Дырэктарка Горадзенскага дзіцячага госьпісу распавяла Свабодзе, як сутыкнулася са сьмерцю ў сваім жыцьці, як па-рознаму перажываюць жалобу таты і мамы, швэды і беларусы, жыхары Менску і вёскі, і ці можна агулам падрыхтавацца да сьмерці.
У 2016 годзе вайсковец Далхан адмовіўся ехаць ваяваць ва Ўкраіну. Кіраўніцтва пачало на яго ціснуць, і ў 2017 годзе ён зьехаў з Чачні разам зь сям’ёй. 16 разоў спрабаваў трапіць у Польшчу празь Берасьце. А пасьля чачэнцы пасяліліся ў вёсцы на Палесьсі (дзеля сваёй бясьпекі дакладную мясцовасьць героі папрасілі не называць. — РС). Цяпер былы вайсковец працуе пастухом, а ягоная жонка пячэ піражкі на продаж. Ехаць у Заходнюю Эўропу яны ўжо ня хочуць.
Кася жыве ў Віцебскай вобласьці, за шэсьць кілямэтраў ад Мёраў, у вёсцы Камянпольле. Цяпер у вёсцы жыве ўсяго 100 чалавек, таму школьнікі езьдзяць на вучобу ў Мёры.
Пакуль рэканструктары гадаюць, да якога стану рэальна аднавіць абарончы замак у Крэве, літаральна праз дарогу расьце дакладная копія знакамітага арыгіналу. Вольны мастак Сяргей Бандарэнка на прысядзібным надзеле ў суседняй вёсцы Чухны ўзводзіць мініятуру ў маштабе 1:10.
Замежным пацыентам ня трэба чакаць у чэргах, а нізкія цэны дазваляюць акупіць дарогу і пражываньне. Беларускія санаторыі ператвараюць у гатэлі і заводзяць швэдзкі стол, каб прывабіць турыста, але плянаў па замежніках на месцах яшчэ не даводзяць. Свабода дасьледавала, як разьвіваецца мэдычны турызм пасьля ўвядзеньня «бязьвізу» ў Горадні.
Невядомыя хлопцы ў спартовых гарнітурах не давалі журналістам наблізіцца да пахаваньня.
Першыя вынікі мясцовай праграмы «Робім разам» падвялі актывісты грамадзянскай кампаніі «Гавары праўду». Актывісты падзяліліся тым, што зроблена ў рамках лякальнай кампаніі, якая стартавала гэтым летам.
31 жніўня Алесі Фаміных і Андрэю Коўзіку з Лоева вярнулі 3-месячнага Максіма. Малога ў прытулак забрала дзяржава — празь беднасьць бацькоў. Пасьля артыкула на Свабодзе неабыякавыя арганізацыі і беларусы дапамаглі сям’і.
Летняя вандроўка па Блізкім Усходзе – не зусім адпачынак, калі ты журналіст, а вакол уцекачы з грамадзянскай вайны ў Сырыі, і ў кожнага – свая гісторыя ратаваньня, стратаў і мараў.
На найбольшым у Магілёве прадпрыемстве складаюць сьпісы працаўнікоў, зь якімі адміністрацыя ня мае намеру працягваць кантракты.
На думку віцебскіх актывістаў, гэта яшчэ раз сьведчыць пра імкненьне ўладаў «сьпісаць на вайну» сталінскія злачынствы. У прамове праваслаўнага сьвятара гучалі згадкі пра славу «загінулых воінаў» і «тых, хто каваў перамогу ў тыле».
9-гадовага Ігаразь вёскі Ўза Буда-Кашалёўскага раёну вялікая дружная сям’я і асаблівы ўнутраны сьвет, які дарослыя называюць «аўтызм». У Менску для «маленькіх прынцаў» ствараюцца групы ў садках і школы з інклюзіўным асяродзьдзем. На вёсцы ж нават палячыць зубы — праблема.
22−26 жніўня ў Маркаве Маладэчанскага раёну прайшоў пленэр для маладых паэтаў. Творчы летнік у роднай вёсцы паэткі Тацяны Сапач другі год запар ладзяць ейныя родныя і сябры.
26 жніўня Заслаўе сьвяткавала Дзень гораду. Напярэдадні стала вядома, што дзень названага ў гонар сына самой Рагнеды гораду мясцовыя ўлады маюць намер адзначаць з удзелам казакоў і прарасейскіх арганізацыяў.
У цэнтры Кіева да Дня незалежнасьці адкрылася выстава сучаснага ўкраінскага ўзбраеньня і вайсковай тэхнікі пад адкрытым небам. Экспануюцца самаходныя артылерыйскія і ракетныя ўстаноўкі, танкі, баявыя машыны пяхоты, бронетранспартэры, грузавыя і мэдычныя аўтамабілі.
8 год таму журналіст Свабоды Зьміцер Бартосік пабываў у вёсцы Бабровічы Івацэвіцкага раёну. Тых самых Бабровічах, што набылі агульнанацыянальную вядомасьць на мінулым тыдні, пасьля таго як вясковец пачаў страляць па міліцыянтах.
Беларускія кавуны растуць ня толькі ў гаспадарцы Аляксандра Лукашэнкі ў Драздах або на Палесьсі, але і ў Заходняй Беларусі. Гарадзенец Мікола Таранда вырасьціў два дзясяткі кавуноў на лецішчы за горадам у вёсцы Пагараны.
За гады існаваньня фэсту на ім пабылі тысячы гасьцей, а пра Лепель і ягонага Цмока даведаліся сотні тысячаў — дзякуючы інтэрнэту і аповедам «відавочцаў». А пачалося ўсё з Уладзімера Караткевіча.
На працягу многіх гадоў Алёна Селях штодзень робіць гарбату на зёлках. З усяго, што расьце ў садзе і падрыхтавана прыродай. Залежная ад настрою, яе гарбата ніколі не паўтараецца, але заўсёды смачная — і гаспадарам, і шматлікім гасьцям яе дому.
Жыхарка Лоева Алеся Фаміных нарадзіла першынца ў 34 гады. Цяжарнасьць і роды былі складаныя. Максім нарадзіўся з парокам сэрца. У бацькоўскім доме ён ня быў ніводнага разу. Спачатку — бясконцыя бальніцы. Цяпер 3-месячнае дзіця забрала дзяржава. Прычына — беднасьць бацькоў.
Горадню за 21 месяц «бязьвізу» наведалі больш як 90 тысяч турыстаў: каля 50 тысяч летась і 40 тысяч сёлета. Як выглядае горад дзякуючы гасьцям, — у фотарэпартажы Свабоды.
Ксёндз Сяргей Сурыновіч праводзіць мастацкія пленэры ў касьцёле Найсьвяцейшай Тройцы ў Друі — мястэчку на беларуска-латвійскім памежжы. Паводле традыцыі мастакі штораз пакідаюць арганізатару колькі карцін, і ён складае зь іх экспазыцыі, што вандруюць па розных гарадах Беларусі. Ксёндз Сяргей хацеў бы стварыць у касьцёле мясцовую мастацкую галерэю, але пакуль гэта толькі мара.
З малака альпійскіх коз гаспадары хутара на Браслаўшчыне вараць рыкоту, вытрымліваюць халумі, шэўр і аналягі камамбэру, запячатваюць сыр у крапіву і вішнёвы попел. Яны робяць кефір на тыбэцкім грыбе і марозіва з тлустых вяршкоў і хочуць, каб ежа ў Беларусі стала элемэнтам высокай культуры.
Microsoft ацаніў шкоду ад дзеяньняў хакера, жыхара Рэчыцы Сяргея Яраца ў 10 мільёнаў даляраў. У бюджэт Беларусі абвінавачаны вярнуў 11 тысяч беларускіх рублёў — прыбытак, атрыманы злачынным шляхам. Суд пакараў яго штрафам у 2940 рублёў. Але штраф ён сплачваць ня будзе — бо шэсьць месяцаў адседзеў у СІЗА.
