Հայ գերիների նկարներով, «գործի՛ր, Արտգործնախարարությո՛ւն», «ո՛չ անտարբերությանը», «ազատություն Բաքվում պահվող գերիներին» ու քաղաքական բանտարկյալներին պաստառներով բողոքի ակցիան այսօր նախ արտաքին գերատեսչության, ապա կառավարության առջև էր: Պահանջը 11-րդ օրը հացադուլը շարունակող Ռուբեն Վարդանյանի և ադրբեջանական գերության մեջ գտնվող մյուս 22 հայերին ազատ արձակելու ուղղությամբ իրական քայլեր ձեռնարկելն է:
ԱԳՆ-ն խորը մտահոգություն է հայտնում Բաքվի դատավարությունների տեսագրություններից ու լուսանկարներից
Ակցիայի շեմին ԱԳՆ-ը հայտարարություն արեց, որ խորը մտահոգված են Բաքվի դատավարություններից տարածվող տեսագրություններից ու լուսանկարներից, կալանավորված անձանց նկատմամբ ներգործության, խոշտանգումների և նրանց առողջական վիճակի ակնհայտ վատթարացման մասին հացադուլի մեջ գտնվող Ռուբեն Վարդանյանի փաստաբանների տեղեկություններից:
«Հայաստանի կառավարությունը շարունակում է ստանալ հայազգի ռազմագերիների, պատանդների և այլ պահվող անձանց նկատմամբ արգելված միջոցների կիրառման մասին տեղեկություններ», - ասված է հայտարարության մեջ:
Ադրբեջանի իշխանություններն, ինչպես Հայաստանի ԱԳՆ-ն է ձևակերպել, այս դատական բեմականացումն օգտագործում են որպես Հայաստանի վրա քաղաքական ճնշումների և հասարակության շրջանում մանիպուլյացիայի գործիք։
Արտաքին գերատեսչությունը վստահեցրեց՝ շարունակում են միջազգային գործընկերների հետ աշխատանքը Ադրբեջանում ապօրինաբար ու միջազգային իրավունքի խախտումներով պահվող հայերի ազատ ազատ արձակման համար: Չլուծված մարդասիրական խնդիրները, պաշտոնական Երևանի գնահատմամբ, նվազեցնում են հակամարտության կարգավորման հավանականությունը:
«ՀՀ արտաքին գործերի նախարարությունը շարունակում է միջազգային հանրության, մասնավորապես տարածաշրջանում խաղաղությամբ շահագրգռված և մարդասիրական արժեքները կարևորող գործընկերների ուշադրությունը հրավիրել Ադրբեջանում պահվող հայազգի ռազմագերիների, պատանդների և այլ պահվող անձանց ազատ արձակման խնդրի, ինչպես նաև դատավարական կոպտագույն խախտումներով և խոշտանգման աղաղակող նշաններով նրանց մի մասի նկատմամբ ընթացող բեմականացված դատավարությունների վրա», - շեշտել է գերատեսչությունը:
Ակցիայի մասնակիցները ծանոթ էին ԱԳՆ հայտարարությանը:
«Րոպեներ առաջ մեր Արտգործնախարարությունը հանդես եկավ հերթական անատամ կոչերից մեկով», - արձագանքեցին նրանք:
Հայաստանի պարտավորությունն է գերիներին վերադարձնելը. Մեսրոպ Առաքելյան
Հայաստանի պարտավորությունն է գերիներին վերադարձնելը, շեշտեց ակցիայի մասնակիցներից «Ապրելու երկիր» կուսակցության համահիմնադիր Մեսրոպ Առաքելյանը. «Այդ հայտարարությունը վերաբերում է մտահոգությանը, մտահոգվելու իրավունք ունեն ՀՀ քաղաքացիները, սակայն Բաքվում գտնվող մեր հայրենակիցների նկատմամբ ԱԳՆ-ն պետք է ոչ թե մտահոգվի, այլ գործողություններ իրականացնի: Միևնույն ժամանակ մենք հասկանում ենք, որ Ադրբեջանի առկա վարքագիծը հնարավորություն չի տալիս միայն Հայաստանի ուժերով այս հարցը լուծել, սակայն Հայաստանը պետք է հանդիսանա այս հարցը միջազգային ատյաններում բարձրաձայնողը»:
Գերիների ազատ արձակման ուղղությամբ գործնական քայլերի կոչերը շարունակվեցին նաև կառավարության շենքի առջև:
«Այս մարդիկ հայորդի են, հայկական անձնագրերով, ուզում ենք, սիրում ենք, չենք սիրում, դրա մասին ընդհանրապես խոսք չկա: Խոսքը մեր ինքնասիրության մասին է: Ձեր լռությունը, այսօրվա իշխանությո՛ւն, ՔՊ, Նիկո՛լ Փաշինյան, որ վերնախավն եք, չգիտեմ, բայց դուք հանցակից եք ձեր լռությամբ», - հայտարարեց «Ապրելու երկիր» կուսակցության նախագահ Մանե Թանդիլյանը:
Երևանի լռության պայմաններում միջազգային կառույցները ի՞նչ անեն, հարցնում էր Մանե Թանդիլյանը: «Եթե միջազգային կառույցները չգործեն հիմա, հետո ուշ կլինի» գրությամբ պաստառներ պարզվեցին ՄԱԿ-ի հայաստանյան գրասենյակի առջև:
Արցախի ՄԻՊ Գեղամ Ստեփանյանն էլ էր ակցիային մասնակցում. «ԱՄՆ-ն կամ Ռուսաստանը որևէ լծակ չունե՞ն Ադրբեջանի հետ այդ հարցը կարգավորելու, իհարկե ունեն», - ասաց նա:
Ի՞նչ պիտի անի իշխանությունը
Ի՞նչ պիտի անի իշխանությունը. օրվա ընթացքում տարբեր առաջարկներ հնչեցին: Հատուկ հանձնարարություններով նախկին դեսպան Էդմոն Մարքուքյանը կարծիք հայտնեց՝ Հայաստանն ընդդեմ Ադրբեջանի միջազգային քրեական դատարան հայցեր պետք է ներկայացնի ու դրանց ճնշման ներքո ռազմագերիների ազատ արձակում պահանջի. «Ինչո՞ւ ՀՀ-ն չի ներկայացնում այս գործերը միջազգային քրեական դատարան, որի մասին խոսք է տվել կառավարության նիստում, ԱԺ-ում վավերացման գործընթացի ժամանակ»:
Նախկին արտգործնախարար Վարդան Օսկանյանը կարծում է՝ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը պետք է հայտարարի՝ դադարեցնում է Ադրբեջանի հետ բոլոր տեսակի բանակցությունները, մինչև բոլոր հայ գերիները չվերադարձվեն:
Օսկանյանի առաջարկն էսկալացիայի համար վտանգներ չի՞ ստեղծում, ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության ղեկավար Հայկ Մամիջանյանն այս ճանապարհն է առաջարկում. «Չեմ ասում, որ 100 տոկոսով պետք է իրականացնել պարոն Օսկանյանի առաջարկը հենց այդպես, բայց դա տարբերակներից մեկն է: Կարելի է բանակցային հարթակներից մեկը սառեցնել կամ որպես պայման դնեն, որ մեր հայրենակիցներին չխոշտանգեն»:
Ադրբեջանում 23 հայ գերի է պահվում, նրանցից 16-ի նկատմամբ այս պահին դատավարություններ են ընթանում՝ ծանրագույն, ընդհուպ ցմահ ազատզրկում նախատեսող մեղադրանքներով: Նախկին պետնախարար Ռուբեն Վարդանյանը շարունակում է հացադուլը, տեղեկացրին նրա համախոհները: Վերջին դատական նիստում Վարդանյանը հյուծված տեսք ուներ, դեմքին առերևույթ կապտուկներ ու վերք կար: Արցախի նախկին ղեկավարների դատավարությունից բացառապես պետական լրատվամիջոցների հաղորդած սուղ տեղեկությունների պայմաններում Վարդանյանի ամերիկացի փաստաբանը ահազանգեց՝ նրա կյանքը վտանգված է, խոշտանգումների է ենթարկվում:
Գերիների հարցով անհետաձգելի քայլեր ձեռնարկելու Հայաստանի ղեկավարությանը բազմաթիվ գործիչների ու կազմակերպությունների կոչերին միացել է նաև Ռուբեն Վարդանյանի հետ «Ավրորա» մարդասիրական նախաձեռնությունը հիմնադրած Նուբար Աֆեյանը: Ու մինչ այս կոչերը շարունակվում են, օրվա ընթացքում պետական երկրորդ կառույցը՝ Միջազգային իրավական հարցերով Հայաստանի ներկայացուցչի գրասենյակը հաղորդագրությամբ հիշեցրեց, որ Երևանը գերիների հարցով հայցեր է ներկայացրել և ՄԻԵԴ, և Արդարադատության միջազգային դատարան: