Гісторыя

Сьлёзы шчасьця, бясплатнае піва і паўкабана. Як у Беларусі сустракалі Напалеона

У новых падручніках гісторыі Беларусі для старэйшых клясаў вайну Францыі і Расейскай імпэрыі 1812 году называюць «айчыннаю». Аднак архіўныя матэрыялы таго часу пра сустрэчу Напалеона ў былым ВКЛ разьбіваюць гэтае ўяўленьне ўшчэнт.

Якім насамрэч быў Дудаеў і як ён паставіў на калені Расею

Гэты народ царская Расея не магла захапіць больш за паўстагодзьдзя. Бальшавікі, каб скарыць чачэнцаў, дэпартавалі іх з уласнай зямлі. Але і пасьля распаду СССР Расея ваявала з чачэнцамі да пачатку 2000-х.

Ужо сёньня: 141 год з дня нараджэньня Івана Луцкевіча

Падзеі 9 чэрвеня ў Беларусі, сьвеце, гісторыі

Ужо сёньня: дзень народзінаў Элізы Ажэшкі

Падзеі 6 чэрвеня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Як Масква рабіла савецкай Чачню, дзе не было аніводнага бальшавіка

Гэты народ царская Расея не магла захапіць больш за паўстагодзьдзя. Бальшавікі, каб скарыць чачэнцаў, дэпартавалі іх з уласнай зямлі. Але і пасьля распаду СССР Расея ваявала з чачэнцамі да пачатку 2000-х.

Дэмантаваныя ў розных гарадах Літвы савецкія помнікі перададуць у Груцкі парк

Такую рэкамэндацыю муніцыпалітэтам перадаў Дэпартамэнт культурнай спадчыны Літвы, паведамляе літоўскае Міністэрства культуры.

«Ягоным сэрцам была Беларусь». Някляеў, Гардзіенка, Вячорка пра Янку Запрудніка

26 траўня на 96-м годзе жыцьця памёр адзін з найстарэйшых і самых вядомых дзеячоў беларускай дыяспары ў ЗША, гісторык, публіцыст, шматгадовы супрацоўнік Радыё Свабода, сябра Рады БНР Янка Запруднік.

«Пакарэньне Сібіру — ваенная агрэсія». Расейскі гісторык камэнтуе крамлёўскі міт аб «міралюбстве» Расеі

Чаму вялікая Расея дзясяткі год не магла заваяваць маленькую Чачню

Гэты народ царская Расея не магла захапіць больш за паўстагодзьдзя. Бальшавікі, каб скарыць чачэнцаў, дэпартавалі іх з уласнай зямлі. Але і пасьля распаду СССР Расея ваявала з чачэнцамі да пачатку 2000-х.

20 даляраў ЗША за адзін беларускі «зайчык». Беларускаму рублю спаўняецца 30 гадоў

Успамінаем, адкуль «запазычылі» выяву таго самага зайчыка, як па-іншаму магла называцца беларуская валюта і іншыя цікавыя факты.

Шайгу заклікаў РПЦ прызнаць сьвятым Суворава, які задушыў паўстаньне ў Беларусі і Польшчы

Старшыня Сінадальнай камісіі па кананізацыі сьвятых Маскоўскага патрыярхату, ігумен Валаамскага манастыра япіскап Троіцкі Панкрацій заявіў, што РПЦ зьбярэ матэрыялы аб жыцьці Суворава і вывучыць інфармацыю «аб наяўнасьці або адсутнасьці фактаў цудатварэньня».

Што стаіць за спрэчкамі пра знос савецкага помніка ў Рызе

Наста Захарэвіч наведала мітынгі прыхільнікаў і праціўнікаў зносу помніка савецкім вайскоўцам ў сталіцы Латвіі. Захаваньне помніка — гэта не пытаньне павагі да продкаў, а пытаньне, ці прытрымліваецеся вы расейскіх правілаў гульні, лічыць яна.

«Празь яго і хацелася хадзіць на заняткі». Што вядома пра менскага гісторыка каледжа, якога затрымалі на вачах навучэнцаў

У Менскім лінгвагуманітарным каледжы на гэтым тыдні сілавікі ў цывільным затрымалі маладога выкладчыка гісторыі Андрэя Дараховіча. Пазьней у прапагандысцкіх тэлеграм-каналах зьявілася «пакаяльнае відэа» зь ягоным удзелам. Па словах навучэнцаў Дараховіча, калегі неаднаразова пісалі на яго даносы.

«Беларусь усё бліжэй да фашызму і сталінізму», — гісторык Цімафей Акудовіч

Гісторык Цімафей Акудовіч адказвае на пытаньне, якую ідэалёгію прапаноўвае цяперашні рэжым, разважае, ці можна назваць яе фашызмам, і тлумачыць, чаму не ўдалося зрабіць прыгожую ідэю зь беларуска-савецкай спадчыны.

10 фактаў пра кнігу Орўэла «1984», якая нарабіла шуму ў Беларусі ў 2022-м

Самую вядомую ў сьвеце антыўтопію «1984» Джорджа Орўэла раскупілі ў беларускіх кнігарнях пасьля неафіцыйных паведамленьняў пра забарону выданьня. Свабода сабрала 10 фактаў пра кнігу.

У Горадні ліквідоўваюць дзьве грамадзкія арганізацыі. Адна зь іх — аб'яднаньне малалетніх вязьняў канцлягераў

У Горадзенскім абласным судзе распачалі працэс ліквідацыі абласнога спартова-патрыятычнага клюбу «Гонар Радзімы» і Горадзенскага абласнога грамадзкага абʼяднаньня былых малалетніх вязьняў фашысцкіх канцлягераў, паведамляе Hrodna Life.

Беларусь на цырымоніі на месцы канцлягеру Маўтхаўзэн у Аўстрыі прадставілі Павал Латушка і актывісты дыяспары

У цырымоніі з нагоды 77-й гадавіны вызваленьня канцлягеру Маўтхаўзэн у Аўстрыі 15 траўня ад Беларусі ўзялі ўдзел кіраўнік Народнага антыкрызіснага кіраўніцтва (НАК) Павал Латушка, прадстаўнікі «народных амбасадаў» у Аўстрыі і Славеніі і чальцы нацыянальнай дыяспары

Чэхія не запрасіла беларускіх дыпляматаў на жалобную цырымонію ў былы канцлягер Тэрэзін. Краіну прадстаўляла мясцовая беларуска

У былым канцэнтранцыйным лягеры Тэрэзін у паўночна-заходняй Чэхіі адбылася грамадзкая паніхіда ў памяць аб ахвярах нацысцкіх злачынстваў падчас Другой сусьветнай вайны.

У Менску зьявіўся помнік гісторыку і археолягу Тышкевічу

Каля Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі ў Менску зьявіўся помнік вядомаму беларускаму гісторыку і археолягу Яўстаху Тышкевічу.

У Адэсе ўкраінскія вайскоўцы пры капаньні акопаў знайшлі старажытныя амфары. ФОТА

Украінскія вайскоўцы выпадкова дапамаглі археолягам з раскопкамі.

«Невядомы Менск. Гісторыя зьнікненьня»: 1956 год, беларусы ўздымаюць галаву. Разгром абаронцаў і канец Замчышча

Радыё Свабода публікуе фрагмэнты другога тому кнігі Сяргея Абламейкі «Невядомы Менск. Гісторыя зьнікненьня». У кнізе расказваецца, як Менск у ХХ стагодзьдзі страціў сваю самую старую частку — раён Замчышча, Нізкага і Рыбнага рынкаў, які называўся Старым горадам.

Як лэнд-ліз патопіць армію Пуціна. Тлумачым на прыкладзе ІІ сусьветнай вайны

Крэмль і разам зь ім Лукашэнка раптам захваляваліся за ўкраінскую эканоміку і дабрабыт украінцаў. Маўляў, ратуйце, Украіну чакае галеча.

9 траўня, якое падзяліла сьвет. Здымкі зь Беларусі і іншых краін

Ужо сёньня: у Беларусі адзначаюць Дзень Перамогі

Падзеі 9 траўня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Беларусы просяць устанавіць у Менску помнік Станіславу Шушкевічу і назваць адну з вуліц у яго гонар

З гэтай мэтай была створана адпаведная пэтыцыя, пад якой ужо падпісалася сотні людзей. Збор подпісаў будзе працягвацца да 16 траўня, пасьля чаго пэтыцыя будзе накіраваная ў Менскі гарадзкі выканаўчы камітэт.

23% асабовага складу Савецкай арміі, 2 070 Герояў Савецкага Саюзу. Лічбы і факты пра ўдзел Украіны ў Другой усясьветнай вайне

Апошнія некалькі гадоў кіраўніцтва РФ, расейскія палітыкі і гісторыкі перапісваюць гісторыю Другой усясьветнай вайны з акцэнтам на тое, што менавіта Расея зрабіла найбольшы ўнёсак у перамогу над фашызмам.

