Крамлю патрэбен расейскі сьцяг над кіеўскім Храшчацікам. Нават калі празь дзень яго сарвуць і спаляць. Нават калі тыя, хто будзе штурмаваць прэзыдэнцкі палац у Кіеве, потым усе да аднаго палягуць на вуліцах Кіева. Дзеля вобразу вялікага заваёўніка і пераможцы Пуцін, ашалелы ад зрыву свайго бліцкрыгу, ні перад якімі ахвярамі ня спыніцца. І менавіта дзеля гэтага зараз у крывавую мясарубку на кіеўскі кірунак кідаюць новыя і новыя войскі — бязьлітасна і бессэнсоўна. І ці няма сярод іх беларускіх — вялікае пытаньне.
Лукашэнка запэўнівае: «Беларускае войска ніякага ўдзелу ў баявых дзеяннях не прымала і не прымае».
«Расейскае кіраўніцтва ніколі ня ставіла перад намі гэтага пытаньня — аб нашым удзеле ва ўзброеным канфлікце».
«Мы і далей не зьбіраемся ўдзельнічаць у гэтай спэцаперацыі ва Ўкраіне. Няма такой неабходнасьці».
Веры гэтым запэўненьням — ніякай. Увесь сьвет ужо чуў ад яго, што зь беларускай зямлі «ніколі ня будзе агрэсіі супраць Украіны....» І што «ніякае ўварваньне не плянуецца — гэта ж толькі вучэньні».
А вось тое, што ён так часта стаў паўтараць: «расейскае кіраўніцтва ня ставіць пытаньня...», «мы не зьбіраемся ўдзельнічаць...» — відавочная прыкмета таго, што Крэмль на яго цісьне і што такія пляны ёсьць. (Калі толькі яны не пачалі ўжо рэалізоўвацца.)
Пасьля першых няўдалых для Крамля дзён агрэсіі расейскім военачальнікам здаецца: трэба толькі павялічыць націск, дадаць войскаў — і Ўкраіна капітулюе. Гэта — тыповы сцэнар любой агрэсіі, калі яўна больш магутны нападнік сутыкаецца зь нечаканым для сябе супрацівам ахвяры, якая здавалася лёгкаю здабычаю. Так было ў Афганістане, калі туды ўводзіў войскі СССР. Так было ў Чачні, у Грозным, які генэрал Грачоў абяцаў Ельцыну ўзяць за пару гадзін сіламі танкавага батальёну. Ацьверазеньне надыходзіць пазьней, з часам, калі стройныя танкавыя калёны ператвараюцца ў палаючыя паходні, горад ператвараецца ў папялішча, а навакольныя вуліцы ўсланыя тысячамі трупаў няшчасных хлопчыкаў.
Ідэальнае гарматнае мяса
Але гэта будзе потым. А зараз военачальнікам востра патрэбныя сьвежыя сілы — гарматнае мяса — бязмоўнае, паслухмянае, дысцыплінаванае, якое моўчкі пойдзе на бойню. Беларускія войскі для гэтага падыходзяць ідэальна.
Лукашэнка пакуль супраціўляецца. Ягоныя аргумэнты, якія ён пераказвае публічна: маўляў, будзем прыкрываць вас з поўначы і з захаду, ад Літвы і Польшчы. Няцяжка здагадацца, што яму кажуць у адказ расейцы: адтуль ніхто нападаць не зьбіраецца. Так што, саюзьнік, давай, пакажы сваю «союзную решимость» на справе, пад Чарнігавам і Кіевам.
Лукашэнка трапіў у нерат, зь якога не відаць бясьпечнага для яго выйсьця. Яшчэ больш пэцкацца ў кроў разам з Пуціным — небясьпечна. У гэтым выпадку месца на лаве ваенных злачынцаў будзе ўжо фактычна гарантавана. А не паслухацца Пуціна — можна «адгрэбці» ад яго ўжо зараз. І ні ў адным бункеры не схаваестся. Пакуль што «саюзьніка» ён асьцерагаецца яўна больш, чым Гаагі ці Нюрнбэргу. Прынамсі, цалкам паўтарае ўсе тэзісы расейскай прапаганды, падтрымлівае ўварваньне ва Украіну і нават спрабуе перакласьці адказнасьць за гэта на Захад. Усё ў рэчышчы расейскай палітыкі. Ён нібы рыхтуе падначаленае насельніцтва да абвяшчэньня ўсьлед за Пуціным, што і ў яго «іншага выйсьця не было», як толькі паслаць войскі, каб забіваць украінцаў.
Трэба быць пільнымі. Можна чакаць любых хітрыкаў. Беларускіх вайскоўцаў могуць пераапрануць ва ўніформу расейскіх войскаў і пасадзіць у расейскія танкі і аўтамабілі. Такі досьвед калісьці быў у гітлераўскай арміі. Калі стала зусім кепска на франтах, фашысцкі рэжым распарадзіўся выдаваць мундзіры Вэрмахту і латышам, і эстонцам, і літоўцам.
Але гэтага шыла ў мяху ня ўтоіш. Калі пачнуць трапляць у палон і гінуць — праўда абавязкова выявіцца. Так, як выяўлялася яна падчас Другой усясьветнай вайны.
Выжыць на чужой вайне
Як з усім гэтым жыць чалавеку зь беларускім пашпартам, які разумее, што заўтра вайна можа непасрэдна ўвайсьці ў ягоны дом — напрыклад, у выглядзе позвы з ваенкамату? Можна толькі захапляцца мужнасьцю тых соцень і тысяч людзей, якія адчайна выйшлі на вуліцы беларускіх гарадоў 24 лютага, ведаючы, што за два гэтыя словы «Не — вайне!» амаль са стопрацэнтнай пэўнасьцю трапяць у лукашэнкавыя засьценкі. Але — што далей? Як жыць? Што рабіць?
Калісьці я зьдзіўляўся: чаму гэта мае продкі выбралі для жыцьця такі глухі і далёкі кут, недзе сярод бясконцай пушчы, адрэзаныя ад вялікіх гарадоў і гасьцінцаў, акружаныя балотамі і ракой... Цяпер гляджу на гэта па-іншаму.
Нашыя продкі стагодзьдзямі сутыкаліся зь нечым падобным. Калі кожны акупант, урываючыся ў тваю хату, мала таго што забіраў апошняе — яшчэ і намагаўся напнуць мундзір і ўперці ў рукі стрэльбу твайму сыну, каб той ішоў ваяваць чорт ведае за чые інтарэсы — біць ці то швэдаў, ці немцаў, ці французаў, ці расейцаў. Адно, што ўкраінцаў ніколі раней не было ў гэтым сьпісе. Цяпер вось зьявіліся...
І што рабілі нашыя продкі ў такіх выпадках? Хапалі дзяцей, вузел з самым каштоўным, вяроўку на рогі карове — і ў лес. У будан, у зямлянку. Перачакаць навалу. Пакуль яны там пераб’юць адзін аднаго, намалююць новыя межы, утаймуюць свой імпэрскі сьверб, паложаць уласных салдатаў у бясконцыя магілы — і потым, можа, супакояцца.
Напэўна, гэта ня самая ганаровая пастава. Не пакідаючы уласнай хаты, нашыя продкі маглі апынуцца (і апыналіся) у зусім іншай дзяржаве. Але — жывыя, са сваімі дзецьмі... І так — выжылі на працягу стагодзьдзяў. Нейкія глыбінныя генэтычныя інстынкты самазахаваньня заклікалі да такіх паводзінаў.
І чым мы цяпер надта адрозьніваемся ад сваіх далёкіх продкаў? Хто зь беларусаў пагодзіцца, каб ягонага сына адправілі на танку ў Кіеў дзеля таго, каб уздымаўся расейскі сьцяг над Храшчацікам? Гэтая вайна — вайна Пуціна і Лукашэнкі. Не беларусаў.
Думкі, выказаныя ў блогах, перадаюць погляды саміх аўтараў і не абавязкова адлюстроўваюць пазыцыю рэдакцыі.
