Бишкектен 500дөй чакырым алыста, Кытай менен Кыргызстандын чек арасына жакын жайгашкан Ак-Шыйрак айыл аймагы 1937-жылы түптөлгөн. Бул айыл аймагына Ак-Шыйрак, Ыштык, Кара-Сай айылдары жана бир нече кыштоо конуштары кирет.
OCCRP - Уюшкан кылмыштуулукту жана коррупцияны иликтөө менен алектенген борбор Кыргызстандагы медиа өнөктөшү Temirov LIVE редакциясы менен Фейсбуктагы пикир үчүн соттолуп кеткен Каныкей Аранованын иши боюнча иликтөө жарыялады.
“Бир айыл - бир продукт” долбоорунун алкагында Кыргызстандын айыл-аймактарында жашаган жигердүү жарандар чакан ишкерликти башташууда. Бири чучукту ыштап, сый тамактын жаңы түрүн жасап жатса, башкасы сүзмөнү түрдүү өсүмдүктөрдүн аралашмасы менен кайнатып, кыям чыгарууда.
Жарым жылдын ичинде эле дарыгерлер менен бейтаптар чырдашкан, керек болсо кол салууга чейин жеткен бир нече учурлар катталды. Ар бир окуя тараптардын бирин бири айыптоосу менен коштолот.
Бишкекте “Тез жардамдын” кызматкери сабалды деген окуя Ленин райондук милициясында тергеле баштады. 30-июнда социалдык тармакта көп кабаттуу үйдүн алдында эс учун жоготуп жаткан дарыгердин видеосу тараган. Алдын ала маалымат боюнча ал ошол үйгө чакыруу менен келген.
Ош облусунун Кара-Кулжа районунда автоунааны сел агызып, бир үй-бүлөдөн төрт адам мерт болду. Алардын экөө балдар. 28-июнда Ноокат районунда да катуу сел жүрүп, он кишинин өмүрүн алган. Алар да бир үй-бүлөнүн мүчөлөрү болчу.
Доктор Камилла Уордроп Аллейн ракета куруу боюнча эң белгилүү адистердин бири. Ал NASAда дээрлик 30 жылдай иштеп, айга коно турчу ракеталардын экипаж отурчу бөлүгүн жасап келген. Ал Кыргызстанга келип, жаштар менен жолугуп, тажрыйбасы жана билими менен бөлүштү.
Кыргызстанда уюлдук телефондорду милдеттүү түрдө каттоодон өткөрүү жараяны башталды. Ишти Мамлекеттик идентификациялоо системасы алып барат. Ал системага УКМК, ИИМ, Салык кызматы, Бажы кызматы, байланыш операторлору жана идентификациялоо оператору кирет.
Кыргызстанда мобилдик телефондорду милдеттүү түрдө каттоодон өткөрүү жараяны башталды. Ишти Мамлекеттик идентификациялоо системасы алып барат. кмөттүн токтомуна ылайык, ал системага УКМК, ИИМ, Салык кызматы, Бажы кызматы, байланыш операторлору жана идентификациялоо оператору кирет.
Антибиотикти өзүм билемдик менен колдонуу - ден соолукка олуттуу зыян келтирет. Саламаттык сактоо министрлигинин маалыматында былтыр январда эле 9 киши анафилактикалык шоктон жабыркап, бирөө каза тапкан. “Эже-сиңдилер” берүүсүндө антибиотиктерди көзөмөлсүз пайдалануунун кесепеттерин талкуулайбыз.
Кыргыз бийлиги Бишкектин четиндеги кум-шагыл чыккан карьерди экологиялык нормаларга таянып, ал жерди иштеткен компаниядан өз карамагына алган. Эми өкмөт өзү экологиялык эрежелерди бузуп, күрдөөлдүү өндүрүш түзүүгө киришкенине жергиликтүү тургандар жана экологдор нааразы.
Зордук-зомбулук көрсөткөн киши жаңжал чечилгенге үйдөн кетиши керек. Мындай демилге камтылган мыйзам долбоорун Жогорку Кеңештин депутаттары жактырбай, артка жөнөтүштү. Демилгеге каршы чыккан эл өкүлдөрү мындай чаралар кыргыздын салт-санаасына туура келбей турганын жүйө келтирүүдө.
“Биз, Асман, Байрактар жана искусство” дал ушундай аталыштагы көргөзмө Бишкектин чет жакасындагы Күн-Туу айылындагы Төлөн музейинде башталды. Анда азыркы доордогу экстремизм жана тоталитаризм, адамзаттын өзгөрүп бараткан баалуулуктарын чагылдырган ондогон эмгектер коюлду.
Бишкектин четиндеги Беш-Күңгөй айылында 35 гектардан ашуун жайыт жерлер сатылып кетип, кашарда мал кармаган жарандар үчүн жайыт тарып жатканын жергиликтүү тургундар айтып чыкты. Алар айткан тилкелерге ондогон үйлөр тургузула баштаган.
Зордук-зомбулук, миграция жана балдар үйү. Кыргызстанда балдар тушуккан көйгөйлөр арбын. Мындан улам алардын укугу жарытарлык деңгээлде корголуп жатат деп айтуу кыйын.
Өткөн жылы алимент боюнча эле сот аткаруучуларга 53 миңден ашык иш түшкөн. Анын канча пайызы жүзөгө ашырылганы белгисиз. Ошол эле маалда алимент төлөбөгөндөрдүн саны аз эмес.
“Беш-Күңгөй айылында 35 гектардан ашуун жайыт жер мыйзамсыз трансформацияланып, ондогон турак жай тургузулуп жатат”, - деген тургундар 10 жылдан бери арызданып жүрөт. Айыл-чарба министрлигине караштуу мекеме жайыт жерлер мыйзамсыз трансформация болгонун "Азаттыкка" билдирди.
Кыргызстанда 28 миңден ашуун чет өлкөлүк студент бар. Басымдуу бөлүгү медицина багытында билим алуу үчүн Индия жана Пакистандан келгендер. Анын 10 миңдейи ОшМУда. Алар жашаган жатаканаларды азыр милиция кайтарып, кабатырланууга негиз жок экенин билдирди.
Былтыр Кыргызстандагы электрондук коммерция рыногунун көлөмү болжол менен 200 миллион долларды түзгөн. Ири базардан интернетке көчүп жаткандардын арасында “Дордой” жана “Кара-Суу” базарларынын ишкерлери бар. Электрондук коммерциянын сырын өздөштүргөндөрдүн арасында кыз-келиндер арбын.
Кыргызстандагы айрым кризистик борборлор соңку жылдары эркектер өз аялын менчигиндей көрүп, каалагандай зордук-зомбулук көрсөткөн окуялар көп катталып жатканын айтып келет. Мындай көрүнүштүн күчөшүнө коомчулуктагы кайдыгер, көңүлкош мамиленин таасири канчалык?
Дагы жүктөңүз
