امسال امتحان کانکور در افغانستان در حالی برگزار میشود که کمتر از سه سال از بسته شدن مکاتب دختران بالاتر از صنف ششم در این کشور میگذرد و تا هنوز هیچ خبری از باز شدن مکاتب و دانشگاهها برای دختران وجود ندارد.
شماری زیاد دخترانی که سند صنف دوازدهم را بهدست آوردهاند منتظر سپری کردن امتحان کانکور هستند اما طالبان در دو دورۀ گذشته به دختران اجازه امتحان را ندادهاند.
نیلاب ۲۱ ساله باشندۀ شهر کابل سه سال پیش در یکی از مکاتب دولتی این شهر صنف دوازدهم را به اتمام رساند، اما با وضع محدودیتها بالای درس و تعلیم زنان در افغانستان از امتحان کانکور بازمانده است.
او میگوید:
"صنف دوازدهم را تمام کردم اما امسال سال سوم میشود که برای ما اجازه نمیدهند امتحان کانکور بدهیم، پس دوازده سال زحمت و مشکلات که سپری کردیم بیفایده بوده."
او میگوید که با مشکلات زیادی دوازده سال درس خوانده اما تمام زحماتش بیفایده بوده و حالا در گوشۀ خانه نشسته است.
"آخر تا به چه وقت این قسم ادامه بدهیم، در افغانستان بالای زنان و دختران زیاد ظلم روان است، تعلیم و تحصیل که حق اساسی ماست از ما گرفته میشود اما کسی نیست که جوابگو باشد و بگوید که به کدام دلیل نمیخواهند ما درس بخوانیم، پس چه کنیم؟ من باور دارم که آینده بسیار تاریک پیشرو داریم."
دختران زیادی در ولایتهای مختلف افغانستان از مشکل اشتراک نیافتن در امتحانات کانکور رنج میبرند، مانند فرشته اشرفی، دختر ۲۲ سالۀ دیگری که آرزو داشت با پایان صنف دوازدهم و با سپری کردن امتحان کانکور طب معالجوی بخواند. اما شرایط مطابق میل او ادامه پیدا نکرد.
"با گذشت هر روز طالبان بالای ما دختران قیودات وضع میکنند دیگر هیچ کار ندارند، وقتی که دین اسلام برای ما اجازه تعلیم را کرده پس اینها (طالبان) چرا مانع ما میشوند، سه سال میشود که فارغ شدیم، آرزو داشتم امتحان کانکور را بدهم و در رشتۀ طب درس بخوانم اما تا هنوز منتظر هستم که چه وقت برای ما اجازه میدهند."
دختران فارغ صنف دوازدهم در افغانستان در حالی نگرانیشان بیشتر شده که حکومت طالبان به تاریخ ۲ جوزا اعلام کرد که امتحان کانکور به تاریخ ۱۷ جوزا آغاز میشود اما از اشتراک دختران در این آزمون چیزی نگفتهاند.
اما برخی از فعالین حقوق زنان به این باور هستند که ادامه این محدودیتها جبرانناپذیر و عواقب بدی به همراه خواهد داشت.
گلثوم یوسفی یکی از این فعالین حقوق زنان است که در صحبت با رادیو آزادی چنین میگوید.
"حکومت سرپرست طالبان که تاریخ امتحان کانکور را مشخص ساخته و دربارۀ سرنوشت دخترانی که صنف دوازدهم را تمام کردند و منتظر اشتراک در امتحان کانکور هستند یادآوری نکردند جای بسیار تأسف و نگرانکننده است چون ما در بخشهای مختلف به دختران تحصیلکرده نیاز داریم و اگر طالبان موضوع دختران را نادیده میگیرند این یک جفای بزرگ در حق دختران افغان است."
طالبان با حاکمیت دوبارۀشان در افغانستان ممنوعیتهای زیادی را بالای زنان در این کشور وضع کردند که از آن جمله بستن دروازههای مکاتب به روی دختران بالاتر از صنف ششم، اجباری شدن حجاب، خانهنشین شدن کارمندان زن در ادارههای دولتی، منحل شدن وزارت زنان، غیرضروری دانستن ورزش زنان، بسته شدن دانشگاهها بروی دختران و همچنان منع رفتن به اماکن تفریحی، پارکها و حمامهای عمومی زنانه، منع سفرهای طولانی بدون محرم و ممنوعیت کار زنان در تمامی ادارههای غیردولتی و آرایشگاهها از موارد مهمیاند که طالبان بر زنان و دختران وضع کردند.