У маскоўскім Сахараўскім цэнтры 29 верасьня група асобаў, якія назвалі сябе «вэтэранамі Данбасу», парвала экспанаты выставы пераможцаў конкурсу дакумэнтальнага фота «Прямой взгляд», сярод якіх фатаздымкі беларускага фатографа Аляксандра Васюковіча, прысьвечаныя вайне ва Ўкраіне.
З пагромшчыкамі быў мясцовы дэпутат Дзьмітры Захараў, які трымаў слоік чырвонай фарбы з надпісам «Кроў дзяцей Данбасу, забітых украінскім войскам». Днём раней невядомы (меркавана, актывіст Антон Белікаў) заліў фарбай выстаўленыя фатаздымкі, у сваім рэпартажы расейскае РЕН-ТВ назвала выставу «нацысцкай».
Васюковіч кажа Свабодзе, што ня быў падчас учорашняга пагрому на выставе — ужо ехаў у Менск. Але быў на выставе ў сераду, калі фатаздымкі залівалі фарбай. Паводле ягонай інфармацыі, выстава працягне працаваць сёньня, нягледзячы на ранейшыя інцыдэнты (на месцы сапсаваных здымкаў вывешваюць белыя лісты паперы з інфармацыяй пра тое, якія здымкі там былі).
«Героі яшчэ як паміраюць», — фатограф Аляксандар Васюковіч пра праект «Фота на памяць», які атрымаў прэмію конкурсу «Прямой взгляд»
«Гэта было чакана, мы ўсе бачылі да адкрыцьця заклікі зрабіць тое самае, што зрабілі з выставай Стэрджэса ў Цэнтры фатаграфіі братоў Люм’ер, — кажа Васюковіч пра дзеяньні хуліганаў. — Мы чакалі гэтага яшчэ на адкрыцьці, але на адкрыцьці нічога не было. На наступны дзень пасьля адкрыцьця я праводзіў сустрэчу з фатографамі — там і зьявіўся гэты чалавек, які замазваў працы фарбай».
Ён адзначае, што на выставе былі ня толькі хуліганы, большасьць была нармальнымі наведнікамі:
«Мне ніхто нічога дрэннага не казаў, прыходзілі добрыя людзі і на адкрыцьцё, і на сустрэчу. І тады толькі адзін знайшоўся чалавек, які лічыць сябе „змагаром з фашызмам“, якому нешта там не спадабалася».
Ці будзе можна пасьля нападаў на выставу Стэрджэса і выставу Васюковіча праводзіць у Расеі мерапрыемствы, якія супярэчаць паноўнаму там пункту гледжаньня?
«Я ня думаю, што можна так цалкам казаць за ўсю Расею, — разважае Васюковіч. — Прыйшоў нейкі адзін чалавек, потым яшчэ дзесяць нейкіх „ражаных“. Гэта абсалютна ня значыць, што ва ўсёй Расеі такое стаўленьне, я спадзяюся. Гэта проста нейкія вар’яты, якія ў нейкі пэўны час могуць рабіць, што захочуць, з маўклівай згоды большасьці і ўладаў.
Але думаю, што калі змаглі зрабіць такое, бо „не спадабалася“, то на кожную выставу пра Ўкраіну, пра... яшчэ нават складана сказаць, на любую выставу змогуць прыйсьці зь якой-небудзь нагоды, якую сабе прыдумаюць, і ўчыніць тое самае».
Цяпер Васюковіч вярнуўся ў Беларусь і зьбіраецца працаваць як звычайна. Але ўдакладняе, што заўсёды задумвае вялікія праекты.
Тым часам іншы журналіст, чые здымкі былі сапсаваныя хуліганамі, карэспандэнт і фатограф Los Angeles Times Сяргей Лойка заявіў Deutche Welle, што пагром гэта «адлюстраваньне клімату ў сёньняшняй Расеі, якая ўсё больш становіцца падобнай да фашысцкай Італіі 30-х гадоў і да Нямеччыны, калі малойчыкі ладзілі „крыштальныя ночы“, грамілі крамы і ўломваліся ў друкарні».
