Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Расея зьнішчае энэргетыку, але ва Ўкраіне насуперак вайне пачынаюць ацяпляльны сэзон і аказваюць дзяржаўныя паслугі


Наступствы расескага нападу на Ўкраіну. Ілюстратыўнае фота
Наступствы расескага нападу на Ўкраіну. Ілюстратыўнае фота

Апошнія 10 дзён Расея ня зьмяняе сваёй стратэгіі і цэляў абстрэлаў ва Ўкраіне. Расейскія войскі атакуюць ракетамі з Чорнага і Касьпійскага мораў і з акупаваных украінскіх тэрыторый, а таксама дронамі іранскага паходжаньня як з расейскай, так і беларускай тэрыторыі.

Пад прыцэлам — поўдзень, цэнтар, усход і захад Украіны. У выніку абстрэлаў 19 кастрычніка ад расейскіх ракет і мін загінулі 19 мірных жыхароў і 23 атрымалі раненьні.

Кіеў атакуюць дронамі і ракетамі

Украінская сталіца з 10 кастрычніка штодзень жыве ва ўмовах паветранай трывогі — уначы, раніцай, удзень і ўвечары. За час гэтых абстрэлаў Расея пашкодзіла некалькі энэргетычных і цеплавых аб’ектаў, але кіеўскія энэргетыкі робяць немагчымае, аднаўляючы энэргазабесьпячэньне кіеўлян.

Гарадзкія ўлады нават абвясьцілі, што з 20 кастрычніка будуць паступова падключаць жылыя раёны да ацяпленьня.

19 кастрычніка ўкраінскія сілы зьнішчылі 10 дронаў-камікадзэ, якія ляцелі ў кірунку Кіеўскай ГЭС, а таксама раней ужо атакаваных аб’ектаў энэргетыкі на левым беразе Дняпра.

З пачатку інтэнсіўнай атакі дронамі супрацьпаветраная абароны Ўкраіны зьбіла 233 «шагедаў». Вайскоўцы ганарацца такім вынікам — за гэты час сваёй мэты дасягнулі толькі 37 бесьпілётнікаў.

Расея факусуецца на ўдарах па найбуйнейшых ГЭС

19 кастрычніка Расея атакавала Бурштынскую ЦЭС. Гэта цеплаэлектрастанцыя зьяўляецца знакавай для Ўкраіны. Яна з 2002 году працуе ў эўрапейскай энэргасыстэме ў рэжыме так званага «энэргавострава». Празь яе Ўкраіна пастаўляе электраэнэргію ў Вугоршчыну, Славаччыну і Румынію.

Станцыя, якая знаходзіцца ў Івана-Франкоўскай вобласьці, ужо другі раз пад расейскімі абстрэламі — 10 кастрычніка чатыры ракеты пацэлілі ў адкрытыя разьмеркавальныя прылады, 19 кастрычніка абстрэл выклікаў пажар і станцыю давялося выключыць з энэргасыстэмы.

Абласныя ўлады Івана-Франкоўшчыны кажуць, што ў абодвух выпадках пэрсанал станцыі не пацярпеў.

У Запароскай вобласьці расейцы атакавалі дзіцячую спэцшколу

Раніцай 20 кастрычніка ў выніку абстрэлаў Запароскай вобласьці ў Камышавасе зруйнаваныя жылыя будынкі і інфраструктура. Найбольшыя пашкоджаньні атрымала дзіцячая спэцыялізаваная школа.

Паводле ўладаў Украіны, з пачатку поўнамаштабнай вайны расейскія войскі цалкам зьнішчылі 329 навучальных устаноў і яшчэ 2321 атрымала пашкоджаньні.

Пацярпелі 1245 дзяцей: 428 загінулі і 817 атрымалі раненьні. Але гэта ня поўныя зьвесткі. Улады ня маюць доступу да акупаваных Расеяй тэрыторый, дзе працягваецца зьнішчэньне ўкраінскіх грамадзян.

