Сяргей Навумчык

«Вам Сьвятлану Алексіевіч? Чакайце, зараз падыдзе»

Без Кастрычніка сапраўды не было б РБ. Была б — Беларусь

«Чырвоная лінія» Гарбачова і Мадрыду

Часам у падзеях сучаснасьці выяўляюцца альгарытмы нядаўняга мінулага.

Гаспадыня гасьціннага дому

З адыходам у лепшы сьвет спадарыні Юлі Андрусышын шмат што абарвалася — для многіх.

Як Віцебск мог быць Ульянаўскам

Выпадак можа зьмяніць ня толькі лёс чалавека, але і лёс горада. Ва ўсялякім разе, яго назоў.

Рэфэрэндум-95 пра сымболіку і мову ня быў легітымным

14 траўня 1995 году адбыўся рэфэрэндум па чатырох пытаньнях, прапанаваных А. Лукашэнкам.

Раённы ідэоляг: Гэтую — у аўтазак!

Сёньня ў сацсетцы прачытаў аповед з аднаго гарадку, які прайшоў незаўважна на фоне паведамленьняў і выразных фота пра жорсткі «хапун» у сталіцы.

Ён проста ня можа па-іншаму

Дэмакратыя, неабходная свабоднаму чалавеку як паветра — сьмерць для таго, хто спавядае аўтарытарызм.

Сьцяг капітуляцыі

Выбар людзьмі, якія лічаць сябе беларусамі, чырвона-зялёнага сьцяга – успрымаецца як перамога Лукашэнкі над тымі, каго ён да сёньня перамагчы ня здолеў. Ва ўсялякім разе, над часткай іх.

Колькі палягло ў Курапатах — трэба шукаць на Лубянцы

Днямі я зьмясьціў у фэйсбуку здымкі з кнігі Зянона Пазьняка «Курапаты». І сярод камэнтароў быў адзін, які нагадаў мне публікацыі ў камуністычнай прэсе канца 80-пачатку 90-х, у якіх зацята абвяргалася і колькасьць расстраляных, і нават сам факт савецкіх рэпрэсій.

Быкаў абаронцам Курапатаў: Ва ўпартай непадлегласьці — надзея на вольнасьць Беларусі

«Бальшавікі маюць вялізную практыку закочваць пад асфальт ня толькі непажаданых для іх асобаў, але і хаваць у зямлі цэлыя пласты нашай пакутнай гісторыі. Адэкватных сродкаў супрацьстаяньня іхнаму гвалту дэмакратыя, здаецца, ня мае, апроч хіба памяці».

Спачатку — апытаньне, потым — танкі?

У 1990 — 1991-гадах адбыліся падзеі, якія тады здаваліся выпадковымі — але сёньня лягічна кладуцца ў нашу найноўшую гісторыю.

Дзякуй, Ірына Міхайлаўна!

13 студзеня Ірыне Міхайлаўне Быкавай спаўняецца 90 гадоў.

1917 — дабро ці зло для Беларусі?

Выглядае, што ўвесь 2017 будуць аналізавацца ўрокі 1917-га. Беларусь застаецца ў расейскім інфармацыйным полі — пад уплывам ня толькі Салаўёва і К, але і (праз інтэрнэт, пераважна) не закранутых імпэрскім вірусам інтэлектуалаў. І вось тут узьнікае рызыка трапіць у палон расейскіх ацэнак, якія для Беларусі могуць мець адваротнае значэньне.

Фідэль — прэзыдэнту ЗША: Дзядзька, дай 10 баксаў!

У лістападзе 1940 году ў Белым доме атрымалі ліст з Кубы. Чатырнаццацігадовы школьнік з Санцьяга-дэ-Куба віншаваў прэзыдэнта Рузвэльта з пераабраньнем, называў яго «мой дарагі сябра» і па-сяброўску прасіў: «Калі Вам ня цяжка, дашліце мне, калі ласка, 10-даляравую банкноту. Яе яе ніколі ня бачыў, але вельмі б хацеў мець. Ваш сябар».

“МЗС Беларусі?” – “Да, уже зову главного администратора“

«Мяккі» генэрал. Памяці Ўладзімера Ягорава

Сыход з жыцьця генэрал-палкоўніка Ўладзімера Ягорава дае сумную нагоду прыгадаць агоную асобу ў кантэксьце палітычных падзеяў першых гадоў станаўленьня незалежнай Беларусі.

Чаму нам патрэбныя тры Дні Незалежнасьці

Мой адказ: калі казаць пра сёньняшнія дзяржаўныя сьвяты, дык сапраўднага Дня Незалежнасьці няма ніводнага. А павінна быць мінімум тры. Зробім невялікі экскурс у нядаўнюю гісторыю.

