Свабода расказвае пра людзей, чые імёны зьвязаныя з «плошчай Перамен», менскім дваром на скрыжаваньні вуліц Чарвякова, Кахоўскай і Сморгаўскага тракту, які стаў сымбалем пасьлявыбарных пратэстаў у Беларусі.
Менскі гарадзкі суд 11 лістапада не задаволіў пазоў Сьвятланы Гацко да Беларускай чыгункі аб прызнаньні незаконным яе звальненьня і аднаўленьні на працы. «У канцы спытала судзьдзяў, чаму гэтак несправядліва судзяць, дык паўцякалі ад мяне», — расказала Сьвятлана Гацко.
Швэдзкі эканаміст і дыплямат Андэрс Осьлюнд, аўтар дакладу «Санкцыі ЭЗ па Беларусі як эфэктыўны інструмэнт палітыкі», патлумачыў, чаму выступае за максымальна жорсткія і хуткія санкцыі.
Год таму, 12 лістапада 2020 году, пасьля жорсткага пабіцьця памёр Раман Бандарэнка. Увечары 11 лістапада ён выйшаў у свой двор, куды невядомыя прыехалі зразаць бел-чырвона-белыя стужкі «плошчы Перамен». Больш дадому ён не вярнуўся.
Чым можа абярнуцца для Беларусі прызнаньне анэксіі Крыму і візыт Лукашэнкі на паўвостраў? Якой будзе рэакцыя Кіева? Што будзе з гандлем паміж дзьвюма краінамі з памежным рухам? Пра гэта і пра іншае мы пагаворым з экспэртам Ўкраінскага інстытуту будучыні Ігарам Тышкевічам.
Жыхар «плошчы Перамен» Яўген, які працуе над кнігай, прысьвечанай падзеям восені 2020 году ля знакамітага муралу, расказаў Свабодзе, якой «плошча Перамен» была год таму і што там адбываецца цяпер.
Гэта ўсё розныя паняцьці. Калі людзі ратуюцца ад перасьледу ці вайны, то яны ўцекачы. 100 гадоў таму былі ў нашай гісторыі і „бежанцы“, але яны пакідалі Беларусь пад прымусам расейскай улады, таму слова расейскае. Разьбіраемся.
Беларускі Свабодны тэатар правёў адкрытую рэпэтыцыю новага спэктакля «Gloomy sunday». Ён прысьвечаны падзеям 9 жніўня 2020 году. Акторкі, харэографка, псыхатэрапэўтка падзяліліся ўражаньнямі са Свабодай.
Польскія мэдыкі валянтэрамі выпраўляюцца ў памежныя раёны, каб лячыць мігрантаў. Палякі, гатовыя дапамагчы іншаземцам, пакідаюць на вокнах зялёныя лямпачкі. Польскія НДА дабіваюцца ад дзяржаўных службоўцаў справядлівага стаўленьня да гэтых людзей.
Анколяг Надзея Пятроўская, алерголяг і імуноляг Ганна Барушка абмяркоўваюць патрабаваньне Аляксандра Лукашэнкі, каб беларускія лекары адпрацоўвалі 10 гадоў пасьля атрыманьня адукацыі.
Як нямецкае грамадзтва і палітыкі ўспрымаюць цяперашні міграцыйны крызіс? Чым адрозьніваюцца польская і нямецкая рэакцыі? Ці можа гэты крызіс ператварыцца ў эўрапейскую вайну? Ці гатовая Нямеччына размаўляць з Лукашэнкам?
Героі Лявона Вольскага абмяркоўваюць намер Лукашэнкі абавязаць дактароў адпрацоўваць 10 гадоў пасьля атрыманьня адукацыі.
Сёньня сотні мігрантаў спрабавалі прарваць заслону з калючага дроту на мяжы Беларусі і Польшчы. Што можа зрабіць Польшча, каб спыніць міграцыйны наступ? Якія мэты ставіць перад сабой Лукашэнка, учыняючы гэты наступ, і ці дасягне ён іх?
Грамадзкая ініцыятыва dissidentby паведаміла, што 15 лістапада ў Менскім абласным судзе пачнецца разгляд справы анархістаў.
Пераняць ад камуністаў нянавісьць да багатых, да «буржуйчыкаў», да крамнікаў, абудзіць старыя хімэры сацыяльнай зайздрасьці і нецярпімасьці ўзору кастрычніка 1917 году — спакусьлівы спосаб, каб згуртаваць дэзарыентаванае і зьбяднелае насельніцтва вакол аўтарытарнага рэжыму.
6 лістапада — дзень народзінаў галоўнай рэдактаркі самага папулярнага беларускага інтэрнэт-парталу Марыны Золатавай. Яго Марына сустрэне за кратамі, у СІЗА № 1, дзе яна ўжо паўгода.
