Лінкі ўнівэрсальнага доступу

«Цуда-жанчыны». Сацыяльныя актывісткі пра фэмінізм, экалёгію, вэганства і антыкапіталізм


На мерапрыемстве «Цуда-жанчыны ў Менску».
На мерапрыемстве «Цуда-жанчыны ў Менску».

Cацыяльныя актывісткі сабраліся ў Менску і расказалі, як зьмяняюць сьвет да лепшага. Свабода занатавала самае цікавае.

«Вэганства не дыета меншасьці, а міжнародны рух»

Марта Скугарава, спэцыялістка ў камунікацыях першай у Беларусі вэганскай фастфуд-кавярні Monkey Food:

Марта Скугарава
Марта Скугарава
  • У сьвеце, паводле статыстыкі, 950 мільёнаў вэганаў. Кожны дзявяты чалавек у сьвеце — вэган (не вэгетарыянец!).
  • У Амэрыцы за апошнія тры гады колькасьць вэганаў вырасла на 600%.
  • Тры важныя для мяне рэчы ў актывізме: сіла выбару, тэорыя малых справаў і сяброўства.
  • Калі я выбіраю пшанічнае мяса, я адмаўляюся ад забойства, сацыяльнай няроўнасьці, зьнішчэньня зямельных водных рэсурсаў і прыгнёту.
  • Сёньня 1 мільярд людзей у сьвеце ўсё яшчэ адчувае нястачу ежы. І гаворка ідзе не пра нейкія далёкія краіны кшталту Самалі або Лібэрыі. Паводле статыстыкі Белстату, сёньня ў Беларусі каля 100 тысяч чалавек усё яшчэ адчуваюць недахоп у ежы.
  • На вытворчасьць адной кілякалёрыі мяса мы затрачваем 300 ккал збожжа.
  • За апошнія 50 гадоў чалавецтва зьнішчыла 60% жывёл-сысуноў, 20% трапічных лясоў, 10% зямель. За апошнія 50 гадоў мы павялічылі спажываньне мяса ў 6 разоў.
  • У Беларусі сёньня вырабляюць 127 кіляграмаў мяса на аднаго чалавека за год. Для параўнаньня: у Банглядэш гэта 4 кіляграмы мяса. Для вытворчасьці аднаго кіляграма мяса патрабуецца 15,5 тысячы літраў прэснай вады.
  • Я думаю, што выбар — гэта ня толькі пра тое, што адбываецца тут і цяпер. Выбар — гэта заўсёды пра тое, кім мы хочам стаць і ў якім сьвеце хочам жыць у будучыні.

«Падпісаць пэтыцыю — гэта маленькі актывізм»

Аляксандра Савініч, журналістка Citydog.by, адна з удзельніц каардынацыйнай групы «Маршыруй, дзетка»:

Аляксандра Савініч
Аляксандра Савініч
  • Я выбрала журналістыку, каб дапамагаць людзям.
  • Для мяне журналістыка — прывілея. Гэта магчымасьць даць голас таму чалавеку або ўразьлівай групе, у якой гэты голас забралі.
  • Журналістыка — гэта адказнасьць. Як журналістка, я выбіраю, хто і як будзе гаварыць.
  • Для мяне журналістыка непасрэдна зьвязаная з актывізмам. Распавядаючы пра дыскрымінацыю і парушэньне правоў чалавека, журналіст імкнецца зьмяніць рэальнасьць да лепшага.
  • Я не магу сказаць: «Я не чалавек, а дыктафон».
  • Зь некаторымі героямі я не магла так проста разьвітацца, і мне важна штосьці яшчэ для іх зрабіць. Так непрыкметна актывізм прабраўся ў маё жыцьцё.
  • Асноўная мэта нашай каардынацыйнай групы «Маршыруй, дзетка» — прыняцьце закону аб супрацьдзеяньні хатняму гвалту. Мы хочам зрабіць так, каб гвалту ў сем'ях стала менш.

