مسعود ۱۴ ساله باشندهٔ ولایت ننگرهار آماده میشود، اما نه برای رفتن به مکتب، بلکه برای کار ،آن هم کاری که به مشکل می تواند با دستان کوچک اش آن را انجام دهد.
او به عوض بکس مکتب، کراچی باربری دارد تا با انتقال بارهای مردم نفقهٔ خانوادهٔ ده نفریاش را پیدا کند. مسعود به رادیو آزادی میگوید:
«در خانه ده نفر هستیم، پدرم کهن سال است، دو برادرم تکلیف عصبی دارند، مجبور هستم غریب هستیم باید کار کنم، بار مردم را از یکجا به جای دیگر انتقال میدهم، توانایی این کار را ندارم، اما بازهم کار بلندتر از توان خود را انجام میدهم.»
انصار باشندهٔ ولایت فراه که ۱۵ سال دارد در ترمیم گاه موتر کار میکند.
او به رادیو آزادی گفت، فقط دو سال در مکتب درس خوانده است.
«به خاطر خانه خود کار میکنم، هر هفته پول میدهند، هفت صد میشود، برای خانه روغن، آرد برنج میخرم، پدرم مریض است، برادرم کوچک است، یک دوسال مکتب خواندم، اما دیگر به خاطر کار نتوانستم.»
ارشاد کودک ۱۵ ساله از دیگر کودکان کارگر در ولایت خوست است که از مکتب بازمانده و خریطهٔ پلاستکی میفروشد.
او به رادیو آزادی گفت با پول به دست آمده از آن شب ها برای خانه غذا میبرد:
«من بچهٔ بزرگ خانواده هستم، روزانه گاهی پنجاه و گاهی صد افغانی کار میکنم، وضعیت افغانستان خوب نیست و کار هم وجود ندارد.»
هر چند مشخص نیست که چه تعداد از کودکان به دلیل انجام کار های شاقه از رفتن به مکتب در افغانستان بازمانده اند ،اما در حال حاضر کودکان زیادی در افغانستان در ترمیمگاههای موتر، دکان های خیاطی، رستورانتها و حتی داش های خشتپزی، کار در کشتزار ها ،باغ ها و چراندن مواشی مشغول کار اند.
ملل متحد: در حال حاضر ۱۹ درصد کودکان در افغانستان به کار مشغولاند.
به اساس گزارش برخی سازمان های مدافع حقوق کودکان،کودکان کارگر در افغانستان در معرض تهدیدات جدی قرار دارند.
از سوی هم فردین حمید بها، یک فعال حقوق کودکان در کابل این مورد به رادیو آزادی گفت:
«هزارن کودک در افغانستان به علت مجبوری و ناداری کارهای شاقه را میکنند، کارهای است که بالاتر از توان شان است، کودکان که در این سن باید به خاطر آموزش و پرورش به مکتب بروند، کار شاقه میکنند، از موسسههای که در این بخش کار میکنند میخواهم به این کودکان و خانوادههای شان کمک کنند و آنها را به سرپرستی بگیرند تا درس بخوانند و آیندهٔ درخشان داشته باشند.»
دفتر هماهنگی کمکهای بشردوستانۀ ملل متحد، اوچا، نزدیک به دو ماه قبل گفت که در حال حاضر ۱۹ درصد کودکان در افغانستان به کار مشغولاند.
همچنان اخیرا صندوق حمایت از کودکان ملل متحد (یونسیف) در یک گزارش گفت که نزدیک به ۴۰ درصد کودکان به علت بیجاشدن خانوادهها و مهاجرت، رویدادهای طبیعی، نگرانی از مواد منفجر ناشده و وارد شدن فشار بر کودکان و خانوادهها را در جریان بحرانها با بیماریهای شدید روحی و روانی مواجه شده اند.
بر اساس قانون حمایت از حقوق کودکان در افغانستان کودک به شخصی گفته می شود که هنوز سن هجده سالگی را تکمیل نکرده باشد.
در ماده چهل و نهم قانون اساسی افغانستان که قبل از حاکمیت دوباره طالبان در این کشور نافذ بود آمده که که تحمیل کار بر اطفال جواز ندارد.
سریع الله ابراهیمی سخنگوی وزارت کار و امور اجتماعی حکومت طالبان به سوالات رادیو آزادی در این مورد پاسخ نداد.
با آنکه هنوز کار های عملی برای بهبود وضعیت زنده گی کودکان کارگر در افغانستان به نظر نمی رسد، اما برخی مقام های طالبان پیش از این از تلاش ها برای کمک به کودکان بی سرپرست و کار گر سخن زده اند.
پس از حاکمیت دوبارۀ طالبان در افغانستان، مشکلات اقتصادی، بیکاری و فقر در این کشور افزایش یافته که بر اساس آمار سازمان ملل متحد، در حال حاضر نزدیک به ۲۴ میلیون نفر در این کشور به کمکهای بشردوستانه نیاز دارند.