Дзяржаўныя паслугі спынялі толькі ў першыя месяцы вайны

Праз тры месяцы пасьля пачатку вайны ва Ўкраіне дзяржаўныя ўстановы паступова аднавілі абслугоўваньне грамадзян — працуюць суды і сэрвісныя цэнтры дзяржаўных паслуг, аднавілі працу падатковыя службы.

У апошнія дні, калі пачаліся інтэнсіўныя атакі Расеі, у іх істотна павялічыліся чэргі. На час трывогі спыняецца праца і людзі вымушаныя чакаць на вуліцы або ў бомбасховішчах, калі такія ёсьць побач. Людзей становіцца больш, бо ўсе хочуць атрымаць пашпарты ці іншыя дакумэнты, асьцерагаючыся, што адпаведныя сэрвісы спыняць ці абмяжуюць сваю працу з прычыны абмежаваньняў падачы электраэнэргіі.

Улады зноў абвясьцілі, што будуць веерныя адключэньні пасьля ўчорашніх расейскіх атак на электраэнэргетыку.

Сёньняшнюю раніцу беларуска Кацярына сустрэла ў адной з раённых адміністрацый Кіева.

«Сёньня чарговы раз спрабую атрымаць неабходную мне даведку аб месцы рэгістрацыі. Спраў на 10 хвілін, але зноў мушу вяртацца, бо другі дзень запар трывога і калі яе скасуюць, невядома. Апошнія дні яны становяцца ўсё больш працяглымі. Літаральна пяці хвілін не хапіла — адміністратар пачала ўжо ўносіць мае зьвесткі ў кампутар, калі прагучала паветраная трывога», — расказала яна Свабодзе.

У гэты час супрацоўнікі адміністрацыі папрасілі ўсіх грамадзян выйсьці з будынка, але людзі захваляваліся.

«Чаму вы нас выганяеце на вуліцу? Куды нам ісьці? Вы ж усе ідзяце ў бомбасховішча, то чаму нас туды нельга пусьціць?», — пачала абурацца адна пажылая жанчына.

Але чарга хутка расьсеялася — большасьць людзей пайшлі ў найбліжэйшы падземны пераход, а іншыя, як і Кацярына, вырашылі не чакаць завяршэньня трывогі і пайшлі дадому.

«Няма сэнсу чакаць, бо ўчора трывогу скасавалі недзе а палове пятай. З улікам чэргаў можна сваёй чаргі і не дачакацца», — патлумачыла Кацярына.

Нядаўна гарадзкія ўлады Кіева пастанавілі, што на час паветранай трывогі мусіць спыняцца і наземны камунальны транспарт. Але прыватныя маршруткі працягваюць ажыцьцяўляць свае рэйсы.

На ўсходзе і поўдні Ўкраіны ня толькі абстрэлы, але і спробы наступу

Генэральны штаб Узброеных сіл Украіны паведаміў, што расейскія войскі намагаюцца ўтрымаць свае пазыцыі на ўжо захопленых тэрыторыях, але на асобных кірунках пэрыядычна наступаюць.

«За апошнія суткі падразьдзяленьні і сілы абароны адбілі атакі акупантаў у раёнах населеных пунктаў Белагораўка Луганскай вобласьці і ў Данецкай вобласьці каля Бахмута, Бахмуцкага, Кляшчэеўкі, Краснагораўкі, Новаміхайлаўкі, Вопытнага і Мар’інкі», — паведаміў сьпікер Генштабу Ўкраіны Аляксандар Штупун.

Паводле яго, 19 кастрычніка расейскія войскі нанесьлі 11 ракетных і 28 авіяцыйных удараў па Ўкраіне.

Вайна Расеі супраць Украіны

  • А 5-й гадзіне раніцы 24 лютага 2022 году кіраўнік Расеі Ўладзімір Пуцін заявіў пра пачатак ваеннай апэрацыі супраць Украіны на Данбасе па просьбе груповак «ДНР» і «ЛНР». 21 лютага падчас тэлезвароту да расейцаў Пуцін назваў так званыя «ДНР» і «ЛНР» незалежнымі дзяржавамі ў межах абласьцей. 22 лютага Савет Фэдэрацыі ратыфікаваў гэтае рашэньне.
  • Расейскія войскі атакавалі ў тым ліку з тэрыторыі Беларусі, выкарыстоўваючы лётнішчы, базы і дарогі. Прадстаўнікі рэжыму Лукашэнкі апраўдваюць вайну, яго праціўнікі лічаць тэрыторыю Беларусі акупаванай, многія заклікаюць да супраціву расейскім захопнікам. Насуперак заявам Пуціна пра атакі выключна на вайсковыя аб'екты, расейцы пачалі бамбаваць школы, дзіцячыя садкі і жылыя кварталы ўкраінскіх гарадоў.
  • 2 красавіка 2022 году, пасьля вызваленьня гораду Буча пад Кіевам, фотакарэспандэнты апублікавалі дзясяткі фотаздымкаў, на якіх відаць сотні нябожчыкаў, ахвяр масавых забойстваў, учыненых расейскімі войскамі. Многія пахаваныя ў стыхійных брацкіх магілах. Вялікія разбурэньні прынесла расейская акупацыя і Барадзянцы.
  • З 24 лютага Расея захапіла толькі адзін абласны цэнтар — Херсон. Расейскія войскі адступілі зь яго і з правабярэжнай часткі Херсонскай вобласьці ў лістападзе 2022 году. Горад быў акупаваны расейскімі войскамі ў першыя дні вайны фактычна без баёў. Увосень 2022 году ўкраінскія войскі правялі маштабны контранаступ, у выніку якога расейскія сілы пакінулі большасьць сваіх пазыцый у Харкаўскай вобласьці.
  • Нягледзячы на першапачатковыя заявы Пуціна пра тое, што акупацыя ўкраінскіх тэрыторыяў не ўваходзіць у пляны ўварваньня, 30 верасьня 2022 году была абвешчана анэксія чатырох вобласьцяў Украіны (Данецкай, Запароскай, Луганскай і Херсонскай), у тым ліку і тэрыторыяў, якія Расея не кантралявала.
  • 21 верасьня 2022 году Пуцін заявіў пра мабілізацыю ў Расеі. Пасьля гэтай заявы тысячы расейцаў накіраваліся на памежныя пункты і пачалі выяжджаць у Грузію, Казахстан, Армэнію, Манголію, Фінляндыю і іншыя краіны. У самой Расеі праціўнікі вайны падпалілі некалькі вайсковых камісарыятаў.
  • У 2023 годзе Лукашэнка і Пуцін заявілі пра разьмяшчэньне ў Беларусі расейскай ядзернай зброі. 13 чэрвеня Лукашэнка сказаў, што частка ядзернай зброі ўжо дастаўлена з РФ у Беларусь. 16 чэрвеня Пуцін таксама заявіў, што першыя ядзерныя зарады ўжо дастаўленыя на тэрыторыю Беларусі, а астатнюю частку перамесьцяць «да канца лета або да канца году».
  • 3 верасьня ўкраінскі брыгадны генэрал Аляксандар Тарнаўскі заявіў, што Ўзброеныя сілы Ўкраіны прарвалі першую лінію абароны на запароскім кірунку, на якую расейцы выдаткавалі больш за ўсё рэсурсаў.
  • У канцы 2023 і на пачатку 2024 расейцы працягвалі масавыя абстрэлы ўкраінскіх гарадоў: Дніпры, Кіеве, Харкаве, Адэсе і іншых месцах дзясяткі людзей загінулі і атрымалі раненьні. Украінскі бок у адказ абстрэльваў расейскі Белгарад, некалькі чалавек загінулі. Узброеныя сілы дзьвюх краін рэгулярна атакуюць падкантрольныя адна адной тэрыторыі бесьпілётнікамі.