Свабода паразмаўляла зь незалежнымі фотарэпартэрамі пра тое, як зьмянілася іх праца за апошні час, пра фотажурналістыку ў новай рэальнасьці і пачуцьцё адказнасьці перад людзьмі, якія з прычыны іх публікацый зазналі перасьлед.
На чыю карысьць цяперашнія рашэньні Вышэйшага дзяржсавету так званай «саюзнай дзяржавы»? Парадак дня паседжаньня відавочна расейскі.
Жыхар Іраку расказаў Радыё Свабода, як разам з групай у 16 чалавек ён на 9 дзён захрас у лесе паміж межамі. Зь ягоных словаў, ім даводзілася пераплываць халодную раку, яны мелі зь ежы толькі адну бульбіну штодня, і іх неаднаразова білі памежнікі з польскага і беларускага боку.
1 лістапада Эўрапейскі цэнтар канстытуцыйных правоў і правоў чалавека (ECCHR) і Сусьветная арганізацыя супраць катаваньняў (OMCT) падалі скаргу генэральнаму пракурору Нямеччыны супраць шасьці высокіх прадстаўнікоў службаў бясьпекі Беларусі.
Сярод праціўнікаў вакцынацыі ў Беларусі жанчын болей, чым мужчын; моладзь болей, чым людзі сталага ўзросту, асьцерагаецца пабочных эфэктаў; нэгатыўнае стаўленьне да вакцынаў ідзе з расейскіх інфармацыйных крыніц.
Пракурор Антон Цюменцаў запрасіў для анархіста Мікалая Дзядка пяць гадоў калёніі.
На працу за 9 месцаў гэтага году ўзялі на 52 тысячы чалавек менш, чым звольнілі.
Анархісты чакаюць суду ў СІЗА КДБ
Жонка Паўла зачытвае лісты ад мужа на ягоным ютуб-канале, іх слухаюць 66 тысяч падпісчыкаў.
ЦВК пачала падрыхтоўку да рэфэрэндуму аб зьменах у Канстытуцыю. Якую палітычную мадэль прадугледжвае праект Асноўнага закону? Ці варта чакаць паслабленьняў у палітычным жыцьці пасьля рэфэрэндуму?
Ці застанецца Віктар Бабарыка і іншыя палітвязьні бяз права на абарону? Што адзначаюць для абаронцаў палітвязьняў зьмены ў заканадаўстве аб адвакатуры, якія набылі моц 30 кастрычніка 2021 году? І чаму цяпер самім адвакатам патрэбная абарона?
Мы сабралі гісторыі 12 выдатных літаратараў, расстраляных 29 і 30 кастрычніка 1937 году. Усяго ў тыя дні было забіта больш за сто прадстаўнікоў беларускай інтэлігенцыі.
Якія ёсьць рэальныя супрацьпаказаньні да вакцынацыі? Ці патрэбныя грунтоўныя мэдычныя абсьледаваньні перад прышчэпкай? Якой павінна быць рэвакцынацыя, ці ўсім яна патрэбная і ці можна спалучаць розныя вакцыны? Ці лечыцца каранавірусам рак?
Мянчук Павал Лукаянаў прынцыпова не хадзіў на выбары 2020 году. Амаль праз год яго асудзілі на 4 гады калёніі за ўдзел у масавых беспарадках. Суд ішоў 6 гадзін.
«Заклікаючы да вакцынацыі дэмакратычныя сілы, могуць страціць частку электарату, але выратуюць жыцьці, а ковід-дысыдэнтцва Лукашэнкі можа быць даспадобы многім людзям, якія галасавалі за Ціханоўскую», — Сьвятлана Хілько.
Экс-палітвязень расказвае, чаму выехаў зь Беларусі ў першыя ж гадзіны пасьля вызваленьня, як ад яго дамагаліся абгавору Ціханоўскага і чым варта жыць беларусам далей.
Амаль 11 месяцаў таму арыштавалі Мікалая Аўтуховіча, удзельніка вайны ў Афганістане, былога прадпрымальніка і палітвязьня. Яго і яшчэ 12 чалавек вінавацяць у тэрарызьме, у тым ліку былую актывістку АГП Вольгу Маёраву і краязнаўца Ўладзімера Гундара. Што новага ў іхным жыцьці за кратамі?
27 кастрычніка – дзень памяці Вітаўта Вялікага, князя ВКЛ, які пераўтварыў княства ў адну з наймагутнейшых дзяржаваў тагачаснай Эўропы. А што вы ведаеце пра князя Вітаўта?
Ці сапраўдныя дадзеныя апытаньня ВЦИОМ у Беларусі, апублікаваныя днямі расейскімі тэлеграм-каналамі? Што азначае выпад беларускага прапагандыста Пуставога на адрас Пуціна? Ці будуць падпісаныя саюзныя праграмы 4 лістапада, як пра гэта абвяшчалася раней?