Аўтар сайту graves.by Андрэй Бурдзянкоў пачаў пераносіць на інтэрнэт-мапу 200-гадовы горадзенскі нэкропаль. Цяпер ён упершыню просіць дапамагчы грашыма і валянтэрствам, бо могілкі моцна зарасьлі.
Капаў экскаватарам, ня быў на месцы, недастатковы досьвед — такія закіды прад’явілі археолягу Івану Сьпірыну, які назірае за перакладваньнем камунікацый у двары ўнікальнага Новага замка ў Горадні. Адмысловец правёў журналістаў Свабоды па сьвежых траншэях і адказаў на прэтэнзіі да ягонай працы.
Гісторыя жыцьця і бізнэсу Васіля Шкіндзера, захавальніка традыцый і этнаграфічных рарытэтаў на Лепельшчыне.
На ўскраіне Горадні пачалі засыпаць крэйдавыя кар’еры. Для гэтага меўся выкарыстоўвацца грунт, аднак на бераг таксама зьвезена будаўнічае і плястыкавае сьмецьце.
На гэтым месцы ўлады плянуюць пабудаваць чатыры шматпавярховыя дамы. Уласьнікі дамоў супраць. Яны сабралі сотні подпісаў пад калектыўнымі зваротамі.
Пахаваньні жаўнераў у Горадні аднаўляюць вэтэраны за ахвяраваныя грошы. Патрацілі ўжо каля 11 тысяч даляраў. Каб скончыць працы, трэба яшчэ каля 60 тысяч.
Беларускія ўладальнікі аўтамабіляў на электрычнай цязе правялі сход у Менску, каб зьвярнуць увагу ўладаў на праблемы, зь якімі яны сутыкаюцца ў Беларусі. Пра што казалі электрамабілісты і як на іхнія прэтэнзіі рэагуюць улады?
Трэція суткі жыхары чакаюць дапамогі адмыслоўцаў у расчыстцы двароў ад абрынутага грунту. Паколькі наступныя дні прагназуюцца дажджы, то людзі непакояцца, што абвал грунту можа паўтарыцца.
Сьцяну, як мяркуецца, ХІІ стагодзьдзя, знойдзеную археолягамі каля Новага замка ў Горадні, кансэрвуюць — засыпаюць пяском. Раскрываць яе таямніцу пакінуць на будучыню. Свабода разьбіралася, чаму важна адкапаць сьцяну наноў.
У Беларусі карантын па афрыканскай чуме сьвіней з 2014 году зьняты, аднак жыхары Горадзенскага раёну дагэтуль ня могуць дамагчыся дазволу, каб трымаць сьвіней на падворках.
Мэмарыяльны комплекс, які зьбіраліся ўзьвесьці да 100-годзьдзя ад пачатку Першай сусьветнай вайны (1914–1918), не здадуць і на 100 гадоў яе заканчэньня.
Пацярпелыя баяцца гаварыць, падазраваных выпусьцілі з-пад варты, на заводзе стварылі сьцяну памяці, сьледзтва яшчэ працягваецца.
За што мясцовыя жыхары любяць і ня любяць штогадовы эстрадны фэст.
Дом зь нявызначаным афіцыйна статусам ў адным з двароў вёскі Аляксандраўка Шчучынскага раёну ўжо 6 гадоў прымае бедных, бяздомных і нікому не патрэбных. Тут можна памыцца, паесьці, вярнуцца да нармальнага жыцьця або памерці, як чалавек.
У гарадзкім пасёлку Бешанковічы Віцебскай вобласьці група валянтэраў ужо чацьвёрты год добраўпарадкуе закінутыя габрэйскія могілкі, бадай што самыя вялікія на тэрыторыі Беларусі. Працы засталося ня так шмат: плошча 4,2 га расчышчана ад сьмецьця і хмызьняку прыкладна на тры чвэрці. А пачыналася ўсё з прыватнага інтарэсу Ганны Клімовіч, жыхаркі Санкт-Пецярбургу, якая шукала на Беларусі сьлядоў свайго роду.
