Выразы на штодзень

08:43, 26 кастрычнік 2019
Як правільна вітацца па-беларуску? ВІДЭА

Нашыя звычайныя вітаньні дапасаваныя да пары дня: дабры́дзень, вечар добры. А „добрай раніцы“ ў нашай традыцыі не было, хоць прыжылося. Пярэчыць законам беларускай мовы новаўтвораны „дабранак“. Але маем адпаведнік how are you? — як маесься?
16:58, 02 люты 2018
Вераў многа, Бог адзін: Патрыяршы экзарх і беларуская народная мудрасьць

Заежджы ярарх паведаміў нам, што беларусы розных веравызнаньняў маюць розных багоў. Але на гэтую тэму даўно выказалася векавая беларуская народная мудрасьць — выслоўі ды прыказкі.
22:15, 31 сьнежань 2017
Як Піліп з канапель: хто той Піліп і што рабіў у каноплях?

У прамінулым годзе было нямала нечаканасьцяў, ідыёцкіх выказваньняў і спаленых рэпутацыяў. Маем выраз іх апісаць. А за Піліпавы каноплі паміж сабой ваююць не наркабароны, а ціхія мовазнаўцы.
18:55, 21 сьнежань 2017
Як ластаўкі ў стрэсе: гэта не пра стрэс, а пра тое, як яго зьняць

Беларускія народныя выразы прыгожа апісваюць каханьне праз вобразы птушак.
20:02, 19 сьнежань 2017
(Як) дурань дзьверы: добры выраз пра занадта актыўнага недарэку

Недарэку, які не ўсьведамляе, што сваёй актыўнай дзейнасьцю нясе шкоду, у сучаснай публіцыстыцы іранічна завуць „карысным ідыётам“. Маем беларускія выразы блізкае сэмантыкі.
16:48, 17 сьнежань 2017
У сьвет вочы. Беларускі кірунак сыходу ад непатрэбных праблемаў

Шукаць долі (або ратавацца ад нядолі) беларуса вядуць „у сьвет вочы“, а немца — нос.
09:00, 14 сьнежань 2017
За дзедам швэдам. За караля Батуры. Як па-беларуску сказаць пра вельмі даўнюю падзею

Пра даўнія падзеі кажам, узгадаўшы швэдаў (якія, аказваецца, пакінулі ў беларускай мове прыкметны сьлед). І абыходзімся без цароў.
09:00, 12 сьнежань 2017
Кот марцовы — гэта зусім не пра катá

Кот марцовы, марцовы кавалер... Няўхвальныя выразы пра юрліўца зьбераглі старое слова „марац“. А вось кот ні ў чым не вінаваты.
09:00, 08 сьнежань 2017
Даць драпака. Як маляўніча апісаць імклівыя ўцёкі

Калі мусіш хуценька ўцячы, дасі ня толькі драпака. Дарэчы, ці ёсьць слова „драпак“ у расейскай літаратурнай мове?
11:31, 04 сьнежань 2017
На сьвятыя ніколі. Як хітравата, але даволі ветліва адмовіцца нешта рабіць

Кожны народ нашага цывілізацыйнага рэгіёну мае свой уласны адпаведнік лацінскаму выразу Ad calendas Graecas — „да грэцкіх календаў“.
12:48, 02 сьнежань 2017
Хто мае звышнатуральную здольнасьць пабачыць шклянога бога?

