У пошце апошніх тыдняў пераважаюць допісы пра тое, што адбываецца ў беларускай эканоміцы і да якіх наступстваў можа прывесьці працяглы гаспадарчы заняпад.
Мы працягваем атрымліваць водгукі на вынікі прэзыдэнцкіх выбараў у ЗША. Нечаканая для многіх перамога кандыдата-рэспубліканца Дональда Трампа здольная істотна паўплываць на палітычныя і эканамічныя зьмены ў розных кутках сьвету, у тым ліку і ва Усходняй Эўропе. З аднаго зь лістоў на гэтую тэму пачну сёньняшнюю размову.
Галоўная палітычная падзея мінулага тыдня — нечаканая перамога Дональда Трампа на прэзыдэнцкіх выбарах у ЗША. За амэрыканскімі выбарамі ўважліва сачылі і многія беларусы, справядліва мяркуючы, што ад іх вынікаў шмат у чым залежыць і будучыня постсавецкай прасторы, у тым ліку Беларусі.
На пачатку лістапада ў Беларусі часта згадваюць далёкія падзеі 1917 году, калі ўладу ў былой Расейскай імпэрыі гвалтам захапілі бальшавікі. Беларусь застаецца адзінай краінай на постсавецкай прасторы, дзе 7 лістапада дагэтуль адзначаецца як дзяржаўнае сьвята.
Наступствы эканамічнага крызісу, які перажывае цяпер Беларусь, — тэма, якая ўсё часьцей гучыць у пошце Свабоды. За апошнія дзесяцігодзьдзі краіна ня раз сутыкалася з падобнымі праблемамі, але ніколі раней яны не набывалі такога маштабу і не трывалі такі працяглы час.
За апошняе дзесяцігодзьдзе беларуская эканоміка ня раз трапляла ў паласу турбулентнасьці, але паласа гэтая кожны раз была ня надта працяглая. Крызіс, які перажывае краіна цяпер, — іншага кшталту, пераскочыць яго за паўгода-год не атрымаецца. У людзей, якія гэта зразумелі, міжволі ўзьнікаюць пытаньні: чаму так сталася і хто ў тым вінаваты?
Тэма, якая на працягу дзесяцігодзьдзяў нязьменна гучыць у пошце Свабоды, — лёс роднай мовы, якая пад ціскам татальнай русыфікацыі паступова занепадае і вынішчаецца. Прычым датычыць гэта і грамадзкага ўжытку, і прыватнага жыцьця.
Слухач Свабоды распавядае пра так званы «блышыны» рынак у Ждановічах на ўскраіне Менску, дзе гандлююць старымі рэчамі. На тле глыбокага эканамічнага заняпаду такія рынкі для значнай часткі насельніцтва ўсё больш ператвараюцца ў сродак выжываньня — як для тых, хто гандлюе, так і для тых, хто прыходзіць туды на закупы.
Аднаго разу мне дахаты патэлефанаваў старшыня КДБ.
Тэма, якая часта гучыць у пошце Свабоды, — падабенства і адрозьненьні паміж палітычнымі рэжымамі ў Беларусі і Расеі.
У пошце Свабоды па-ранейшаму пераважаюць водгукі на нядаўнюю выбарчую кампанію. Мяркуючы па выніках, агучаных уладамі, беларусы падчас галасаваньня паслухмяна падтрымалі той палітычны курс, які давёў іх да эканамічнага заняпаду.
Галоўная тэма ў верасьнёўскай пошце Свабоды — выбарчая кампанія, якая тыдзень таму завяршылася ў Беларусі.
Выбарчая кампанія, што завяршаецца ў Беларусі, прайшла паводле звыклага сцэнара ўлады, дасканала адпрацаванага за 22 гады прэзыдэнцтва Лукашэнкі. Неспадзяванак ад выбараў не чакалі ні апазыцыя, ні дэмакратычная супольнасьць Захаду, ні сама беларуская ўлада.
У сёньняшняй Беларусі ад многіх людзей можна пачуць меркаваньне, што краіна імкліва вяртаецца ў 90-я гады. Прычым, адрозна ад 90-х гадоў, дзяржава ня толькі не спрыяе таму, каб людзі самастойна шукалі сабе занятак і заробак, а наадварот, імкнецца абкласьці так званых «дармаедаў» падаткамі.
Праз два тыдні ў Беларусі павінен зьявіцца абноўлены склад Палаты прадстаўнікоў: на 11 верасьня прызначаны асноўны дзень галасаваньня. Выбарчая кампанія ў краіне набліжаецца да фіналу, аднак праяваў яе на вуліцах беларускіх гарадоў і вёсак надзвычай мала.
Мінула роўна чвэрць стагодзьдзя з таго часу, як правалілася спроба камуністычнага рэваншу, у выніку чаго дэкляраваная былымі саюзнымі рэспублікамі незалежнасьць стала рэальнай і яны атрымалі магчымасьць адгарнуць новую старонку сваёй гісторыі.
Тэма, якая на працягу многіх гадоў нязьменна гучыць у пошце Свабоды, — заняпад і маруднае выміраньне тысяч беларускіх вёсак. Чаму так адбываецца? Хто ў гэтым вінаваты? І ці такі ўжо незваротны гэты працэс, як часам кажуць намэнклятурныя начальнікі?
«Ніхто сёньня ў беларускім кіраўніцтве не заклапочаны тым, чаму Беларусь у даўгах, а яе будучыня — у тумане. Чаму за мінулую пяцігодку ня выкананы ніводзін з асноўных паказьнікаў самімі ж уладамі зацьверджанай эканамічнай праграмы». Агляд лістоў на Свабоду.
Мала хто сумняецца ў тым, што сьпісы будучых дэпутатаў Палаты прадстаўнікоў даўно складзеныя і зацьверджаныя, а галасаваньне адбудзецца паводле старой завядзёнкі з загадзя вядомым вынікам.
У пошце Свабоды ў гэтыя дні нямала допісаў на тэму рэальнага стану беларускай эканомікі. Падчас шматлікіх урачыстасьцяў з нагоды Ўсебеларускага сходу і сьвята незалежнасьці ўлады часта хваліліся вынікамі сваёй дзейнасьці. Нашы слухачы да гэтых пераможных рэляцый ставяцца пераважна скептычна.
Загрузіць яшчэ