Як цяперашняя вайна ва Ўкраіне мяняе сэнс Другой сусьветнай. Дыскусія экспэртаў

Як вайна Расеі з Украінай памяняе і ўжо мяняе ролю і месца Другой сусьветнай у нацыянальных дыскурсах у Беларусі, Украіне і Расеі?

Як разьвітваліся з Станіславам Шушкевічам. ВІДЭА

У Менску прайшло разьвітаньне зь першым кіраўніком незалежнай Беларусі ў архікатэдральным касьцёле Найсьвяцейшага Імя Марыі ў Менску.

Адгадай год па ўпрыгожаньні да 9 траўня. ТЭСТ

За некалькі тыдняў да 9 траўня ў сеціве зьявіліся эскізы чарговага аздабленьня Менску да Дня Перамогі. Штогод гэтым займаецца прадпрыемства «Менскрэкляма». Мы паглядзелі, як упрыгожвалі Менск да Дня Перамогі апошнімі гадамі, і прапануем вам прайсьці тэст і праверыць сваю зрокавую памяць.

«Чыстая каньюнктуршчына і імкненьне нацягнуць саву на глёбус». Як дзяржава стварае міт пра генацыд беларускага народу

Больш за год прадстаўнікі беларускіх сілавых структур займаюцца расьсьледаваньнем справы аб генацыдзе беларускага народу ў часы Другой сусьветнай вайны.

«Паважаны фюрэр, мы вырашылі вас зрынуць...» Як правадыроў, якія цярпелі няўдачы ў вайне, спрабавалі адхіліць ад улады

Учора яны лісьліва зазіралі ў вочы, гучна ўслаўлялі ягоныя перамогі, падтрымлівалі любыя ініцыятывы, называлі геніяльным і непераўзыдзеным палкаводцам. А сёньня, калі ваенная ўдача адвярнулася ад яго, плятуць таемныя змовы, інтрыгі, рыхтуюць выбухоўку ці арышт і адхіленьне ад улады.

У Менску разьвітваюцца са Станіславам Шушкевічам. Фота

У Менску ў архікатэдральным касьцёле Найсьвяцейшага Імя Марыі ў Менску (плошча Свабоды, 9) пачалося разьвітаньне зь першым кіраўніком незалежнай Беларусі Станіславам Шушкевічам.

Што такое «Несьмяротны полк» і чаму беларускія ўлады яго то дазваляюць, то забараняюць

Упершыню за тры гады афіцыйныя ўлады далі сёлета дазвол на правядзеньне 9 траўня акцыі «Несьмяротны полк». Прычым шэсьце ў Менску гэтым разам пройдзе найбольш цэнтральным маршрутам: ад Кастрычніцкай плошчы да плошчы Перамогі.

Дыпляматы ЗША, Літвы і Францыі ўшанавалі памяць Станіслава Шушкевіча. ФОТА

Дыпляматы ўсклалі кветкі да часовага мэмарыялу, арганізаванага ў Вільні ў Беларускім доме, і пакінулі запісы ў жалобнай кнізе памяці першага кіраўніка незалежнай Беларусі, які памёр 3 траўня.

Дзяржсакратар ЗША: «Нашы думкі з блізкімі Шушкевіча і народам Беларусі, які працягвае барацьбу за дэмакратычную краіну»

Першы кіраўнік незалежнай Беларусі 87-гадовы Станіслаў Шушкевіч памёр у ноч з 3 на 4 траўня. Шэраг замежных палітыкаў выказалі свае спачуваньні сям’і Шушкевіча і народу Беларусі.

«Невядомы Менск. Гісторыя зьнікненьня»: спробы абароны Замчышча ў 50-я гады. Міхаіл Кацар

Радыё Свабода публікуе фрагмэнты другога тому кнігі Сяргея Абламейкі «Невядомы Менск. Гісторыя зьнікненьня». У кнізе расказваецца, як Менск у ХХ стагодзьдзі страціў сваю самую старую частку — раён Замчышча, Нізкага і Рыбнага рынкаў, які называўся Старым горадам.

Бацькі казалі: «Аддамо дзяцей у беларускамоўныя клясы, бо кіраўнік дзяржавы Шушкевіч гаворыць па-беларуску», — Мілінкевіч

Аляксандар Мілінкевіч, адзіны кандыдат ад дэмакратычных сілаў на прэзыдэнцкіх выбарах 2006 году, выказаўся з нагоды сьмерці першага кіраўніка незлежнай Беларусі.

