Сяргей Навумчык

За што я ўдзячны Гарбачову

11 сакавіка 1985 году Міхаіл Гарбачоў быў абраны Генэральным сакратаром ЦК КПСС. Ён пакуль яшчэ кляўся імем Леніна, але ўжо разумеў, што так, як было пры ягоных папярэдніках — Сталіне, Хрушчове, Брэжневе — заставацца ня можа

Нямцоў і «Жыве Беларусь!»

Ня бойцеся вышыванак! Адказ Альгерду Бахарэвічу

Я ўвогуле ня ведаю ніводнага выпадку, каб хтосьці кагосьці прымушаў апрануць вышыванку. І ня бачу нічога заганнага ў тым, што вышыванка зрабілася моднай.

Віскулі — «ня наша» дата

Лічыць 8 сьнежня 1991 году, дзень падпісаньня Віскулёўскіх пагадненьняў — днём набыцьця Беларусьсю незалежнасьці — тыпова расейскі погляд.

«Цёшчына мова» Лукашэнкі

Я бачыў, добра памятаю і ніколі не забуду тую грэблівасьць, якую імпульсіўна выяўляў Лукашэнка, калі чуў слова «нацыянальнае».

Карыстальнікі twitter просяць Парашэнку прысвоіць Жызьнеўскаму званьне героя Ўкраіны.

У сацыяльнай сетцы стартавала акцыя пад хаштэгам #герояжизневскому да прэзыдэнта Ўкраіны Пятра Парашэнкі з просьбай надаць загінуламу на Майдане беларусу званьне Героя Ўкраіны.

«Украінцы клянчаць «Дайце!», а беларусы кажуць «Мы — самі!»

Курапаты і Чарнобыль, праўда пра мінуўшчыну і трывога за будучыню зрушылі беларускае грамадзтва і прымусілі яго дамагацца незалежнасьці.

Nicht verstehen, Herr Горбі

Бэрлінская прамова Міхаіла Гарбачова, у якой ён выступіў адвакатам Уладзімера Пуціна, выклікала шмат у каго зьдзіўленьне: ня мусіў рабіць такое ляўрэат Нобэлеўскай прэміі міру.

«Пазьняк, Пазьняк... Лепш мяне, Новікава, паслухайце!»

У гэтыя дні пытаюцца, што я магу сказаць пра колішняга калегу па Вярхоўным Савеце Яўгена Новікава, чыя праграма сваёй адыёзнасьцю не задаволіла нават кіраўніцтва БТ.

«Дыхай, падла! І размаўляй!»

У сваім фэйсбуку я «павіншаваў» тых, хто ў пачатку 90-ых дамагаўся наданьня рускай мове роўнага статусу з беларускай — што было тоесна ліквідацыі статусу беларускай мовы як адзінай дзяржаўнай.

Як нацыянальныя сымбалі сталі дзяржаўнымі

19 верасьня 1991 году Вярхоўны Савет 12-га скліканьня надаў бел-чырвона-беламу сьцягу і гербу “Пагоня” статус дзяржаўных сымбаляў. Пра тое, як гэта адбылося – разьдзел з кнігі Сяргея Навумчыка “Дзевяноста першы”, якая летась выйшла ў Бібліятэцы Свабоды.

Як Карпенку выключылі з барацьбы

Сёньня Генадзю Карпенку – дэпутату Вярхоўнага Савету 12 і 13 скліканьняў, члену-карэспандэнту Акадэміі навук – споўнілася б 65 гадоў. У цыклі Сяргея Навумчыка «Дзевяноста чацьверты», якія публікавался ў чэрвені, ёсьць нататкі, прысьвечаныя Генадзю Карпенку.

Сіла наўпроставага дзеяньня

Раніцай 19 жніўня 1991 года дэпутаты Апазыцыі БНФ назвалі стварэньне ГКЧП спробай дзяржаўнага перавароту і заклікалі людзей выходзіць на вуліцы.

Чаму безь Беларусі

Сёньня адзначаюць 70-годзьдзе высадкі саюзных войскаў у Нармандыі. Але – безь Беларусі. Безь дзяржавы, народ якой страціў на той вайне кожнага чацьвёртага

Бураўкін быў шанцам для Беларусі

Канешне, найперш ён быў паэтам. Створанага ім і ў інтымнай лірыцы хопіць, каб назаўсёды застацца ў літаратуры.

Дзе наша свабода, Саша?

25 траўня 1989-га савецкія людзі глытнулі столькі свабоды, колькі ніколі да гэтага ня мелі. З таго дня тэрыторыя свабоды штодня пашыралася, з розным імпэтам, але пашыралася, у Беларусі – аж да моманту, калі прыйшоў той, хто гэтую свабоду адабраў.

Чырвона-зялёная клятва

Пра які «прымус» кажа Лявон Вольскі

«Фаўст» Гётэ пра Лукашэнку ў Эўропе

У Беларусі яшчэ не ўсьвядомілі, што адбылося ў апошнія дні.

Сядзеў пры Сталіне. Сеў бы і пры Пуціне?

Чым была добрая савецкая прэса

Дваццаць страчаных гадоў

15 студзеня 1994 «у адзін і той жа дзень – у Беларусі адбыліся тры падзеі, якія дасьледчыкі ацэняць як выключныя ў найноўшай гісторыі краіны» -- так пачынаўся мой артыкул, які ў студзені 2004-га надрукавала «Народная воля».

Сьцяг — толькі для музэю?

Мяне ня ўзрадавала зьвестка, што, паводле міністэрства культуры, «палотнішча Дзяржаўнага сьцяга Рэспублікі Беларусь, якое рэальна выкарыстоўвалася ў 1991–1995 гады, павінна існаваць і захоўвацца як матэрыяльны рухомы аб’ект і яму можа быць прапанавана надаць статус гісторыка-культурнай каштоўнасьці».

Дзе, дзе... У Карагандзе!

Сёньняшняе прызначэньне мітрапалітам Менскім і Слуцкім мітрапаліта Разанскага і Міхайлаўскага Паўла, не беларуса, народжанага ў Карагандзе, выклікала бурную рэакцыю — пакуль што ў форме зьедлівых камэнтароў у сацыяльных сетках, думаю, наперадзе — доўгія дыскусіі ў грамадзтве.

Памылка крытыкаў БНФ

Калі б дэпутаты Апазыцыі БНФ пакінулі Вярхоўны Савет, як пра гэта пісаў Сяргей Дубавец у 1993 годзе і на слушнасьці чаго настойвае сёньня, ён не надрукаваў бы свой артыкул у «Свабодзе», а яго дачка ня скончыла б беларускі гуманітарны ліцэй.

Нам не хапае тых, хто ў Курапатах

Чвэрць стагодзьдзя таму, 30 кастрычніка 1988 году, беларусы заявілі, што яны хочуць быць нацыяй.

Вандроўнік Івашкевіч

Віктар Івашкевіч быў аптымістам. Больш аптымістычнага чалавека, чым ён, прыгадаць не магу - ва ўсялякім разе ў Народным Фронце, ля вытокаў якіх ён стаяў. Віктар быў чалавекам вясёлым, і я думаю, што ў гэтыя сумныя для ўсіх нас, хто яго ведаў, дні -- зь неба ён пасьмяецца гэтым успамінам.

Ці схаваў памочнік Лукашэнкі кубкі з «Пагоняй»?

Словы з гімну БНР «Мы выйдзем шчыльнымі радамі...» – у інтэрвію не кіраўніка суполкі БНФ, а першага міністра спорту і прэзыдэнта Нацыянальнага Алімпійскага камітэту Уладзімера Рыжанкова.

П/п-к Лукашэнка, пяць сутак гаўпвахты!

Пра зьмест цяперашніх беларуска-расейскіх манэўраў сказана багата. Мне ж хочацца сказаць пра форму. Тым болей, што форма, як вядома, вельмі часта адпавядае зьместу.

...і не народзіцца той беларус!

Мова магла б зьнікнуць з Бацькаўшчыны і застацца толькі ў дыяспары. Але — ня зьнікла. Гэтаму шмат прычынаў, адна зь іх — Арлоў.

Дык калі адзначаць Дзень Незалежнасьці?

"Я не лічу 27 ліпеня 1990 году Днём Незалежнасьці" - піша Сяргей Навумчык

«Дробязі» Навальнага

Яшчэ раз пра “памылкі БНФ”

У фэйсбуку адбваецца дыскусія наконт “памылак лідэраў БНФ” у пачатку 90-ых гадоў.

«Асаблівы шлях» паводле Макея

Міністар замежных спраў Рэспублікі Беларусь Уладзімер Макей апублікаваў у ангельскай вэрсіі часопісу «Россия в глобальной политике» артыкул, у якім спрабуе апраўдаць парушэньні правоў чалавека ў Беларусі.

Ці павінны партыі бараніць мову?

Рэфэрэндум-95 пра сымболіку і мову ня быў легітымным

14 траўня 1995 году адбыўся рэфэрэндум па чатырох пытаньнях, прапанаваных А. Лукашэнкам. Як працэдура прызначэньня, гэтак і само правядзеньне рэфэрэндуму адбываліся з парушэньнямі тагачасных Канстытуцыі і законаў.

Рэжым без фоташопу

Суд у справе Belarus Press Photo 2011 і прызнаньне альбому экстрэмісцкім абазначыў пераход рэжыму у новы якасны стан.

Якой будзе люстрацыя?

Навошта скажаць факты, таварыш генэрал?

Менавіта ў Канстытуцыі 1994 г., праз прэзыдэнцкую форму кіраваньня, было закладзенае тое, што неўзабаве вылілася ў «белыя плямы» у СМІ, палітычныя забойствы і тысячы палітычных вязьняў.

Без «сакралаў»

Калі няма аргумэнтаў, тады гучыць слова «сакральны».

Войнавіч: «Зьдзіўляе бязмозгасьць дыктатараў»

«Маскоўскі дзёньнік» Сяргея Навумчыка, частка 3.

Дзеля якога сьцяга можна рызыкаваць?

У самым шматлюдным месцы Віцебску, ля «сіняга дому», на вачах у мінакоў невядомы хлопец забраўся на слуп і прымацаваў бел-чырвона-белы сьцяг у «гняздо», якое ў дні сьвятаў прызначанае для цяперашняга дзяржаўнага сьцягу.

Маскоўскі дзёньнік. Частка 2. Бурбуліс пра Віскулі: «Выбару не было»

Мерапрыемства, у якім мне давялося ўдзельнічаць у часе маскоўскай камандзіроўкі, было цікавае тым, што адлюстроўвала сучаснае становішча ў Расеі палітычнага спадкаемства Ельцына.

Маскоўскі дзёньнік. Частка 1. Першая графа

На падлёце да Масквы стуардэсы прапанавалі замежнікам так званую міграцыйную карту. Рутынная рэч — такія блянкі для замежнікаў прадугледжаныя шмат у якіх краінах. Але тое, што прачытаў я ў першай графе блянка, было для мяне нечаканасьцю. Не скажу, што прыемнай.

Ня плач, дзядзька. Прарвемся! Адказ Дубаўцу

Мне не зусім зразумела, пра якую «крыўду» і «злосьць» піша Дубавец. Магчыма, Сяргей быў на кагосьці ці на нешта пакрыўджаны — у БНФ, як і ў кожнай іншай шматтысячнай арганізацыі, людзі былі розныя.

Мова як сірата ў 37-м

У сеціве адбылася дыскусія вакол разьмяшчэньня ў некаторых гарадах білбардаў “Мова = мама“, “Любіш маму?” ды падобных, якія адны ўспрынялі як знак павароту да беларусізацыі, а іншыя – як фарысейства, як спробу ўладаў, не мяняючы стаўленьня да мовы, перацягнуць на свой бок хаця б частку нацыянальна арыентаванага электарату.

У «Совбеліі» — журналісты?

У рэпліках загадчыцы аддзелу культуры газэты «СБ-Беларусь сегодня» (далей буду называць яе так, як прынята — «Совбелія») ёсьць два аспэкты: поўны непрафэсіяналізм і нацыянальны нігілізм.

Адзін дзень, які зьмяніў СССР

50 год таму выйшла аповесьць Аляксандра Салжаніцына «Адзін дзень Івана Дзянісавіча».

Не Сідорскі, не Макей, і ніхто падобны

Дык ці павінны тыя, хто вызнае дэмакратычныя погляды,«скласьці лапкі» на яшчэ Бог ведае які працяглы час?