Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Ужо сёньня: 85 гадоў Уладзімеру Ганчарыку


Уладзімер Ганчарык, архіўнае фота
Уладзімер Ганчарык, архіўнае фота

Падзеі 29 красавіка ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Дзень у гісторыі

1770Джэймз Кук упершыню высадзіўся ў Аўстраліі.

1831 — Бітва пад Кейданамі. Камандзір паўстанцаў Маўрыцы Прозар на працягу дня абараняў заняты паўстанцамі горад Кейданы ад расейскіх войскаў і зрабіў ім немалыя страты (300 забітых, 100 параненых), але празь недахоп амуніцыі змушаны быў пакінуць горад.

1863 — Бітва атраду Сьвентарэцкага. У Ігуменскім павеце адбылася бойка паўстанцкага атраду пад кіраўніцтвам Баляслава Сьвентарэцкага з рэгулярнымі часткамі расейскай арміі. У выніку расейцы адбілі ў паўстанцаў абоз — каля сарака вазоў, а інсургенты пасьпелі схавацца ў лясах.

1905 — цар Мікалай ІІ падпісаў маніфэст пра непарушнасьць самаўладзтва.

1918 — Цэнтральная Рада Ўкраіны прыняла Канстытуцыю Ўкраінскай Народнай Рэспублікі, якая так і не набыла моц. Нямецкія войскі акупавалі Ўкраіну, на патрабаваньне нямецкай акупацыйнай улады Цэнтральная Рада была распушчаная, ліквідаваная Ўкраінская Народная Рэспубліка і ўтвораны гетманат Паўла Скарападзкага.

1945 — войскі саюзьнікаў вызвалілі вязьняў канцлягера Дахаў.

Брама концлягеру ў Дахау, надпіс на браме - Arbeit macht frei (Праца робіць свабодным)
Брама концлягеру ў Дахау, надпіс на браме - Arbeit macht frei (Праца робіць свабодным)

1975 — у часе віетнамскай вайны пачалася эвакуацыя амэрыканскага пэрсаналу з Сайгону.

1987 — пачатак „Дзьвінскага ралі’87“. Арганізаваны менскай „Талакой“ водны паход моладзі на знак пратэсту супраць будаўніцтва Дзьвінскай гідраэлектрастанцыі, у выніку чаго меліся быць затопленыя вялікія абшары Віцебшчыны.

1996 — выйшаў у сьвет першы том Беларускай энцыкляпэдыі.

1996 — Канстытуцыйны суд прызнае неадпаведным Канстытуцыі ўказ Лукашэнкі, паводле якога органы ўлады мусілі выконваць ягоныя прызнаныя неканстытуцыйнымі ўказы.

1997 — створана Арганізацыя па забароне хімічнай зброі.

У гэты дзень нарадзіліся

1884Самуіл Агурскі, беларускі і габрэйскі гісторык. Ахвяра сталінізму (памёр у ссылцы).

1887 — у Рэчыцкім павеце нарадзіўся Отан Гедэман, гісторык і краязнаўца.

1899Д'юк Элінгтан, амэрыканскі кампазытар.

Д'юк Элінгтан
Д'юк Элінгтан

1921Мікола Ермаловіч, гісторык, аўтар папулярных кніг па гісторыі Беларусі «Старажытная Беларусь», «Па сьлядах аднаго міту», «Беларуская дзяржава Вялікае княства Літоўскае».

Гісторык Мікола Ермаловіч
Гісторык Мікола Ермаловіч

1940 Уладзімер Ганчарык, адзіны кандыдат ад апазыцыі на прэзыдэнцкіх выбарах у 2001 годзе.

1961 — у Ваўкавыску нарадзіўся Сяргей Вераціла, паэт, эсэіст, перакладнік.

У памяці

1919 — бальшавікі расстралялі сьвятара Стара-Шаркоўшчынскай царквы Канстанціна Жданава. Ён далучаны да ліку праваслаўных сьвятых.

1924Міхаіл Пліс, беларускі праваслаўны сьвятар і грамадзкі дзяяч. Праваднік беларусізацыі царкоўнага жыцьця.

1931Яўхім Карскі, філёляг-славіст, мовазнаўца, фальклярыст, этнограф, заснавальнік навуковага беларусазнаўства.

Яўхім Карскі
Яўхім Карскі

1990 — у Нямеччыне памёр Юры Попка, выдавец і пісьменьнік (Юры Жывіца).

1995Андрэй Пяткевіч, паэт, удзельнік нацыянальна-дэмакратычнага руху 1980–1990-х, перасьледаваны КДБ.

2002Ігар Гермянчук, рэдактар газэты „Свабода“ і часопіса „Кур’ер“, дэпутат Апазыцыі БНФ у Вярхоўным Савеце 12-га скліканьня.

Кнігу Сяргея Астраўцова пра Ігара Гермянчука «Спадар Свабода» спампаваць можна тут.

Ігар Гермянчук, Прага, канец 1990-х
Ігар Гермянчук, Прага, канец 1990-х

2020 — ад каранавірусу памёр Генадзь Буцько, праваслаўны сьвятар менскага Петрапаўлаўскага сабору, які служыў там па-беларуску больш за 20 гадоў і меў 56 гадоў.

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава
XS
SM
MD
LG