Да якога стану трэба дайсьці, каб пабачыць шклянога бога ды яшчэ й пакланіцца яму? Беларуская мова мае шырокую палітру выразаў апісаць усе ступені набліжэньня да гэтага стану...
12:11, 25 лістапад 2017
Гарады ў беларускіх выразах: „Як дзядзька ў Вільні“ і „Ажно Масква відаць“

Выраз на штодзень: „Як дзядзька ў Вільні“ — пра разгубленага ў сталічным тлуме. А калі кажам „Ажно Масква відаць“?
19:20, 22 лістапад 2017
На скрут галавы. Па-беларуску пра неабачлівы ўчынак (ці пра авантурнага спартоўца)

Калі нехта ідзе на заведама бязглузды, неабачлівы ўчынак. Або надта хутка стартуе.
11:28, 19 лістапад 2017
Фіґа на талерцы — ня проста дуля з макам. Чыста беларускі выраз

Гэта ня проста дуля з макам, а выштукаваная! Выраз уласнабеларускі.
14:00, 13 лістапад 2017
За марны цень

Выраз спатрэбіцца, каб вобразна апісаць дарэмную ахвяру ці марную працу.
17:46, 11 лістапад 2017
З рэха зьехаць

Усе чулі параўнальна новы расейскі фразэалягізм „крышу снесло“ / „крыша поехала“. Маем ня менш сакавіты ўласны выраз, да таго ж прыдатны для апісаньня наступстваў прамываньня мазґоў тэлевізарам.
15:12, 09 лістапад 2017
Даваць дыхту

Даваць дыхту — значыць ня толькі 'насварыцца' ці 'адлупіць', а і 'нарабіць клопату': „Вох, дасьць нам дыхту гэты дэкрэт!“ А што такое „дыхт“?
18:18, 06 лістапад 2017
Па самыя годзе

Па самыя(-ае) годзе — cпаўна, наколькі мага. Прычым годзе — ня частка цела )
23:39, 02 лістапад 2017
Зь пекла ды ў агонь

Зь пекла ды ў агонь — зь бяды трапляеш у новую нягоду. Як хто думаў, што выйшаў з турмы, а вакол усё адно няволя.
11:56, 26 кастрычнік 2017
Цырк на дроце

Цырк на дроце — гэта не пра акрабатаў, а ці пра сьмешнае, ці пра недарэчнасьць, асабліва з удзелам сур’ёзных людзей. На расейскую мову даслоўна не перакладаецца.
23:00, 19 кастрычнік 2017
Хоць бы цьвік!

А яму хоць бы цьвік! Так скажуць пра ўпартага і перакананага.
12:11, 17 кастрычнік 2017
Зьбяры вочы ў жменю!

Зьбяры (вазьмі) вочы ў жменю! Так няўхвальна скажуць, калі нехта ня хоча бачыць відавочнага.

Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Сачыце за абнаўленьнямі

Выразы на штодзень

Як правільна вітацца па-беларуску? ВІДЭА

Вераў многа, Бог адзін: Патрыяршы экзарх і беларуская народная мудрасьць

Як Піліп з канапель: хто той Піліп і што рабіў у каноплях?

Як ластаўкі ў стрэсе: гэта не пра стрэс, а пра тое, як яго зьняць

(Як) дурань дзьверы: добры выраз пра занадта актыўнага недарэку

У сьвет вочы. Беларускі кірунак сыходу ад непатрэбных праблемаў

За дзедам швэдам. За караля Батуры. Як па-беларуску сказаць пра вельмі даўнюю падзею

Кот марцовы — гэта зусім не пра катá

Даць драпака. Як маляўніча апісаць імклівыя ўцёкі

На сьвятыя ніколі. Як хітравата, але даволі ветліва адмовіцца нешта рабіць

Хто мае звышнатуральную здольнасьць пабачыць шклянога бога?

Гарады ў беларускіх выразах: „Як дзядзька ў Вільні“ і „Ажно Масква відаць“

На скрут галавы. Па-беларуску пра неабачлівы ўчынак (ці пра авантурнага спартоўца)

Фіґа на талерцы — ня проста дуля з макам. Чыста беларускі выраз

За марны цень

З рэха зьехаць

Даваць дыхту

Па самыя годзе

Зь пекла ды ў агонь

Цырк на дроце

Хоць бы цьвік!

Зьбяры вочы ў жменю!