Лінкі ўнівэрсальнага доступу

«Немагчымасьць падняць цэны пагоршыла сытуацыю». Адкуль у «Віталюра» праблемы з пазыкамі і жаданьне здаць нерухомасьць у арэнду


У менскай краме «Віталюр». Архіўнае фота
У менскай краме «Віталюр». Архіўнае фота

Адзін з буйнейшых рытэйлераў у Беларусі мае даўгі перад пастаўшчыкамі і зьбіраецца здаваць амаль усе свае крамы ў арэнду канкурэнтам. Разьбіраемся, што да гэтага прывяло і чаго чакаць далей.

У сьнежні 2022-га стала вядома, што гандлёвая сетка «Віталюр» здасьць усе свае плошчы сваім канкурэнтам — кампаніі «Санта рытэйл». Такім чынам «Віталюр» хоча атрымаць магчымасьць расплаціцца з пазыкамі і пастаўшчыкамі.

«Узгоднены ключавыя парамэтры, у тым ліку аб’ём плошчаў, якія перадаюцца ў арэнду. Гэта 84 гандлёвыя абʼекты. Хачу падкрэсьліць, што мы не плянуем ніякіх рэарганізацыйных рухаў. У рамках бягучай угоды юрыдычныя асобы абʼектаў нерухомасьці, якія перадаюцца ў арэнду, застануцца ранейшымі. Ніякіх іншых субʼектаў гаспадараньня, каб пазьбегнуць патрабаваньняў па запазычанасьці, стварацца ня будзе. Тым больш не разглядаюцца ніякія пытаньні, зьвязаныя зь ліквідацыяй ці банкруцтвам», — сказаў 27 сьнежня гэндырэктар «Віталюра» Аляксандар Калесьнікаў.

Яшчэ ў верасьні пастаўшчыкі патрабавалі ў «Віталюра» праз суд вяртаньня пазык на 4,5 мільёна рублёў.

19 сьнежня «Наша ніва» са спасылкай на свае крыніцы паведаміла, што гісторыя «Віталюра» можа скончыцца банкруцтвам. Прыгадваем гісторыю кампаніі.

Пачыналі з імпарту рыбы

Кампанія пачала дзейнічаць з 1995 году, тады займалася імпартам рыбы і морапрадуктаў. Назва кампаніі паходзіць ад імёнаў сыноў уладальніка, Аляксандра Яцука, — Віталь і Юры.

У 2003 годзе «Віталюр» становіцца першым беларускім пастаўшчыком новазэляндзкай, аргентынскай і гішпанскай рыбы.

У 2005 годзе кампанія стварае сетку прадуктовых крамаў. У 2006-м адкрывае сваю фірмовую краму на Маскоўскай шашы, а ў 2011-м — першы супэрмаркет у Лідзе.

Яшчэ праз тры гады «Віталюр» валодаў ужо двума буйнымі гандлёвымі цэнтрамі ў Менску — на вуліцы Рафіева, 56 і Жылуновіча, 7. Цяпер «Віталюр» — адна з самых буйных гандлёвых сетак у Беларусі: мае 94 крамы ў 15 гарадах. 2020 год «Віталюр» скончыў са стратамі ў 25 мільёнаў рублёў, але ўжо ў 2021 годзе кампанія выйшла на чысты прыбытак памерам 4 мільёны.

Па стане на 31 сьнежня 2021 году «Віталюр» агулам меў запазычанасьцяў на больш як 400 мільёнаў рублёў.

Суды з пастаўшчыкамі

Пра даўгі і спробы пастаўшчыкоў вярнуць грошы ў кампаніі «Віталюр» стала вядома яшчэ на самым пачатку мінулага году. У студзені свае грошы зь «Віталюра» хацелі спагнаць больш за тры дзясяткі кампаній. Толькі за 6 месяцаў мінулага году пастаўшчыкі спрабавалі атрымаць ад уласьнікаў «Віталюра» звыш 21 мільёна рублёў. У адным лістападзе 2022-га пазоваў было больш як на 2,5 мільёна рублёў.

Хто вінаваты і што гэта значыць

У кастрычніку мінулага году Лукашэнка забараніў крамам павышаць цэны, гэта прывяло да дэфляцыі: цэны не павышаліся, а наадварот, падалі. Па сёньня падняць цэны на нешта рытэйл можа толькі пасьля ўзгадненьня зь мясцовымі чыноўнікамі.

Такая сытуацыя не магла не адбіцца на буйных гандлёвых сетках, у тым ліку на «Віталюры», лічыць экспэртка Beroc Анастасія Лузгіна.

«Пастанова аб рэгуляваньні цэнаў прывяла да дадатковых праблемаў, гэта не выклікае сумневаў. Пацярпелі і гандлёвыя сеткі, і пастаўшчыкі. „Віталюр“ атрымаў запазычанасьць, якую яму цяжка было выконваць. Немагчымасьць падняць цэны пагоршыла сытуацыю. Гандлёвыя сеткі ня могуць вызначаць нацэнкі», — кажа Анастасія Лузгіна.

Экспэртка гаворыць, што падобныя праблемы можна чакаць і сярод іншых гандлёвых сетак.

«Цяпер ёсьць супрацьлегласьць паміж адміністрацыйным рэгуляваньнем цэнаў і рыначнымі патрэбамі. З аднаго боку, яны працуюць у рынкавых умовах, а з другога боку — ёсьць адміністрацыйнае кіраваньне цэнамі. На ўзроўні дробнага бізнэсу ўжо думаюць некаторыя, каб закрываць свой бізнэс. Прайшло мала часу з моманту прыняцьця пастановы. Калі яна працягне далей дзейнічаць, падобныя праблемы, як у „Віталюра“, могуць узьнікаць і ў іншых сетках», — гаворыць экспэртка.

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG