Толькі на Свабодзе

«Адкрыта змагацца зь беларускай мовай уладам будзе цяжка». Размова з амэрыканскім дасьледнікам моўных паводзін беларусаў Куртам Вулгайзэрам

Адкуль у нас гэтае слова? Моўны ТЭСТ

Многія людзі, нават далёкія ад мовазнаўчай навукі, жыва цікавяцца паходжаньнем словаў. Этымалёгія слова сапраўды бывае нечаканай, сьведчыць пра павароты лёсу народу, а часам і пра крэатыўнасьць майстроў слова.

«Там аказаліся звычайныя нацысты і рэальныя злачынцы», — Мікалай Халезін у праекце «Сьведкі Лукашэнкі» пра задушэньне пратэстаў 2020 году

У праекце «Сьведкі Лукашэнкі» арт-дырэктар Беларускага Свабоднага тэатру Мікалай Халезін адказвае на пытаньне, што пайшло ня так у 2020 годзе, чаму беларусам не ўдалося перамагчы рэжым.

«Гэта было неймаверна дзёрзка». Расказваем, як прайшоў марш гіпі ў Горадні ў часы Брэжнева

У 1971 годзе па цэнтры Горадні прайшоў марш гіпі. Свабода расказвае, як ён прайшоў, чым савецкія гіпі адрозьніваліся ад амэрыканскіх, пры чым тут штаны-клёш і рыдыёпрымачы, а таксама як такое стала магчымым пры таталітарызме.

«Ня будзе Сашкі праз год ці два. Ня ўмее ён», — Мікалай Халезін ў праекце «Сьведкі Лукашэнкі»

Мікалай Халезін у праекце «Сьведкі Лукашэнкі»: «Беларусы паверылі ў разважлівасьць дыктатара»

Ён прызнаецца, што «такой паўнаты жыцьця, як у 1990-я, больш ніколі не адчуваў», успамінае малавядомыя моманты прэзыдэнцкіх кампаніяў 2001 і 2010 гадоў і заяўляе, што «калі ў жніўні 2020-га Лукашэнку пазваніла Мэркель — гэта была памылка».

Падкаст Свабоды «Архіпэляг БЕЛАГ» — у фінале прэстыжнага міжнароднага конкурсу

Візуалізаваны падкаст Беларускай службы Радыё Свабода «Архіпэляг БЕЛАГ», які расказвае пра карную сыстэму рэжыму Лукашэнк, трапіў у фінал брытанскага журналісцкага конкурсу Асацыяцыі міжнароднага вяшчання (AIB). Пра гэта стала вядома 23 верасня.

Ці добра вы ведаеце гісторыю Горадні Новага часу? ТЭСТ

Горадня — адзін з самых старых і самых значных гістарычных гарадоў Беларусі. У Горадні адбываліся многія самыя важныя падзеі і жылі самыя вядомыя гістарычныя дзеячы. Праверце сябе, ці добра вы ведаеце гісторыю Горадні Новага часу, адкажыце на пытаньні тэсту.

Як ціснуць на Лукашэнку і алігархаў, а не на звычайных беларусаў. Расказвае канадзкі ініцыятар санкцыяў

Як зрабіць так, каб заходнія санкцыі дзейнічалі супраць улады і алігархаў, а ня супраць звычайных беларусаў? Як працуе расейская дэзынфармацыя? Якія мэты ставіць Расея ў інфармацыйнай вайне?

У Менск замест Вільні. Расказваем, калі ваш самалёт можа сесьці ня там, дзе вы плянавалі

Самалёт, які не ляціць у Беларусь, можа там сесьці нават пасьля «кейса Пратасевіча». Якія форс-мажоры здараюцца, куды могуць пасадзіць борт, хто прымае рашэньне і як выбраць бясьпечны рэйс, — у публікацыі Свабоды.

«Кожны чацьвёрты зьехаў з краіны». Вэнэсуэльская дыпляматка расказала пра пасьлявыбарныя пратэсты і апазыцыю ў выгнаньні

Пра цяперашнюю сытуацыю ў Вэнэсуэле, у нечым падобную да беларускай, пра расейскіх «зялёных чалавечкаў» і пра пэрспэктывы апазыцыі ў выгнаньні расказала Ванэса Нойман, вэнэсуэльская дыпляматка і дасьледчыца, прэзыдэнтка базаванага ў ЗША дасьледчага цэнтру Asymmetrica.

«У 2000-я гады беларускае чынавенства пераўтварылася ў цалкам карупцыйную сыстэму», — Аляксандар Кныровіч у праекце «Сьведкі Лукашэнкі»

Былы камандуючы NATO кажа, што рабіць зь Беларусьсю і за што ён пляскае ў далоні Лукашэнку

На пытаньні Радыё Свабода адказаў Філіп Брыдлаў (Philip Breedlove), былы вярхоўны галоўнакамандуючы Аб’яднаных узброеных сілаў NATO ў Эўропе.

«У мяне ніколі не было такой думкі, што Лукашэнка кудысьці сыдзе», — Аляксандар Кныровіч у праекце «Сьведкі Лукашэнкі»

«Лукашэнка зрабіў са мной тое самае, што рабіў да гэтага 20 гадоў», — Аляксандар Кныровіч у праекце «Сьведкі Лукашэнкі»

«Паставіць сабе надмагільле». Што гісторыкі і экспэрты кажуць пра пляны Лукашэнкі пабудаваць новы гістарычны музэй

6 верасьня Лукашэнка расказаў пра новы гістарычны музэй, які мусіць зьявіцца ў Менску. Якім стане гэты музэй і навошта гэты праект уладам? Распыталі гісторыкаў і спэцыялістаў у гістарычнай спадчыне.

Аляксандар Кныровіч у праекце «Сьведкі Лукашэнкі»: «Я жыў у той самай ілюзіі, як і ўся краіна»

«Наташа, Ганна Эйсмант, Баскаў — пры сваіх кармушках». Вялікая размова зь сястрой Рамана Бандарэнкі Вольгай

Дызайнэрка Вольга Бандарэнка больш за 2 гады жыве ў Варшаве. Аднавіла свой брэнд адзеньня, арганізавала з каляжанкай фэст «Апранай сваё», заснавала першы беларускі канал пра моду «Fashion Lunch».

Беларускае войска. Моўны ТЭСТ

У Дзень беларускай вайсковай славы ўспамінаем перамогу нашых войскаў над маскоўскімі захопнікамі пад Воршай 8 верасьня 1514 году, ушаноўваем усіх герояў збройнае барацьбы за свабоду Беларусі, нагадваем беларускія вайсковыя традыцыі. Моўны ТЭСТ пра беларускае войска.

Ці добра вы ведаеце гісторыю школьніцтва ў Беларусі? ТЭСТ

1 верасьня ў Беларусі адзначаецца Дзень ведаў і пачынаецца новы навучальны год. Праверце сябе, ці добра вы ведаеце гісторыю школьніцтва ў Беларусі, адкажыце на пытаньні тэсту.

Хто ўзначаліць Беларусь пасьля Лукашэнкі? Вялікае апытаньне Свабоды

Як зьменіцца ўлада ў Беларусі і хто можа стаць пераемнікам Аляксандра Лукашэнкі? Апытаньне Радыё Свабода.

Ці адбываецца ўзмацненьне беларускіх вайсковых сілаў на мяжы з Украінай? Аналіз Свабоды

Скарыстаўшы спадарожнікавыя здымкі і прааналізаваўшы інфармацыю з адкрытых крыніц, Свабода разабралася, што насамрэч адбываецца на беларуска-ўкраінскай мяжы.

Сьвятлана Курс у праекце «Сьведкі Лукашэнкі»: «Лукашэнка помсьціць жанчынам»

25 жніўня 1991 году: новая эпоха, абноўленая мова. Моўны ТЭСТ

Пачалася гісторыя незалежнай Рэспублікі Беларусі, што адлюстравалася і ў беларускай мове. Ці ведаем моўныя праявы таго нацыянальнага абнаўленьня?

Горш толькі ў Расеі. Чаму Беларусь прайграе «бітву за ўраджай» амаль усім суседзям

Чыноўнікі абяцалі сёлета 9 мільёнаў тонаў збожжа, але сабралі толькі 6,5 мільёна. У значна меншай Літве чакаюць 7 мільёнаў.

Ці добра вы ведаеце старажытную гісторыю Горадні? ТЭСТ

Горадня — адзін з самых старых і самых значных гістарычных гарадоў Беларусі. У Горадні адбываліся важныя падзеі і жылі славутыя гістарычныя дзеячы. Праверце сябе, ці добра вы ведаеце старажытную гісторыю Горадні, адкажыце на пытаньні тэсту.

«ПіК Свабоды». Ці правядзе Лукашэнка датэрміновыя выбары 23 лютага

Паводле зьвестак аб’яднаньня былых сілавікоў «Белпол», у лютым 2025 году могуць правесьці датэрміновыя прэзыдэнцкія выбары. Наколькі гэта рэалістычна? Ці можа быць зьвязана са станам здароўя Аляксандра Лукашэнкі, альбо ёсьць іншыя чыньнікі? Разважае палітоляг і гісторык Роза Турарбекава.

«Нават ня ведаю, колькі гадоў далі сыну». Гісторыі ўкраінцаў, якія застаюцца за кратамі ў Беларусі з абвінавачаньнем у шпіянажы

У чэрвені Ўкраіна дамаглася вызваленьня пяці сваіх грамадзян, арыштаваных на тэрыторыі Беларусі. Паводле амбасадара Ўкраіны ў асаблівых даручэньнях у Беларусі Ігара Кізіма, за кратамі застаюцца яшчэ 8 грамадзян Украіны.

«ПіК Свабоды». На якіх умовах могуць вызваліць Калесьнікаву? Разважае стваральніца «Палітвязынкі»

На якіх умовах могуць вызваліць Марыю Калесьнікаву? Яна — адна з 1253 жанчын, асуджаных у палітычных справах у Беларусі. 153 зь іх праваабаронцы прызналі палітзьняволенымі.

«ПіК Свабоды». Чым Лукашэнку напалохаў наступ у Курску

Як украінскі наступ у Курскую вобласьць Расеі ўплывае на рыторыку і дзеяньні Лукашэнкі? Што прымушае яго рабіць заявы пра нібыта зьбітыя над Беларусьсю ўкраінскія бесьпілётнікі і ў той жа час не заўважаць «шахеды» з Расеі, якія заляталі на тэрыторыю Беларусі?

Ці разумеем Скарыну і Сапегу? Моўны ТЭСТ

У 1517 годзе Скарына выдаў першую беларускую друкаваную кнігу. З таго часу адзначаем 6 жніўня як Дзень беларускага друку. А ці добра разумеем старабеларускую мову?

«Шчасьлівейшага дня ў мяне не было». Гісторыя чалавека зь вядомага фота, зробленага 9 жніўня 2020 году

У жніўні 2020 году сусьветныя мэдыя публікавалі фота менчука, які ідзе па горадзе ў счэпцы зь сілавіком, а пасьля стаіць перад шэрагам амапаўцаў. Расказваем, як цяпер жыве Максім.

Журналістка Алсу Курмашава пра вызваленьне ў рамках абмену: «Да апошняга не магла паверыць, што гэта адбываецца»

Журналістка татарска-башкірскай службы Радыё Свабода Алсу Курмашава і яе муж, дырэктар «Настоящего Времени» Павел Буторын расказалі пра абмен вязьнямі паміж Расеяй, ЗША і яшчэ некалькімі краінамі Захаду, а таксама пра першыя дні пасьля вызваленьня.

«ПіК Свабоды»: Ціханоўскую робяць нязьменнай?

Ціханоўская застаецца «нацыянальнай лідэркай» Беларусі і пасьля выбараў 2025 году, пакуль не адбудуцца сумленныя выбары ці пакуль яна сама не захоча скласьці зь сябе абавязкі. Пра гэта падпісалі дамову паміж Офісам Ціханоўскай, Аб’яднаным пераходным кабінэтам і Каардынацыйнай радай.

Абмен вязьнямі і топ-3 вынікі канфэрэнцыі «Новая Беларусь». Аналіз Карбалевіча

Чаму Лукашэнка ня йдзе на перамовы з дэмакратычнымі сіламі, што можа прапанаваць Захад Лукашэнку, каб той вызваліў палітвязьняў і якія вынікі канфэрэнцыі «Новая Беларусь», — глядзіце ў відэакамэнтары палітычнага аглядальніка Свабоды Валера Карбалевіча.

Ці добра вы ведаеце гісторыю Віцебску? ТЭСТ

Віцебск — адзін з самых старых і найбольш гістарычна значных гарадоў Беларусі. Праверце, ці добра вы ведаеце гісторыю і культуру Віцебску і Віцебшчыны, адкажыце на пытаньні тэсту.

«У зоне сьмерці страх можа быць жудасны». Гісторыя беларускай альпіністкі, якая ў 64 гады скарае васьмітысячнікі

Лілія Яноўская ў траўні скарыла чарговы, восьмы 8-тысячнік — Макалю. Паразмаўлялі зь ёю пра любоў да гор, іх небясьпеку і бел-чырвона-белы сьцяг на вяршынях.

Не адкрываецца сайт «Белсату», рэдакцыя ня мае да яго доступу. Тлумачым, што адбываецца з каналам

Спробы новага кіраўніцтва TVP рэфармаваць «Белсат» могуць паставіць на ім крыж ужо зараз, кажуць Свабодзе супрацоўнікі каналу. І справа зусім не ў грашах.

Цёмныя фота, прарасейскія сьпікеры, крытыка ізраільцянаў. Як беларуская прапаганда асьвятляе Алімпіяду ў Парыжы

Крытыка іншых краін, абразы ў адрас Захаду і паказ выступаў беларускіх спартоўцаў. Што беларускія дзяржаўныя СМІ паведамляюць пра спаборніцтвы ў Парыжы.

Як вярнуць канфіскаваную маёмасьць? Ці палічыць суд трэцяга ўладальніка кватэры Ціханоўскіх «нядобрасумленным пакупніком»? Адказы юрыстаў

У многіх беларусаў, якія знаходзяцца ў вымушанай эміграцыі, улады канфіскоўваюць маёмасьць. Ці магчыма яе вярнуць у будучыні і якім чынам?

Нябачны беларускі Пантэон. Моўны тэст

У беларускай мове — у прыказках, дзіцячых забаўлянках, эмацыйных воклічах (асабліва праклёнах) — захаваліся сьляды старажытнага ўспрыманьня сьвету, зашыфраваныя імёны містычных пэрсанажаў і дахрысьціянскіх бостваў. Ці пазнаем іх?

«ПіК Свабоды». Экс-капітан зборнай Кацярына Сныціна: беларускіх спартоўцаў нельга пускаць на Алімпіяду

Ці справядліва тое, што беларускія спартоўцы на цяперашняй Алімпіядзе ў Парыжы будуць выступаць пад нэўтральным сьцягам? Ці можна ў сёньняшняй Беларусі быць спартоўцам высокага ўзроўню і пры гэтым ня стаць часткай прапаганды рэжыму?

Ці добра вы ведаеце гісторыю Полацку? ТЭСТ

Полацак — самы стары горад на тэрыторыі Беларусі і сталіца першай вядомай дзяржавы на землях сучаснай Беларусі. Праверце сябе, ці добра вы ведаеце гісторыю Полацку. Адкажыце на пытаньні тэсту.

Зь вялікага спорту на вялікую сцэну. Халезін і Сныціна раскрылі Свабодзе таямніцы амбітнага тэатральнага праекту. Прэм’ера — у Нью-Ёрку

У канцы верасьня экспэрымэнтальны тэатральны клюб La MaMa адкрые свой 63-і сэзон новай працай, створанай беларускім Свабодным тэатрам «KS6: SMALL FORWARD» — пастаноўкай пра алімпійку Кацярыну Сныціну.

Ці шмат вы памятаеце пра 30 гадоў Лукашэнкі ва ўладзе? ТЭСТ

Што вы памятаеце пра 30 гадоў Лукашэнкі ва ўладзе? Праверце сябе, адказаўшы на пытаньні нашага тэсту.

Беларусь пасьля абвяшчэньня незалежнасьці, да пачатку прэзыдэнцтва Лукашэнкі. ФОТАГАЛЕРЭЯ

На фатаздымках, зробленых у пэрыяд з 1991 па 1994 год, адлюстраванае зараджэньне незалежнай і свабоднай Беларусі перад тым, як інаўгурацыя Аляксандра Лукашэнкі 20 ліпеня 1994 году азнаменавала вяртаньне аўтарытарызму савецкага ўзору ў краіне.

Макс Шчур: «Сэкс — шкілет гэтай кнігі, на якім трымаецца мяса ўспамінаў»

Пагаварылі з аўтарам пра хлусьню і праўду дакумэнтальнай прозы, алькаголь, сэкс і яшчэ шмат пра што. На ўсе пытаньні Макс Шчур адказаў аўтацытатамі з сваёй новай кнігі.

«Ён быў пакутнікам і сьведкам». У Вільні прайшла вечарына памяці беларускага мастака Алеся Пушкіна

11 ліпеня ў сталіцы Літвы беларусы правялі вечар памяці беларускага мастака Алеся Пушкіна, які роўна год таму, 11 ліпеня 2023 году, загінуў у гарадзенскай турме. Імпрэза прайшла ў віленскай творчай прасторы «Кропка».

«Тата любіў сваю краіну, але гэта не было ўзаемна». Як выглядала Беларусь 90-х на фатаздымках Сяргея Брушко

Сын вядомага фотакарэспандэнта 1980–1990-х гадоў Сяргея Брушко захаваў архіў бацькі з унікальнымі чорна-белымі фатаздымкамі.