Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Былога супрацоўніка Штазі асудзілі за забойства на мяжы ў Бэрліне ў 1974 годзе


Заходні Бэрлін, Нямеччына, 1961 год. Ілюстрацыйнае фота
Заходні Бэрлін, Нямеччына, 1961 год. Ілюстрацыйнае фота

Былога афіцэра усходнегерманскай таемнай паліцыі асудзілі на 10 гадоў турмы за забойства паляка, які спрабаваў уцячы ў Заходні Бэрлін 50 гадоў таму, піша BBC.

Мужчыне, які названы ў судовых дакумэнтах Мартынам Манфрэдэам Н., цяпер 80 гадоў. Ён застрэліў Чэслава Кукучку ў сьпіну на станцыі Фрыдрыхштрасэ ў 1974 годзе, пасьля таго, як той зайшоў у польскую амбасаду, сьцвярджаючы, што нясе бомбу, і патрабаваў дазволіць яму пакінуць краіну і выехаць у дэмакратычную Заходнюю Нямеччыну.

Дэталі гэтага забойства заставаліся невядомымі на працягу дзесяцігодзьдзяў, бо таемная паліцыя Штазі зьнішчыла дакумэнты, зьвязаныя з гэтай справай, да таго, як камуністычная Ўсходняя Нямечына аб'ядналася з Заходняй у 1991 годзе. Бэрлінская пракуратура выставіла абвінавачваньні супраць яго ў 2023 годзе пасьля настойлівых расьсьледаваньняў з боку гісторыкаў і польскіх уладаў.

29 сакавіка 1974 году 38-гадовы Чэслаў Кукучка, пажарны, зайшоў у польскую амбасаду на Ўсходнебэрлінскім бульвары Унтэр-дэн-Ліндэн з партфэлем. Бацька траіх дзяцей сказаў — хлусячы — што нясе бомбу. Ён патрабаваў дазволу пакінуць Усходні Бэрлін і выехаць у Заходні. Агенты Штазі далі яму выязную візу, трохі заходнегерманскіх грошай і правялі да станцыі Фрыдрыхштрасэ, якую ўсё яшчэ абслугоўвалі цягнікі з заходняга боку горада.

Кукучка прайшоў некалькі памежных праверак на станцыі, аднак, перш чым ён змог дабрацца да яе заходняй часткі, іншы мужчына наблізіўся да яго ззаду і стрэліў у сьпіну.

Група школьнікаў з Гесэна ў Заходняй Нямеччыны была сярод сьведкаў забойства. Адна са сьведкаў на судзе распавяла, што бачыла, як мужчына страляў у Кукучку, пасьля чаго «людзі ў форме» заблякавалі праход.

Дэталі гэтай справы раскрылі гісторыкі, якія адшукалі зьвязаныя дакумэнты ў архівах Штазі. Дакумэнты, якія зьвязвалі Наўмана з забойствам і былі зьнішчаныя, аднавілі з дапамогай спэцыяльнай машыны.

Сям'ю Кукучкі афіцыйна не праінфармавалі пра ягоны лёс. Прах загінулага адправілі ягонай жонцы празь некалькі тыдняў пасьля забойства.

Справу перадалі ў суд пасьля таго, як Польшча выдала эўрапейскі ордар на арышт Наўмана ў 2021 годзе. Судовы працэс разглядаецца як важны гістарычны момант у Няммеччыне, падобна да судоў над жывымі злачынцамі Галакосту.

Мартын Манфрэд Н. заўсёды настойваў на сваёй невінаватасьці. Ягоны адвакат заявіў, што няма доказаў таго, што ён зьдзейсьніў забойства.

  • Усходняя Нямеччына была створаная з частак Нямеччыны, акупаваных Савецкім Саюзам пасьля паразы нацысцкай Няммечны ў 1945 годзе. Гэта была камуністычная дыктатура, у той час як Заходняя Нямеччына — створаная з амэрыканскіх, брытанскіх і францускіх акупацыйных зонаў — была капіталістычнай дэмакратычнай дзяржавай. У 1991 годзе яны аб'ядналіся, утварыўшы сучасную Нямеччыну.

Форум

Камэнтаваць тут можна праз Disqus. Калі вы ў Беларусі, любы камэнтар можа быць падставай для перасьледу з боку ўладаў.
Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG