Кыргызстанда демократиялык күчтөрдүн элдик коалициясы түзүлдү. Коалициянын уюштуруу жыйыны 6-январда Бишкек шаарында өтүп, анда уюмга жети саясий партия, эки саясий кыймыл жана 9 бейөкмөт уюм бириккендиги жарыяланды. Алардын катарында Социалисттик «Ата мекен», «Арнамыс», «Социал-демократтар», «Кайран эл», «Менин өлкөм», «ДКБ», «Элдин эрки» партиялары бар.
Президент Курманбек Бакиев 30-декабрда коррупцияга каршы иштей турган улуттук кеңештин төрт мүчөсүн бекитти.Коопсуздук кеңешинин чечимине ылайык президент 21-октябрда коррупцияга каршы күрөш боюнча агенттик жана улуттук кеңеш түзүү тууралуу жардык чыгарган. Ушул эле максатты көздөгөн эки уюм мурдагы бийликтин тушунда да иштеп келген. Азыркы бийлик коррупцияга каршы күрөштө кандай өзгөчөлүктөргө ээ болушу мүмкүн?
Жаңы жыл алдында «Analitik.kg» интернет сайтына Кыргызстандын экс-президенти Аскар Акаев интервьюсу жарыяланды. Анда Акаев илим тармагына биротоло кеткенин билдирди. Бирок, негизги көңүл Кыргызстандагы жагдайга бурулуп, жаңы бийликке антиакаевчил моралдык террорду токтотуу сунушталган.
Кыргызстандын президенти Курманбек Бакиев жергиликтүү теле берүүлөр аркылуу Кыргызстандын калкын жаңы жылы менен куттуктады. Март окуясынан кийин шайланган мамлекет башчы жаңы жылдык алгачкы куттуктоосунда элдин үмүтүн актоого убадасын берди.
Качкындар иштерин жүргүзгөн мекеменин жоюлушу Кыргызстанды эл аралык деңгээлдеги чыр-чатакка кирептер кылат. Өлкөдөгү бир катар укук коргоочу уюмдар ушундай мазмундагы кайрылуу менен чыгышты. Ал эми тышкы иштер министрлигиндеги структуралык кайра түзүүлөрдө бул маселе эске алынгандыгы байкалган жок.
Кыргыз бийликтери мурдагы президент Аскар Акаевдин уулу Айдарды өткөрүп берүү өтүнүчү менен орус бийликтерине кайрылды. Айдар Акаев бир катар экономикалык кылмыштарды жасаган деп шектелип жатат. Бул тууралуу Кыргызстандын баш прокурору Камбараалы Конгантиев журналисттерге маалымдады. Пресс-жыйында Казак бийликтерине өткөрүлүп берилген оппозиционердин да тагдыры талкууланды.
Оор кылмыш жасагандыгынан шектелген кыргызстандык 9 атуулдун ишин кароо 23-декабрда 1-май райондук сотунда улантылды. Рысбек Акматбаев баштаган бул топ үч адамды өлтүрдү жана бир адамдын өмүрүнө кол салды деп шектелүүдө. Бул күнкү сот отурумунда айыпталуучуларды суроо башталды.
Жогорку Кеңеш Конституциялык реформага байланышкан күн тартибиндеги маселени жума күнү талкуулабай калды. Бул сессияда кворумдун жоктугу менен түшүндүрүлүп, маселеге келерки дүйшөмбүдө кайрылуу чечими кабыл алынды. Бирок, айрым саясатчылар депутаттардын мындай жайбаракаттыгын реформаны болтурбоону каалаган ак үйдүн саясатына кылчактоо катары сыпаттап жатышат.
Март окуясынан кийин кайра түзүлгөн «Кыргызстан» биримдиги революциялык максаттардын экинчи этабын ишке ашырууга кызыкдар жана ушул максатта 6-курултай өткөрүүнү көздөп жатат. Бирикменин координациялык кеңешинин төрага милдетин аткаруучу Азимбек Бекназаровдун мындай демилгесине карата коомдук-саясий чөйрөдө ар кыл көз караштар пайда болду. Ириде мындай демилге бирикмеге мүчө айрым саясий партиялардын нааразылыгын жаратууда.
Аксы шайлоо округунан кайрадан шайланган депутат Азимбек Бекназаров Конституцияга толуктоолорду жана өзгөртүүлөрдү киргизүү жөнүндөгү мыйзам долбоорун экс-президент Аскар Акаевдин реформаларынан да алсыз аракеттер катары сынга алууда. Мындай пикирин экс-башкы прокурор 12-декабрда Жогорку Кеңеште өткөргөн маалымат жыйынында билдирди. Бул күнү Бекназаров Жогорку Кеңештин депутаты катары ишин баштады.
