مسکا خوزون، دختر ۱۱ سالهای است که آرزوی میلیونر شدن را در سر میپروراند، اما رسیدن به این آرزو به تحصیلات عالی نیاز دارد که حالا وی و دختران دیگر در افغانستان از آن محروم اند.
مُسکا صنف ششم مکتب است که از صنف اول تا حال در گروپ الف بوده است.
شاید این آخرین سال برای مسکا است که به مکتب میرود، زیرا در صورت تداوم ممنوعیت آموزش دختران از سوی حکومت طالبان، سال آینده رویاهای تحصیلی او نیز مانند هزاران تن از دختران افغان پشت درهای بستهٔ مکتب باقی بماند.
مسکا میگوید، دوست داشت داکتر جراح قلب شود، اما اکنون رسیدن به آن را ناممکن میداند:
"ای برای من بسیار اذیت کننده است، چون وقتی که مکتب میرویم ساعت اخیر من و همصنفیهایم را گریه میگیرد که دیگر مکتب رفته نمیتوانیم و یک دیگر را دیده نمیتوانیم، باز از مادرم پرسان میکنم که وقتی این داکتران زن پیر شوند دیگر داکتر زن از کجا خواهد شد؟"
اما مسکا با سن کوچکاش فکرهای بزرگی در سر دارد.
او پس از فرا گرفتن یکسال دورهٔ آموزشی تجارت آنلاین در یکی از پوهنتونهای آنلاین، اکنون در آمازون، یکی از بزرگترین شرکتهای آنلاین کار میکند. مسکا به رادیو آزادی میگوید:
"آرزوهایم بسیار زیاد است، یک آروزی بزرگم این بود که داکتر جراح شوم، اما حالی آروزی خود را تغییر دادیم و کل امیدم تجارت آنلاین است و میخواهم تجارت پیشه شوم."
مسکا میگوید، بیسواد ماندن او به معنای بیسواد ماندن نسل آیندهٔ افغانستان است:
"بیسواد ماندن یک دختر سبب میشود که جامعه فلج شود و فزرند ناسالم تقدیم جامعه کند."
مسکا: آرزو های بزرگی داشتم، میخواستم جراح شوم اما حالا فکر می کنم تجارت آنلاین خوب است
مسکا از حکومت طالبان میخواهد که درهای مکاتب و پوهنتونها را به روی دختران افغان باز کند.
او همچنان از دختران افغان که از آموزش و تحصیلات عالی باز ماندهاند میخواهد که امید خود را از دست ندهند و از هر فرصتی برای رشد دانش و مهارتشان استفاده کنند.
این درحالیست که نزدیک به هزار روز از بسته شدن دروازههای مکاتب بالاتر از صنف ششم به روی دختران افغان از سوی حکومت طالبان میگذرد.
طالبان با آغاز حاکمیت شان در سال ۲۰۲۱ در اولین فرمان محدود کنندهشان دروازههای مکاتب را به روی دختران بستند.
طالبان هرچند بارها گفتهاند که برای باز شدن مکاتب به روی دختران مصروف ایجاد طررزالعمل و منتظر فرمان رهبر شان هستند، اما فعالان آموزش این را بهانهٔ بیش نمیدانند.
ابراهیم شینواری، فعال حق آموزش در این مورد به رادیو آزادی گفت:
"در بین این اداره کسانی هستند که آموزش دختران را از نظر شریعت مجاز نمیدانند و مخالفت شدید با این کار دارند، از طرف دیگر احتمال این وجود دارد که آنها (طالبان) دلیل سیاسی برای این داشته باشند و امتیاز سیاسی بخواهند، موضوع طرزالعمل یک بهانه است، طرزالعمل در یک ساعت یا یک روز هم ساخته میشود در این مدت هزار روز هزار طرزالعمل ساخته میشد این دلیل شده نمیتواند."
تلاش کردیم در این مورد دیدگاه وزارت معارف حکومت طالبان را نیز داشته باشیم، اما منصور احمد حمزه، سخنگوی این وزارت به پرسشهای رادیو آزادی در این باره پاسخ نداد.
پیش از این در ماه ثور سال روان خورشیدی بخش زنان سازمان ملل متحد گفته بود که افغانستان به "گورستان امیدهای دختران" برای میلیونها دختر افغان که از مکتب باز مانده اند، مبدل شده است.
طالبان برعلاوۀ منع دختران از رفتن به مکتب و پو هنتون، زنان را از کار در بیشتر ادارههای دولتی و تمامی ادارههای غیردولتی نیز منع کردهاند.
مقامهای طالبان بارها مدعی شدند که حقوق زنان و دختران در افغانستان در چوکات شریعت اسلام تأمین است، اما این ادعا آنان برای بیشتر افغانان به ویژه زنان و دختران و جامعۀ جهانی قابل پذیرش نیست.
بر اساس آمار یکی از صندوقهای ملل متحد زیر نام "آموزش منتظر نمیماند" که در ماه سپتامبر 2023 نشر شد، حدود ۸۰ درصد یعنی ۲.۵ میلیون دختر واجد شرایط آموزش در افغانستان از آموزش محروم هستند.