انتویو گوترش سرمنشی سازمان ملل می‌گوید که حکومت طالبان به طور قابل توجهی تعداد مدارس ثبت شده در افغانستان را افزایش داده‌است.
آقای گوترش در یگ گزارش تازه‌اش که روز چهارشنبه به شورای امنیت این سازمان ارائه شد افزوده که در حال حاضر بیش از ۷۰۰۰ مدرسه ثبت شده در افغانستان فعالیت دارد.
بر اساس این گزارش، از این میان ۶،۸۳۶ مدرسه برای پسران و ۳۸۰ مدرسه برای دختران اختصاص دارد که ۷ مدرسه به تازه گی ثبت شده که یکی آن برای دختران در نظر گرفته شده‌است.
در ادامه آمده که از اول نوامبر ۲۰۲۳ تا چهارم فبروری ۲۰۲۴، تقریباً ۲،۴۶۴ دانش‌آموز از این مدارس فارغ‌التحصیل شده‌اند که اولین بار از فارغ‌التحصیل شدن ۱۲۸ زن نیز گزارش شده‌است.
حکومت طالبان این مدارس را "مدارس جهادی" می‌نامند.
در گزارش تازه سرمنشی سازمان ملل متحد همچنان آمده که وزیر معارف حکومت طالبان در ۲۶ جنوری تغییرات نصاب درسی را برای سال تعلیمی پیشرو که تا دو هفته دیگر آغاز می‌شود، اجباری کرده‌است.
بر بنیاد گزارش، این تغییرات شامل کاهش یا حذف مضامین مانند آموزش مدنی، خوش‌نویسی، مهارت‌های زنده‌گی و زبان‌های خارجی به غیر از عربی است.
به نقل از گزارش، همچنان بر اولویت دادن به تدریس دروس اسلامی نسبت به سایر مضامین و استخدام علمای دین برای تدریس در مکاتب تأکید شده‌است.
در این میان استاد محمد حریف رحمت‌زاده مسئول مدرسه تعلیم‌القران محمدیه یکی از مدارس دینی در کابل می‌گوید در این مدرسه به پسران و دختران آموزش‌های دینی داده می‌شود. او در صحبت با رادیو آزادی گفت:
"ما در کنار تدریس قرآن‌کریم بخش سیرت‌النبی و حدیث شریف و همچنان مسایل نماز را تدریس می‌کنیم، بخش اناث هم در مدرسه ما از سوی استادان اناث تدریس می‌شوند و بخش ذکور جداگانه است و سال یک بار فراغت و مناظره قرآن می‌داشته باشیم."
در دونیم سال گذشته، موضوع آموزش‌های دینی و عصری از موضوعات بحث برانگیزی در افغانستان تحت حاکمیت طالبان بوده و افزایش مدارس دینی در سراسر افغانستان از اقدامات عمده حکومت طالبان خوانده می‌شود.
مجیب مهرداد از فعالان حق آموزش و سخنگوی وزارت معارف افغانستان در جمهوری پیشین می‌گوید نیاز است تا طالبان بر این پالیسی‌شان تجدید نظر بکنند.
او در صحبت با رادیو آزادی گفت افزایش مدرسه‌ها جز این‌که شک و تردید دنیا را نسبت به چگونگی عملکرد آنان بیشتر بسازد، پیامد دیگر ندارد:
"متأسفانه این اقدامات به هیچ وجهه به نفع افغانستان نیست، افغانستان به اندازه کافی ملا دارد ولی به داکتر، انجنیر، متخصص زراعت و سایر عرصه‌ها و رشته‌ها بیشتر نیازمند است، بناء طالبان باید در این پالیسی‌شان تجدید نظر بکنند."
پیش ازین حتی نگرانی‌های در مورد آموزش‌های نظامی و افراطی در مدارس تحت اداره طالبان در افغانستان نیز مطرح شده‌است.
آن‌چه مقام‌های طالبان همواره رد کرده و گفته اند که در مدرسه‌ها موضوعات نظامی نه، بلکه تنها مضامین اسلامی تدریس می‌شود.
دراین حال علیم داد علیم از آگاهان مسایل سیاسی می‌گوید که فلسفه حذف مضامین عصری بیانگر آن است که حکومت طالبان در تلاش است تا جوانان را در مدارس به گفته او با افکار تندروانه و بی‌خبر از واقعیت‌های عینی جهان تربیه کند:
"هیچ منطق ندارد در افغانستانی که تمام دار و ندار اش اسلام، مدرسه و دین باشد و طالب بیاید با ایجاد یک مرکز خاص دیگر و به نام مدرسه خاص دیگر یک اقدام جدید مستثنی و مجزا از برداشت‌ها و واقعیت‌های گذشته چیزی دیگر را به نام مدرسه ایجاد بکنند. کُل فلسفه این است که این‌ها می‌خواهند افکار خاص خود را در این‌جا تعمیم و ترویج بسازند."
برخی از ناظران که پیش از این با رادیو آزادی در این مورد صحبت کرده‌اند به این باور اند که در مدرسه‌ها مفکوره‌های ستیزه‌جویانه ترویج می‌شود و به‌گفته آنان بسیاری از گروه‌های جهادی، از جمله طالبان، از مدارس در مناطقی در امتداد خط دیورند در پاکستان ظهور کرده‌اند.
