د طالبانو حکومت وايي د کونړ په زلزله ځپلو سیمو کې د قربانیانو د لټون او ژغورنې عملیات پای ته رسېدلي او هېڅ قرباني تر خاورو لاندې نه دی پاتې شوی. خو یو شمېر ځایي اوسېدونکي ادعا کوي چې په مزار دره او چلس سیمو کې لا هم زیات شمېر قربانیان تر خاورو لاندې پاتې دي.
ګڼو زلزله ځپلیو له دې ویرې چې دتیرې اونۍ له زلزلې وروسته ټکانونه کیدای شي له شاوخوا غرونو ډبرې را وو ښویوي خپلو ورانو شویو کلیو ته له ستنیدو ډډه کړې او په کروندو او د سیند ترغاړې یې حتی پرته له خیمو او دباران څخه له سرپناه پرته اړولي دي.
WHO پرون په یوه راپور کې وویل چې رواني ټولنیزې مشورې لاهم محدودې دي او ټینګار یې وکړ چې د رواني ټولنیز ملاتړ خدماتو زیاتوالی خورا مهم دی. له زلزلې یو شمېر اغیزمنې شوې کورنۍ هم په کونړ ولایت کې د دوامداره ویرې، بې خوبۍ او د شپې بدو خوبونو لیدو شکایت کوي.
د بشري حقونو څار سازمان خبرداری ورکوي چې د افغانستان د ناورین په اړه د نړیوالې ټولنې بې پروايي کولای شي په نړیواله کچه د ښځو حقوقو ته پاملرنه کمزوري کړي. د دې سازمان د ښځو د برخې مسولې هیدر بار ازادي راډيو ته وویل چې که پیاوړی غبرګون ونه ښودل شی، پایلې به یې د افغانستان له پولو اخوا هم محسوسې شي.
د ملګرو ملتونو پراختیايي پروګرام ( UNDP)، د کونړ زلزله ځپلو لپاره د بېړنۍ مرستو غوښتنه کړې. افغانستان کې د دغې ادارې مشر ستيفن رودریګز د م.م چارواکو او خبریالانو ته ویلي، دوی د زلزله ځپلو لپاره، د سرپناه وو، لنډمهالو او اوږدمهالو کورونو جوړولو، او روغتیايي خدماتو لپاره ۸ میلیونه ډالرو ته اړتیا لري.
یو شمېر کابل مېشتې نجونې او مېرمنې وایي د طالبانو د حکومت د امر بالمعروف او نهي عن المنکر وزارت لخوا لګول شویو محدودیتونو عامه ترانسپورت ته د لاسرسي په برخه کې له ستونزو سره مخ کړې دي.
په کونړ ولایت کې له وروستۍ مرګونې زلزلې یو شمېر اغیزمنې ښځې وايي چې د خپلو عزیزانو د مړو کېدو له امله یې د خفګان او له ناورین وروسته د ستونزو سربیره، په سیمه کې د ښځینه مرستندویه کارکوونکو د نشتوالي له ستونزو سره هم مخ دي.
په پاکستان کې میشت د ( پي یو) او ( پي ټو) کیس لرونکي وايي متحده ایالاتو ته د دوی د لېږد پروسې په ټپه درېدو سخت اندېښمن کړي دي. دوی وايي د دغه پروسې له ځنډ شاوخوا اته میاشتې تیریږي خو د بیا پیل هیڅ څرک یې نشته او دوی هم په پاکستان کې له ګڼو ستونزو او ناڅرګند وضعیت سره مخ دي.
په کونړ کې د شوې مرګونې زلزلې نن شپږمه ورځ ده. که څه هم د طالبانو حکومت له زلزله ځپلو سره د مرستو خبرونه خپاره کړي خو یو شمېر زلزله خپلې وايي د سرپنا په ګډن عاجلو بشري مرستو ته اړتیا لري.
کونړ کې د یکشنبې د شپې ( د اګست ۳۱ مه) مرګونې زلزلې که د یو شمیر ماشومانو د کورنۍ غړي په مرګ ورنه اخیستي، له یو شمیرو یې بیا په ژوندوني بیل کړي دي. دغې زلزله کې ۲۸۰ ماشومان یتیم شوي او له ګڼ شمیر نورو بیا د کورنۍ غړي ورک دي او د برخه لیک په اړه یې خبر نه دي.
یوشمیر دغو زلزله ځپلو خلکو ازادي راډیو سره په خبرو کې وویل، لاهم زړه نه کوي چې د ځینو روغو پاتې وسایلو د راېستلو لپاره خپلو ورانو شویو کورونو ته ستنې شي.
نور راوښيه