  • Агулам з пачатку 2024 году ўкраінскія дроны пашкодзілі 18 расейскіх НПЗ, што прывяло да скарачэньня вытворчасьці амаль на 14%. У сакавіку былі атакаваныя такія абʼекты, як Разанскі НПЗ «Раснафты» і завод «Лукойла» ў Кстове ў Ніжагародскай вобласьці. Абодва ўваходзяць у топ-10 найбуйнейшых НПЗ Расеі і забясьпечваюць бэнзінам Маскву.
  • 6 жніўня 2024 году Ўкраіна пачала апэрацыю ў Курскай вобласьці. 19 жніўня прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заявіў, што пад кантролем Украіны ў ходзе апэрацыі Ўзброеных сілаў Украіны знаходзяцца 92 паселішчы Курскай вобласьці Расеі. Галоўнакамандуючы Ўзброенымі сіламі Ўкраіны Аляксандар Сырскі ўдакладніў, што такіх населеных пунктаў 82. Улады Ўкраіны заявілі пра стварэньне ваенных камэндатураў і арганізацыі перадачы «гуманітарнай дапамогі ў населеныя пункты, якія знаходзяцца пад кантролем Украіны». Экспэрты Інстытуту вывучэньня вайны, прааналізаваўшы заявы і відэаматэрыялы з геалякацыяй, выказалі меркаваньне, што Ўкраіна кантралюе ў Курскай вобласьці ня ўсю тэрыторыю ў заяўленых межах прасоўваньня.
  • 16-18 жніўня ўкраінскія сілы падарвалі тры масты, якія мелі стратэгічнае значэньне для матэрыяльна-тэхнічнага забесьпячэньня групоўкі расейскіх войскаў ва Ўкраіне і вайсковай авіяцыі, якая базуецца ў Курскай вобласьці.
  • 17 лістапада Джо Байдэн зьняў абмежаваньні на нанясеньне ўдараў амэрыканскай дальнабойнай зброяй па тэрыторыі Расеі.
  • З прыходам да ўлады ў ЗША Дональда Трампа рэзка актывізавалася тэма магчымых мірных перамоваў. Прэзыдэнт ЗША абнавіў свае патрабаваньні да эўрапейскіх краінаў-сяброў NATO павялічваць выдаткі на абарону. Таксама палітык заявіў, што хоча, каб Украіна дала Злучаным Штатам кантроль за сваімі радовішчамі рэдказямельных выкапняў у абмен на фінансавую падтрымку яе ваенных дзеяньняў супраць Расеі.
  • У ноч на 14 лютага Расея бесьпілётнікам атакавала Чарнобыльскую АЭС, на саркафагу над разбураным у 1986-м пры чарнобыльскай катастрофе энэргаблёку пачаўся пажар, які ня могуць патушыць некалькі дзён.
  • 12 лютага 2025 Трамп пагутарыў па тэлефоне з Пуціным, і 18 лютага 2025 году ў Эр-Рыядзе (Саудаўская Арабія) пачалася двухбаковая сустрэча з удзелам дзяржаўнага сакратара ЗША Марка Рубіё і кіраўніка МЗС Расеі Сяргея Лаўрова. Украіна на перамовы не запрошаная. Перад гэтым у Мюнхэне (Нямеччына) і Парыжы (Францыя) адбыліся, адпаведна, канфэрэнцыя па бясьпецы і саміт вядучых краінаў ЭЗ, але на іх так і ня выпрацавалі пляну доўгатэрміновай падтрымкі Ўкраіны. Акрамя таго, Вугоршчына — сябра Эўразьвязу, NATO і пры гэтым ляяльная да Расеі — дыстанцыявалася ад абмеркаваньня далейшай вайсковай дапамогі Кіеву, абвінаваціўшы іншыя краіны ў падбухторваньні далейшай вайны.
  • Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава
XS
SM
MD
LG