Лінкі ўнівэрсальнага доступу

ПАРЭ падтрымала ўступленьне Косава ў арганізацыю. А што зь Беларусьсю


Сьцяг Косава перад будынкам ураду, ілюстрацыйнае фота
Сьцяг Косава перад будынкам ураду, ілюстрацыйнае фота

Парлямэнцкая асамблея Рады Эўропы падчас галасаваньня 16 красавіка пераканаўчай большасьцю галасоў падтрымала ўступленьне часткова прызнанага Косава ў арганізацыю.

Каб Косава стала сябрам арганізацыі, фінальнае рашэньне павінен прыняць Камітэт міністраў Рады Эўропы дзьвюма трацінамі галасоў на паседжаньні, якое пройдзе 16-17 траўня.

ПАРЭ прызнае, што заяўка пададзеная ў «беспрэцэдэнтных абставінах», улічваючы, што шэраг чальцоў Рады Эўропы не прызнаюць Косава як дзяржаву, і заклікала да «дыпляматыі, дыялёгу і кампрамісу». Камітэту міністраў Рады Эўропы было прапанавана забясьпечыць, каб сяброўства Косава ў арганізацыі «не наносіла шкоды поглядам асобных дзяржаў-чальцоў адносна дзяржаўнасьці Косава».

Сяброўства ў радзе, якое было мэтай Прыштыны з моманту абвяшчэньня незалежнасьці ад Сэрбіі ў 2008 годзе, азначала б, сярод іншага, што справы касавараў маглі б разглядацца ў Эўрапейскім судзе правоў чалавека (ЭСПЧ) у Страсбургу.

Афіцыйны Бялград ніколі не прызнаваў дэклярацыі аб незалежнасьці Косава і актыўна працаваў над тым, каб не дапусьціць уступленьня краіны ў якія заўгодна міжнародныя арганізацыі.

Цяпер 12 з 46 краінаў-сябраў Рады Эўропы ня лічаць Косава незалежнай дзяржавай. Гэта Сэрбія, Босьнія і Герцагавіна, пяць краін ЭЗ (Кіпр, Грэцыя, Румынія, Славаччына і Гішпанія), а таксама Армэнія, Азэрбайджан, Грузія, Малдова і Ўкраіна. Аднак прадстаўнікі краін могуць не галасаваць у адпаведнасьці з заяўленымі палітычнымі поглядамі сваіх сталіц на Косава.

А што зь Беларусьсю

Беларусь у 1993 годзе падала заяўку на далучэньне да Рады Эўропы, і Вярхоўны Савет Беларусі ў 1992 годзе атрымаў статус спэцыяльна запрошанага ў ПАРЭ, які страціў пасьля канстытуцыйнага рэфэрэндуму 1996 году.

Беларусь так і не ратыфікавала Канвэнцыю аб абароне правоў чалавека і асноўных свабодаў Рады Эўропы, аднак Беларусь фармальна дагэтуль зьяўляецца кандыдатам на ўступленьне, а Рада Эўропы робіць шэраг захадаў для наладжваньня супрацоўніцтва зь Беларусьсю. На цяперашнюю сэсію ПАРЭ запрошаныя тры прадстаўнікі апазыцыйных партый і рухаў Беларусі.

Што такое ПАРЭ і Рада Эўропы

  • Парлямэнцкая асамблея Рады Эўропы (ПАРЭ) — адзін з двух галоўных статутных органаў Рады Эўропы: кансультацыйны орган, які складаецца з прадстаўнікоў парлямэнтаў усіх дзяржаў-сяброў.
  • ПАРЭ — найстарэйшы ў Эўропе орган міжпарлямэнцкага супрацоўніцтва, ён заснаваны 5 траўня 1949 году. Асамблея прымае рэзалюцыі і рэкамэндацыі на падставе дакладаў, якія рыхтуюцца дэпутатамі.
  • Місія Рады Эўропы — адстойваць правы чалавека і падзел галінаў уладаў, спыніць сьмяротнае пакараньне на ўсім кантынэнце.
  • Вярхоўны Савет Беларусі ў 1990 гадах меў статус спэцыяльна запрошанага ў ПАРЭ, але пасьля рэфэрэндуму 1996 году гэты статус быў страчаны.
  • Расея пасьля поўнамаштабнага нападу на Ўкраіну ў 2022 годзе сама выйшла з Рады Эўропы.

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG