“Славянскі базар” з парадкавым нумарам 18, які праходзіў у Віцебску з 11 па 18 ліпеня, быў абвешчаны рэкордным у многіх адносінах. І колькасьць удзельнікаў-артыстаў пераваліла за 3000, і колькасьць прадстаўленых краінаў перасягнула за тры дзясяткі, і нават марозіва на фэстывалі зьелі рэкордную колькасьць – больш за 30 тонаў. Падобная статыстыка, зразумела, не адлюстроўвае мастацкай значнасьці фэстывалю, пра якую мы гутарым з паэтам Леанідам Дранько-Майсюком.
“На ранейшых фэстывалях маскоўскія “зоркі” паводзілі сябе інтэлігентна, адчувалі, што яны ў гасьцях”
Міхась Скобла: “Леанід, ты браў удзел у “Славянскім базары” яшчэ ў 1995 годзе, дый пазьней бываў на віцебскім фэстывалі. Параўнай тое, што адбывалася раней, з тым, што дзеецца цяпер на гэтым галоўным, як прынята лічыць, песенным фэстывалі Беларусі”.
Леанід Дранько-Майсюк: “Першыя фэстывалі ў Віцебску былі больш творчыя, больш беларускія, больш паэтычныя. Са сцэны гучала сапраўдная паэзія, чытаў свае цудоўныя вершы Ўладзімер Някляеў, беларуская мова была гаспадыняй. У рамках фэстывалю тады выступалі з паказам сваіх фільмаў кінарэжысэры, мастакі ладзілі выставы, ноччу давалі канцэрты джазавыя музыканты. І што цікава: маскоўскія “зоркі” паводзілі сябе інтэлігентна, адчувалі, што яны ў гасьцях. Так было ў 1995 годзе. А недзе з 2001 году, па маіх назіраньнях, надышла пэўная стомленасьць, творчае паветра паволі пачало зьнікаць, таму фэстываль пачаў ператварацца ў базар, і гледачы зрабіліся больш пасіўнымі. А самае непрыемнае тое, што нашы выканаўцы амаль забыліся на родную песьню. Праўда, на сёлетнім фэстывалі выступіў “Палац”, і я з задавальненьнем паслухаў Алега Хаменку і яго цудоўных сяброў”.
“Вы шуміце, бярозы” – гэта клясыка, а з клясыкі нельга зьдзеквацца”
Скобла: “Сапраўды, сёлетні “Славянскі базар”, мабыць, ня толькі самы сьпякотны (33 адсоткі па Цэльсію), але й самы небеларускі. Сярод дзясяткаў і дзясяткаў песьняў на самых розных мовах, што гучалі са сцэны, толькі лічаныя – беларускамоўныя. Чаму беларускай песьні на гэтым фэсьце адводзіцца ўсё больш сымбалічная роля?”
Дранько-Майсюк: “Пры Шушкевічы па-беларуску сьпявалі ўсе – кажучы па-народнаму, і жук, і жаба, і мох, і балота. Мой кватэрны тэлефон у пачатку 90-х гадоў чырванеў ад напругі, на дзень было па 10 званкоў. Званілі сьпевакі, кампазытары, аранжыроўшчыкі, рэдактары музычных рэдакцый, кіраўнікі песенных фэстываляў, дырыжоры, нават мамы і таты будучых сьпевакоў і сьпявачак. Усім патрэбны былі беларускія тэксты, беларускія вершы. Тады на тэлебачаньні быў фэстываль “Песьню бярыце з сабою”, дзейнічала дзяржаўная праграма па прапагандзе беларускай песьні. Тады вельмі шмат у гэтым кірунку рабіла Беларускае радыё і Людміла Георгіеўна Палкоўнікава – выдатны музычны рэдактар. Шмат было выязных канцэртаў, на якіх гучалі толькі беларускія песьні. Сёньняшняя сытуацыя не патрабуе глыбокіх аналізаў. У нашай краіне прапагандуюцца расейская і ангельская мовы, таму на сцэне лічаныя беларускія песьні”.
