Умовы для мовы

• 09:00, 16 студзень 2023

  «Не было ніякай „мяккай беларусізацыі“». Мовазнаўца Вячорка пра вынішчэньне беларускай мовы і напад на лацінку

  Мовазнаўца Вінцук Вячорка на канале Свабода Premium выказаўся пра зьмены ў абавязковых моўных экзамэнах, пра напад чыноўнікаў на беларускую лацінку, а таксама пра ўплывы «русского мира» на моўную палітыку ў сучаснай Беларусі.

• 11:30, 29 лістапад 2019

  Хто ў Эўропе дагэтуль заве Беларусь «Белай Расеяй». Інфаграфіка

  Пасьля рашэньня швэдзкага ўраду ўжываць форму Belarus замест Vitryssland, якая даслоўна азначае «Белая Расея», падлічым, ці шмат дзяржаваў Эўропы выкарыстоўваюць афіцыйную назву, утвораную ад імя „Беларусь“. ІНФАГРАФІКА

• 20:47, 30 ліпень 2019

  Людзі павінны не ў фэйсбучках разважаць пра мову, а ўзяць і напісаць зварот

  «Моўны інспэктар» Ігар Случак тлумачыць, ці выконваюць чыноўнікі «хуткасны рэжым», заяўляе, што насамрэч дзяржава цалкам ігнаруе пытаньне беларускай мовы, выцісканьне якой з публічнага ўжытку працягваецца, і заклікае прыхільнікаў беларускай мовы не разважаць на кухнях, а пісаць канкрэтныя звароты.

• 19:23, 30 ліпень 2019

  У інтэрнэце зьбіраюць подпісы за беларускія назвы для прыродаахоўных тэрыторый

  Жыхар Магілёва Ўладзіслаў Чаховіч стварыў пэтыцыю, у якой просіць даваць запаведнікам, нацыянальным паркам і помнікам прыроды назвы на беларускай мове з далейшай трансьлітарацыяй на расейскую.

• 10:33, 13 чэрвень 2019

  ЗША зьмянілі напісаньне Кіева з «Kiev» на «Kyiv»

  Рада ЗША ў пытаньнях геаграфічных назваў вырашыла зьмяніць напісаньне сталіцы Ўкраіны з Kiev на Kyiv. Пра гэта паведамляе ў сваім фэйсбуку амбасада Ўкраіны ў Вашынгтоне.

• 22:07, 14 травень 2019

  «Пэрфэкцыяніст, моўны фанат, акадэмік». У Менску ўзгадалі лінгвіста Зьмітра Саўку

  У менскім Літаратурным музэі Максіма Багдановіча прайшла вечарына памяці беларускага мовазнаўцы Зьмітра Саўкі, на якой прэзэнтавалі ягоную пасьмяротна выдадзеную кнігу «Беларуская цывілізацыя ў Амэрыцы» — пра гісторыю Беларуска-амэрыканскага задзіночаньня.

• 20:59, 13 травень 2019

  У Менску пройдзе вечарына памяці мовазнаўцы Зьмітра Саўкі

  На вечарыне 14 траўня прэзэнтуюць ягоную кнігу пра Беларуска-амэрыканскае задзіночаньне.

• 17:00, 13 травень 2019

  Чаму музыка Сяргей Доўгушаў супраць «украінізацыі» беларускага Палесься

  Гутарка з музыкам Сяргеем Доўгушавым, лідэрам гурту «Vuraj» і кіраўніком розных музычных праектаў, ангажаваўся ў краўфандынгавае выданьне «Новага Запавету» ў перакладзе мовазнаўцы і філёляга Фёдара Клімчука на заходнепалескую гаворку.

• 14:28, 13 травень 2019

  Улады заблякавалі законапраект аб падтрымцы беларускай мовы

  Алена Анісім заявіла, што ні яна асабіста, ні ТБМ працу над праектам закону «Аб дзяржаўнай падтрымцы беларускай мовы» не спыняюць.

• 14:37, 12 травень 2019

  Ці ведаеце вы беларускія прымаўкі і прыказкі?

  Прапануем вам праверыць вашае веданьне беларускай мудрасьці і дасьціпнасьці, захаванае ў народных прымаўках і прыказках. Мы цытуем прымаўку або прыказку ў няпоўным выглядзе і даем вам на роздум тры варыянты папаўненьня. Выберыце правільны.

• 10:50, 12 травень 2019

  Рэфэрэндум-95 пра сымболіку і мову ня быў легітымным

  14 траўня 1995 году адбыўся рэфэрэндум па чатырох пытаньнях, прапанаваных А. Лукашэнкам.

• 10:35, 11 травень 2019

  «Я ў сябе дома». Як у Магілёве працуецца адзінай беларускамоўнай кандуктарцы

  У Магілёве зьявілася кандуктарка, якая гаворыць з пасажырамі па-беларуску. Большасьць пасажыраў гэта зьдзіўляе — у публічным ужытку ў Магілёве беларуская мова застаецца экзотыкай.

• 07:28, 11 травень 2019

  Беларуская мова вытрымала найгоршы час пасьля рэфэрэндуму 1995 году і выжыла

  Што прынёс беларускай мове і нацыянальным сымбалям рэфэрэндум 1995 году? Ці сапраўды цяпер адбываецца мяккая беларусізацыя і хто яе праціўнікі і прыхільнікі? Якая будучыня чакае беларускую мову пасьля зьмены ўлады?

• 21:28, 27 красавік 2019

  Як гучыць на мове эспэранта «Зорка Вэнэра» Максіма Багдановіча. ВІДЭА

  Навошта Максім Танк і Цішка Гартны вучылі эспэранта, а дзяржаўнае радыё БССР вяло перадачы на гэтай мове. Беларусь і эспэранта. 5 фактаў, якія вас зьдзівяць.

• 16:16, 27 красавік 2019

  «Штраф 640 эўра матывуе». Як у Эстоніі працуе моўная інспэкцыя

  На працягу апошніх 24 гадоў Ільмар Томуск, вядомы ў Эстоніі і за яе межамі дзіцячы пісьменьнік, займае пасаду генэральнага дырэктара дзяржаўнай моўнай інспэкцыі.

• 09:14, 05 красавік 2019

  У Рэчыцы перайменавалі вуліцу: была ў гонар паэта Міцкевіча, стала ў гонар чэкіста Міцкевіча

  Рэчыцкі раённы савет дэпутатаў афіцыйна перайменаваў вуліцу і завулак, якія раней насілі імя славутага паэта Адама Міцкевіча, у вуліцу і завулак Яўгена Міцкевіча — савецкага вайсковага дзеяча.

• 18:20, 04 красавік 2019

  Цэнтральную вуліцу ў Кіеве перайменавалі ў гонар сэнатара Джона Маккейна

  Кіеўская гарадзкая рада падтрымала перайменаваньне вуліцы Івана Кудры ў цэнтры гораду на вуліцу Джона Маккейна. Адпаведнае рашэньне сталічныя дэпутаты прынялі на пасяджэньні ў чацьвер. Пра гэта паведамляе сайт рады.

• 22:06, 03 красавік 2019

  «Заставіць безь зьмяненьня». Улады адмовіліся перайменаваць плошчу Леніна ў Слоніме

  Чыноўнікі ў адказе спаслаліся на вынікі онлайн-галасаваньня на сайце дзяржаўнай газэты «Слонімскі весьнік».

• 16:02, 02 красавік 2019

  «Гары Потэр» выйдзе па-беларуску

  Сусьветны бэстсэлер «Гары Потэр» выйдзе па-беларуску. Пра гэта паведамляцца ў Фэйсбук-акаўнце выдавецтва «Янушкевіч».

• 13:09, 02 красавік 2019

  5 аргумэнтаў за тое, каб выдаваць і чытаць добрыя дзіцячыя кнігі па-беларуску

  Надзея Кандрусевіч-Шыдлоўская, перакладчыца швэдзкай дзіцячай літаратуры і дырэктаркі прыватнага выдавецтва «Коска» ў Менску, тлумачыць, чаму варта пісаць, перакладаць і выдаваць добрыя дзіцячыя кнігі па-беларуску.

• 14:05, 01 красавік 2019

  Беларуска зь «Песьні пра зубра». Вянок памяці

  Учора, у апошні дзень сакавіка, адляцела ў Вечны вырай сьветлая беларуская душа Натальлі Санько.

• 12:57, 30 сакавік 2019

  Хто перамог у пятым сэзоне конкурсу беларускамоўных песень «Засьпявай». СЛУХАЦЬ

  23-гадовы выканаўца Павал Козіч атрымаў галоўны прыз за кампазыцыю «Трамвай», якую напісаў сумесна зь Ціханам Букрабам на словы Антона Рудака, паведамляе інтэрнэт-партал TuzinFM.

• 17:30, 28 сакавік 2019

  «Арт Сядзіба» выдасьць «Дапаможнік для пераходу на беларускую мову»

  У межах кампаніі «Беларускамоўныя», прымеркаванай да перапісу насельніцтва, «Арт Сядзіба» абяцае выдаць кнігу-дапаможнік для тых, хто пераходзіць на беларускую. Сродкі на праект возьмуць з краўдфандынг-кампаніі.

• 12:50, 27 сакавік 2019

  У Віцебску склалі пэтыцыю за адстаўку рэктара ўнівэрсытэту — за Дзень роднай мовы па-расейску

  На думку аўтара пэтыцыі, пасаду рэктара беларускай ВНУ ня можа займаць чалавек, са згоды якога сярод студэнтаў прапагандуюцца ідэі «русского мира».

• 08:07, 26 сакавік 2019

  Пачніце з «калі ласка», «дзякуй». Як форвард менскага «Тарпэда» перайшоў на беларускую мову

  Інтэрвію з наймаладзейшым футбалістам менскага «Тарпэда» Паўлам Кляньнё, які ня толькі добра гуляе ў футбол, але выдатна валодае роднаю моваю, ганарыцца гістарычнымі сымбалямі і зьяўляецца фанам Лявона Вольскага.

• 11:53, 23 сакавік 2019

  Больш за паўтысячы беларусаў зьвярнуліся да прэзыдэнткі Літвы Далі Грыбаўскайце

  Дзеячы культуры, навукі, мастацтва і іншых сфэраў просяць зьмясьціць на магілах паўстанцаў 1863-1864 гадоў надпісы па-беларуску.

• 19:02, 14 сакавік 2019

  Мінабароны: Беларускаму войску беларуская мова для адукацыі непатрэбная

  Начальнік управы вайсковай адукацыі Мінабароны Беларусі Ігар Слуцкі адказаў на пытаньні карэспандэнта Свабоды.

• 16:44, 14 сакавік 2019

  Міністар культуры Літвы паабяцаў ушанаваць магілу Кастуся Каліноўскага па-беларуску

  Дэпутат літоўскага парлямэнту Томас Тамілінас напісаў у Facebook, што міністар культуры Літвы Міндаўгас Кветкаўскас «публічна пацьвердзіў», што беларуская мова будзе на помніку Кастусю Каліноўскаму на могілках Росы.

• 17:00, 12 сакавік 2019

  У Літве і Беларусі пачалі кампанію, каб надпісы на магілах паўстанцаў Каліноўскага былі і па-беларуску

  Пахаваньне знойдзеных у 2017 годзе на Гедымінавай гары ў Вільні парэшткаў паўстанцаў Кастуся Каліноўскага перанесьлі на восень.

• 13:10, 05 сакавік 2019

  Ці разумееце вы ўкраінцаў? ПРАВЕРЦЕ СЯБЕ

  Звычайна веданьня беларускай мовы бывае цалкам дастаткова, каб разумець і па-ўкраінску. Аднак нават сярод самых часта ўжываных словаў ёсьць такія, пра сэнс якіх беларусу здагадацца будзе ня так лёгка. Праверце свае моўныя інстынкты: што, па-вашаму, значаць гэтыя словы?

