به دلیل افزایش فقر در بامیان، خانواده ها مجبورند فرزندان خود را برای کارهای شاقه به شهر بفرستند.
محمد علی ۱۵ ساله در یک نانوایی در شهر بامیان در مرکز افغانستان٬ شاگرد است.
او هر روز در هوایی گرم و طاقت‌فرسا، حرارت آتش سوزان تنور را نیز تحمل می‌کند.
می گوید که پدرش در یک حادثه ترافیکی چهارسال قبل در بامیان جان داد و اکنون او با مادر و دو خواهر کوچکش زندگی می‌کند و نان‌آور خانواده اش است.
محمد علی از این کارش روزانه ۵۰ افغانی در آمد دارد. وی میگوید:
"کار می کنم بخاطر رفع مشکلات اقتصادی در امد که دارم میخواهم به فامیل کمک کنم اقتصاد هم ضعیف است"
محمد علی دوست دارد مکتب بخواند، اما با توجه به شرایط خانوادگی، این امکان به‌راحتی برای او فراهم نیست.
نیکبخت مادر محمد علی تا دوسال پیش در یکی از ادارت دولتی بامیان صفا کار بود اما با باز گشت طالبان به قدرت از تابستان سال ۱۴۰۰ تا اکنون بیکار است.
او می گوید که به دلیل فقر و ناداری مجبور شده فرزندش را به کارهای شاقه بفرستد.
این خانم که خودش نیز لباس های برخی محصلین پوهنتون بامیان را شستشو می کند می گوید می خواهد از این طریق در تامین مخارج خانواده با پسرش کمک کند.
نیکبخت در هنگام صحبت با رادیو آزادی آه کشید و گفت:
"می گذرانیم یک قسم، چی کنیم دیگه؟ عاید خانه نباشد و در آمد نباشد آدم از کجا کند؟ میگذرانیم خداوند آورده."
در کنار نیکبخت، بسیاری ازخانواده ها این روزها کودکان شان را به دلیل فقر در بامیان، به کارهای شاق می فرستند.
در گذشته نان آوران شمار زیادی از این خانواده ها زنانی بودند که در اداره های غیر دولتی کار میکردند و اکنون بیکار شده اند.
فعالان مدنی می گویند که این وضعیت پس از آن به میان آمده که طالبان در ۲۴ دسامبر۲۰۲۲ برکار زنان در موسسات ممنوعیت وضع کردند و روند کمک رسانی سازمانهای جهانی به مردم کاهش یافت.
به گفته آنان وضع محدودیت ها، خشکسالی، کاهش کمک های بشردوستانه زندگی دهها تن را در بامیان به خطر روبرو کرده است.
فاطمه میرزایی یک فعال مدنی در بامیان است. وی میگوید:
"وقتی اینها [طالبان] زنان را از کار کردن در موسسات منع کردند هیچ طرح بدیل وجود نداشت، بیشتر خانم هایکه در ادارت کار می کردند تنها نان آور فامیل شان بودند اینها یک فامیل از منبع در آمد شان محروم ساختند. زنان به چالش مواجه است اطفال بی سرپرست به چالش مواجه است کودکان کار افزایش یافته، حتا دختران کوچک در بازار اسپندی و تگدی می کنند از آنان انواع سوء استفاده ها صورت می گیرد، در این قسمت دولت هیچ توجه نشان نداده است."
مقام های اداره محلی طالبان در بامیان نیز افزایش فقر را تائیید میکنند اما علت عمدۀ آنرا خشکسالی میدانند.
عبدالصبور فرزان سیغانی، سخنگوی والی طالبان در بامیان به رادیو آزادی گفت که اداره محلی بامیان به همکاری موسسات برای اشتغال زایی و کمک رسانی برنامه های دارد:
"اداره محلی بامیان همچنان در تلاش است که با موسسات همکار برای اطفال و نو جوانان در بامیان زمینه کار را فراهم کند و همچنان برای افراد که از مجبوریت دست به کارهای شاقه میزنند برای آنها کارهای مناسب و زمینه تعلیم فراهم کند."
نگرانی ها از افزایش فقر در بامیان در حالی بالا می گیرد که به تازه گی کارل سکاو، معاون رئیس اجرایی برنامۀ جهانی غذا (دبلیو ایف پی) در ششم ماه اسد در یک نشست خبری گفت که در ماه مارچ سال روان میلادی این اداره سطح کمک‌های عاجل‌اش را در افغانستان از ۷۵ درصد به ۵۰ درصد کاهش داده است.
از طرف هم به تازگی دفتر هماهنگی امور بشردوستانه سازمان ملل متحد (اوچا) گفته است که برای عملی کردن پلان رساندن کمک‌های بشری در ماه‌های باقی ماندۀ سال ۲۰۲۳ میلادی با کمبود بودجه روبه‌رو است.
اما اکنون در کنار خانواده محمد علی کودک کارگر در بامیان صدها خانواده دیگر نیز در این ولایت انتظار کمک رسانی از سوی سازمان های مددرسان و حکومت طالبان را دارند.
گزارش : منصور خسرو
