Солтүстік Қазақстан облысында тасқынға байланысты жағдай ауыр деген ақпарат тарады. Петропавлға қарай көп мөлшерде су ағып келе жатыр, тағы 219 елді мекенге тасқын қаупі төніп тұр. Кейбір ауылдардың электр желісін мұз қиып, жарық өшкен. Облыстағы Сергеев су қоймасы 170 пайыз суға толды.
Атырау облысы Жылыой ауданы Құлсары қаласында және Қостанай облысында тасқын салдарынан үйі суға кеткен, дүние-мүлкі бүлінген жұрт баспана мәселесін тез арада шешуді жергілікті биліктен талап етті. 10 сәуірдегі жағдай бойынша, елде су басқан өңірлерден 97 мыңнан астам адам эвакуацияланған.
Атырау облысы Құлсары қаласында жағдай әлі қиын. Тасқыннан қатты зардап шеккен қалада қалған тұрғындар суға кеткен үйлерін қарайлап жүр. Ал Қостанай облысында Тобыл өзені тасып, жүзден аса үйді су алды. Есіл өзенінің көтерілуі Солтүстік Қазақстанға, Жайықтың көтерілуі Батыс Қазақстанға қауіп төндіріп тұр.
Ресми дерек бойынша, Атырау облысы Жылыой ауданында тасқын қаупіне байланысты 31 мыңнан астам адам эвакуацияланған. Аудан орталығы Құлсары қаласынан кейінгі үш күнде 18 мыңнан астам адам қауіпсіз жерге көшірілген. Қалада 2600 жеке үй мен әкімшілік ғимарат суда қалған.
Қаза тапқан, хабарсыз кеткен адамдар, эвакуацияланған мыңдаған тұрғын, тұтасымен суда қалған елді мекендер, суға кеткен сансыз үй жануары мен қыруар шығын – Қазақстанда биыл көктемде халықты әбігерге салған және әлі жалғасып жатқан тасқынның зардабы осындай. Оның алдын алуға болар ма еді?
Солтүстік өңірлерге көшті ынталандыру мақсатында үкімет берген тұрғын үйлердің сапасына шағым айтатындар көп. Жергілікті билік олқылық барын мойындайды. Сарапшылар әлеуметтік маңызы бар бағдарламаларды іске асыруда ашықтық жоқтығы мәселенің ушығып кетуіне жиі себеп болады дейді.
2018 жылы маусымда республикалық маңызы бар қала мәртебесіне ие болғаннан кейін Шымкенттің бас жоспары өзгертіліп, "қызыл сызыққа" түскен үй көбейген. Баспанасы "қызыл сызыққа" енген тұрғындар мемлекет беретін өтемақы басқа үй алуға жетпей, далада қаламын ба деп уайымдайды. Билік өкілдері сүрілетін үй иелеріне заңға сай өтемақы беріледі деп сендіреді.
Қазақстанда елді мекендерді су алып, президент Қасым-Жомарт Тоқаев жауапты тұлғалармен шұғыл жиын өткізген тұста ақпарат министрі Аида Балаева жұртты жалған ақпарат таратпауға шақырып, ондай адам "жауапқа тартылады" деді. Министрдің бұл мәлімдемесі әлеуметтік желіде сынға қалды. Шенеунік сөзін журналистер де құптамады.
Биыл көктемде тасқын қаупі төніп, төтенше жағдай режимін жариялаған алғашқы аймақ – Батыс Қазақстан облысы. Орал қаласы маңындағы ауылдар мен саяжай алабының халқы қауіпті аймақтан көшірілді. Жұрт тек құжаты мен азын-аулақ киімін ғана алып үлгерген. Таяу арада су деңгейі тағы көтерілуі мүмкін.
Қазақстан үйреншікті еуропалық инсулиннің орнына Қытайда шығарылған инсулин сатып алған. Қытайда бір ғана зерттеуден және Қазақстанда тек шектеулі клиникалық бақылаудан ғана өткен жаңа препаратқа пациенттер секеммен қарайды. Сарапшылар мен депутаттардың көкейінде де оған қатысты сұрақ көп.
Тағы