Пасьля перапынку ўзнавіліся раскопкі тысячагадовага гарадзішча ў мястэчку Крэва Смаргонскага раёну Горадзенскай вобласьці. Знойдзеныя артэфакты Свабодзе прадэманстраваў кіраўнік археалягічных работ, кандыдат гістарычных навук Алег Дзярновіч.
Вёска Радастава месьціцца за пару кілямэтраў ад украінскай мяжы. Тут вырас старшыня КДБ Валер Вакульчык. Калісьці вёска была заможная, а цяпер тут можна зарабіць, толькі зьбіраючы ягады. Некалькі тыдняў таму старшынём мясцовага калгасу прызначылі Аляксандра Рымашэўскага, які раней узначальваў Салігорскі райвыканкам.
2018-ы абвешчаны ў Беларусі годам малой радзімы. Аляксандар Лукашэнка наказаў чыноўнікам і бізнэсоўцам успомніць пра свае карані, пра тыя месцы, дзе «засталася часьцінка душы, і аддаць доўг гэтаму кавалачку зямлі». Свабода вырашыла спраўдзіць, як і чым жыве родная вёска віцэ-прэм’ера Міхаіла Русага.
Трыццаць кіляграмаў срэбра і золата ўпершыню можна ўбачыць у Горадзенскім гісторыка-археалягічным музэі. Гэта скарбы, знойдзеныя ў Горадзенскай вобласьці і Менску. Кошт экспазыцыі ня вызначаны, але адмыслоўцы кажуць, што за яе можна набыць не адну трохпакаёўку ў Менску.
31-гадовы Ўладзь збудаваў аграбізнэс на ўласнай зямлі — у Лявошках жылі і працавалі некалькі пакаленьняў сям’і Каралёў. Яго першымі пакупнікамі сталі турысты, балазе вёска ляжыць каля аднаго з самых чыстых азёр Браслаўшчыны. У ваколіцах гародніну, што расьце і дужэе на вадзе з бабулінай студні, называюць «каралеўскай». Як вырошчваць гуркі і ня страціць прагі да падарожжаў — у рэпартажы Свабоды.
«Жанчыны нават устаюць з кропельніцы, каб памераць шапачку. Адной рукой. Падбіраюць колер, мадэль. Для іх гэта так важна», — кажа Валянціна, якая ведае, як гэта — жыць без валасоў, і цяпер адзіная ў Беларусі распрацоўвае зручныя галаўныя ўборы для анкахворых.
У Музэі гісторыі беларускага кіно адбылася творчая сустрэча пад назвай «Невядомы Караткевіч», прысьвечаная Ўладзімеру Караткевічу як этнографу і кінадакумэнталісту.
26 чэрвеня ў Мазыры пачаліся здымкі расійскага сэрыялу пра аварыю на ЧАЭС. Стужку замовіў тэлеканал НТВ. Мікрараён Чыгуначны на тры тыдні ператворыцца ў Чарнобыль 1986-га.
Малінавы бізнэс у вёсках каля Гомля пачаўся ў канцы 90-х. Цяпер, бадай, за кожнай хатай у Пакалюбічах, Касьцюкоўцы ці Яроміне расьцягнуліся ягадныя шнуры.
На вачах у гарадзенцаў будаўнікі разабралі частку каралеўскага замку, якой было 300-400 гадоў. Як так выйшла і што рабіць?
Адну з вуліц у вёсцы Баршчоўка Добрускага раёну на Гомельшчыне паўжартам называюць «цыганскім праспэктам». Тут кампактна жывуць каля дзесяці цыганскіх сем’яў. Стала «атабарыліся» ромы і на іншых вуліцах.
Загрузіць яшчэ