«У нас няма начальнікаў»

Марына Кастылянчанка, удзельніца друкарскага каапэратыву «Листовка»:​

Марына Кастылянчанка
Марына Кастылянчанка
  • Мы хацелі разбурыць герархічную структуру, пры гэтым прыносіць карысьць грамадзтву і забясьпечваць сябе.
  • Гарызантальнае кіраваньне азначае, што лідэрамі зьяўляюцца ўсе. Калі трэба нешта вырашыць, то ўсе зацікаўленыя ў прыняцьці рашэньня.
  • Калі мы кажам, што ўсе робяць усё, гэта ня значыць, што ў нас поўны хаос.
  • Мы імкнёмся ні ад кога не залежаць. Каапэратыў падпарадкоўваецца толькі ўдзельнікам і ўдзельніцам.
  • Кожны адказвае за ўсё і адразу. Мы прыдумалі сыстэму ратацыі, каб кожны разумеў, як выстройваецца працэс ад самага пачатку і да канца.
  • Мы стараемся не замацоўваць пэўную спэцыялізацыю за канкрэтным чалавекам, імкнёмся, каб усе ўмелі рабіць усё. Мы ня хочам, каб зьявілася ўлада чалавека, які ўсё ведае ў калектыве.
  • Мы прытрымліваемся прынцыпаў гарызантальнасьці, экалягічнасьці, узаемападтрымкі і салідарнасьці.

«Прычына ўсіх экалягічных праблем — пераспажываньне»

Марыя Сума, каардынатарка праектаў «Цэнтру экалягічных рашэньняў»:

Марыя Сума
Марыя Сума
  • Свой актывізм я пачынала зь цікавасьці да філязофскіх пытаньняў.
  • Экалёгія і тэма адкідаў — гэта, па вялікім рахунку, паказьнік твайго жыцьця. Чым больш ад цябе застаецца ў сьметніцы, тым больш ты разумееш: у тваім жыцьці шмат непатрэбнага.
  • У Менску зьбіраюцца будаваць сьмецьцеперапрацоўчы завод, а гэта кепска для экалёгіі.
  • Толькі 25% беларусаў лічаць, што клапоцяцца пра навакольнае асяродзьдзе. Клопатам аб навакольным асяродзьдзі людзі лічаць тое, што яны ня сьмецяць, ня паляць, вырошчваюць кветкі. Рэальных актывісцкіх дзеяньняў амаль няма.
  • Для мяне рашэньне праблемы адкідаў — зрабіць так, каб сьмецьця проста не было. Але перапрацаваць усё немагчыма. Таму мы мусім прыкласьці максымум намаганьняў, каб адмовіцца ад таго, што нам не патрэбна.

На мерапрыемстве «Цуда-жанчыны ў Менску»
На мерапрыемстве «Цуда-жанчыны ў Менску»

Арганізатары мерапрыемства — нізавая адукацыйная ініцыятыва «Тэндэр на гендэр»,​ якаяпачала працаваць паўтара гады таму.

Каардынатарка ініцыятывы Тоні Лашдэн кажа, што летась яны прывозілі ў Менск фэм-актывістку з Расеі Ніксель Піксель і рабілі фэстываль пра практыкі анлайн-актывізму. У гэтым годзе каманда засяродзілася на тым, што адбываецца цяпер у Беларусі.

Тоні Лашдэн, каардынатарка ініцыятывы «Тэндэр на гендэр»
Тоні Лашдэн, каардынатарка ініцыятывы «Тэндэр на гендэр»

«Наша мэта — распавядаць пра фэмінізм і гендэрныя дасьледаваньні простай і даступнай мовай, каб людзі маглі далучыцца да гэтай павесткі і знайсьці сваё месца ў ёй», — кажа Тоні.

Ініцыятыва робіць мерапрыемствы праз запыты. Калі людзі прыходзяць да іх, у іх пытаюцца, на якую тэму яшчэ ім было б цікава прыйсьці і што ім важна было б абмеркаваць пра фэмінізм. Па выніку абмеркаваньня выбіраюць важную ўсім тэму і арганізуюць сустрэчы.

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG