Калі вы ў Беларусі
Фонд BYSOL
Пасуе для людзей унутры краіны і за яе межамі. Фонд цяпер працуе ў некалькіх кірунках дапамогі ўкраінцам і беларусам ва Ўкраіне.
«Першае — гэта тэлеграм-канал „BySOL Эвакуацыя“, дзе разьмяшчаем усю даступную найсьвяжэйшую інфармацыю, як людзі, якія апынуліся ў зоне баявых дзеяньняў, могуць пакінуць краіну. Спачатку гэта тычылася беларусаў, бо шмат тых, хто пераехаў ва Ўкраіну, ратуючыся ад Лукашэнкі, могуць стаць першымі ў сьпісе на ліквідацыю ці перасьлед у разе захопу краіны расейскімі акупантамі. На сёньня больш за 3500 чалавек мы правялі ад моманту атрыманьня заяўкі да перасячэньня мяжы», — кажа кіраўнік фонду Андрэй Стрыжак.
Таксама ў тэлеграм-канале ёсьць інфармацыя, як зьехаць зь Беларусі і Расеі.
«Гэта вельмі папулярныя запыты, галоўны допіс „Як зьехаць з Беларусі“ мае больш за 9000 рэпостаў і 240 000 праглядаў. Для людзей гэта вельмі актуальнае пытаньне, бо ёсьць інфармацыя пра абвяшчэньне ўсеагульнай вайсковай мабілізацыі для людзей з 18 да 60 гадоў без магчымасьці выехаць за мяжу».
Наступны кірунак працы фонду цяпер — лягістычная дапамога.
«Многія ініцыятывы сярод беларусаў і ўкраінцаў замежжа хочуць дапамагаць войску, цывільнаму насельніцтву. Яны могуць здабыць і сабраць неабходныя рэчы на Захадзе, але ёсьць праблема з дастаўкай ва Ўкраіну, асабліва ў цэнтральныя вобласьці. Маем некалькіх партнэраў, зь якімі разам працуем над „зялёным калідорам“ у выпадку кожнага вайсковага грузу, які дастаўляецца ва Ўкраіну».
Трэці кірунак — гэта зборы на вайсковую і гуманітарную дапамогу.
«Гуманітарная катэгорыя ўключае ў сябе дапамогу некалькім арганізацыям, якія працуюць унутры Ўкраіны, дапамагаюць украінцам. Вайсковая — гэта дапамога беларускім добраахвотнікам, якія пайшлі ваяваць на баку Ўкраіны. Пазаўчора пайшоў першы канвой, які даставіць грузы, пераважнамэдычныя, трохі ёсьць абарончых і тактычных прыладаў. Учора ранкам мы закупілі два рэанімабілі, перасоўныя шпіталі. Цяпер машыны рыхтуюцца да выхаду. Вельмі спадзяюся, што днямі яны ўжо будуць стаяць у абароне Ўкраіны».
Таксама фонд плянуе закупіць 10 эвакуацыйных джыпаў, на якія цяпер зьбіраюць сродкі.
«Асаблівасьць гэтай тэхнікі ў тым, што яна можа вывозіць параненых ня толькі па добрай дарозе, але і па бездарожжы. У гэтым іх вельмі вялікая карысьць. Працуем далей, шукаем магчымасьці. Ёсьць у нас такі яшчэ кірунак, калі людзі зь вялікімі грашыма да нас зьвяртаюцца, просяць знайсьці пастаўнікоў, і мы іх зводзім між сабой. Робім амаль тое самае, што рабілі ў свой час у ByCOVID19, але цяпер гэта вайна».
Пакінуць данаты для Ўкраіны і беларускіх добраахвотнікаў, якія ваююць на яе баку, можна тут і тут.
«Цэнтар беларускай салідарнасьці»
Цэнтар стварыў інтэрактыўную мапу дапамогі ўцекачам з Украіны. На ёй вы можаце ня толькі прапанаваць сваю дапамогу, але і атрымаць яе.
Чырвоны Крыж
Арганізацыя ў Беларусі зьбірае сродкі на дапамогу вымушаным перасяленцам з Украіны . Таксама можна ахвяраваць і на сайце арганізацыі ва Ўкраіне. Калі плата не праходзіць, можна паспрабаваць празь міжнародную плятформу Чырвонага Крыжа.
UNICEF
Фонд пачаў збор для ўкраінскіх дзетак. Арганізацыя забясьпечвае дзяцей і іхныя сем’і пітной вадой і прадуктамі, працуе над паляпшэньнем умоваў уцекачоў. Дапамагчы можна тут.
«Твоя Опора»
Гэты дабрачынны фонд дапамагае ўкраінскім сем’ям, пацярпелым ад ваенных дзеяньняў.
