سازمان جهانی صحت (دبلیو اچ او) با ابراز نگرانی در بارۀ وضعیت خدمات صحی در افغانستان میگوید که مرگ و میرهای قابل پیشگیری، روزانه جان ۲۴ مادر و ۱۶۷ نوزاد را در این کشور میگیرد.
در گزارش این سازمان که روز یکشنبه منتشر شده، آمده است که این مادران و کودکان به دلیل بیماریهای قابل تداوی و عدم دسترسی به مراکز درمانی و خدمات صحی، جانشان را از دست میدهند.
دبلیو اچ او هشدار میدهد که در صورت کاهش بودجه در این بخش، شمار تلفات کودکان و مادران بیشتر خواهد شد.
این سازمان در گزارش خود اعلام کرده است که علاوه بر بودجۀ ۴۲۳ میلیون دالری برای سالهای ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵، برای مقابله با تهدیدات اضطراری و جدی به ۳۵۲ میلیون دالر بودجۀ اضافی نیاز دارد.
سازمان جهانی صحت اعلام کرده است که ۳۱۰ مرکز صحی در افغانستان، به دلیل کمبود بودجه، با مشکل روبهرو هستند.
این سازمان هشدار داده است که ممنوعیت تحصیل دختران در مکاتب و پوهنتونها وضعیت زنان را در افغانستان بدتر کرده است.
وضعیت در روستا ها و مناطق دور افتاده چگونه ؟
این در حالی است که برخی از خانوادهها در نقاط دوردست ولایات میگویند که دسترسی به مراکز صحی و داکتران برایشان دشوار است.
اسدالله از ولسوالی موسی قلعه هلمند: اینجا ، دوا ، مرکز صحی، داکتر و همچنان قابله نیست.
اسدالله آزادی از ولسوالی موسی قلعۀ ولایت هلمند در این باره به رادیو آزادی گفت:
" کودکان من، خانم من و دیگر زنان خانوادهمان با مشکلات زیادی روبهرو هستند. اینجا ، دوا ، مرکز صحی، داکتر و همچنان قابله نیست. زنان ما دچار مشکلات زیادی هستند و درمان نمیشوند."
از سوی دیگر یک زن از ولسوالی اچین ننگرهار که مادر شش فرزند است و باردار نیز است، به شرط فاش نشدن نامش به رادیو آزادی گفت، به خدمات صحی دسترسی ندارد:
"اینجا داکتر، دوا و کلنیک درست نیست، ما به همه چیز ضرورت داریم، رفت و آمد به شهر بسیار سخت است. من اگر به شهر بروم به کلینیک شخصی میروم. اکنون مریض هستم کمرم و سرم میچرخد، مجبور هستم فردا برای دیدن داکتر به غنیخیل بروم. در قریه ما یک زن دو دختر به دنیا آورد و تا رسیدن به شفاخانه خون زیادی ضایع کرده بود و از بین رفت."
این درحالیست که بر اساس گزارش سازمان جهانی صحت، در سال ۲۰۲۳حدود ۴۲۸ مرکز صحی ثابت و به دلیل کمبود بودجه بسته شده است.
دبلیو اچ او میگوید، تنها در سال گذشته در اثر بسته شدن مراکز صحی، بیش از سه میلیون تن به شمول ۶۰۰ هزار کودک زیر پنج سال و ۲۴۰ هزار زن باردار و شیر ده از دسترسی به خدمات صحی محروم شدند.
خواستیم دیدگاه وزارت صحت عامۀ حکومت طالبان را در بارۀ این گزارش سازمان جهانی صحت و نگرانی شهروندان داشته باشیم، اما شرافت زمان، سخنگوی این وزارت به پرسشهای ما پاسخ نداد.
این درحالیست که افغانستان با بحران اقتصادی، بیکاری و فقر روبهرو است و در شماری از ولایات به دلیل بیماریهای ساری و بیسرپناهی در نتیجۀ سیلهای ویرانگر، اکثریت زنان و کودکان به راحتی به خدمات صحی دسترسی ندارند و با کمبود مواد غذایی و سوء تغذیه مواجه شده اند.