Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Ужо сёньня: гадавіна пачатку апошняга сойму Рэчы Паспалітай


Аркадзь Смоліч
Аркадзь Смоліч

Падзеі 17 чэрвеня ў беларускай і сусьветнай гісторыі.

Дзень у гісторыі

1793 – у Горадні пачаў працу апошні сойм Рэчы Паспалітай, які скасаваў Канстытуцыю 3 траўня і замацаваў рашэньне пра другі падзел краіны.

1876 – міністэрства ўнутраных справаў Расейскай імпэрыі забараніла друкаваць вучэбныя і навукова-папулярныя кнігі на ўкраінскай мове.

1898 – Сэнат ЗША даў згоду на анэксію Гаваяў.

1934 – пачаў дзейнічаць Бяроза-Картускі лягер палітычных зьняволеных.

Будынак вязьніцы ў Бяроза-Картускім лягеры
Будынак вязьніцы ў Бяроза-Картускім лягеры

1935 – стварылі амэрыканскую кінакампанію «Paramount Pictures».

1940 – у Латвію і Эстонію ўвялі савецкія войскі.

1953 – адбылося паўстаньне працоўных у ГДР: больш чым у 700 мясцовасьцях прайшлі антыўрадавыя страйкі і дэманстрацыі. Выступы задушыла група савецкіх войскаў у ГДР.

У гэты дзень нарадзіліся

1882 — Ігар Стравінскі, расейскі кампазытар, дырыжор і піяніст беларускага паходжаньня, адзін з найбуйнейшых прадстаўнікоў усясьветнай музычнай культуры XX стагодзьдзя.

1936 — Кен Лоўч, брытанскі кінарэжысэр, клясык эўрапейскага кіно.

1949 — Уладзімер Русак, беларускі праваслаўны духоўнік.

Пасьля таго набажэнства прыхаджане віцебскай Казанскай царквы разыходзіліся пад асабліва моцным уражаньнем: дыякан Уладзімер прысьвяціў казань пакутнікам за веру ў Савецкім Саюзе. Адразу трэба зазначыць: казань прагучала ў 1983 годзе. Камуністычна я імпэрыя яшчэ не зьбіралася паміраць, і ў той самы вечар адзін зь вернікаў-нявернікаў, прымацаваны да храму інфарматар, напісаў справаздачу таварышу опэру. Апальнага айца Ўладзімера пазбавілі месца служэньня і выслалі ў Жыровіцкі манастыр.

Уладзімер Арлоў, Імёны Свабоды, 4-е выданьне, с. 742–743.

У памяці

1696 — памёр кароль Рэчы Паспалітай і вялікі князь літоўскі Ян ІІІ Сабескі.

1938 — у Омску расстраляны Аркадзь Смоліч, дзяяч Беларускай Народнай Рэспублікі, навуковец ў галіне эканомікі і сельскай гаспадаркі, географ, картограф.

Бываюць пісьменьнікі, кнігі якіх нагадваюць сумныя падручнікі, але бываюць і навукоўцы, чые падручнікі чытаюцца зь ня меншай цікавасьцю, чым добры мастацкі твор. Менавіта так я чытаў перавыдадзеную на пачатку 1990-х «Геаграфію Беларусі» Аркадзя Смоліча, што ўпершыню пабачыла сьвет у 1919-м у Вільні, адкрываючыся актуальным і сёньня эпіграфам: «Каб Беларусь перастала быць краем, невядомым для саміх беларусаў».

Тысячы й тысячы чытачоў «Геаграфіі» гэтая кніга ў дваццатыя гады мінулага стагодзьдзя ня проста захапляла зьместам і зачароўвала моваю. Яна вяртала ім Радзіму. На ёй узгадоўвалася пакаленьне нацыянальна сьвядомай моладзі. «Геаграфія» Смоліча й цяпер застаецца неперасягнутым узорам навукова-папулярнага апісаньня нашае зямлі.

Уладзімер Арлоў, Імёны Свабоды, 4-е выданьне, с. 180–181.

1996 — памёр Томас Сэмюэл Кун, амэрыканскі гісторык і філёзаф навукі. Ягоная кніга «Структура навуковых рэвалюцый» зьяўляецца адной з найбольш цытаваных навуковых публікацый за ўсю гісторыю навукі.

Кацярына Андрэева Андрэй Аляксандраў Марына Золатава
XS
SM
MD
LG