Скобла: “Дый з тымі абыходзяцца ня вельмі пачціва. Ты бачыў, як гурт “Стэнакардыя” выканаў “Вы шуміце, бярозы”? Сьпявак крыўляўся ў камэру і паказваў язык, ды й самой песьні было не пазнаць. Няўжо выканаўца можа рабіць з чужым творам усё, што захоча?”
Дранько-Майсюк: “Гэты музычны твор Эдуарда Ханка на цудоўны верш Ніла Гілевіча – сапраўдны песенны шэдэўр, гэта любімая песьня народа. Гэта клясыка, яна гучыць паўсюль. Я чуў “Вы шуміце, бярозы” нават ва Ўладзівастоку, прычым, сьпявалі не беларусы, але – па-беларуску. Паўтаруся, гэта клясыка, а з клясыкі нельга зьдзекавацца. І сапраўдныя майстры, як, напрыклад, Анатоль Ярмоленка, зь вялікім шанаваньнем ставяцца да гэтага твору, а вось той выканаўца, якога я ня ведаю, але пра якога ў нас зайшла гаворка, мусіць кепска выхаваны. У яго адсутнічае густ – і музычны, і паэтычны. Гэтым усё й тлумачыцца”.
Скобла: “Раней на “Славянскім базары” выступалі беларускія паэты. Сёлета ў амплюа вершатворцы на сцэну нечакана выйшаў старшыня Саюзу тэатральных дзеячаў, драматург Аляксей Дудараў. І глядзеўся ён там ня горш за “базарнага” заўсёдніка Мікалая Дабранравава…”
Дранько-Майсюк: “Мяне вельмі ўсьцешыла, што на сцэну “Славянскага базару” выйшаў беларускі пісьменьнік. Скажу шчыра – я парадаваўся за Аляксея Дударава, за ягонае выступленьне. У зьвязку з гэтым я хачу сказаць вось пра што. У нас ёсьць “паэты”, іх на ўвесь сьвет абвяшчаюць “паэтамі Свабоды”, а яны ня ўмеюць рыфмаваць. У адрозьненьне ад такіх “паэтаў” Аляксей Дудараў рыфмаваць умее, ён валодае ня толькі драматургічным мастацтвам, але й мастацтвам вэрсыфікацыі. Адну са сваіх п’есаў ён завяршыў вершам і сказаў, што гэта верш Някляева. Але верш гэты быў яго, Дударава. І п’еса ёсьць у нашага славутага драматурга цалкам вершаваная. І ёсьць таксама цудоўныя, складныя, ёмістыя эпіграмы. Ня горшыя, дарэчы, чым у Рыгора Барадуліна. Так што для мяне нічога незвычайнага няма ў тым, што на “Славянскім базары” Аляксей Дудараў выступіў як паэт”.
“Беларусь да Расеі павернутая не вачыма ці плячыма, а так, як Бог паставіў”
Скобла: “Цікавую песьню пачула краіна ў дзень фэстывальнага гэтак званага яднаньня народаў Беларусі й Расеі. У выкананьні Анатоля Ярмоленкі й “Сяброў” прагучала літаральна наступнае: “Россия – рядом, Литва – направо, а Украина – слева за рекой. Соседка Польша – по курсу прямо, а мы тут в центре, и до нас подать рукой”. Адразу напрошваецца пытаньне – якой часткай цела Беларусь павернутая да брацкай Расеі й куды яна рухаецца? Песьня, на першы погляд, гучыць парадыйна, але потым падумалася: а раптам гэта палітычная заява, выказаная ў гэткай арыгінальнай форме?”
Дранько-Майсюк: “Тэкст працытаванай табою песьні нагадвае геаграфічны эцюд. Увогуле ж, “Славянскі базар” – бясспрэчна, зьява палітычная. На ім заўжды прысутнічаюць вядомыя палітыкі. І гэта невыпадкова. Памятаю, як некалькі гадоў таму ў сваім выступленьні прэзыдэнт Расеі Ўладзімер Пуцін зрабіў акцэнт адносна таго, што Віцебск – гэта беларускі горад. Чуць такое было вельмі прыемна. Хацелася б, каб гэты фэстываль з нашага беларускага боку быў не інтэрнацыянальна-славянскім, а беларуска-славянскім. У гэтым была б самая лепшая палітыка. Адносна таго, як стаіць Беларусь да Расеі – вачыма ці плячыма… Мяркую, што не вачыма і не плячыма, а так, як Бог паставіў”.
Скобла: “Цяпер назіраецца мода на старыя песьні. Алесь Камоцкі нават выпусьціў цэлы альбом “Песьні з бацькоўскай кружэлкі”: там расейскія песьні, перакладзеныя ім на беларускую мову. А на маё зьдзіўленае пытаньне, дзе ж беларускія старыя шлягеры, адказаў, што ў падкорцы ягонай – толькі расейскія. А ты ведаеш нашы песьні, вартыя вяртаньня ў эфір і на сцэну?”
Дранько-Майсюк: “Я ведаю шмат такіх песьняў, мяне, шчыра прызнаюся, зьдзівіла выказваньне паважанага Алеся Камоцкага. Зрэшты, гэта так па-нашаму, гэта так па-беларуску – ня ведаць сваё, а то й наогул прытаптаць сваё. Аднойчы калега Камоцкага ў газэце “Наша ніва” выказаўся яшчэ хітрэй – маўляў, беларускія пісьменьнікі пішуць не па-людзку. Не ўяўляю, каб армянскі артыст так сказаў пра армянскіх пісьменьнікаў, а эстонскі – пра эстонскіх. Дарэчы, шлягер – гэта ня толькі папулярная песьня, гэта панятак больш шырокі. Шлягер – гэта яшчэ й проста модны музычны твор, скажам, інструмэнтальная п’еса. Такіх твораў у нас дастаткова. Успомнім песьні Ісака Любана на словы Адама Русака: “Бывайце здаровы”, “Не глядзі на другіх”, “Толькі з табою”, “Не шукай”. Успомнім інструмэнтальныя п’есы Яўгена Глебава, напрыклад, славутае адажыо з балету “Маленькі прынц”. А песьні Ігара Лучанка, вядомыя кожнаму, як і песьні Эдуарда Ханка! Іх проста немагчыма пералічыць. А песьні Зьмітра Вайцюшкевіча, дарэчы, на словы таго ж Камоцкага, – хіба яны не беларускія шлягеры?! Хіба яны ня вартыя ўвагі?”
“Я – за разумную цэнзуру, таму што ў нашым эфіры пануе анархія, гучыць тое, што абражае душу, пануе ня музыка, а псэўдамузыка, не паэзія, а псэўдапаэзія”
Скобла: “Леанід, калі я слухаю сучасныя песьні, у тым ліку й тыя, што гучаць на “Славянскім базары”, мне часам робіцца непамысна. Як пазбавіцца ад той безгустоўшчыны й графаманіі, якая запаланіла песенны эфір?”
Дранько-Майсюк: “Я – за разумную цэнзуру. Я – за тое, каб на тэлебачаньні й радыё, на тым жа “Славянскім базары” існавалі мастацкія рады. На нашай эстрадзе, у эфіры пануе анархія, гучыць тое, што не павінна гучаць, што абражае душу. Пануе ня музыка, а псэўдамузыка, не паэзія, а псэўдапаэзія. Часам нашы выканаўцы паводзяць сябе так, нібыта яны не грамадзяне Рэспублікі Беларусь, а работнікі якой-небудзь “Рязанской областной филармонии”. Я ўпэўнены, што сёньняшняя папсовая антыкультура разбэшчвае дзяцей. Ну добра, вывелі вы 14-гадовую дзяўчынку на сцэну, навучылі яе скакаць, аднак жа ня трэба дзіця па-панэльнаму агаляць і фарбаваць яму вусны і вочы…”
“Нашы сьпевакі, якія пяюць па-расейску, сьвядома ставяць сябе ў дзясяты рад суседняй культуры; я ўжо не кажу, дзе яны апынаюцца, калі пачынаюць сьпяваць па-ангельску…”
Скобла: “У сувязі з тым, што эфірная прастора беларускай песьні звужаецца, кампазытары часта замаўляюць паэтам расейскамоўныя тэксты. Ці не спрабаваў ты пісаць песьні па-расейску?”
Дранько-Майсюк: “Я заўсёды адмаўляўся ад прапановы пісаць для нашых сьпевакоў па-расейску. А прапановы такія былі, і даволі зманлівыя, грашовыя, а то і наогул фінансава-пэрспэктыўныя. Лічу для сябе гэта непрымальным – пісаць не па-беларуску. Нашы сьпевакі, якія пяюць па-расейску, сьвядома ставяць сябе нават не ў другі і ня ў трэці, а ў дзясяты рад суседняй культуры. Я ўжо не кажу, дзе яны апынаюцца, калі пачынаюць сьпяваць па-ангельску. Ну, калі хочуць там быць, то й няхай… Мы цікавыя сьвету толькі беларускай песьняй, толькі беларускай мовай! Вядома, разумнаму сьвету, а не папсоваму”.
“Пра ганарары аўтараў лепей маўчаць, бо яны незаўважныя, як радасьць у старасьці”
Скобла: “Песенная творчасьць, як і любая творчасьць, павінна адпаведна ацэньвацца. Вось і днямі мы даведаліся, што ордэнам Скарыны быў узнагароджаны кіраўнік расейскага казацкага хору, а кампазытар Аляксандра Пахмутава атрымала прэмію гэтак званай саюзнай дзяржавы, і нават была названая сума – 112 тысячаў даляраў. А ці мае сёньня нейкае фіксаванае матэрыяльнае ўзнагароджаньне аўтар песьні? Ці тут ужо як хто з кім дамовіцца?”
Дранько-Майсюк: “Я вельмі рады за кіраўніка Кубанскага казацкага хору і за Аляксандру Мікалаеўну Пахмутаву. Думаю, што такія вялікія грошы не пашкодзілі б і беларускім творцам. Пра нашы ганарары лепей маўчаць, бо яны незаўважныя, як радасьць у старасьці. Хоць нейкая ганарарная палітыка ў нашай краіне ёсьць, магчыма, яна не зусім прадуманая з пункту погляду аўтараў – паэтаў і кампазытараў. Ведаю, што яны не заўсёды задаволеныя тымі ганарарамі, якія атрымліваюць. Але я аптыміст, я веру ў шчасьлівую будучыню беларускай песьні. У свой час Пятро Глебка прыходзіў да высновы, што песьня – гэта асноўны беларускі жанр, таксама як асноўны расейскі жанр – быліна, а асноўны ўкраінскі жанр – дума. І таму беларуская песьня на беларускай зямлі будзе жыць!”
Сувязь з аўтарам перадачы: m.skobla@tut.by
“На ранейшых фэстывалях маскоўскія “зоркі” паводзілі сябе інтэлігентна, адчувалі, што яны ў гасьцях”
Міхась Скобла: “Леанід, ты браў удзел у “Славянскім базары” яшчэ ў 1995 годзе, дый пазьней бываў на віцебскім фэстывалі. Параўнай тое, што адбывалася раней, з тым, што дзеецца цяпер на гэтым галоўным, як прынята лічыць, песенным фэстывалі Беларусі”.
Леанід Дранько-Майсюк: “Першыя фэстывалі ў Віцебску былі больш творчыя, больш беларускія, больш паэтычныя. Са сцэны гучала сапраўдная паэзія, чытаў свае цудоўныя вершы Ўладзімер Някляеў, беларуская мова была гаспадыняй. У рамках фэстывалю тады выступалі з паказам сваіх фільмаў кінарэжысэры, мастакі ладзілі выставы, ноччу давалі канцэрты джазавыя музыканты. І што цікава: маскоўскія “зоркі” паводзілі сябе інтэлігентна, адчувалі, што яны ў гасьцях. Так было ў 1995 годзе. А недзе з 2001 году, па маіх назіраньнях, надышла пэўная стомленасьць, творчае паветра паволі пачало зьнікаць, таму фэстываль пачаў ператварацца ў базар, і гледачы зрабіліся больш пасіўнымі. А самае непрыемнае тое, што нашы выканаўцы амаль забыліся на родную песьню. Праўда, на сёлетнім фэстывалі выступіў “Палац”, і я з задавальненьнем паслухаў Алега Хаменку і яго цудоўных сяброў”.
