаранілі публічнае выкананьне твораў на расейскай мове

Кіеўскія ўлады забаранілі публічнае выкарыстаньне расейскамоўнай музыкі, кніг, тэатральных і цыркавых спэктакляў у сталіцы Ўкраіны.

Пачынаецца тэатральнае лета ад Inexkult з «Купалаўцамі» і іншымі беларускімі творцамі. Што можна паглядзець

На разьвітаньне з Алесем Пушкіным прыйшло каля ста чалавек. Фота

Мастака пахавалі ў родным мястэчку Бобр удзень 13 ліпеня.