Героі Лявона Вольскага спрачаюцца пра тое, якія трэба абмежаваньні ў сувязі з эпідэміяй каранавірусу ў Беларусі.
Натальля Лявонава грала ў Горадзенскім абласным драматычным тэатры. Летась разам зь іншымі акторамі яна спыніла спэктакль у знак пратэсту супраць затрыманьня калегі, падпісвала лісты супраць гвалту, удзельнічала ў страйку, была звольненая за сваю пазыцыю і вымушана пакінула краіну.
Год таму каля ста працаўнікоў «Беларуськалію» былі ў страйку з патрабаваньнем адстаўкі Лукашэнкі, правядзеньня новых прэзыдэнцкіх выбараў і вызваленьня палітвязьняў. Да канца 2020 году, праз далучэньне працаўнікоў іншых прадпрыемстваў гораду, колькасьць страйкоўцаў павялічылася да 130 чалавек.
Доктар-рэаніматоляг Уладзімер Мартаў, былы загадчык аддзяленьня анэстэзіялёгіі і рэанімацыі Віцебскай бальніцы хуткай дапамогі — пра выгараньне дактароў падчас чацьвёртай хвалі пандэміі, высокую цану хлусьні і адказных за яе, пра гераізм мэдыкаў у «чумным бараку».
Мэдыкі, якія штодня сутыкаюцца з ахвярамі пандэміі, на ўмовах ананімнасьці камэнтуюць адмену масачнага рэжыму ў Беларусі. Некаторыя ня могуць стрымаць эмоцый і выказваюцца вельмі рэзка.
22 кастрычніка Гомельскі абласны суд у закрытым рэжыме разгледзеў скаргу 30-гадовага Дзьмітрыя Заломскага, інваліда па слыху, на рашэньне суду Чыгуначнага раёну Гомля. За камэнтары ў закрытым telegram-чаце Дзьмітрыя пакаралі пазбаўленьнем волі на 2 гады. Абласны суд пакінуў рашэньне раённага ў сіле.
Сёлета катэдра беларусістыкі Варшаўскага ўнівэрсытэту адзначае 65-гадовы юбілей. З нагоды гэтай даты загадчык катэдры, беларусіст і навуковец Радослаў Калета ў інтэрвію Свабодзе расказаў, як і навошта беларускую мову дасьледуюць і палякі, і беларусы.
Перадвыбарчае трыё — Марыя Калесьнікава, Сьвятлана Ціханоўская і Вераніка Цапкала — стала міжнароднай візытоўкай і ў пэўным сэнсе сымбалем рэвалюцыйнай Беларусі. Нарвэскі дэпутат Гейр Тоскедал вылучаў жанчын на Нобэлеўскую прэмію міру. Пра іх здымалі фільмы, пісалі кнігі і навуковыя працы.
Дзьмітры Фурманаў, які першым з асуджаных па «справе Ціханоўскага» выйшаў на волю, даў першае інтэрвію на свабодзе. Ён расказаў пра галюцынацыі ад холаду, самы радасны падарунак на Раство і аднаўленьне барады.
Адвакат і колішні кандыдат у прэзыдэнты Алесь Міхалевіч расказаў Радыё Свабода, што варта рабіць тым беларусам, якія пакінулі краіну, але адчуваюць рызыку, што можа прыйсьці запыт на іх экстрадыцыю. Ён таксама выказаўся пра судовую сыстэму Беларусі.
Супрацоўніца Манчэстэрскага гарадзкога ўнівэрсытэту, мікрабіёляг Вікторыя Дароніна тлумачыць, як працуюць даступныя ў Беларусі прышчэпкі.
Тэматычныя слоўнічкі ў малюнках — для пачаткоўцаў, для тых, хто вяртаецца да беларускае мовы, часам праз пакаленьні. Бальшыня словаў не выклікае пытаньняў. Акрамя хіба што „гіцля“ ды „імбрыка“.
Незарэгістраваная моладзевая грамадзка-палітычная арганізацыя «Малады фронт» працягвае дзейнічаць унутры краіны, але «ўлічвае рэаліі цяперашняй Беларусі».
Поўная адпаведнасьць афіцыйнай ідэалёгіі не заўсёды гарантуе захаваньне пасады. Свабода згадвае некалькі такіх выпадкаў.
Былы намесьнік камандзіра баявой групы антытэрарыстычнага падразьдзяленьня МУС Беларусі «Алмаз» Ігар Макар у эфіры каналу «Свабода Premium» расказаў пра шматгадовае жыцьцё ў эміграцыі, патлумачыў, што для яго азначае георгіеўская стужка, за якую яго шмат крытыкавалі.
Загрузіць яшчэ