У чым бы я паспрачаўся з Алексіевіч

У часе паездкі па ЗША (пісьменьніца наведала Нью-Ёрк і Вашынгтон), Сьвятлана Алексіевіч выказала некалькі меркаваньняў, зь якімі асабіста мне хацелася б паспрачацца.

«Начныя ваўкі» з чэскімі нумарамі

— «Ваўкі! Жывыя ваўкі!» — «Дзе?» — я не адразу зразумеў, што жонка мела на ўвазе не жывёлаў, а гэтых, на матацыклах, якія спыніліся на запраўцы пад Прагай.

Кебіч, салдат імпэрыі

«Што зрабілася з Кебічам?» — пытаюцца ў мяне, маючы на ўвазе ягоную новую кнігу, дзе ён выступае апалягетам «руского мира» і фактычна адмаўляе Беларусі ў існаваньні як незалежнай дзяржаве.

У чым схлусіла Ярмошына?

«А ў чым яна сказала праўду?» — могуць запытацца, маючы на ўвазе шматгадовую дзейнасьць Лідзіі Ярмошынай на пасадзе старшыні ЦВК. Але гэтым разам — не пра падлік галасоў.

Шыем Сьцягі

Рэфэрэндум бяз права голасу

З нагоды 25-й гадавіны рэфэрэндуму аб захаваньні СССР прапануем вашай увазе разьдзел з кнігі Сяргея Навумчыка «Дзевяноста першы», прысьвечаную падзеям таго месяца.

Расейцы лічаць Быкава «выбітным айчынным пісьменьнікам»

«Паэт — Пушкін, фрукт — яблык, — прыводзіла яна прыклады, — ну а актор — ...» — «Актор — Марчэла Мастраяні?» — апярэдзіў я. «Не, ды Капрыё» — паправіла мяне калега, даючы зразумець, што яна — чалавек XXI стагодзьдзя (а не ХХ, у якім заблукаў аўтар гэтых радкоў).

Gorby ў Менску

Сёньня Міхаілу Гарбачову спаўняецца 85 гадоў. Прапануем урывак з кнігі Сяргея Навумчыка «Дзевяноста першы», якая выйшла ў сэрыі «Бібліятэка Свабоды. XXI стагодзьдзе» пра сустрэчу з першым і апошнім прэзыдэнтам СССР.

Па лякалах Гебэльса: газэта Мінабароны пра «Малады фронт»

У «цэнтральным органе Міністэрства абароны Рэспублікі Беларусь» — «Белорусской военной газете» — выйшаў артыкул Уладзімера Сідарава «По лекалам гітлерюгенда».

Чаму яны не даруюць Пазьняку

У свой час Васіль Быкаў сказаў, што камуністы ніколі не даруюць Пазьняку адкрыцьця Курапатаў, бо ён даў канкрэтныя сьведчаньні злачынстваў камуністычнага рэжыму.

Як мы спусьцілі зь лесьвіцы Жырыноўскага

У Менску выступіў адэпт «русского міра» Мікалай Старыкаў. Візыты ідэолягаў аднаўленьня імпэрыі ў Менск пачаліся адразу пасьля абвяшчэньня Незалежнасьці Беларусі. Першым быў Жырыноўскі.

Сваркі з Алексіевіч мусяць застацца ў мінулым

Уначы званок з Канады, Івонка Сурвіла: «Толькі што па тэлебачаньні паказвалі інтэрвію з Алексіевіч, прамаўляла яна так цудоўна, сказала пра маленькі і дарагі ёй кавалак зямлі — пра Беларусь, вельмі я ўсьцешаная такімі яе словамі!».

Як быць з Алексіевіч?

Інфармацыя пра вялікія шанцы Сьвятланы Алексіевіч быць уганараванай Нобэлеўскай прэміяй па літаратуры ізноў актывізавала дыскусію вакол стаўленьня пісьменьніцы да нацыянальных каштоўнасьцяў.

Лубянскі «полюс» Лукашэнкі

Галоўным у выступе Лукашэнкі ў ААН быў ня плач па роднасных для яго дыктатарах, а настальгія па «шматпалярным сьвеце».

Пра катэдж Гайдукевіча і мэханізм нацыянальнай здрады

Гэта Васілю Быкаву Лявон Баршчэўскі завозіў мех бульбы, бо не хапала пэнсіі, гэта Зянон Пазьняк атрымліваў 20 даляраў ў інстытуце гісторыі і на сэсію ВС езьдзіў на тралейбусе, — а чынавенства актыўна скалачвала падмурак цяперашніх холдынгаў і карпарацый.