Конституцияга өзгөртүү, толуктоо киргизүү жөнүндө мыйзам долбоору ишемби күнү эки саясий партиянын, төрт коомдук уюмдун демилгеси менен уюштурулган тегерек үстөлдө талкууланды. Уюштуруучулардын катарында “Улуу Биримдик” улутчул-демократиялык, «Асаба» улуттук саясий партиялары, «Ашар» козголушу, «Улут ордо-Кут», Элдик курултайды уюштуруу, жаштардын «Ак шумкар» уюмдары бар. Бул уюмдар Башмыйзамга элдик курултай түзүмүнүн киргизилишин, орус тилинен расмий тил макамын алып салуу демилгесин көтөрүп жатышат.
Канттагы аскер базасы үчүн аренда акы төлөнбөгөндүктөн Россиянын Кыргызстандын карызын кечишине жетишүү жөнүндө маселе кыргыз коомчулугунда көтөрүлүүдө. Орусиялык аскер базасынын келечек тагдыры жөнүндө Бишкекте 6-декабрда өткөн тегерек үстөл талкуусуна катышкандар Кыргызстан чет элдик аскер базаларын жайгаштырууда өзүнүн кызыкчылыгын жогору коюшу керек деп белгилешти.
«Кант» аба-аскерий базасынын азыркы жагдайын жана келечегин талдаган тегерек үстөлдөгү талкуу 6-декабрда Бишкек шаарында өттү. Тегерек үстөлдө авиабазаларын Кыргызстанга жайгаштырган АКШ, Орусия мамлекеттеринин саясий кызыкчылыктары, ага байланышкан проблемалар, пайдасы, өксүктөрү тууралуу сөз болду.
1-май райондук соту 2-декабрда 17-июндагы окуя үчүн айыпталып жаткан экс-спикер Мукар Чолпонбаевге байланыштуу ачылган кылмыш ишин кароону уланта алган жок. Буга күбөлөрдүн жетишсиздиги себеп болду. Бирок, бул күнкү отурумунда сот 17-июнда өкмөт үйүндө болгон окуяда таяк жеп, кийин көз жумган жоокердин атасынын арызын кабыл алды.
Кыргызстанда «Демократиялык күчтөр биримдиги» деп аталган республикалык жаңы саясий партия түзүлүп, анын уюштуруу жыйыны 27-ноябрда Бишкекте өттү. Курултай бекиткен саясий кеңештин курамына Жогорку Кеңештин депутаты Кубатбек Байболов, Борбор Азиядагы Америка университетинин вице-президенти, элчи жана Жогорку Кеңештин экс-депутаты Бакыт Бешимов, ишкер Өмүрбек Абдрахманов баштаган саясатчылар, коомдук ишмерлер киришти.
Конституциялык реформага көз салган байкоочулар «Баш мыйзамга өзгөртүү, толуктоо киргизүү жөнүндөгү» калктын кароосуна коюлган жаңы долбоордогу башкы өзгөчөлүктөрдүн бири катары өлүм жазасынын алынып салынышын белгилеп жатышат. Бирок бул маселе жаңы долбоордун алкагында талаш-тартышты жараткан маселелердин бири болууда.
Кыргызстанда март окуясынан кийин башталган конституциялык реформага эл аралык эксперттер кандай баа беришет? Бул маселени Кыргызстандагы коомдук саясий чөйрө 24-ноябрда Бишкекте талкуулоого киришти. Эки күнгө белгиленген тегерек үстөлдөгү бул талкууну президенттик администрация, Жогорку Кеңеш, Бириккен Улуттар Уюму, Европадагы коопсуздук жана кызматташтык уюму жана Венеция комиссиясы уюштурууда.
23-ноябрда өзбекстандык укук коргоочулар Германиянын Кыргызстандагы элчилигинин алдында пикет өткөрүп, Европарламентке жана Германия парламентине төрт талап койгон кайрылуу жолдошту. Төрт журналист жана бир укук коргоочу кол койгон бул кайрылууда Европа Биримдиги Өзбекстандын расмий өкүлдөрүнө карата берген санкциянын аткарылбай жатышына түшүндүрмө берүү талабы коюлган.
22-ноябрда Жогорку Кеңеште премьер министр Феликс Куловдун катышуусунда өкмөттүк саат болду. Бул күнү жаратылыш кырсыктарынын кесепеттерин жоюунун, күйүүчү-майлоочу май менен калкты жабдуунун абалы талкууга алынды. Күн тартибиндеги бул маселе Кыргызстандын бюджетине байланышкан айрым маселелердин козголушун шарттады.
Биринчи май райондук соту оор кылмыш жасагандыгынан шектелип жаткан Рысбек Акматбаев баштаган тогуз айыпталуучуга байланышкан ишти башкы прокуратуранын карамагына кайра кайтарды. Мындай чечимди сот өзүнүн 14-ноябрга белгиленген сот отурумунун башталышында чыгарып, аны жабырлануучулардын жана күбөлөрдүн сот отурумуна толук келбей коюшу менен негиздеди.
Дагы жүктөңүз