“Вы шуміце, бярозы” – гэта клясыка, а з клясыкі нельга зьдзеквацца”
Скобла: “Сапраўды, сёлетні “Славянскі базар”, мабыць, ня толькі самы сьпякотны (33 адсоткі па Цэльсію), але й самы небеларускі. Сярод дзясяткаў і дзясяткаў песьняў на самых розных мовах, што гучалі са сцэны, толькі лічаныя – беларускамоўныя. Чаму беларускай песьні на гэтым фэсьце адводзіцца ўсё больш сымбалічная роля?”
Дранько-Майсюк: “Пры Шушкевічы па-беларуску сьпявалі ўсе – кажучы па-народнаму, і жук, і жаба, і мох, і балота. Мой кватэрны тэлефон у пачатку 90-х гадоў чырванеў ад напругі, на дзень было па 10 званкоў. Званілі сьпевакі, кампазытары, аранжыроўшчыкі, рэдактары музычных рэдакцый, кіраўнікі песенных фэстываляў, дырыжоры, нават мамы і таты будучых сьпевакоў і сьпявачак. Усім патрэбны былі беларускія тэксты, беларускія вершы. Тады на тэлебачаньні быў фэстываль “Песьню бярыце з сабою”, дзейнічала дзяржаўная праграма па прапагандзе беларускай песьні. Тады вельмі шмат у гэтым кірунку рабіла Беларускае радыё і Людміла Георгіеўна Палкоўнікава – выдатны музычны рэдактар. Шмат было выязных канцэртаў, на якіх гучалі толькі беларускія песьні. Сёньняшняя сытуацыя не патрабуе глыбокіх аналізаў. У нашай краіне прапагандуюцца расейская і ангельская мовы, таму на сцэне лічаныя беларускія песьні”.
Скобла: “Дый з тымі абыходзяцца ня вельмі пачціва. Ты бачыў, як гурт “Стэнакардыя” выканаў “Вы шуміце, бярозы”? Сьпявак крыўляўся ў камэру і паказваў язык, ды й самой песьні было не пазнаць. Няўжо выканаўца можа рабіць з чужым творам усё, што захоча?”
Дранько-Майсюк: “Гэты музычны твор Эдуарда Ханка на цудоўны верш Ніла Гілевіча – сапраўдны песенны шэдэўр, гэта любімая песьня народа. Гэта клясыка, яна гучыць паўсюль. Я чуў “Вы шуміце, бярозы” нават ва Ўладзівастоку, прычым, сьпявалі не беларусы, але – па-беларуску. Паўтаруся, гэта клясыка, а з клясыкі нельга зьдзекавацца. І сапраўдныя майстры, як, напрыклад, Анатоль Ярмоленка, зь вялікім шанаваньнем ставяцца да гэтага твору, а вось той выканаўца, якога я ня ведаю, але пра якога ў нас зайшла гаворка, мусіць кепска выхаваны. У яго адсутнічае густ – і музычны, і паэтычны. Гэтым усё й тлумачыцца”.
Скобла: “Раней на “Славянскім базары” выступалі беларускія паэты. Сёлета ў амплюа вершатворцы на сцэну нечакана выйшаў старшыня Саюзу тэатральных дзеячаў, драматург Аляксей Дудараў. І глядзеўся ён там ня горш за “базарнага” заўсёдніка Мікалая Дабранравава…”
Дранько-Майсюк: “Мяне вельмі ўсьцешыла, што на сцэну “Славянскага базару” выйшаў беларускі пісьменьнік. Скажу шчыра – я парадаваўся за Аляксея Дударава, за ягонае выступленьне. У зьвязку з гэтым я хачу сказаць вось пра што. У нас ёсьць “паэты”, іх на ўвесь сьвет абвяшчаюць “паэтамі Свабоды”, а яны ня ўмеюць рыфмаваць. У адрозьненьне ад такіх “паэтаў” Аляксей Дудараў рыфмаваць умее, ён валодае ня толькі драматургічным мастацтвам, але й мастацтвам вэрсыфікацыі. Адну са сваіх п’есаў ён завяршыў вершам і сказаў, што гэта верш Някляева. Але верш гэты быў яго, Дударава. І п’еса ёсьць у нашага славутага драматурга цалкам вершаваная. І ёсьць таксама цудоўныя, складныя, ёмістыя эпіграмы. Ня горшыя, дарэчы, чым у Рыгора Барадуліна. Так што для мяне нічога незвычайнага няма ў тым, што на “Славянскім базары” Аляксей Дудараў выступіў як паэт”.
“Беларусь да Расеі павернутая не вачыма ці плячыма, а так, як Бог паставіў”
Скобла: “Цікавую песьню пачула краіна ў дзень фэстывальнага гэтак званага яднаньня народаў Беларусі й Расеі. У выкананьні Анатоля Ярмоленкі й “Сяброў” прагучала літаральна наступнае: “Россия – рядом, Литва – направо, а Украина – слева за рекой. Соседка Польша – по курсу прямо, а мы тут в центре, и до нас подать рукой”. Адразу напрошваецца пытаньне – якой часткай цела Беларусь павернутая да брацкай Расеі й куды яна рухаецца? Песьня, на першы погляд, гучыць парадыйна, але потым падумалася: а раптам гэта палітычная заява, выказаная ў гэткай арыгінальнай форме?”
Дранько-Майсюк: “Тэкст працытаванай табою песьні нагадвае геаграфічны эцюд. Увогуле ж, “Славянскі базар” – бясспрэчна, зьява палітычная. На ім заўжды прысутнічаюць вядомыя палітыкі. І гэта невыпадкова. Памятаю, як некалькі гадоў таму ў сваім выступленьні прэзыдэнт Расеі Ўладзімер Пуцін зрабіў акцэнт адносна таго, што Віцебск – гэта беларускі горад. Чуць такое было вельмі прыемна. Хацелася б, каб гэты фэстываль з нашага беларускага боку быў не інтэрнацыянальна-славянскім, а беларуска-славянскім. У гэтым была б самая лепшая палітыка. Адносна таго, як стаіць Беларусь да Расеі – вачыма ці плячыма… Мяркую, што не вачыма і не плячыма, а так, як Бог паставіў”.
Скобла: “Цяпер назіраецца мода на старыя песьні. Алесь Камоцкі нават выпусьціў цэлы альбом “Песьні з бацькоўскай кружэлкі”: там расейскія песьні, перакладзеныя ім на беларускую мову. А на маё зьдзіўленае пытаньне, дзе ж беларускія старыя шлягеры, адказаў, што ў падкорцы ягонай – толькі расейскія. А ты ведаеш нашы песьні, вартыя вяртаньня ў эфір і на сцэну?”
Дранько-Майсюк: “Я ведаю шмат такіх песьняў, мяне, шчыра прызнаюся, зьдзівіла выказваньне паважанага Алеся Камоцкага. Зрэшты, гэта так па-нашаму, гэта так па-беларуску – ня ведаць сваё, а то й наогул прытаптаць сваё. Аднойчы калега Камоцкага ў газэце “Наша ніва” выказаўся яшчэ хітрэй – маўляў, беларускія пісьменьнікі пішуць не па-людзку. Не ўяўляю, каб армянскі артыст так сказаў пра армянскіх пісьменьнікаў, а эстонскі – пра эстонскіх. Дарэчы, шлягер – гэта ня толькі папулярная песьня, гэта панятак больш шырокі. Шлягер – гэта яшчэ й проста модны музычны твор, скажам, інструмэнтальная п’еса. Такіх твораў у нас дастаткова. Успомнім песьні Ісака Любана на словы Адама Русака: “Бывайце здаровы”, “Не глядзі на другіх”, “Толькі з табою”, “Не шукай”. Успомнім інструмэнтальныя п’есы Яўгена Глебава, напрыклад, славутае адажыо з балету “Маленькі прынц”. А песьні Ігара Лучанка, вядомыя кожнаму, як і песьні Эдуарда Ханка! Іх проста немагчыма пералічыць. А песьні Зьмітра Вайцюшкевіча, дарэчы, на словы таго ж Камоцкага, – хіба яны не беларускія шлягеры?! Хіба яны ня вартыя ўвагі?”
“Я – за разумную цэнзуру, таму што ў нашым эфіры пануе анархія, гучыць тое, што абражае душу, пануе ня музыка, а псэўдамузыка, не паэзія, а псэўдапаэзія”
Скобла: “Леанід, калі я слухаю сучасныя песьні, у тым ліку й тыя, што гучаць на “Славянскім базары”, мне часам робіцца непамысна. Як пазбавіцца ад той безгустоўшчыны й графаманіі, якая запаланіла песенны эфір?”