Чаму нам патрэбныя тры Дні Незалежнасьці

Мой адказ: калі казаць пра сёньняшнія дзяржаўныя сьвяты, дык сапраўднага Дня Незалежнасьці няма ніводнага. А павінна быць мінімум тры. Зробім невялікі экскурс у нядаўнюю гісторыю.

Права на супраціў

У Сеціве ідзе дыскусія адносна заклікаў некаторых палітыкаў рыхтавацца да вайсковай агрэсіі (вядома зь якога боку), да ўзброенага супраціву і нават — назапашваць зброю. Ацэнкі, як і заўсёды ў такіх выпадках, гучаць розныя.

Урок беларускі. Памяці Марыі Лукашук

У Берасьці памерла Марыя Пракопаўна Лукашук.

Воўчыя зграі

Расейскі мотаклюб «Начныя ваўкі» ладзіць прабег па Эўропе. У Польшчы байкераў маюць сустракаць пратэстамі, затое ў Беларусі, паводле прадстаўніцы віцебскага мотаклюбу, «ваўкоў» чакае добры прыём.

За што я ўдзячны Гарбачову

11 сакавіка 1985 году Міхаіл Гарбачоў быў абраны Генэральным сакратаром ЦК КПСС. Ён пакуль яшчэ кляўся імем Леніна, але ўжо разумеў, што так, як было пры ягоных папярэдніках — Сталіне, Хрушчове, Брэжневе — заставацца ня можа

Нямцоў і «Жыве Беларусь!»

Ня бойцеся вышыванак! Адказ Альгерду Бахарэвічу

Я ўвогуле ня ведаю ніводнага выпадку, каб хтосьці кагосьці прымушаў апрануць вышыванку. І ня бачу нічога заганнага ў тым, што вышыванка зрабілася моднай.

Віскулі — «ня наша» дата

Лічыць 8 сьнежня 1991 году, дзень падпісаньня Віскулёўскіх пагадненьняў — днём набыцьця Беларусьсю незалежнасьці — тыпова расейскі погляд.

«Цёшчына мова» Лукашэнкі

Я бачыў, добра памятаю і ніколі не забуду тую грэблівасьць, якую імпульсіўна выяўляў Лукашэнка, калі чуў слова «нацыянальнае».

Карыстальнікі twitter просяць Парашэнку прысвоіць Жызьнеўскаму званьне героя Ўкраіны.

У сацыяльнай сетцы стартавала акцыя пад хаштэгам #герояжизневскому да прэзыдэнта Ўкраіны Пятра Парашэнкі з просьбай надаць загінуламу на Майдане беларусу званьне Героя Ўкраіны.

«Украінцы клянчаць «Дайце!», а беларусы кажуць «Мы — самі!»

Курапаты і Чарнобыль, праўда пра мінуўшчыну і трывога за будучыню зрушылі беларускае грамадзтва і прымусілі яго дамагацца незалежнасьці.

Nicht verstehen, Herr Горбі

Бэрлінская прамова Міхаіла Гарбачова, у якой ён выступіў адвакатам Уладзімера Пуціна, выклікала шмат у каго зьдзіўленьне: ня мусіў рабіць такое ляўрэат Нобэлеўскай прэміі міру.

«Пазьняк, Пазьняк... Лепш мяне, Новікава, паслухайце!»

У гэтыя дні пытаюцца, што я магу сказаць пра колішняга калегу па Вярхоўным Савеце Яўгена Новікава, чыя праграма сваёй адыёзнасьцю не задаволіла нават кіраўніцтва БТ.

«Дыхай, падла! І размаўляй!»

У сваім фэйсбуку я «павіншаваў» тых, хто ў пачатку 90-ых дамагаўся наданьня рускай мове роўнага статусу з беларускай — што было тоесна ліквідацыі статусу беларускай мовы як адзінай дзяржаўнай.

Як нацыянальныя сымбалі сталі дзяржаўнымі

19 верасьня 1991 году Вярхоўны Савет 12-га скліканьня надаў бел-чырвона-беламу сьцягу і гербу “Пагоня” статус дзяржаўных сымбаляў. Пра тое, як гэта адбылося – разьдзел з кнігі Сяргея Навумчыка “Дзевяноста першы”, якая летась выйшла ў Бібліятэцы Свабоды.

Як Карпенку выключылі з барацьбы

Сёньня Генадзю Карпенку – дэпутату Вярхоўнага Савету 12 і 13 скліканьняў, члену-карэспандэнту Акадэміі навук – споўнілася б 65 гадоў. У цыклі Сяргея Навумчыка «Дзевяноста чацьверты», якія публікавался ў чэрвені, ёсьць нататкі, прысьвечаныя Генадзю Карпенку.