Станіслаў Шушкевіч: выбраныя цытаты. Відэа

Першы кіраўнік незалежнай Беларусі 87-гадовы Станіслаў Шушкевіч памёр 3 траўня. Узгадваем яго выбраныя цытаты.

Зубры сыходзяць — пушча апусьцела. Трыюмф і драма Станіслава Шушкевіча

Станіслаў Шушкевіч увасобіў сабой вобраз палітыка пачатку 1990-х гадоў, пэрыяду першых крокаў беларускай дзяржаўнасьці.

Я спачуваю беларускаму народу, што з жыцьця пайшоў выбітны дзеяч, — былы прэм’ер Украіны Фокін

Вітольд Фокін у 1991 годзе быў кіраўніком ураду Ўкраіны. Разам з тагачасным прэзыдэнтам Украіны Леанідам Краўчуком 8 сьнежня 1991 году ён падпісаў Белавескія пагадненьні аб спыненьні існаваньня СССР.

«Пра гэта гавораць з раніцы да вечара», — палітоляг аб рэакцыі грамадзтва Ізраіля на антысэміцкія заявы Лаўрова

Як у Ізраілі рэагуюць на словы кіраўніка МЗС Расеі Сяргея Лаўрова пра габрэйскую кроў у Гітлера і якія наступствы для адносін дзьвюх краін можа мець «антысеміцкі» скандал, «Настоящее время» даведалася ў палітоляга Зеэва Ханіна.

Адкуль гэтыя падзеі і цытаты — з Другой сусьветнай ці зь цяперашняй вайны ва Ўкраіне?

Адкажыце на сем пытаньняў, каб праверыць, ці адрозьніце вы падзеі і цытаты больш чым 80-гадовай даўнасьці ад цяперашніх.

Як беларусаў рабілі «адным народам» з расейцамі. Размова з аўтарам ліста расейскаму лібэралу

У Мукачаве заявілі пра завяршэньне дэрусыфікацыі, адну з вуліц назвалі імем Кастуся Каліноўскага

У горадзе перайменавалі 79 вуліц, у тым ліку памянялі дзьве беларускія назвы.

Ціханоўская разам з пасламі ЗША, Францыі і Літвы ў Вільні ўшанавала памяць ахвяр Чарнобылю. ФОТА

Традыцыйнае шэсьце «Чарнобыльскі шлях» сёньня пройдзе ў Вільні, паколькі беларускія ўлады чарговы раз не дазволілі правесьці акцыю ў Менску.

Першы блёк зноў рамантуюць, а другі запускаюць. Што адбываецца на Астравецкай АЭС

Афіцыйна першы энэргаблёк Астравецкай АЭС быў запушчаны 7 лістапада 2020 году. Другі энэргаблёк плянавалася ўвесьці ў эксплюатацыю сёлета.

Ад аварыі 1982 году да расейскай акупацыі. Ці шмат вы ведаеце пра Чарнобыль? ТЭСТ

Малавядомая аварыя на 1-м рэактары, трансуранавыя элемэнты і эгіпецкія піраміды, злачыннае маўчаньне і расейская акупацыя. Праверце, ці зможаце Вы адказаць на восем пытаньняў пра найбуйнейшую аварыю ў гісторыі атамнай энэргетыкі і яе наступствы для Беларусі.

«З масавага тэрору ў Беларусі і пачыналася вайна супраць Украіны». Сяргей Дубавец прэзэнтаваў кнігі аб падзеях 2020 і 2021 гадоў

Кнігі «Галасы Беларусі — 2020» і «Галасы Беларусі — 2021» — аб тым, што было зусім нядаўна, што перажываў амаль кожны жыхар краіны. Праўда, для адных гэта ўжо гісторыя, а для іншых — рана, якая баліць.

Ужо сёньня: дзень народзінаў Зінаіды Бандарэнкі

Улады ў Менску не дазволілі правесьці «Чарнобыльскі шлях» пад лёзунгам «Не — вайне!». Акцыя будзе ў Вільні

Заяўку на правядзеньне традыцыйнай акцыі «Чарнобыльскі шлях», якую, упершыню больш як за тры дзясяткі гадоў, перасталі праводзіць пасьля пачатку пандэміі, падала ў Менгарвыканкам партыя «Зялёныя».