Зь першага дня ўварваньня Расеі на тэрыторыю Украіны дэпутат Саэймы Юрыс Юраш не знаходзіў сабе месца. І зьмяніў дзелавы гарнітур на вайсковую форму, піша ўкраінская служба Радыё Свабода.
«Мы ў Латвіі разумеем: калі мы гэтую вайну ня выйграем тут, на ўкраінскай зямлі, то прадказаць, як гэта ўсё можа разьвівацца далей, немагчыма. Гэта не вайна Ўкраіны з агрэсарам, гэта вайна ўсяго цывілізаванага сьвету з Крамлём і ваеннымі злачынцамі», — кажа Юрыс Юраш, добраахвотнік «Карпатської Січі».
Юрыс Юраш амаль 20 гадоў працаваў у праваахоўных органах. Да выбраньня у Саэйму Латвіі ён кіраваў адным з аддзелаў Бюро прадухіленьня і барацьбы з карупцыяй. Мае вайсковы досьвед. Напачатку Юрыс Юраш быў адзіным іншаземцам у складзе добраахвотніцкага батальёну «Карпатська Січ». Цяпер побач зь ім ваююць байцы з многіх краін сьвету.
Кожны дзень становімся мацнейшымі
«Цяпер ёсьць ня толькі латвійцы, але і літоўцы, эстонцы, чэхі, амэрыканцы, бразыльцы, канадцы. У гэты момант ёсьць байцы з 18 дзяржаў. Мы добры прыклад, як выкарыстоўваць тых хлопцаў, у якіх гараць сэрцы і якія хочуць дапамагчы Ўкраіне, якія прыехалі сюды і не знайшлі магчымасьці праявіць сябе ў іншым падразьдзяленьні. Я адказваю за замежных хлопцаў, і мы штодня становімся мацнейшымі. Нам удасца стварыць вельмі баяздольнае падразьдзяленьне», — падкрэсьліў Юрыс Юраш.
«Убачанае шакавала»
Добраахвотніцкі батальён «Карпатська Січ» удзельнічаў у вызваленьні ад расейскіх войскаў населеных пунктаў Кіеўскай вобласьці, у прыватнасьці Ірпяня, Бравароў. Па словах байцоў батальёну, тое, што яны ўбачылі падчас абароны Кіева і Кіеўскай вобласьці — гэта трагедыя плянэтарнага маштабу, якой чалавецтва яшчэ не ацаніла цалкам. Юрыс Юраш разам з паплечнікамі пабываў у Бучы і Ірпяні пасьля адступленьня расейскіх войскаў.
«Гэта нелюдзі»
«Тое, што давялося пабачыць, розум адмаўляецца ўспрымаць. Ня верыцца, што ў ХХІ стагодзьдзі ўвогуле магчымая такая вайна, ужо ня кажучы пра той жах, што акупанты рабілі з цывільнымі людзьмі, як зьдзекаваліся, гвалтавалі, забівалі. Розум адмаўляецца гэта ўспрымаць. Эмацыйна гэта вельмі цяжка. Ня верыцца. Зьвяры так не паступаюць, гэта нелюдзі. Гэта шакавала ня толькі Украіну, але і ўвесь сьвет. За гэта будзе судзіць ваенны трыбунал», — кажа латвійскі добраахвотнік.
Дома Юраша чакаюць два сыны, 10 і 14 гадоў, зь якімі імкнецца размаўляць кожны вечар.
На днях ён разам з субратамі адпраўляецца на выкананьне новага баявога заданьня. У тыя мясьціны Ўкраіны, дзе дапамога вельмі патрэбная. Ён і яго таварышы разумеюць, што месяц будзе вельмі цяжкім, але байцы матываваныя.
«Мы выстаім»
«Калі хлопцам дадуць неабходныя матэрыяльна-тэхнічнае, мілітарнае абсталяваньне, зброю, то ўкраінскую армію, Украіну перамагчы нельга. Лёгка ня будзе. Няма сумневаў, што мы выстаім і захаваем украінскую незалежнасьць», — кажа Юрыс Юраш.