• 19:27, 22 люты 2019

  Міністэрства інфармацыі раіць «Белсаюздруку» і «Белкнізе» навучыць супрацоўнікаў словам «сшытак» і «аловак»

  Жыхар Рэчыцы сутыкнуўся з сытуацыяй, калі прадавачка «Белсаюздруку» ня ведала назваў тавараў па-беларуску. Прадавачка вырашыла, што зь яе зьдзекуюцца. Міністар жа інфармацыі парэкамэндаваў арганізаваць для прадаўцоў шапікаў курсы беларускай мовы «ў неабходным для працы аб’ёме».

• 19:02, 21 люты 2019

  У Віцебскім унівэрсытэце адзначылі дзень роднай мовы — расейскай

  Паводле сайту russkiymir.ru, імпрэзы прайшлі пры падтрымцы фонду «Русский мир». Ва ўнівэрсытэце ж цьвердзяць, што ўсё падрыхтавалі выключна выкладчыкі і студэнты.

• 17:31, 21 люты 2019

  Як захаваць беларускую мову. 8 простых правілаў

  Тут сабраныя некалькі прапановаў, якім чынам можна падтрымаць беларускую мову і пашырыць сфэру яе ўжытку.

• 16:34, 21 люты 2019

  Што іншаземцы робяць па-беларуску. ВІДЭА

  Сьпяваюць, моляцца, размаўляюць з сужэнцамі, чытаюць хуткамоўкі – паглядзіце, што робяць замежнікі па-беларуску.

• 10:00, 21 люты 2019

  Вучыцца на роднай мове. 8 фактаў пра беларускія школы

  21 лютага ў сьвеце адзначаецца дзень роднай мовы. Падчас апошняга перапісу насельніцтва (2009 год) роднай мовай беларускую назвалі 53,2% насельніцтва краіны. Ці ёсьць у Беларусі магчымасьць вучыцца на роднай мове?

• 08:30, 21 люты 2019

  Яе гэтулькі гадоў зьнішчаюць, а яна ўсё яшчэ жывая

  У нас у адказ на вітаньне і згадку: «Нешта мне ваш твар знаёмы» можаш пачуць: «Сам ты тварь».

• 07:30, 21 люты 2019

  17 спасылак, якія варта мець у закладках, калі пішаш па-беларуску

  Беларускія інтэрнэт-сэрвісы, карысныя ня толькі ў Дзень роднай мовы 21 лютага: слоўнікі, каталёгі, даведнікі...

• 09:15, 20 люты 2019

  Анісім расказала, што трэба, каб на перапісе 70% назвалі роднай мовай беларускую

  Дэпутатка Палаты прадстаўнікоў, старшыня Таварыства беларускай мовы Алена Анісім у інтэрвію Свабодзе разважае пра магчымыя вынікі перапісу 2019 году, пра «мяккую беларусізацыю» і працэс арганізацыі Беларускага ўнівэрсытэту імя Ніла Гілевіча.

• 21:00, 18 люты 2019

  12 імпрэзаў да Дня роднай мовы, якія варта наведаць

  21 лютага ў сьвеце адзначаецца Міжнародны дзень роднай мовы. У Беларусі з гэтай нагоды адбудзецца шэраг імпрэзаў на розных пляцоўках — ад навукова-практычных канфэрэнцыяў і лекцыяў да выступаў папулярных музыкаў і літаратараў у кавярнях і крэатыўных прасторах.

• 18:28, 12 люты 2019

  Што анансавалі на Дзень роднай мовы ў Менску, Бабруйску, Берасьці, Віцебску, Горадні і Магілёве

  У Менску будуць Akute, Uzari і Angst, а Вайцюшкевіч выступіць аж у двух гарадах з нагоды сьвята.

• 16:27, 10 люты 2019

  Мяккая дэбеларусізацыя ад ІАЦ

  Калі заганяць людзей у вузкую сетку катэгорый, дзе беларускай мове проста няма месца, дык яе і ня будзе. Каму гэта трэба? І навошта?

• 12:52, 31 студзень 2019

  У змаганьні за раўнапраўе моваў — замяніць змаганьне і скасаваць роўнасьць

  Калі мы зразумеем, што ёсьць раўнапраўе паміж беларускай і расейскай, і як мы будзем шукаць раўнапраўя з расейскамоўнымі беларускімі патрыётамі? Піша Стась Карпаў.

• 15:09, 29 студзень 2019

  Прэс-сакратарка Лукашэнкі: 30% на ТВ мае быць не беларускай мовы, а нацыянальнага кантэнту

  Кіраўніца адміністрацыі прэзыдэнта Беларусі Натальля Качанава расказала на сустрэчы з калектывам кампаніі «Беларуськалій», што ў краіне пастаўленая задача «аб наяўнасьці ня менш як 30% кантэнту на беларускай мове».

• 15:07, 29 студзень 2019

  «Гэтая мова не падтрымліваецца». Чаму Google блякуе рэкляму беларускамоўных відэа

  Беларускамоўныя ролікі на Youtube не праходзяць мадэрацыі ў рэклямных сэрвісах тэхналягічнага гіганта Google, які валодае гэтай самай папулярнай у сьвеце відэаплятформай. Свабода разабралася, чаму гэта адбываецца.

• 14:06, 25 студзень 2019

  ТБМ падрыхтавала законапраект «Аб дзяржаўнай падтрымцы беларускай мовы». Дакумэнт атрымаў кожны дэпутат

  Старшыня Таварыства беларускай мовы Алена Анісім, член Палаты прадстаўнікоў, праз сакратарыят Палаты распаўсюдзіла законапраект сярод сваіх калег.

• 10:33, 24 студзень 2019

  Фёдар Клімчук, шчасьлівы чалавек, які пераклаў Біблію на мову сваёй вёскі

  Цалкам або часткова Біблія перакладзеная на паўтары тысячы моваў і дыялектаў сьвету. Сярод іх — мова вёскі Сіманавічы Дарагічынскага раёну Берасьцейскай вобласьці. Пераклад зрабіў ураджэнец вёскі Фёдар Данілавіч Клімчук (1935–2018).

• 14:59, 22 студзень 2019

  «Мне абвяшчалі байкот». У пачатку 80-х у Менску была адна дзяўчына, якая вучылася па-беларуску. Мы яе знайшлі

  Бацькі Насты Лісіцынай у пачатку 1980-х забралі дачку са школы, бо даваць ёй беларускамоўную адукацыю там адмаўляліся. А калі дазволілі, Наста стала адзінай у Беларусі гарадзкой школьніцай, якая вучылася цалкам па-беларуску.

• 10:02, 22 студзень 2019

  Гомельскія ўлады ініцыююць мяккую беларусізацыю адукацыі?

  Галоўнае ўпраўленьне адукацыі Гомельскага аблвыканкаму накіравала ў падначаленыя структуры інфармацыю аб пашырэньні выкарыстаньня беларускай мовы ў садках і школах рэгіёну — «для разгляду і выкарыстаньня ў дзейнасьці».

• 16:54, 18 студзень 2019

  «Бяз роднай мовы ў Ірляндыі палітычнай кар’еры ня зробіш». Праўда і міты пра адраджэньне ірляндзкай мовы

  У Ірляндыі нікому ня прыйдзе ў галаву дакараць ангельскамоўную большасьць за адсутнасьць патрыятызму і ляяльнасьці да дзяржавы. Але як ні парадаксальна — гэта заслуга ірляндзкай мовы.

• 21:11, 10 студзень 2019

  Аўтар Свабоды Вінцук Вячорка — адзін з «чэмпіёнаў грамадзянскай супольнасьці» 2018 году

  Грамадзкім лідэрам году стаў заснавальнік «Арт Сядзібы» Павал Белавус, у намінацыі «Мэдыяактыўнасьць году» перамог мовазнаўца, свабодаўскі аўтар Вінцук Вячорка. Найлепшай журналісткай году прызнаная Тацяна Каравянкова зь БелаПАН.

Загрузіць яшчэ