Гародня, вуліца Будзённага, 48а. “Ратуша”

Вясной 2003 году ўлады Беларусі распачалі татальны перасьлед структураў грамадзянскай супольнасьці і незалежнай прэсы. Адной зь першых ахвяраў стала гарадзенскае абласное грамадзкае аб’яднаньне «Ратуша».

Спачатку судзілі, ня даўшы права на абарону, старшыню аб’яднаньня Аляксандра Мілінкевіча за быццам незаконны рызограф, няправільную пячатку, ня тую сымболіку. Затым Гарадзенскі аблвыканкам і ўвогуле ліквідаваў «Ратушу».

Чым жа яна так разьюшыла ўлады?

А тым, што ад самога моманту свайго заснаваньня ў траўні 1996 году вядомымі гарадзенцамі — журналістамі, выкладчыкамі ўнівэрсытэту, бізнэсоўцамі, акторам — аб’яднаньне стала цэнтрам грамадзкай актыўнасьці на Гарадзеншчыне. Вельмі хутка яно ператварылася, па сутнасьці, у палітычны клюб розных партыйных, прафсаюзных, грамадзкіх ініцыятываў. Бадай што гэта быў у Беларусі самы моцны прыклад аб’яднанай ініцыятывы з палітычнай мэтай пабудовы незалежнай, дэмакратычнай, эўрапейскай беларускай дзяржавы.

Навуковыя канфэрэнцыі, пашырэньне інтэрнэту, выданьне невялікім накладам тых твораў, якія немагчыма было надрукаваць у дзяржаўных друкарнях, кантроль за выбарамі, дапамога ў стварэньні грамадзянскай супольнасьці ў іншых гарадах вобласьці — спэктар дзейнасьці аб’яднаньня быў вельмі шырокі. І галоўнае дасягненьне «Ратушы» яе былая каардынатарка, цяпер старшыня гарадзенскай арганізацыі Таварыства беларускай школы Тацяна Канопкіна бачыць у зьмене сьвядомасьці людзей:

«Самыя цяжкія зьмены — гэта зьмены ў мазгах чалавечых. Калі раней людзі прыходзілі проста пакарыстацца інтэрнэтам ці чымсьці іншым, то пазьней яны ўжо былі апанаваныя ідэяй штосьці зрабіць у сваіх арганізацыях, у сваіх колах. І гэта, мне здаецца, галоўны вынік. Кола пашыраецца».

«Ратушу» зьліквідавалі, але людзі, што ў ёй працавалі, працягваюць працу дзеля дэмакратыі і свабоды ў іншых структурах, як абласных, так і агульнанацыянальных. Былы лідэр гарадзенскіх дэмакратаў Аляксандар Мілінкевіч стаў адным зь лідэраў апазыцыйных сілаў Беларусі.