Урэзаць бюджэтныя даходы рэкамэндаваў беларускім уладам Міжнародны валютны фонд у апублікаваным 20 сьнежня дакладзе.
Як зазначаецца ў дакумэнце, уведзеныя Захадам санкцыі абмежавалі фінансавыя магчымасьці эканомікі Беларусі.
У дакладзе зазначаецца, што «ўлады могуць працягваць пазычаць сродкі на іншых рынках, ва ўстановах і краінах», аднак найлепшым варыянтам стала б «далейшае скарачэньне бюджэтнага дэфіцыту ў 2023 годзе», што «зьменшыла б неабходнасьць у выпуску новых пазыковых абавязаньняў».
Згодна з прагнозам экспэртаў МВФ, у 2021 годзе беларуская эканоміка вырасьце прыкладна на 2% (прагноз уладаў — 1,8%, факт за студзень — лістапад — 2,3%), пры гэтым інфляцыя складзе каля 10% (прагноз — 4,9%, факт за студзень — лістапад — 9%) з прычыны абясцэньваньня валюты і павышэньня сусьветных цэн на сыравінныя тавары.
У 2022 годзе рост ВУП краіны, як чакае МВФ, складзе 0,5% (прагноз уладаў — 2,9%), паколькі эканамічную актыўнасьць «стрымліваюць наступствы пандэміі COVID-19, абмежаваная прастора для стымулаў і ўплыў вонкавых санкцый».
2 сьнежня Эўразьвяз ухваліў пяты пакет санкцый у дачыненьні да беларускіх уладаў. У санкцыйны сьпіс трапілі 17 фізычных і 11 юрыдычных асоб, у тым ліку «Белавія», «Гродна Азот», «Беларуснафта», «Гродна Хімвалакно», «Белшына». Новыя санкцыі таксама ўвялі ЗША, Вялікая Брытанія, Канада і Швайцарыя.
Беларускія ўлады заявілі пра свае санкцыі ў адказ на заходнія і ўвялі крымінальную адказнасьць за заклікі да санкцый.
Санкцыі Эўразьвязу супраць рэжыму Лукашэнкі
Эканамічныя сэктаральныя санкцыі
Эканамічныя сэктаральныя санкцыі былі ўведзеныя Эўразьвязам пасьля інцыдэнту з прымусовай пасадкай самалёта Ryanair у Менску 23 траўня 2021 году і наступнага затрыманьня журналіста Рамана Пратасевіча і ягонай партнэркі Соф'і Сапегі, а таксама з прычыны парушэньняў правоў чалавека і рэпрэсій.
У матывацыйнай частцы прынятага рашэньня прыгадваюцца, у прыватнасьці, эскаляцыя сур’ёзных парушэньняў правоў чалавека ў Беларусі і жорсткія рэпрэсіі супраць грамадзянскай супольнасьці, дэмакратычнай апазыцыі і журналістаў, а таксама асобаў, якія належаць да нацыянальных меншасьцяў.
24 чэрвеня 2021 году Эўразьвяз увёў наступныя абмежавальныя захады:
- У экспарце і перадачы абсталяваньня, тэхналёгіяў або праграмнага забесьпячэньня, прызначанага для выкарыстаньня ў інтарэсах беларускіх уладаў у маніторынгу або перахопе Інтэрнэту і тэлефоннай сувязі на мабільных або стацыянарных прыладах.
- У экспарце ў Беларусь тавараў падвойнага прызначэньня для вайсковага выкарыстаньня.
- У экспарце ў Беларусь тавараў, якія выкарыстоўваюцца для тытунёвых вырабаў.
- У імпарце ў ЭЗ нафтапрадуктаў з Беларусі.
- У імпарце ў ЭЗ калійных угнаеньняў з Беларусі,
- У доступе на фінансавыя рынкі ЭЗ ўраду Беларусі, а таксама беларускім дзяржаўным фінансавым інстытутам і субʼектам.
- Эўрапейскаму інвэстыцыйнаму банку забаронена фінансаваць праекты ў дзяржаўным сэктары Беларусі.
Санкцыі супраць асобаў і прадпрыемстваў
Раней, на пасяджэньні ў Люксэмбургу 21 чэрвеня 2021 году, міністры замежных спраў Эўразьвязу зацьвердзілі чацьвёрты пасьля прэзыдэнцкіх выбараў 2020 году ў Беларусі пакет санкцый супраць беларускага рэжыму.
Санкцыйны сьпіс з 78 чалавек і 8 арганізацый, якім замарожваюцца актывы і забараняецца выдача візаў у Эўразьвяз, быў апублікаваны ў афіцыйным часопісе Эўразьвязу, такім чынам ён набывае моц.
Яшчэ раней, у кастрычніку, лістападзе і сьнежні 2020 году Эўразьвяз увёў тры пакеты санкцый супраць уладаў Беларусі. Абмежавальныя захады тычацца афіцыйных асобаў, а таксама некаторых прадпрыемстваў. Агулам у санкцыйным сьпісе тады апынуліся 84 асобы, якім забаронены ўезд у краіны ЭЗ. У сьпіс уваходзіць Аляксандар Лукашэнка, ягоны сын Віктар Лукашэнка, кіраўніца ЦВК Лідзія Ярмошына, старшыня КДБ Іван Тэртэль, старшыня Сьледчага камітэту Іван Наскевіч, генэральны пракурор Андрэй Швед і іншыя сілавікі, а таксама судзьдзі і чальцы выбарчых камісіяў.
Сярод іншага, ЭЗ увёў санкцыі супраць юрыдычных асобаў: ЗАТ «Белтэхэкспарт», «Дана Холдынгз/Дана Астра», Кіраўніцтва справаў прэзыдэнта Беларусі, ТАА «Сінэзіс», ААТ «АГАТ — электрамэханічны завод», ААТ «140-ы рамонтны завод» і ААТ «Менскі завод колавых цягачоў».