Калі вы за межамі Беларусі
Беларускі Моладзевы Хаб у Варшаве пачаў збор на дапамогу ўцекачам з Украіны. Вы можаце даць прытулак у сваім доме на дзень ці тыдзень. Для гэтага трэба запоўніць анкету тут. Калі вы не гатовыя прымаць людзей у сябе, можна ахвяраваць грошы на арэнду гостэляў для ўцекачоў.
Таксама можна падтрымаць беларусаў ва Ўкраіне, якія пакінулі свае дамы і вымушаныя перасяляцца на захад краіны.
Дапамагчы ўкраінцам з жытлом у іншых краінах можна тут:
Вы таксама можаце стаць валянтэрам на мяжы і аказваць першую дапамогу ўцекачам, калі вы ў Польшчы, Румыніі ці Малдове.
Палякі разам зь беларусамі стварылі мапу дапамогі ўцекачам ля ўкраінска-польскай мяжы. На ёй вы зразумееце, чым можаце быць карыснымі.
У Польшчы адкрыты склад, куды можна адпраўляць сухія пайкі, мэдыкамэнты, коўдры, іншую гуманітарную дапамогу з усяго сьвету, якую накіруюць ва Ўкраіну.
Можна зьвярнуцца і ў польскую валянтэрскую ініцыятыву DAR, яны дапамагаюць на мяжы, арганізуюць праезд і жыльлё для ўцекачоў.
Беларускі Free Shop Partyzanka ў Варшаве зьбірае гуманітарную дапамогу для ўцекачоў на мяжы. Туды можна прынесьці розныя рэчы, а таксама стаць валянтэрам і дапамагчы ініцыятыве.
Напад Расеі на Ўкраіну
- А 5-й гадзіне раніцы 24 лютага 2022 году кіраўнік Расеі Ўладзімір Пуцін заявіў пра пачатак ваеннай апэрацыі супраць Украіны на Данбасе па просьбе груповак «ДНР» і «ЛНР». 21 лютага падчас тэлезвароту да расейцаў Пуцін назваў так званыя «ДНР» і «ЛНР» незалежнымі дзяржавамі ў межах абласьцей. 22 лютага Савет Фэдэрацыі ратыфікаваў гэтае рашэньне.
- Расейскія войскі атакавалі ў тым ліку з тэрыторыі Беларусі, выкарыстоўваючы лётнішчы, базы і дарогі. Прадстаўнікі рэжыму Лукашэнкі апраўдваюць вайну, яго праціўнікі лічаць тэрыторыю Беларусі акупаванай, многія заклікаюць да супраціву расейскім захопнікам. Насуперак заявам Пуціна пра атакі выключна на вайсковыя аб'екты, расейцы пачалі бамбаваць школы, дзіцячыя садкі і жылыя кварталы ўкраінскіх гарадоў.
- 2 красавіка 2022 году, пасьля вызваленьня гораду Буча пад Кіевам, фотакарэспандэнты апублікавалі дзясяткі фотаздымкаў, на якіх відаць сотні нябожчыкаў, ахвяр масавых забойстваў, учыненых расейскімі войскамі. Многія пахаваныя ў стыхійных брацкіх магілах. Вялікія разбурэньні прынесла расейская акупацыя і Барадзянцы.
- З 24 лютага Расея захапіла толькі адзін абласны цэнтар — Херсон. Расейскія войскі адступілі зь яго і з правабярэжнай часткі Херсонскай вобласьці ў лістападзе 2022 году. Горад быў акупаваны расейскімі войскамі ў першыя дні вайны фактычна без баёў. Увосень 2022 году ўкраінскія войскі правялі маштабны контранаступ, у выніку якога расейскія сілы пакінулі большасьць сваіх пазыцый у Харкаўскай вобласьці.
- Нягледзячы на першапачатковыя заявы Пуціна пра тое, што акупацыя ўкраінскіх тэрыторыяў не ўваходзіць у пляны ўварваньня, 30 верасьня 2022 году была абвешчана анэксія чатырох вобласьцяў Украіны (Данецкай, Запароскай, Луганскай і Херсонскай), у тым ліку і тэрыторыяў, якія Расея не кантралявала.
- 21 верасьня 2022 году Пуцін заявіў пра мабілізацыю ў Расеі. Пасьля гэтай заявы тысячы расейцаў накіраваліся на памежныя пункты і пачалі выяжджаць у Грузію, Казахстан, Армэнію, Манголію, Фінляндыю і іншыя краіны. У самой Расеі праціўнікі вайны падпалілі некалькі вайсковых камісарыятаў.
- У 2023 годзе Лукашэнка і Пуцін заявілі пра разьмяшчэньне ў Беларусі расейскай ядзернай зброі. 13 чэрвеня Лукашэнка сказаў, што частка ядзернай зброі ўжо дастаўлена з РФ у Беларусь. 16 чэрвеня Пуцін таксама заявіў, што першыя ядзерныя зарады ўжо дастаўленыя на тэрыторыю Беларусі, а астатнюю частку перамесьцяць «да канца лета або да канца году».
- 3 верасьня ўкраінскі брыгадны генэрал Аляксандар Тарнаўскі заявіў, што Ўзброеныя сілы Ўкраіны прарвалі першую лінію абароны на запароскім кірунку, на якую расейцы выдаткавалі больш за ўсё рэсурсаў.
- У канцы 2023 і на пачатку 2024 расейцы працягвалі масавыя абстрэлы ўкраінскіх гарадоў: Дніпры, Кіеве, Харкаве, Адэсе і іншых месцах дзясяткі людзей загінулі і атрымалі раненьні. Украінскі бок у адказ абстрэльваў расейскі Белгарад, некалькі чалавек загінулі. Узброеныя сілы дзьвюх краін рэгулярна атакуюць падкантрольныя адна адной тэрыторыі бесьпілётнікамі.
- Агулам з пачатку 2024 году ўкраінскія дроны пашкодзілі 18 расейскіх НПЗ, што прывяло да скарачэньня вытворчасьці амаль на 14%. У сакавіку былі атакаваныя такія абʼекты, як Разанскі НПЗ «Раснафты» і завод «Лукойла» ў Кстове ў Ніжагародскай вобласьці. Абодва ўваходзяць у топ-10 найбуйнейшых НПЗ Расеі і забясьпечваюць бэнзінам Маскву.
- 6 жніўня 2024 году Ўкраіна пачала апэрацыю ў Курскай вобласьці. 19 жніўня прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заявіў, што пад кантролем Украіны ў ходзе апэрацыі Ўзброеных сілаў Украіны знаходзяцца 92 паселішчы Курскай вобласьці Расеі. Галоўнакамандуючы Ўзброенымі сіламі Ўкраіны Аляксандар Сырскі ўдакладніў, што такіх населеных пунктаў 82. Улады Ўкраіны заявілі пра стварэньне ваенных камэндатураў і арганізацыі перадачы «гуманітарнай дапамогі ў населеныя пункты, якія знаходзяцца пад кантролем Украіны». Экспэрты Інстытуту вывучэньня вайны, прааналізаваўшы заявы і відэаматэрыялы з геалякацыяй, выказалі меркаваньне, што Ўкраіна кантралюе ў Курскай вобласьці ня ўсю тэрыторыю ў заяўленых межах прасоўваньня.
- 16-18 жніўня ўкраінскія сілы падарвалі тры масты, якія мелі стратэгічнае значэньне для матэрыяльна-тэхнічнага забесьпячэньня групоўкі расейскіх войскаў ва Ўкраіне і вайсковай авіяцыі, якая базуецца ў Курскай вобласьці.
- 17 лістапада Джо Байдэн зьняў абмежаваньні на нанясеньне ўдараў амэрыканскай дальнабойнай зброяй па тэрыторыі Расеі.
- З прыходам да ўлады ў ЗША Дональда Трампа рэзка актывізавалася тэма магчымых мірных перамоваў. Прэзыдэнт ЗША абнавіў свае патрабаваньні да эўрапейскіх краінаў-сяброў NATO павялічваць выдаткі на абарону. Таксама палітык заявіў, што хоча, каб Украіна дала Злучаным Штатам кантроль за сваімі радовішчамі рэдказямельных выкапняў у абмен на фінансавую падтрымку яе ваенных дзеяньняў супраць Расеі.
- У ноч на 14 лютага Расея бесьпілётнікам атакавала Чарнобыльскую АЭС, на саркафагу над разбураным у 1986-м пры чарнобыльскай катастрофе энэргаблёку пачаўся пажар, які ня могуць патушыць некалькі дзён.
- 12 лютага 2025 Трамп пагутарыў па тэлефоне з Пуціным, і 18 лютага 2025 году ў Эр-Рыядзе (Саудаўская Арабія) пачалася двухбаковая сустрэча з удзелам дзяржаўнага сакратара ЗША Марка Рубіё і кіраўніка МЗС Расеі Сяргея Лаўрова. Украіна на перамовы не запрошаная. Перад гэтым у Мюнхэне (Нямеччына) і Парыжы (Францыя) адбыліся, адпаведна, канфэрэнцыя па бясьпецы і саміт вядучых краінаў ЭЗ, але на іх так і ня выпрацавалі пляну доўгатэрміновай падтрымкі Ўкраіны. Акрамя таго, Вугоршчына — сябра Эўразьвязу, NATO і пры гэтым ляяльная да Расеі — дыстанцыявалася ад абмеркаваньня далейшай вайсковай дапамогі Кіеву, абвінаваціўшы іншыя краіны ў падбухторваньні далейшай вайны.
- Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.
