Варта

Госьці ў чужым садзе. Калі мы пабачым беларускае фэнтэзі?

Раман «Гаспадар Ледзянога Саду» сучаснага польскага пісьменьніка Яраслава Гжэндовіча пачынаецца як старадаўняе паданьне — зь ліку тых, што былі мілыя сэрцу Ўладзімера Караткевіча і ўзгадаваных ім пакаленьням чытачоў.

«Жыцьцё і сьмерць — і больш нічога». Філязофія Леаніда Дайнекі

Аўтар культавых гістарычных раманаў «Меч князя Вячкі», «Жалезныя жалуды», «Сьлед ваўкалака» ня быў эфэмэрнай творчай адзінкай.

Заходні дасьледнік: «Дзякуючы Караткевічу пачалося вяртаньне міту ВКЛ як часткі гістарычнай спадчыны беларусаў»

«Што тычыцца чытаньня па-беларуску, дык у асноўным я адукаваў сябе сам. Таму што я хацеў чытаць беларускіх аўтараў, якія мяне цікавілі, у арыгінале».

«Залаты зорны пыл», або Згадваем Woodstock 1969

Самая істотная рыса Вудстаку — на ім гучала музыка найвышэйшай якасьці...

Кнігалюбамі не нараджаюцца, або Куды паставіць новыя паліцы

З нагоды Сусьветнага дня кнігалюбаў Ян Максімюк распавядае пра некаторыя выданьні, якія можна знайсьці на яго паліцах.

Ура, постапакаліпсіс! Чаму катастрофа стала ўлюбёным жанрам сучбелліту?

На жудаснай драме, перад якой дылема Гамлета — бледны прывід, будуецца кніга Севярына Квяткоўскага «Каларадзкая пушча».

Некалькі словаў пра «Басовішча», якіх ня скажа ніхто

Сёньня мінае 29 гадоў ад першага «Басовішча». З гэтай нагоды адзін з мадэратараў першага «Басовішча» Ян Максімюк вырашыў паставіць сабе самому сем з паловай пытаньняў пра тыя аспэкты фэстывалю, пра якія, як ён лічыць, іншыя не пытаюцца.

Паэт і перакладчык Андрэй Хадановіч: Найлепшае, што ў нас ёсьць, — гэта шматкультурнасьць

«Каб добра перакладаць вялікую паэзію, перакладчык — нават калі ён у вольны ад перакладу час ня піша сваіх вершаў — патэнцыйна мусіць быць вялікім паэтам».

Чаму рэстаўрацыя адной з найбольш славутых карцін сьвету стала беспрэцэдэнтнай

У Амстэрдаме пачалася найбольшая і найскладанейшая публічная рэстаўрацыя карціны ў гісторыі мастацтва.

Вечарынка ў пекле, тэрарысты ў гатэлі, пакуты каханьня і Ніл Армстранг — фільмы на лета-2019

Мы падрыхтавалі сьпісак фільмаў — ад расслабленага сямейнага прагляду да псыхалягічнай мясарубкі ў поўным адзіноцтве — якія лепш не абыходзіць бокам.

Паэт Андрэй Хадановіч: Пераход з рускай мовы на беларускую — далікатная справа

«Я чуў у 1990-я, калі чытаў па-расейску, шмат такіх водгукаў. Яны нічога акрамя азлобленасьці, жаданьня агрызнуцца і зрабіць наадварот не выклікалі».

Жыцьцё наадварот, віетнамскі шпіён, скарбы ў Беларусі — летнія чытанкі 2019

Рэкамэндуюць Сяргей Макарэвіч і выдавецтва «Мастацкая літаратура».

Гасьцініца ў Менску, інтэрнат на Данбасе, забойствы ў Гайнаўцы — летнія чытанкі 2019

Рэкамэндуюць блогер Міхаіл Сяргеенка і выдавецтва Янушкевіч.

Паэтка Наста Кудасава: «Хочацца быць ідэальнай»

Паэтка Наста Кудасава распавядае, наколькі цікавае жыцьцё ў яе родным Рагачове, як і чаму яна піша вершы, куды ёй хочацца паехаць і што ў яе жыцьці найважнейшае.

Малая марыць стаць мастачкай, большыя хочуць выйсьці замуж. Летнія чытанкі – 2019

Летам мы можам быць не такімі перадузятымі да кніг...

Панкі ў Менску, немцы ў Будапэшце, ангелец у Баўгарыі — летнія чытанкі 2019

Кніга — вось што самае важнае на летніх вакацыях.

«Апошняя міласьць жыцьця». 7 твораў Васіля Быкава пра сэнс і нонсэнс сьмерці

Слова «цяжкі» падаецца мне ў адносінах да творчасьці Быкава найбольш адэкватным і «людзкім».

Італьянскае шчасьце, сярэдні пол, калёны славы — летнія чытанкі 2019

Раяць доктар мэдычных навук Андрэй Ільніцкі і выдавецтва «Галіяфы».

Кітайскі дэтэктыў, беларускі сузіральнік, швэдзкія гісторыі для малечы — летнія чытанкі 2019

Начытаныя і абазнаныя ў літаратуры людзі дзеляцца сваімі думкамі пра кнігі, якія яны рэкамэндуюць абавязкова прыхапіць з сабой, выпраўляючыся ў адпачынак. Выдаўцы са свайго боку таксама маюць што падказаць і паказаць.

Сьцяг ЗША над рускай тройкай. Як Амэрыка ўратавала Расею ад голаду

У Дзень амэрыканскага сьцягу распавядаем неверагодную гісторыю пра тое, як напачатку 1890-х простыя расейцы плакалі ад шчасьця, калі бачылі гэты сьцяг, бо амэрыканцы выратавалі іх ад страшэннай бяды.

«1984». Доўгая дарога да кнігі

8 чэрвеня спаўняецца 70 гадоў з дня выхаду ў сьвет раману Джорджа Оруэла «1984». Перакладчык Сяргей Шупа расказвае пра нялёгкую гісторыю публікацыі славутага раману па-беларуску.

«Напачатку было балота». Балота ў беларускай літаратуры. 12+

Ян Максімюк прапануе дзевяць фрагмэнтаў пра беларускае балота ад дзевяці беларускіх аўтараў.

Больш «Лалітаў», «Працэсаў» і «Ўлісаў», калі ласка!

Польскі гісторык, соцыялінгвіст і палітоляг піша пра зборнікі паэзіі «Патрыятызм для чайнікаў» Сяргея Прылуцкага і «Сарматыя» Марыі Мартысевіч.

Віктар Жыбуль адчувае сябе дэтэктывам, або Размова з архівістам аб паэзіі

Гутарка з паэтам Віктарам Жыбулем, пераважна пра тое, навошта і каму патрэбная паэзія.

«Срэбная воля», або Менскія адрасы зьняволенага паэта Ўладзімера Хадыкі

Апошні яго адрас быў па вул. Даўгабродзкай, д. 25, кв. 4. Адсюль яго 27 лістапада 1936 г. і зьвёз «чорны варанок»...

Чаму музыка Сяргей Доўгушаў супраць «украінізацыі» беларускага Палесься

Гутарка з музыкам Сяргеем Доўгушавым, лідэрам гурту «Vuraj» і кіраўніком розных музычных праектаў, ангажаваўся ў краўфандынгавае выданьне «Новага Запавету» ў перакладзе мовазнаўцы і філёляга Фёдара Клімчука на заходнепалескую гаворку.

«Ну, да каго ж мне піць?» Гарэлка і выпіўка ў беларускай літаратуры. 18+

Сьмяюся і плачу, плачу і сьмяюся, калі чытаю гэты допіс у «Нашу Ніву»...

Слаўнае сяло Азярычына. Зьміцер і Юрась Санькі выдалі кнігу пра родную вёску

На Радаўніцу ў Азярычыне, што ў Пухавіцкім раёне, у незвычайны спосаб ушанавалі адразу ўсіх спачылых аднавяскоўцаў. Імпрэзу зладзілі браты Зьміцер і Юрась Санькі.

Міленка Ергавіч убачыў на Камароўцы цені ВКЛ

Басьнійска-харвацкі пісьменьнік Міленка Ергавіч у канцы красавіка наведаў Менск, дзе адбылася прэзэнтацыя перакладу на беларускую мову ягонага раману "Арэхавы палац". Пісьменьнік дзеліцца сваімі ўражаньнямі.

«Амаль не з таго сьвету ўскрос». Ліставаньне Янкі Купалы як гісторыя хваробаў

З гісторыі нацыянальнай літаратуры можна скласьці сьпіс творцаў, якія да старасьці мужна змагаліся з рознымі хваробамі, у тым ліку інфэкцыйнымі. Шмат высілкаў і энэргіі на гэтую барацьбу выдаткоўваў і Янка Купала.

Мянчук ратуе сьвет у баевіку «Беларусьфільму» паводле Чаргінца. І гэта на поўным сур’ёзе

У беларускім пракаце прайшоў баевік «Чорны сабака» па матывах твораў Мікалая Чаргінца з расейскім акторам Уладзімірам Епіфанцавым у галоўнай ролі.

Чыё Палесьсе — беларускае, украінскае ці «сваё»? Разьбіраемся з Наталкай Бабінай

Сёньня ў нас гутарка зь пісьменьніцай Наталкай Бабінай, чалавекам моцна ангажаваным у абуджэньне і пашырэньне ўкраінскай нацыянальнай сьвядомасьці сярод карэнных жыхароў беларускага Заходняга Палесься (Берасьцейшчыны).

«У кожнага свая моль». Правілы жыцьця Францішка Багушэвіча

Прапануем чытачам нізку разваг і думак Багушэвіча аб жыцьці грамадзтва, узятых зь яго артыкулаў і прыватных лістоў, а таксама своеасаблівыя «правілы жыцьця» нашага клясыка.

Ергавіч па-беларуску: «Гэта кніга пісьменьніка з цывілізацыйнага разлому…»

Гутарка зь перакладчыкам Сяргеем Шупам пра кнігу «Арэхавы палац» Міленкі Ергавіча, якая нядаўна выйшла ў выдавецтве Зьмітра Коласа ў перакладзе на беларускую мову.

«А з кашы сала аж цякло…». Ежа ў беларускай літаратуры. 16+

Ласіныя губы Караткевіча, пацукі Гарэцкага, беляшы Бахарэвіча і чыпсы Марціновіча. Ежа ў беларускіх творах ад 19-га да 21-га стагодзьдзя.

Як перажыць за тыдзень 100 гадоў не-самоты ў заходнебалканскай кнізе

Наста Грышчук: «Для мяне „Белая муха“ важыць больш, чым „Час сэканд-хэнд“»

Сёньня ў нас гутарка з Настай Грышчук, якая акрэсьлівае свой цяперашні род заняткаў як «крытык на фрылансе». Пра беларускія інтэлектуальныя кнігі і інтэлектуалаў.

Софі Оксанэн: «Мы змагаліся за сваё права пісаць нашу гісторыю»

Наступнае эсэ − першая публікацыя найбуйнейшай сучаснай фінскай пісьменьніцы Софі Оксанэн па-беларуску. Яно было агучанае 5 красавіка 2019 г. у Менску на другім фэстывалі «Прадмова», які наведала аўтарка.

Выдавец і перакладчыца са швэдзкай: «Дзяцей нельга змусіць чытаць тое, што ім не падабаецца»

Перакладчыца са швэдзкай мовы і выдавец дзіцячых кніжак па-беларуску Надзея Кандрусевіч-Шыдлоўская — несумненна належыць да катэгорыі беларусаў, якія лічаць, што ў іх атрымаецца зусім ня горай, а можа і лепей, чым у іншых.

За што Дар’і Трайдэн далі прэмію «Дэбют»?

26 сакавіка ўручылі літаратурныя прэміі «Дэбют» за 2019 год. За прозу прыз атрымала Дар’я Трайдэн з кнігай «Крыштальная ноч».

Ціхан Чарнякевіч: «Куды ні прыйду, усюды ўсплываюць Бахарэвіч, Марціновіч, Горват»

Ціхан Чарнякевіч — адзін з самых актыўных і цікавых беларускіх крытыкаў маладога пакаленьня. Як звычайна, поўная «Гутарка зь Янам» — у падкасьце. А ніжэй — толькі некаторыя кветачкі...

«Можаш рабіць са мной усё, што захочаш». Эротыка ў беларускай літаратуры. 18+

Прыводзім дзевяць фрагмэнтаў зь беларускай літаратуры, у якіх аўтары пастараліся абазначыць сваё бачаньне эратычнай тэмы.

Уладзімер Арлоў: «Мне цікава адчуваць, як мае словы робяцца яваю»

Ян Максімюк гутарыць Уладзімерам Арловым, чаму ён не напісаў доўгага раману і што ён думае пра абарону беларускіх межаў. А таксама пра тое, як яго перакладалі расейцы, якія думалі, што беларуская мова – амаль руская.

Я проста зьдзекуюся з паперы, альбо Каменныя прыступкі беларускага антыраману

Віктар Жыбуль пра кнігу «Калі прыгледзецца — Марс сіні» Зьмітра Вішнёва.

«Чаму памяць мая маўчала ўсе гэтыя дзесяцігодзьдзі». Цытаты зь няскончанай кнігі Васіля Сёмухі

Ян Максімюк распавядае пра інтэрвію з Васілём Сёмухам, якое ён запісваў у 2012 годзе для плянаванай, але нязьдзейсьненай кнігі.

Вальжына Морт: «Я цяпер пішу на дзьвюх мовах адразу»

Ян Максімюк гутарыць зь дзьвюхмоўнай паэткай Вальжынай Морт пра тое, як пішуцца вершы па-беларуску і па-ангельску, і чаму яны ня пішуцца па-расейску.

Андрэй Янушкевіч: «Кніжны рынак у Беларусі існуе, хоць і кволы»

Сёньня я прапаную вам размову з чалавекам, які глядзіць на кнігавыданьне ў Беларусі як на бізнэс, які корміць яго і ягоную сям’ю.

Беларускую вэрсію «Вайны і (рускага) міру» напіша кампутар

Ёсьць аптымістычныя зьвесткі для ўсіх заклапочаных у Беларусі тым, што няма айчыннага адпаведніка эпапэі «Вайна і мір» Льва Талстога, апублікаванай 150 гадоў таму.

Літаратура скончыцца ў наступным годзе

Мы ўжо чыталі раманы, напісаныя машынамі — проста пра гэта яшчэ ня ведаем.