Дранько-Майсюк: “Я – за разумную цэнзуру. Я – за тое, каб на тэлебачаньні й радыё, на тым жа “Славянскім базары” існавалі мастацкія рады. На нашай эстрадзе, у эфіры пануе анархія, гучыць тое, што не павінна гучаць, што абражае душу. Пануе ня музыка, а псэўдамузыка, не паэзія, а псэўдапаэзія. Часам нашы выканаўцы паводзяць сябе так, нібыта яны не грамадзяне Рэспублікі Беларусь, а работнікі якой-небудзь “Рязанской областной филармонии”. Я ўпэўнены, што сёньняшняя папсовая антыкультура разбэшчвае дзяцей. Ну добра, вывелі вы 14-гадовую дзяўчынку на сцэну, навучылі яе скакаць, аднак жа ня трэба дзіця па-панэльнаму агаляць і фарбаваць яму вусны і вочы…”
“Нашы сьпевакі, якія пяюць па-расейску, сьвядома ставяць сябе ў дзясяты рад суседняй культуры; я ўжо не кажу, дзе яны апынаюцца, калі пачынаюць сьпяваць па-ангельску…”
Скобла: “У сувязі з тым, што эфірная прастора беларускай песьні звужаецца, кампазытары часта замаўляюць паэтам расейскамоўныя тэксты. Ці не спрабаваў ты пісаць песьні па-расейску?”
Дранько-Майсюк: “Я заўсёды адмаўляўся ад прапановы пісаць для нашых сьпевакоў па-расейску. А прапановы такія былі, і даволі зманлівыя, грашовыя, а то і наогул фінансава-пэрспэктыўныя. Лічу для сябе гэта непрымальным – пісаць не па-беларуску. Нашы сьпевакі, якія пяюць па-расейску, сьвядома ставяць сябе нават не ў другі і ня ў трэці, а ў дзясяты рад суседняй культуры. Я ўжо не кажу, дзе яны апынаюцца, калі пачынаюць сьпяваць па-ангельску. Ну, калі хочуць там быць, то й няхай… Мы цікавыя сьвету толькі беларускай песьняй, толькі беларускай мовай! Вядома, разумнаму сьвету, а не папсоваму”.
“Пра ганарары аўтараў лепей маўчаць, бо яны незаўважныя, як радасьць у старасьці”
Скобла: “Песенная творчасьць, як і любая творчасьць, павінна адпаведна ацэньвацца. Вось і днямі мы даведаліся, што ордэнам Скарыны быў узнагароджаны кіраўнік расейскага казацкага хору, а кампазытар Аляксандра Пахмутава атрымала прэмію гэтак званай саюзнай дзяржавы, і нават была названая сума – 112 тысячаў даляраў. А ці мае сёньня нейкае фіксаванае матэрыяльнае ўзнагароджаньне аўтар песьні? Ці тут ужо як хто з кім дамовіцца?”
Дранько-Майсюк: “Я вельмі рады за кіраўніка Кубанскага казацкага хору і за Аляксандру Мікалаеўну Пахмутаву. Думаю, што такія вялікія грошы не пашкодзілі б і беларускім творцам. Пра нашы ганарары лепей маўчаць, бо яны незаўважныя, як радасьць у старасьці. Хоць нейкая ганарарная палітыка ў нашай краіне ёсьць, магчыма, яна не зусім прадуманая з пункту погляду аўтараў – паэтаў і кампазытараў. Ведаю, што яны не заўсёды задаволеныя тымі ганарарамі, якія атрымліваюць. Але я аптыміст, я веру ў шчасьлівую будучыню беларускай песьні. У свой час Пятро Глебка прыходзіў да высновы, што песьня – гэта асноўны беларускі жанр, таксама як асноўны расейскі жанр – быліна, а асноўны ўкраінскі жанр – дума. І таму беларуская песьня на беларускай зямлі будзе жыць!”
Сувязь з аўтарам перадачы: m.skobla@tut.by