Вайна Расеі супраць Украіны
- А 5-й гадзіне раніцы 24 лютага 2022 году кіраўнік Расеі Ўладзімір Пуцін заявіў пра пачатак ваеннай апэрацыі супраць Украіны на Данбасе па просьбе груповак «ДНР» і «ЛНР». 21 лютага падчас тэлезвароту да расейцаў Пуцін назваў так званыя «ДНР» і «ЛНР» незалежнымі дзяржавамі ў межах абласьцей. 22 лютага Савет Фэдэрацыі ратыфікаваў гэтае рашэньне.
- Расейскія войскі атакавалі ў тым ліку з тэрыторыі Беларусі, выкарыстоўваючы лётнішчы, базы і дарогі. Прадстаўнікі рэжыму Лукашэнкі апраўдваюць вайну, яго праціўнікі лічаць тэрыторыю Беларусі акупаванай, многія заклікаюць да супраціву расейскім захопнікам. Насуперак заявам Пуціна пра атакі выключна на вайсковыя аб'екты, расейцы пачалі бамбаваць школы, дзіцячыя садкі і жылыя кварталы ўкраінскіх гарадоў.
- 2 красавіка 2022 году, пасьля вызваленьня гораду Буча пад Кіевам, фотакарэспандэнты апублікавалі дзясяткі фотаздымкаў, на якіх відаць сотні нябожчыкаў, ахвяр масавых забойстваў, учыненых расейскімі войскамі. Многія пахаваныя ў стыхійных брацкіх магілах. Вялікія разбурэньні прынесла расейская акупацыя і Барадзянцы.
- З 24 лютага Расея захапіла толькі адзін абласны цэнтар — Херсон. Расейскія войскі адступілі зь яго і з правабярэжнай часткі Херсонскай вобласьці ў лістападзе 2022 году. Горад быў акупаваны расейскімі войскамі ў першыя дні вайны фактычна без баёў. Увосень 2022 году ўкраінскія войскі правялі маштабны контранаступ, у выніку якога расейскія сілы пакінулі большасьць сваіх пазыцый у Харкаўскай вобласьці.
- Нягледзячы на першапачатковыя заявы Пуціна пра тое, што акупацыя ўкраінскіх тэрыторыяў не ўваходзіць у пляны ўварваньня, 30 верасьня 2022 году была абвешчана анэксія чатырох вобласьцяў Украіны (Данецкай, Запароскай, Луганскай і Херсонскай), у тым ліку і тэрыторыяў, якія Расея не кантралявала.
- 21 верасьня 2022 году Пуцін заявіў пра мабілізацыю ў Расеі. Пасьля гэтай заявы тысячы расейцаў накіраваліся на памежныя пункты і пачалі выяжджаць у Грузію, Казахстан, Армэнію, Манголію, Фінляндыю і іншыя краіны. У самой Расеі праціўнікі вайны падпалілі некалькі вайсковых камісарыятаў.
- У 2023 годзе Лукашэнка і Пуцін заявілі пра разьмяшчэньне ў Беларусі расейскай ядзернай зброі. 13 чэрвеня Лукашэнка сказаў, што частка ядзернай зброі ўжо дастаўлена з РФ у Беларусь. 16 чэрвеня Пуцін таксама заявіў, што першыя ядзерныя зарады ўжо дастаўленыя на тэрыторыю Беларусі, а астатнюю частку перамесьцяць «да канца лета або да канца году».
- 3 верасьня ўкраінскі брыгадны генэрал Аляксандар Тарнаўскі заявіў, што Ўзброеныя сілы Ўкраіны прарвалі першую лінію абароны на запароскім кірунку, на якую расейцы выдаткавалі больш за ўсё рэсурсаў.
- У канцы 2023 і на пачатку 2024 расейцы працягвалі масавыя абстрэлы ўкраінскіх гарадоў: Дніпры, Кіеве, Харкаве, Адэсе і іншых месцах дзясяткі людзей загінулі і атрымалі раненьні. Украінскі бок у адказ абстрэльваў расейскі Белгарад, некалькі чалавек загінулі. Узброеныя сілы дзьвюх краін рэгулярна атакуюць падкантрольныя адна адной тэрыторыі бесьпілётнікамі.
- Агулам з пачатку 2024 году ўкраінскія дроны пашкодзілі 18 расейскіх НПЗ, што прывяло да скарачэньня вытворчасьці амаль на 14%. У сакавіку былі атакаваныя такія абʼекты, як Разанскі НПЗ «Раснафты» і завод «Лукойла» ў Кстове ў Ніжагародскай вобласьці. Абодва ўваходзяць у топ-10 найбуйнейшых НПЗ Расеі і забясьпечваюць бэнзінам Маскву.
- 6 жніўня 2024 году Ўкраіна пачала апэрацыю ў Курскай вобласьці. 19 жніўня прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заявіў, што пад кантролем Украіны ў ходзе апэрацыі Ўзброеных сілаў Украіны знаходзяцца 92 паселішчы Курскай вобласьці Расеі. Галоўнакамандуючы Ўзброенымі сіламі Ўкраіны Аляксандар Сырскі ўдакладніў, што такіх населеных пунктаў 82. Улады Ўкраіны заявілі пра стварэньне ваенных камэндатураў і арганізацыі перадачы «гуманітарнай дапамогі ў населеныя пункты, якія знаходзяцца пад кантролем Украіны». Экспэрты Інстытуту вывучэньня вайны, прааналізаваўшы заявы і відэаматэрыялы з геалякацыяй, выказалі меркаваньне, што Ўкраіна кантралюе ў Курскай вобласьці ня ўсю тэрыторыю ў заяўленых межах прасоўваньня.
- 16-18 жніўня ўкраінскія сілы падарвалі тры масты, якія мелі стратэгічнае значэньне для матэрыяльна-тэхнічнага забесьпячэньня групоўкі расейскіх войскаў ва Ўкраіне і вайсковай авіяцыі, якая базуецца ў Курскай вобласьці.
- 17 лістапада Джо Байдэн зьняў абмежаваньні на нанясеньне ўдараў амэрыканскай дальнабойнай зброяй па тэрыторыі Расеі.
- З прыходам да ўлады ў ЗША Дональда Трампа рэзка актывізавалася тэма магчымых мірных перамоваў. Прэзыдэнт ЗША абнавіў свае патрабаваньні да эўрапейскіх краінаў-сяброў NATO павялічваць выдаткі на абарону. Таксама палітык заявіў, што хоча, каб Украіна дала Злучаным Штатам кантроль за сваімі радовішчамі рэдказямельных выкапняў у абмен на фінансавую падтрымку яе ваенных дзеяньняў супраць Расеі.
- У ноч на 14 лютага Расея бесьпілётнікам атакавала Чарнобыльскую АЭС, на саркафагу над разбураным у 1986-м пры чарнобыльскай катастрофе энэргаблёку пачаўся пажар, які ня могуць патушыць некалькі дзён.
- 12 лютага 2025 Трамп пагутарыў па тэлефоне з Пуціным, і 18 лютага 2025 году ў Эр-Рыядзе (Саудаўская Арабія) пачалася двухбаковая сустрэча з удзелам дзяржаўнага сакратара ЗША Марка Рубіё і кіраўніка МЗС Расеі Сяргея Лаўрова. Украіна на перамовы не запрошаная. Перад гэтым у Мюнхэне (Нямеччына) і Парыжы (Францыя) адбыліся, адпаведна, канфэрэнцыя па бясьпецы і саміт вядучых краінаў ЭЗ, але на іх так і ня выпрацавалі пляну доўгатэрміновай падтрымкі Ўкраіны. Акрамя таго, Вугоршчына — сябра Эўразьвязу, NATO і пры гэтым ляяльная да Расеі — дыстанцыявалася ад абмеркаваньня далейшай вайсковай дапамогі Кіеву, абвінаваціўшы іншыя краіны ў падбухторваньні далейшай вайны.
- У красавіку высьветлілася, што мірныя перамовы пакуль ня маюць посьпеху, а тым часам Украіна заявіла, што ведае імёны 155 кітайскіх наймітаў, якія падпісалі кантракты з Расеяй і пайшлі на вайну. Афіцыйны Пэкін заявіў, што сваіх грамадзянаў на вайну не адпраўляў, а наадварот, раіў жыхарам краіны трымацца падалей ад абодвух бакоў.
- Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.
